Thema's:
dood, zinloos geweld, relatieproblemen, schuldgevoelens, rouw, verdriet
Verteller:
Hij/zij-figuur
Tijdverloop:
het vertelde verhaal is chronologisch maar met veel flashbacks
Motieven:
schuldgevoelens van Phinus over Jems dood, Phinus ouderlijk huis en zijn tantes, vergelijkingen tussen nu en vroeger, herinneringen aan Jem, ergeringen tussen Jem en Franka
Spanning:
Het verhaal is spannend, de hoofdpersonen worden bijvoorbeeld opgesloten, krijgen ruzie en gaan vechten. Phinus gaat helemaal over zijn toeren in een cafe en een meisje raakt ongewenst zwanger. Dit soort gebeurtenissen zorgen dat je wilt blijven lezen, maar ook leer je de hoofdpersonen steeds beter kennen. In een begin van het boek weet je niet waarom Phinus en Franka doen zoals ze doen, steeds beter leer je hun, hun jeugd en gedachtes kennen. Doordat je ze steeds beter gaat begrijpen blijf je nieuwsgierig. Ook komt stukje bij beetje het verhaal van Jem, zijn jeugd, opvoeding, innerlijk en uiteindelijk dood naar voren.
Hoofdprobleem:
Jem, een jongen van 15 komt om bij een schietpartij. Zijn ouders, Phinus en Franka, hadden altijd een goede relatie, maar sinds de dood van hun zoon begrijpen ze elkaar niet meer. Phinus heeft veel schuldgevoelens en kan absoluut niet omgaan met zijn verdriet en wil zoveel mogelijk gerechtigheid. Franka wil het liefst de hele dag huilen samen met Phinus, ze kan haar oude leven niet meer oppakken. Ze vervreemden van elkaar, begrijpen elkaar niet meer en dit leid tot grote conflicten.
Hoofdpersoon:
Phinus is zo'n beetje de hoofdpersoon. Meestal wordt het verhaal verteld vanuit zijn standpunten, zijn gevoelens, gedachtes en wat hij meemaakt wordt beschreven. Hij is wees en opgevoed door zijn 2 tantes, deze hebben veel invloed op hem gehad. Toen Franka zwanger werd van Jem overleed haar man, Phinus heeft samen met Franka Jem opgevoed maar is niet zijn biologische vader. Hij is wel een goede vader, hij vond het leuk Jem dingen te leren, hem te vertellen en bijvoorbeeld samen met hem te koken. Wel is hij altijd heel beschermend geweest voor Jem en heeft hij zich zorgen over hem gemaakt. Phinus voelt de hele tijd een drang om zijn genen door te geven en dus nageslacht te maken, hij loopt haast een trauma op als Franka haar baarmoeder moet laten verwijderen en ze dus nooit meer kinderen kunnen krijgen. Phinus was degene die Jem geld gaf om naar de uitgaansgelegenheid te gaan waar Jem wordt neergeschoten en daar blijft hij een groot schuldgevoel van hebben, dat blijft hem het hele boek in de weg zitten. Vanuit dat schuldgevoel handelt vanaf Jems dood, hij is ervan overtuigd dat hij een moord op zijn geweten heeft en zoekt gerechtigheid. Phinus daardoor niet goed omgaan met Franka's verdriet en hij wordt steeds bozer op haar. Als blijkt dat Franka al de hele tijd wist dat hij Jem geld heeft gegeven voor de entree van de disco en hij Jems vriendin zwanger blijkt te hebben gemaakt draait Phinus helemaal door. Hij gaat erg rare dingen doen en raar denken. Aan het eind van het boek wordt hij opgepakt voor mishandeling, dan pas komt er een soort rust in hem.
Andere personen en hun relatie tot de hoofdpersoon: Franka is de man van Phinus en de moeder van Jem. Ze houdt in erg veel van beide, en heeft om leren gaan met de dood van de biologische vader van Jem. Ze is wat losser in Jems opvoeding als Phinus. Als Jem overlijdt besteed ze veel aandacht aan zijn graf vindt ze het heel belangrijk de herinneringen aan hem levend te houden dat wil ze het liefst met Phinus doen. Franka kan maar niet over de dood van haar zoon heenkomen. Ze slaapt slecht en heeft nergens meer zin in. Ze begrijpt Phinus' gedrag niet en ergert zich aan hem.
Jem is een normale jongen. Hij heeft een beschermde jeugd gehad en houdt erg van dieren, de natuur en koken. Als hij in de puberteit komt wordt hij vegetarisch en gaat zich inzetten voor dierenrechten. Hij krijgt wat met een meisje, Sanne, ze gaan een keer samen uit en een jongen in de discotheek waar ze zijn begint met een pistool te zwaaien. Jem probeert de jongen tegen te houden en wordt neergeschoten.
Met Sanne is Jem de vijf weken voor zijn dood gegaan. Ze is een normaal meisje, wat meer ontwikkeld als Jem. Na zijn dood mist ze hem erg, ze wil een stille tocht voor hem organiseren, de avond dat Jem overlijdt zouden ze eigenlijk voor het eerst seks hebben. Sanne vindt het erg jammer dat dit niet gebeurd is en uit een soort gemis heeft ze seks met de vader van Jem, Phinus, ze raakt zwanger van hem.
Leonoor en Irmgard zijn de tantes van Phinus die hem opgevoed hebben, ze zijn oud en wijs.
Melanie en Astrid zijn 2 meisjes, ook rond een jaar of 15, die voor problemen zorgen als Franka en Phinus een weekendje weg gaan. Ze wonen in het dorp waar hun hotel staat, en vervelen zich constant. Phinus ziet hun als het soort mensen dat Jem hebben vermoord en wil wraak op ze nemen maar eigenlijk is hij als de dood voor ze. Melanie en Astrid hebben dit door en maken er gebruik van.
Tijd en ruimte:
Het verhaal speelt zich af in Nederland, in gewone omgevingen als een stad, dorp en het platteland. De gebeurtenissen zijn van deze tijd, dat merk je aan het zinloos geweld, de stille tochten, het bedrijfsleven en de jongeren.
Inhoud:
Phinus is een wees en opgevoed door twee tantes. Rond zijn dertigste ontmoet hij een vrouw die haar man net is verloren, ze heeft een kind, Jem die dan ongeveer anderhalf jaar is. Samen gaan ze het kind opvoeden. Phinus heeft er altijd last van gehad dat hij zelf geen 'echte' kinderen heeft, vooral als Franka haar baarmoeder door kanker moet later verwijderen krijgt hij hier erge last van. Als Jem een jaar of vijftien is wil hij uit samen met zijn vriendin Sanne, Phinus geeft hem geld en dringt aan Sanne mee te nemen naar The escape, een grote discotheek. Die avond is er ook een jongen in die discotheek die met zijn ijshockeyteam een wedstrijd heeft verloren door zijn schuld, hij is daar erg boos over en drinkt teveel. De jongen heeft een geweer en schiet uit frustratie een keer in het plafond van de discotheek, Phinus' probeert hem te bedaren maar krijgt dan een kogel door zijn hoofd geschoten en overlijdt. Vanaf het moment dat Phinus' en Franka dit weten scheiden hun levens. Franka raakt in een diepe put, ze slaapt niet meer, is tot niks meer in staat, het liefst wil ze de hele dag herinneringen aan Jem ophalen. Franka heeft de steun van Phinus hard nodig maar hij zit vol schuldgevoelens. Phinus is ervan overtuigd dat hij de moord van zijn zoon op zijn geweten heeft, hij is boos. Hij stort zich helemaal op de veroordeling van de 'echte' dader en als hij een hoger beroep tegen hem verliest voelt hij zich totaal machteloos. Franke en Phinus zien beide in dat hun relatie niet meer is wat het geweest is en besluiten een weekendje samen weg te gaan. Vooral Phinus verwacht de grote verzoening. Als Franka en hij na het eten in het hotel waar ze verblijven een wandelingetje gaan maken krijgen ze ruzie, Franka rent weg, toevallig richting twee jongeren, Astrid en Melanie. Phinus schat door zijn angst de situatie verkeerd in, rent Franka achterna en slaat Astrid en Melanie neer. Als later blijkt dat het een misverstand was dat de twee meisje Franka iets aan wilden doen, beloofd hij ze naar huis te brengen. Ze gaan met z'n vieren in de auto en Franka valt in slaap, Melanie en Astrid voelen dat Phinus angst voor ze voelt en maken hier gebruik van, ze bedreigen, manipuleren en bestelen hem. Uiteindelijk laten ze zich afzetten bij een oud schuurtje midden in het weiland, als Phinus uit de auto stapt om nog iets tegen ze te zeggen gaat hij door zijn rug en kan hij zich niet meer bewegen. Onder leiding van Franka leggen de meisjes Phinus in de schuur en beloven hulp te gaan halen uit het dorp. In plaats daarvan sluiten ze Phinus en Franka op. Ze krijgen erge ruzie, de volgende dag worden ze bevrijdt. Weer thuis aangekomen besluit Franka bij een vriendin in te trekken. Sanne, de vriendin van Jem komt langs om te vertellen dat ze zwanger is. Sanne en Phinus hebben seks gehad op het graf van Jem, Sanne omdat ze het graag met Jem had willen doen, Phinus omdat hij er niet mee kan leven dat hij geen 'echte' kinderen heeft om zijn genen door te geven. Sanne wil graag abortus maar Phinus is het er niet mee eens, ze gaan ergens eten maar na een tijdje moet Sanne weg, ze gaat uit met vriendinnen. Phinus gaat haar achterna en komt in een cafe terecht, hij is een buitenbeentje daar en als blijkt dat hij zijn rekening niet kan betalen komt de uitsmijter zich met hem bemoeien. Als meer mensen Phinus beginnen uit te dagen slaan bij hem de stoppen door en begint hij op ze in te slaan, iemand houdt hem tegen en hij wordt afgevoerd naar het politiebureau. Het verhaal eindigt met Phinus in de cel, hij voelt zich bevrijd en voldaan, hij zal een paar jaar straf krijgen maar voelt dat als gerechtigheid, zijn schuldgevoelens over Jems dood verdwijnen.
Vertelde tijd:
Delen van Phinus' en Jems jeugd en de periode vanaf Jems dood tot ongeveer een jaar erna.
Waardering:
Zonder genade vond ik een erg mooi boek. Ik ben het gaan lezen omdat ik de kaft erg mooi vond en omdat ik een goede recensie in het CJP-magazine had gelezen. Steeds beter leer je de hoofdpersonen kennen, het is boeiend te ontdekken waar ze mee bezig zijn en ze zich voelen. Vooral Phinus leer je steeds beter begrijpen. Eigenlijk is het een best wel triest boek, je wordt er echt alles behalve vrolijk van maar toch blijf je doorlezen. Het eind is mooi, het is echt een soort nieuw begin.
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden