Stanley, Marc en Ralph komen eerst in een strandtent terecht, waar drie jonge meisjes (twee Noorse tieners en een Letse) zich eerst wel door de oudere haantjes willen laten versieren, maar later wordt het tegenspel van de meiden toch heftig en ze slaan van zich af. Het Letse meisje over wie Marc zich wilde “ontfermen” is een comazuipster die bijna dood zou zijn gegaan ware het niet dat Marc mond-op-mondbeademing toepast. Hij redt zo haar het leven, maar de afgewezen Ralph slaat één van de Noorse “ hoeren” in het gezicht. Ze kunnen ternauwernood aan een vechtpartij ontkomen.

Dan mist Marc ineens zijn dochter Julia die met Alex op het strand was. Ralph vertelt hem dat die naar een andere strandtent zijn gegaan. Marc is radeloos, want hij past meestal erg goed op zijn dochter Julia. Eerst ontmoet hij op het strand Alex, die vertelt dat hij Julia is kwijtgeraakt. Daarna treft hij Julia zelf aan op het strand: waarschijnlijk is ze gewoon verkracht. Dan kan hij als dokter wel zien. Ze gaan terug naar het zomerhuis.

Caroline wil later die avond aangifte bij de politie doen, maar Marc wil Julia die ellende besparen. Dat zullen namelijk vervelende ondervragingen zijn. Bovendien lijkt Julia de hele affaire vergeten te zijn. Wel besluiten ze meteen uit het zomerhuis met zwembad weg te gaan. Onderweg naar Nederland vraagt Marc zich wie de dader kan zijn van de verkrachting. Is het Ralph Meijer?

4

Julia is niet meer te genieten en is een ander soort meisje (eigenlijk ervaren vrouw) geworden. Ook Marc is een ander mens en een andere huisarts geworden. Het kan hem allemaal niet meer zo veel schelen en hij verwaarloost zijn patiëntenbestand. Hij besteedt ook geen 20 minuten meer aan hen.

De verkrachting laat hem niet los: eerst belt Judith hem om te vertellen dat er iets is met Ralph. Daarna belt Judiths moeder die hem meedeelt dat Ralph in de bewuste nacht bij thuiskomst meteen is gaan douchen en zijn kleren in de wasmachine heeft gedaan. Is hij dan toch schuldig aan de verkrachting? Het lijkt er wel op.

Dan krijgt Marc de kans op wraak. Ralph komt op zijn spreekuur om te laten zien dat hij allemaal bulten op zijn buik heeft. Marc ziet meteen dat het kanker is en dat Ralph zou moeten worden doorverwezen naar een oncoloog. Maar hij gaat doelbewust zelf klooien. Hij neemt een bult weg, maar stuurt het weggenomen weefsel niet door naar het ziekenhuis om te laten onderzoeken. Hij zegt tegen Ralph dat het niets ernstigs is. Omdat hij zelf opzettelijk de bult verkeerd verwijderd heeft, is de kans heel groot dat hij juist daardoor uitzaaiingen heeft veroorzaakt. Judith vertrouwt het allemaal niet maar wanneer duidelijk wordt dat Ralph kanker heeft, krijgt hij een seksuele relatie met Judith. Dat wordt heel summier door de verteller aangegeven.

Het gezin gaat een jaar later een grote reis naar de westkust van Amerika maken en tijdens die reis lijkt Julia een beetje te ontdooien. Ze kijkt anders naar het leven (is in de ogen van Marc vrouw geworden) en dat ziet hij later terug op de foto’s die hij na de reis bekijkt. Er staan ook nog foto’s op van het jaar daarvoor en hij ziet duidelijke verschillen bij Julia. Ook ziet hij terug dat Stanley Forbes erotisch getinte foto’s van zijn beide dochters heeft genomen en dat hij hun heeft wijsgemaakt dat ze een carrière als fotomodel in Amerika tegemoet zouden kunnen zien. Ook de jongste dochter Lisa heeft eraan meegedaan.

Woedend belt hij naar Forbes die verbaasd reageert. Inderdaad zou Julia een toekomst als fotomodel in Amerika kunnen meemaken. Lisa is nog wat te jong voor zo’n loopbaan.

Dan komt het moment van de euthanasie van Ralph Meier weer terug in de roman. Ralph wil nog iets opbiechten op zijn sterfbed….Hij had een jaar geleden aan Alex beloofd dat hij niets zou vertellen. De waarheid is echter dat Julia op de middag voorafgaande aan het vuurwerk afgesproken had met een monteur die de waterleiding was komen maken. Alex moest meegaan als dekmantel naar de strandtent waar ze had afgesproken en hij mocht niets vertellen aan haar vader. Het is deze monteur die Julia heeft verkracht. Julia heeft voorgewend dat ze alles verdrongen heeft, omdat ze bang is van haar vader vanwege de verboden afspraak.

Vrijwel direct daarna neemt Ralph zijn zelfmoordborrel in, maar er komt nog een lelijk staartje aan voor Marc. De euthanasie vindt namelijk plaats in een ziekenhuis en wel hetzelfde ziekenhuis als waarin het weefsel van Ralph zou zijn onderzocht een aantal maande daarvoor. Maar dat onderzoeksresultaat is niet in de medische dossiers terug te vinden en dat wekt wel een vermoeden in de richting van verkeerd medisch handelen Marc. Julia krijgt er lucht van en besluit de zaak aanhangig te maken bij het Medisch Tucht College. Marc is daarvoor niet zo benauwd en denkt dat alles met een sisser zal aflopen. Vlak voordat de zaak begint, wordt hij echter gebeld door één van de raadslieden van het College. Het is zijn oud-docent Aaron Herzl, die hem helemaal doorheeft. Waarom heeft hij de dood van Ralph veroorzaakt? Is daar een speciale reden voor? Hij blijft indringende vragen stellen en zo suggereert Marc dat hij de dood van Ralph heeft veroorzaakt om

5

wraak te nemen voor wat zijn dochter is aangedaan. Daarmee kan Herzl prima leven en hij adviseert Marc de benen te nemen naar het buitenland en de rechtszaak bij het Tucht College niet af te wachten.

Daarna staat Marc Judith Meier die heel boos op hem was nog een keer te woord in de wachtkamer van zijn praktijk. Hij haalt haar lief aan.

In het laatste hoofdstuk (52) bevindt het gezin Schlosser zich aan de westkust van Amerika bij de filmregisseur Stanley Forbes thuis. Stanley stelt hem enkele vragen: ook Forbes had een hekel aan Ralph. Hij had namelijk tijdens de opnamen van “Augustus”ook Emmanuelle seksueel benaderd. Altijd was hij bezig met andere vrouwen. Stanley begrijpt dat Marc iets heeft uitgehaald.

Aan het einde is er nog de slotscène waarin Julia op de duikplank van het zwembad van Forbes staat. Het contact met haar vader is weer normaal. Ze vraagt hem of hij ook bij haar in het zwembad wil komen. Marc kijkt naar zijn dochter: eerst als was ze een meisje, daarna al was ze een vrouw. Dat was de vrouw van de toekomst: die op de duikplank.

Recensie Literom 1

Schrijver Koch, Herman Jaar van uitgave 2011 Bron De Leeswolf Publicatiedatum 31-12-2011 Recensent Glen Fobelets Recensietitel Zomerhuis met zwembad taal Nederlands

In 2009 won Herman Koch de NS Publieksprijs voor Het diner. In zijn nieuwste roman, Zomerhuis met zwembad, gaat hij op hetzelfde elan verder. Ook dit boek is spannend, ethisch geladen en goed op weg om zowel in Nederland als Vlaanderen een commercieel succes te worden.  

6

Marc Schlosser, het hoofdpersonage van de roman, is dokter en krijgt vooral mensen die creatieve beroepen uitoefenen op consultatie. Het onaangename gevolg daarvan is dat hij om de haverklap uitnodigingen ontvangt voor toneel- en filmpremiëres. Om zijn pr als huisarts te verzorgen, woont hij de opvoering bij van Richard II, met zijn patiënt Ralph Meier in de hoofdrol. Tijdens de receptie achteraf kijkt Ralph ongegeneerd met een 'roofvogelblik" naar het lichaam van Marcs vrouw Caroline. De ontmoeting tussen de koppels Marc en Caroline enerzijds en Ralph en Judith anderzijds zet het verhaal in gang. Ralph nodigt het gezin vervolgens uit naar zijn zomerhuis met zwembad in het zuiden. Hoewel de acteur een reële bedreiging voor zijn huwelijk vormt, besluit Marc toch om koers te zetten naar een camping in de buurt van de Meiers. Zijn eigen seksuele drift ligt aan de basis van die beslissing: Marc en Ralphs vrouw Judith voelen zich namelijk tot elkaar aangetrokken. Wanneer zijn dochters Lisa en Julia op het strand de broers Thomas en Alex Meier toevallig tegen het lijf lopen, besluit hij de camping voor het zomerhuis in te ruilen. Tijdens het midzomernachtfeest loopt het echter grondig mis en wordt de dertienjarige Julia verkracht. Ralph is daar onrechtstreeks verantwoordelijk voor, omdat hij Julia en Alex naar een andere strandtent liet gaan. Wanneer de acteur Marcs praktijk een aantal maanden later bezoekt, begaat de huisarts opzettelijk een medische fout, waardoor Ralph sterft. Als ik-verteller blikt Marc in retrospect terug naar de noodlottige vakantie en zijn wraakactie op Ralph. Daarbij moet hij onvermijdelijk terugdenken aan zijn vroegere professor medische biologie, de destijds fel gecontesteerde Aaron Herzl. Marc stelt zichzelf immers een ethische vraag die ook in Herzls colleges aan bod kwam: is het aanvaardbaar om het recht in eigen handen te nemen als je kind verkracht wordt? Zomerhuis met zwembad is een spannend verhaal dat helemaal draait om onze basale driften, de zogenaamde vier v"s: voeden, vechten, vluchten en voortplanten. Vooral voor de 'onoverbrugbare verschillen" tussen mannen en vrouwen heeft Koch een goed oog. Uiteindelijk wordt de beschaafde mens teruggebracht tot zijn ware proporties: een dier dat enkel zijn voortplantingsinstinct gehoorzaamt. Zeer vakkundig is verder de manier waarop Koch de suspense systematisch opdrijft door steeds nieuwe, onverwachte verhaalwendingen te introduceren. De plot- en spanningsopbouw zijn zonder enige twijfel de grootste verdiensten van Zomerhuis met zwembad, maar helemaal overdonderen doet Koch niet. Daarvoor wijkt hij te weinig af van het typische spannende boek dat louter vrijblijvend leesplezier wil aanbieden. De (zeer expliciete) morele laag zorgt voor een extra dimensie, maar echt indringend wordt deze roman zelden.

Recensie Literom 2

schrijver Koch, Herman

Jaar van uitgave 2011

Bron Trouw

Publicatiedatum 29-01-2011

Recensent Rob Schouten

Recensietitel Hij klinkt zo redelijk en normaal

Taal Nederlands

Net als 'Het diner' is de nieuwe Koch een sappige en actuele zedenroman. Huisarts Marc heeft het helemaal gehad met links-libertijnse artistiekelingen.

7

Met 'Het diner' scoorde Herman Koch in 2009, na een aantal aardige maar niet bijzonder opmerkelijke romans, een heuse bestseller die ook in de kritiek op overwegend positieve recensies kon rekenen. Het verhaal ging over een moreel dilemma: hoe pakken elitaire ouders hun ontspoorde zonen aan, die een zwerfster hebben vermoord?

Het verhaal sprak aan vanwege de populaire en misschien wel populistische vraag naar de onrust van deze tijd. Dat kwam denk ik mede door de opbouw, als een klassiek drama in vijf bedrijven, geordend volgens de gangen van het diner, besloten met een epiloog. Ook de aloude eenheid van tijd werd van stal gehaald: het verhaal speelt zich binnen één etmaal af. En verder kent het slechts één vertelperspectief. Het verhaal zat kortom strak in z'n vel. Dat Koch soepel kon schrijven wisten we al, maar de strenge compositie gaf het boek kennelijk ook precies de tijdloze vorm die de hedendaagse thematiek kon gebruiken.

Kochs jongste roman 'Zomerhuis met zwembad' vertoont thematische overeenkomsten met 'Het diner': het gaat ook weer over ouderlijke zorg en verantwoordelijkheid. Maar de vorm is minder streng, het verhaal waaiert vele kanten op. Wel is er steeds één hoofdpersoon aan het woord, in wiens beurtelings heldere en troebele gedachtenwereld Koch zich met veel inlevingsvermogen heeft verplaatst.

Marc Schlosser, huisarts, is een cynicus. Hij geeft het zelf toe. Iedere patiënt krijgt van hem twintig minuten. ,,Patiënten verwarren tijd met aandacht. Ze denken dat ik ze meer aandacht geef dan andere huisartsen. Maar ik geef ze alleen maar meer tijd. Wat ik moet weten heb ik na een minuut gezien." Als puntje bij paaltje komt kan alleen zijn eigen gezin hem wat schelen, de rest is zo'n beetje de boze buitenwereld.

Terloops kom je achter allerlei hebbelijkheden van de man. Zo boezemen sommige medische afwijkingen hem vrees en afkeer in, hij wantrouwt kunstenaars en creativiteit, en stiekem heult hij met biologische ideeën die bijvoorbeeld homoseksualiteit als onnatuurlijk beschouwen. Onder een dun laagje beschaafde tolerantie gaat zo een fikse onvrede met de wereld schuil.

Als de grote toneelspeler Ralph Meier zijn praktijk bezoekt en beide gezinnen vriendschap sluiten gaat het mis. Tijdens een gezamenlijke vakantie begint Marc zich in stilte steeds meer te ergeren aan de vrije, luidruchtige, artistieke levensstijl van de overweldigende Ralph en zijn vrienden, die hij tegelijkertijd verafgoodt en verafschuwt. Als dan Marcs dochter Julia op het strand wordt aangerand, is de boot aan. Hij verdenkt de geile Ralph van de wandaad, alhoewel er geen enkel bewijs voor is, en jaagt hem ten slotte op slinkse wijze, als huisarts zeg maar, de dood in.

Ook 'Zomerhuis met zwembad' is een moralistische vertelling geworden. Een zedenschets over libertijnse vrijheidsdrang en hang naar maatschappelijke orde, zoals die tegenwoordig zo hard botsen. Tegenover de behoudende, illusieloze Marc staan zijn tegenvoeters, acteurs en creatievelingen die met begerige blikken naar vrouwen en meisjes loeren. Dat Marc zelf ook een oogje heeft op Ralphs vrouw Judith verandert aan zijn afkeer niks. Hij is in wezen een hypocriet die, om het zo maar eens te

8

zeggen, de balk in zijn eigen ogen niet ziet.

Een vergelijking met Grunbergs roman 'Tirza' is intussen onontkoombaar: ook hier een door de maatschappij bedreigde middelbare vader die zijn dochter niet wil loslaten. Maar Jörgen Hofmeister uit 'Tirza' is een zieke en verknipte figuur, Marc Schlosser komt veel minder pathologisch over. Hij lijkt meer iemand uit de school van de psychiater Theodore Dalrymple, iemand die uitsluitend mensen zelf verantwoordelijk houdt voor hun daden, niet de maatschappij. Hij klinkt vooral redelijk en normaal. ,,Ik wil mezelf niet op een hoger moreel plan stellen dan de mannen die zich tot kleine meisjes aangetrokken voelen. Alle mannen voelen zich tot kleine meisjes aangetrokken. Ook dat is de biologie. We kijken naar die meisjes met het oog op nageslacht: of zij binnen afzienbare tijd in staat zullen zijn het voortbestaan van de menselijke soort te waarborgen. Maar het was een andere stap om die aantrekkingskracht in de praktijk te brengen. De biologie had haar waarschuwingssystemen: bij kleine meisjes stonden alle seinen op rood. Niet doen! Afblijven! Wie toch doorgaat maakt iets kapot."

Daar kun je niet veel op tegen hebben, en toch proef ik in Kochs boek kritiek op deze hedendaagse moralist, deze aanhanger van Dalrymple en Buikhuizen met zijn afkeer van de permissive society, die meent voor eigen rechter te mogen spelen. Eigenlijk handelt Marc uit een primitief soort paniek, omdat zijn grondgebied wordt aangetast, en de gevolgen van zijn rechtvaardigheidsgevoel zijn dan ook averechts: onrechtvaardig.

Zo gaat 'Zomerhuis met zwembad' ten slotte aan de hand van een mislukte vakantie over de geest van deze tijd en de vernietigende kracht van onze oerinstincten. De geboren verteller Koch heeft er, het wekt geen verwondering, best een sappig verhaal van gemaakt, dat leest als een trein. Meer dan in 'Het diner' permitteert hij zich losse eindjes, bijvoorbeeld als Marc en zijn medebestuurder voor de lol een arme campinghouder die ze van dierenmishandeling verdenken, van de weg rijden. 'Zomerhuis met zwembad' mist zodoende wel een beetje de strakke regie, maar dat typeert ook de vrije val waarin de maatschappij lijkt te zijn geraakt. Marc Schlosser weet niet meer waar hij aan toe is, en klampt zich krampachtig vast aan zijn vooroordelen. De moderne reactionair, geen twijfel mogelijk.

Recensie 1

De mening van de recent is slecht/negatief.

–Hij wijkt te weinig af van het typische spannende boek.

De roman wordt zelden echt indringend.

De spanning overdondert de recent niet helemaal.

Vernieuwingsargument

Structureel argument

9

Gevoelsmatig of emotioneel argument

Ik ben het oneens met de recent want, ik vind het geen typisch spannend verhaal en ik vind de spanningsopbouw precies goed.

Recensie 2

De mening van de recent is goed.

– Sappig verhaal.

Leest als een trein.

Is erg modern reactionair.

Structureel argument. Gevoelsmatig of emotioneel argument. Realistisch argument.

Ik ben het een beetje eens met de recent want, ik vind een sappig en Modern reactionair verhaal. Maar het leest niet als een trein.

Evaluatie

Het boek gaat over een huisarts genaamd Marc Schlosser, Hij gaat op vakantie en word uitgenodigd om bij Ralph Meijer (een patiënt) te verblijven in hun prachtige zomerhuis met zwembad. Vanaf toen gebeuren er alleen maar verschrikkelijke dingen waaronder de verkrachting van zijn 13 jarige dochter Julia. Dit was voor mijn gevoel de belangrijkste gebeurtenis in het boek omdat het gewoon heel zielig is. Dit zette mij heel erg aan het denken het kan namelijk iedereen gebeuren en je moet er mee leren leven. Marc kon er echter ook niks aan doen. Marc Schlosser en Stanley Forbes Denken erachter zijn gekomen wie Julia heeft verkracht ‘Julia? ‘Zei Carolina…geval morgenochtend.’ (blz. 210 t/m 212). Ze denken namelijk dat Ralph Meijer het heeft gedaan maar later blijkt dit van niet. Marc Schlosser denkt intussen het nog wel en neemt daardoor wraak op Ralph Meijer door te zeggen dat hij geen uitgezaaide tumor heeft en hij gewoon nog weg kan gaan.

Ik vind het een erg goed en spannend boek. Ik zou het normaal niet zo snel lezen maar het heeft mijn stem binnen. Het boek lezen ging niet super snel want het is best een moeilijk verhaal maar wel erg interessant. De personages waren ook erg realistisch geschreven en ik vond het leuk dat dit verhaal zich nu ook kan afspelen en dat het niet ouderwets is. Ik zou het boek aanraden aan iedereen omdat

10

het heel leerzaam en spannend is.

Analyse

1.Open plekken

1. Wat zijn de belangrijkste open plekken in het boek. Welke vragen komen er bij je boven?

Bouwt de schrijver hiermee spanning op? Welke manipulatietechniek(en) gebruikt de schrijver? Denk aan cliffhangers, geen volledig informatie geven, kiezen voor een bepaald perspectief.

In het boek zijn de belangrijkste open plekken Wie heeft Julia verkracht? En Hoe is Ralph gestorven? De schrijver bouwt behoorlijk wat spanning op omdat de antwoorden pas laat in het verhaal komen. De schrijver maakt hierbij gebruik van vertraging en het bewust achterhouden van informatie.

2. Personages

Wie is de hoofdpersoon/ zijn de hoofdpersonen? Geef een beschrijving van het innerlijk en uiterlijk. Welk doel wil de hoofdpersoon bereiken?

Marc Schlosser is de hoofdpersoon. Hij is een erg wijze huisarts en steekt veel tijd en moeite in zijn klanten. En hij ziet er leuk uit (vindt hij zelf). Hij heeft als doel om erachter te komen

Marc Schlosser is de hoofdpersoon. Hij is een erg wijze huisarts en steekt veel tijd en moeite in zijn klanten. En hij ziet er leuk uit (vindt hij zelf). Hij heeft als doel om erachter te komen

11

wie Julia heeft verkracht.

Wie is de helper, wie is de tegenspeler? Wat is hun relatie met de hoofdpersoon? Hoe probeert de helper de hoofdpersoon te helpen met het bereiken van zijn doel en hoe probeert de tegenspeler dit juist tegen te werken? Zijn er andere driehoeksverhoudingen mogelijk?

De helpers zijn Carolina en Judith. Carolina is de vrouw van Marc en Judith is de vrouw van Ralph. Carolina probeert Marc te helpen met uitzoeken wie Julia heeft verkracht en Judith heeft een affaire met Marc en komt er pas later achter dat hij Ralph heeft ‘gedood’.

De tegenstander is Ralph Meier, Hij is een acteur en een patiënt van Marc. Ralph deed erg verdacht na de verkrachting van Julia dus dacht Marc dat hij Julia had verkracht en nam wraak……

3. Tijd en ruimte

Welke verhaallijnen bevat het boek? Omschrijf de verhaallijnen en geef ook aan of ze apart blijven lopen of bij elkaar komen. Kijk hierbij ook naar het tijdsverloop. (Zie ook vraag 5)

Het boek heeft een Fabel Sujet verhaallijn. En is daardoor in niet-chronologische volgorde geschreven want er zijn heel veel flashbacks.

De tijd in een roman kan meer betekenissen hebben (zie blz. 7). Bepaal van je boeken: wat is de fabel en wat het sujet? Zijn er opvallende vooruitwijzingen en flashbacks? Wat hebben die voor functie in het verhaal?

De fabel is dat Judith Marc sleept voor de Medische tuchtcommissie. En het Sujet is de hele gebeurtenis in het Zomerhuis met zwembad Dit is namelijk allemaal een flashback.

Zijn er belangrijke ‘ruimten’ in het verhaal (bijvoorbeeld land, streek, stad of weersomstandigheden) die iets zeggen over de sfeer of de spanning. Geeft de ruimte informatie over de gevoelens van een personage?

De belangrijkste ruimte is natuurlijk het zomerhuis in Frankrijk. Hier hangt een ‘broeierige’ sfeer en zo voelt iedereen zich ook Marc heeft namelijk een seksuele relatie met Judith, en Julia en Lisa (dochters van Marc en Carolina) worden gefotografeerd in bikini door Stanley.

4. Perspectief

Wat is het perspectief/ wat zijn de verschillende perspectieven?

Het perspectief is de Ik-vertelsituatie je ziet namelijk alles door de ogen van Marc.

Welk gevolg heeft dit perspectief voor jouw kijk op de personages en de

gebeurtenissen?

Door dit perspectief leef je nog meer mee met de gebeurtenissen die gebeuren bij Marc en kan je zijn gevoelens goed overnemen.

5. Betekenis

9. Wat is volgens jou het thema (boodschap) van het boek?

De bescherming van je kinderen, tot hoever bescherm je je kinderen. Bijvoorbeeld Marc ziet dat zijn

12

13 jarige dochter Julia wordt geconfronteerd met gretige oude mannen ( Ralph en Stanley) en tot hoever doet Marc hier iets tegen.

10. Wat is de verklaring van de titel? Wat heeft de titel met het thema van het verhaal te maken?

Tijdens de vakantie in het zomerhuis met zwembad gebeuren er veel dingen zoals: verkrachting van Julia, de seksuele relatie met Judith en de ziekte van Ralph. En dit geeft een ommekeer in Marc zijn leven.

11.Heeft jouw boek een motto? Wat is dit motto en wat heeft dit met het thema

van het boek te maken?

Het boek heeft geen motto.

12.Wat zijn de verhaalmotieven? Wat komt regelmatig terug in het boek. Leg uit.

De verhaalmotieven zijn seksualiteit en misdaad want Marc heeft een seksuele relatie met Judith en Julia wordt verkracht. En misdaad omdat Marc Ralph dood laat gaan door te zeggen dat hij met al uitgezaaide kanker nog op vakantie kan terwijl hij ieder moment dood kan gaan.

13

Bronvermelding

Samenvatting: https://www.scholieren.com/boek/11267/zomerhuis-met-zwembad/zekerwetengoed

Recensie 1: http://literom.nbdbiblion.nl/

Recensie 2: http://literom.nbdbiblion.nl/