A. Verwachting en eerste reactie Ik heb dit boek gekozen omdat we het al gedeeltelijk in de les hadden behandeld, en de een bekend boek is. Het feit dat het een blijspel is, vond ik ook leuk, daardoor dacht ik dat het minder snel saai zou worden om te lezen. Bij vlagen vond ik het boek grappig, bijvoorbeeld het gesprek tussen Ritsert en Warenar over Claartje, terwijl Warenar denkt dat het over de pot gaat. Meestal sprak de humor me echter niet erg aan, veel verwarring en misverstanden. Beknopte samenvatting en analyse Voor het echte begin van het verhaal kom je te weten dat Warenar een opa had, die erg gierig was. Hij verstopte zijn geld in een pot in de grond. Zijn zoon wist niks van dit geld en was arm. Warenar vindt op een dag de pot en is net als zijn grootvader heel gierig en vertelt niemand over het geld. In het eerste bedrijf komt de angst van Warenar dat het geld wordt gestolen naar voren. Ondertussen is zijn dochter Claartje ongetrouwd zwanger, een schande dus. De oplossing komt in de vorm van buurman Rijkert, die een vrouw zoekt. Hij wil met Claartje trouwen, ondanks het feit dat ze zwanger is, en Warenar zegt dat hij geen bruidschat kan betalen. Rijkert is zoals zijn naam al doet vermoeden een rijk man, en dit maakt hem dan ook niet veel uit, en hij vraagt om de hand van Claartje. Er wordt die avond een maaltijd ter ere van de bruiloft gehouden, die Rijkert betaalt. Warenar is ondertussen bang dat iemand te weten komt over zijn pot, en besluit deze te begraven op het kerkhof. De voorbereidingen voor het feestmaal zijn in volle gang, en de vele mensen in het huis zorgen bij Warenar voor veel achterdocht. Eerst verdenkt hij de knechten dan Rijkert van het willen stelen van zijn geld, en daarna lecker. Telkens begraaft hij zijn pot weer op een andere plek. Hij maakt een grote fout wanneer hij meent dat Lecker zijn pot heeft gestolen. Uit zijn beschuldigen weet Lecker namelijk op te maken waar Warenar het over heeft, en hij gaat écht op zoek naar het geld. Hij volgt Warenar wanneer hij de pot weer ergens anders gaat begraven en graaft hem op als Warenar weg is. Ondertussen is Ritsert, de zoon van Rijkerts zus Geertruid ook te weten gekomen over de bruiloft. Hij wil met Warenar spreken, hij is namelijk degene die Claartje heeft zwanger gemaakt. In dit gesprek ontstaat een groot misverstand, Warenar denkt dat Ritsert de pot heeft gestolen, terwijl het eigendom waar Ritsert het over heeft in feite zijn dochter is. Wanneer dit misverstand is opgehelderd stemt Warenar in met een huwelijk tussen Ritsert en Claartje, Ritsert heet ondertussen ontdekt dat Lecker degene is die de pot heeft gestolen, en weet hem zover te krijgen het geld terug te geven aan Warenar. Deze besluit om het geld als bruidschat te geven aan Ritsert, en komt zo aan het eind van het boek toch nog over zijn gierigheid heen.
Analyse Thema en motieven Het thema van het boek is gierigheid. Namelijk de gierigheid van Warenar. De dingen die dit met zich meebrengt, de achterdocht en beschuldigingen, en de overwinning van de mildheid. Personages Warenar is het belangrijkste personage. Veel kom je over hem niet te weten, behalve dan dat hij ontzettend gierig is. Hij is een oudere man, en niet gelukkig, hoewel hij veel geld heeft zorgt juist dit geld voor ziekelijke achterdocht. Hij maakt een karakterontwikkeling door; aan het eind van het boek komt hij van zijn gierigheid af, wanneer zijn zwangere dochter gaat trouwen en iemand de pot heeft gestolen. Uiteindelijk is hij zelfs zo gul de pot te schenken aan Ritsert, zijn toekomstige schoonzoon. Andere karakters die voorkomen in het verhaal zijn Ritsert, Rijkert, Geertruid, Lecker, Casper, Reym, en Theewes. Deze worden allemaal niet uitgebreid beschreven. Perspectief en verteller Het boek is een toneelstuk, er is dus geen sprake van een verteller. Ruimte De ruimte waarin het verhaal zich voornamelijk afspeelt is in en rondom het huis van Warenar in Amsterdam. Een klein deeltje van het verhaal speelt zich af op het kerkhof. Stijl Het boek is geschreven in de taal die in de rennaissance werd gesproken. Het is geschreven als toneelstuk, met dialogen op rijm. Het rijm dat wordt gebruikt, is gepaard rijm met als rijmschema aa-bb. Een typerend kenmerk van dit boek is het gebruik van namen die iets zeggen over het karakter. Warenar is eigenlijk Ware-nar, wat echte gek betekent. Rijkert is een rijke man, Lekker is iemand die met eten werkt en ga zo maar door. Het is een komedie, dus er is veel humor verwerkt in het stuk, de gierigheid van Warenar wordt belachelijk gemaakt, en alle misverstanden zorgen voor komische situaties. De schrijver maakt ook een aantal keer gebruik van een terzijde, een soort monoloog van één van de karakters tegen het publiek, de rest van de personages kan dit niet horen. Hierdoor weet het publiek/de lezer meer dan de personages. Tijd Het verhaal is chronogisch verteld, alleen in het begin kom je door een soort flashback te weten over de grootvader van Warenar. De verteltijd is 1486 versregels. De vertelde tijd is één dag, waardoor het hele verhaal eigenlijk een tijdsvertraging is.
Titelverklaring De titel verwijst naar de hoofdpersoon van het boek, Warenar. Verwerkingsopdracht Beantwoord de volgende vragen
A welke renaissance-ideen vind je in het werk terug? Leg je antwoord uit. In tegenstelling tot het werk uit de middeleeuwen wat ik heb behandeld speelt in dit boek de godsdienst geen rol. Dit is ook een typerend verschil tussen middeleeuwen en renaissance. Ook het feit dat er hernieuwde interesse voor de klassieke periode ontstond is terug te vinden in Warenar. Dit boek is namelijk gebaseerd op een boek uit de oudheid, in vraag c ga ik hier verder op in.Ook is de schrijver van het boek niet langer, zoals in de middeleeuwen onbekend. B. Speelt een belangrijke historische gebeurtenis een rol in het werk? Zo ja: welke? Er spelen geen belangrijke historische gebeurtenissen een rol in het verhaal, dit draagt bij aan het feit dat het behoorlijk tijdloos is. C. Vind je in het werk de invloed van de schrijvers uit de klassieke Oudheid terug? Is het werk een voorbeeld van translatio, imitatio of aemulatio? Beargumenteer je antwoord. Ja, het is gebaseerd op een stuk uit de oudheid, namelijk Aulularie, geschreven door Plautus in ongeveer 200 voor Christus. Hij past de ruimte waar het zich afspeelt aan, hij plaatst het in Amsterdam, en de mensen geeft hij ook Nederlandse trekjes mee. Ik denk dat er daarom sprake is van Imitatio. Hij vertaalt het verhaal namelijk niet alleen, hij verplaats het ook naar de gebruiken en tijd waarin hij leefde. Hij maakt er echter geen geestelijk verhaal of iets dergelijks van, hij geeft er geen nieuwe moraal aan mee of zo, dus ik meen dat er geen sprake is van aemulatio. D. Tot wel genre behoort het werk? Leg uit welke kenmerken van dit genre je in het boek terugvindt. Het werk behoort tot de komedies. Een kenmerk daarvan is natuurlijk dat het bedoeld is om mensen te laten lachen, te vermaken. Hooft houdt zich aan de indeling van de klassieke komedie van vijf bedrijven . Naast het vermaken van het publiek was het doel van de komedie ook het publiek te wijzen op hun eigen tekortkomingen. Dit doet Hooft door de gierigheid van Warenar belachelijk te maken, hiermee wijst hij het publiek op hun gierigheid. Eindoordeel en evaluatie Eindoordeel Ik vond het verhaal van Warenar leuk, maar de manier waarop Hooft het heeft uigewerkt vind ik niet optimaal. Soms ging hij te ver door met hetzelfde idee, waardoor het niet meer grappig was, of te voorspelbaar. Het lezen van een toneelstuk vond ik niet storend, meestal vind ik dat niet leuk om te lezen, maar hierbij viel het mee. Langere stukken door één persoon gezegd, of terzijdes vond ik daarom ook leuker dan dialogen waarbij telkens één regel door de één en dan weer één door de ander werd gezegd. Ik vond het boek niet zo ingewikkeld te lezen als ik had gedacht, het is gelukkig niet zo lang. Ik vond het verhaal ook behoorlijk geloofwaardig, behalve dan dat Warenar te veel een stereotiep is geworden, hij ziet geneens dat zijn eigen dochter hoogzwanger is! Mijn conclusie is dat het boek wel grappig is, en het ook wel aan te raden is om te lezen. Maar dit komt ook mede omdat het kort is, als het langer was geweest was het me denk ik behoorlijk gaan vervelen. Omdat je er nu niet te lang mee bezig bent is het wel de moeite waard. Evaluatie Ik vond het moeilijker om aan dit boek te werken dan aan het boek van de middeleeuwen, dat hadden we immers al uitgebreid behandeld. Ik was ook de aantekeningen van de les over Warenar kwijtgeraakt wat niet erg handig was. Toch was het wel te doen, ook de verwerkingsopdracht was niet al te ingewikkeld, als je de informatie uit het literatuurboek goed las kon je met die informatie de vragen goed beantwoorden.