Warenar door P.C. Hooft

Samenvatting Eerste bedrijf Warenar is vervuld met wantrouwen tegen iedereen. Zijn dochter, Klaartje, is zwanger. Alleen Reijm, de huishoudster weet dat, Warenar is te druk met zijn geld bezig om te zien dat Klaartje een kind verwacht. Geertruid, de buurvrouw, probeert haar broer Rijckert, een welgestelde oude vrijer over te halen te gaan trouwen. Rijckert wil wel met Klaartje trouwen en gaat bij Warenar een aanzoek doen. Warenar denkt eerst dat Rijckert het heeft over de pot met geld. Uiteindelijk geeft hij toe dat Rijckert met Klaartje mag trouwen. Maar Rijckert mag geen bruidsschat vragen en hij moet de bruiloft betalen. Reijm is met dit nieuws helemaal niet blij, want Klaartje is "op het uiterste zwaar". Tweede bedrijf Lekker, het knechtje van Rijckert geeft hofmeester Casper en de kok Teeuwes de opdracht om te zorgen voor het bruidsmaal. Warenar is hier helemaal niet blij mee, want als hij denkt dat Casper en Teeuwes over de pot spreken, ranselt hij hen het huis uit.
Derde bedrijf Warenar merkt al gauw dat hij Casper en Teeuwes ten onrechte heeft verdacht. Daarom doet hij alsof hij zich bedreigd voelde door het lange mes van de kok. Warenar is zeer neurotisch en als hij van Rijckert een kritische beschouwing krijgt over de lichtzinnigheid en de verspilling van rijke vrouwen, staat z'n besluit vast. Hij moet de pot naar een veiligere plaats brengen. Dat is het "ellendig kerkhof", een terrein waar men misdadigers begraaft en daarom wordt het door iedereen gemeden. Vierde bedrijf Lekker vertelt dat hij Ritsert, de zoon van Geertruid, op de hoogte heeft gebracht van het komende huwelijk van zijn oom met Klaartje. Deze is erg geschrokken; Lekker denkt omdat hij daardoor de erfenis van zijn oom zal mislopen. Lekker loopt al pratend langs het ellendig kerkhof en ziet hoe Warenar daar rondscharrelt. Als de vrek hem ontdekt, denkt hij, dat Lekker de pot heeft gestolen. Maar dat blijkt niet zo te zijn. Toch gaat hij de pot ergens anders begraven. Hij merkt niet dat Lekker juist nu ontdekt dat er een pot met geld begraven is. Luid jammerend over het verlies van zijn geld ontmoet Warenar Ritsert. Die denkt dat hij zo van streek is door zijn dochter. Ritsert biecht op dat hij Klaartje zwanger gemaakt heeft. Er ontstaat een raar misverstand. Ritsert heeft het over Klaartjes maagdelijkheid die hij heeft ontnomen en Warenar heeft het over zijn pot die is gestolen. Ritsert biecht Warenar niet alleen het hele verhaal op, maar vraagt hem ook om haar hand. Pas nu komt Warenar met een schok tot zichzelf en wordt zich bewust over wat zijn dochter is aangedaan. Vijfde bedrijf Lekker loopt zwetsend met de "smoorpot vol dubbeloenen" onder zijn jasje. Maar wanneer hij Ritsert ontmoet valt hij al snel door de mand. Ritsert dwingt hem mee te gaan naar zijn aanstaande schoonvader. Reijm zegt dat ze voor zichzelf een goede toekomst ziet als het huwelijk tussen Klaartje en Ritsert doorgaat. Vlak daarna moet ze snel de hulp van Geertruid inroepen want Klaartje gaat bevallen. Als Ritsert Warenar de pot aanbiedt, weigert deze de schat die hem zoveel hartzeer heeft gekost; hij schenkt hem spontaan aan zijn aanstaande schoonzoon. Wanneer Reijm en Geertruid met de pasgeboren "jonge zeun" aankomen is iedereen zeer vertederd. Lekker maakt daar handig gebruik van door vergiffenis te vragen. Personages Warenar Een oude vrek, die alleen maar aan z'n geld denkt en daarom geen oog meer heeft voor zijn omgeving. Hij ziet zelfs niet dat zijn eigen dochter zwanger is. Pas op het laatst komt hij weer met beide benen op de grond te staan. Hij heeft dan heel erge spijt van zijn eigen kortzichtigheid. "Och, hoe bin ik? Och, hoe is mijn hert bezwaard." Klaartje De dochter van Warenar. Ze is hoogzwanger van Ritsert. Reijm Zij heeft een beetje de functie van de moeder, die ontbreekt in het gezin. Ze is heel lief voor Klaartje.
Geertruid De buurvrouw van Warenar. Rijckert Een alleenstaande, oude, rijke stinkert. Geertruid wil hem aan Klaartje koppelen. Zo'n jong meisje lijkt Rijckert wel een lekker idee. Lekker Het knechtje van Rijckert. Hij is een beetje een sneak, want hij steelt de pot van Warenar. Ritsert De buurjongen. Hij heeft Klaartje zwanger gemaakt, daar schaamt hij zich voor, want hij heeft Klaartje gebruikt. Om het goed te maken wil hij met haar trouwen.