Villa des Roses door Willem Elsschot

Algemene informatie Titel: Villa des Roses
Auteur: Willem Elsschot
Uitgeverij: Querido, Amsterdam, Druk: 1995 (eerste druk 1913) Aantal Bladzijden: 163 Motivatie voor mijn keuze Ik ben dit boek gaan lezen op aanraden van een goede vriendin. ‘Villa des Roses’ vond mijn vriendin een goed geschreven, makkelijk leesbaar en humoristische boek en deze beschrijving beviel mij wel en daarom heb ik besloten om in dit boek te gaan lezen. Ook sprak de titel van het boek mij aan. Ik was benieuwd wat een Franse titel verborgen hield voor een Nederlands boek. Eerste persoonlijke reactie Ik vind “Villa des Roses” een zeer vermakelijk boek. Het is makkelijk te lezen, weinig moeilijke woorden of zinnen, ondanks dat het in het van de20ste eeuw is geschreven. De beschrijvingen van de alledaagse gebeurtenissen zijn bijzonder grappig en realistisch.
Samenvatting Hoofdstuk 1 tot en met 6: beschrijving van het pension en zijn bewoners. 'Villa des Roses' is een familiepension in Parijs dat sinds zestien jaar wordt beheerd door Madame Brulot, een 45-jarige Française. Madame Brulot is een gewiekste zakenvrouw. Zij berekent voortdurend wat de twaalf kostgangers in het pension haar kosten en opleveren. Haar twintig jaar oudere echtgenoot is notaris geweest en bemoeit zich nauwelijks met de dagelijkse gang van zaken in het pension. Hij brengt zijn tijd grotendeels door met het afhandelen van processen tegen zijn opvolger. Het echtpaar houdt als huisdier een aapje, Chico genaamd. Chico neemt de plaats in van het overleden zoontje van het echtpaar. De belangrijkste kostganger in het pension is de 92-jarige Madame Gendron. Zij betaalt het meeste kostgeld, maar daarvoor heeft zij ook meer zorg nodig. Madame Gendron is namelijk dement en gedraagt zich als een klein kind. Naast Madame Gendron is Madame Dumoulin ook een kostganger van betekenis. Zij verblijft al lang in de villa en betaalt een ruim kostgeld. De andere bewoners zijn de Noor Aasgaard, een advocaat die een jaar in Parijs verblijft om er Frans te leren en die altijd keurig op tijd betaalt; de heer Martin, een zakenman zonder zaken, met een Poolse vrouw en haar dochter: zij wonen met zijn drieeen op één kamer en hebben een grote betaalachterstand. Drie knappe meisjes uit Budapest; de Hollander Knidelius die op doorreis is vanaf Java naar Nederland, Mejuffrouw Jeannes de Kerros uit Bretagne, haar huid vertoont witte vlekken waardoor niemand naast haar aan tafel wil zitten, en ten slotte Richard Grünewald, een Duitser zonder tafelmanieren die ergens op een kantoor werkt. Behalve de vaste bewoners komen ook regelmatig twee heren in het pension eten: de heer Colbert, een grappenmaker, en de heer Brizard, een lange en bleke architect uit de Vogezen. In de keuken werken twee keukenmeisjes: Aline en Bertha. Louise, een weduwe met een zoontje, is het nieuwe kamermeisje in de Villa des Roses. Louise doet haar werk serieus en de mannen in het pension vinden haar zeer aantrekkelijk. Grünewald tracht haar als eerste te veroveren door met haar te gaan wandelen, maar hij heeft weinig succes. Hoofdstuk 7 en 8: een tragische gebeurtenis. Op een regenachtige zaterdagmiddag schiet Brizard zich dood in de tuin van de Villa. De politie komt het lijk niet meteen ophalen; waarnaar het lichaam voorlopig in het bed van Madame Gendron gelegd wordt. Madame Gendron beseft niet dat er een dode in haar bed ligt en probeert een praatje met de (dode) man te maken en bij hem in bed te kruipen. Omdat Brizard niet reageert steelt zij zijn gouden horloge en ketting. Madame Brulot maakt zich ernstig zorgen over het achterstallige kostgeld van Brizard, maar zijn afscheidsbrief met daarin het nog verschuldigde geld vrolijkt haar weer op. Er moet bij de dode worden gewaakt volgens Madame Brulot en enkele bewoners offeren daarvoor een deel van hun nachtrust op. Zo lost Grünewald om twee uur 's nachts Louise af. Bij die gelegenheid probeert hij opnieuw avances te maken, maar Louise wijst hem weer af. Hoofdstuk 9 tot en met 12: de liefde tussen Grünewald en Louise. Nadat het lijk is opgehaald en de bewoners opgelucht geluncht hebben, besluit Louise op bezoek te gaan bij een vriendin in de stad. Grünewald vraagt of hij een stukje met haar mee mag lopen. Er volgen meerdere wandelingen en na verloop van tijd staat Louise toe dat Grünewald haar kust. Vanaf dat moment vormen zij een gelukkig paar. Maar Louise vertrouwt hem niet helemaal. Zij wint advies in bij een helderziende en die raadt haar aan Grünewald te laten vallen. Ze schrijft Grünewald een emotionele brief, maar ze beëindigt de relatie niet. In een persoonlijk gesprek adviseert Aasgaard Grünewald oprecht met Louise te zijn, maar Grünewald denkt het eventuele kwaad wel in de hand te hebben. Nadat hij met de meisjes en Louise in de keuken een glas wijn heeft gedronken, neemt hij Louise mee naar zijn slaapkamer. Hoofdstuk 13 tot en met 15: het verjaardagsfeestje. Ter ere van de verjaardag van Madame Dumoulin geeft Madame Brulot een feestje. Ze heeft van tevoren precies berekend hoeveel champagne zij gratis moet schenken voordat de mannelijke leden van het gezelschap de flessen op eigen kosten zullen laten komen. Het royaal aangeboden feestje betekent voor haar eigenlijk extra inkomsten. Op de ochtend van het feestelijke diner vertrekt Mr. Martin naar Chartres voor een zakengesprek. Hij gaat een maatschappij voor irrigatiewerken oprichten. Tijdens het diner komt het onverwachte bericht dat hij naar Amerika is vertrokken en geen geld heeft achtergelaten, zodat de twee Poolse dames de Villa moeten verlaten. Louise bemiddelt in het gesprek tussen de vrouwen en Madame Brulot en dankzij haar mogen de dames toch nog een nacht blijven. Tijdens het diner weet Madame Gendron op handige wijze een paar sinaasappelen in haar tasje te stoppen. Maar ze wordt betrapt en monsieur Brulot bedenkt een straf voor haar: haar erfenis zal de volgende ochtend verdeelt worden onder de kostgangers van het pension. Hoofdstuk 16: de liefde tussen Louise en Grünewald. Louise gaat nu regelmatig met Grünewald op stap. Ze is erg verliefd op hem en zet alles opzij om met hem samen te kunnen zijn. Zelfs voor het bezoek van haar broer en zoontje maakt ze geen tijd vrij. Voor Grünewald daarentegen wordt de romance al een beetje een sleur.
Hoofdstuk 17: de wraak van Madame Gendron. Uit wraak over de straf voor het stelen van de sinaasappelen werpt Madame Gendron het aapje Chico in de haard, waar hij levend verbrandt. Madame Brulot vindt het lijkje en beschuldigt haar man ervan niet goed op het diertje gepast te hebben. Hoofdstuk 18 tot en met 21: de sluiting van de Villa en het einde van de liefde. Louise blijkt zwanger te zijn van Grünewald en vraagt bij Aline wanhopig om raad. Aline adviseert haar om langs te gaan bij een kennis van haar, waar zij na enkele behandelingen van het ‘probleem’ verlost zal zijn. De eigenaar van de Villa overlijdt en het huis zal verkocht moeten worden. Binnen een jaar zullen de kostgangers moeten vertrekken. Toch arriveert er nog een nieuwe kostganger, de Amerikaanse Mrs. Wimhurst met haar zoontje en meid. Mrs. Wimhurst heeft het niet naar haar zin in de Villa en Grünewald biedt aan iets anders te gaan zoeken. Na twee dagen heeft hij voor haar een geschiktere plek gevonden. Mrs. Wimhurst vertrekt maar nodigt Grünewald uit om haar te komen bezoeken. De volgende zondag gaat hij al naar de aantrekkelijke vrouw. Wanneer hij enkele dagen later met Louise praat vertelt zij hem over de abortus en haar slechte gezondheidstoestand sindsdien. Het interesseert hem niets, in zijn gedachten is hij bij Mrs. Wimhurst. Hij vertelt haar dat hij terug gaat naar Duitsland, maar in feite neemt hij zijn intrek in een ander pension. Op dat moment beseft Louise dat het voorbij is en ze alleen achterblijft. Ze wil hem naar Duitsland volgen maar de reis is duur. Ze schrijft hem nog een paar afscheidsbrieven waarop geen enkele reactie komt. Dan vertrekt ook Louise, diep teleurgesteld gaat ze terug naar haar geboortedorp. Verdiepingsopdracht De thematiek van het werk. Het thema is eenzaamheid en verlatenheid. Een motief is bedrog. Alle romanpersonages (behalve Louise en meneer Brizard) zijn uit op eigen belang. Of het nu gaat om liefde of geld. Bij allebei deze behoeftes wordt bedrog gebruikt. Bij Madame Brulot gaat het om geld. Zo bekijkt ze haar gasten niet op wie ze zijn, maar op hoeveel ze betalen. En natuurlijk heb je nog Grünewald, die de relatie met Louise en later met mevrouw Wimhurst alleen vanuit zijn eigen oogpunt bekijkt. In de Villa zijn er maar twee naïeve, zuivere personen: Louise en meneer Brizard. Deze worden allebei slachtoffers. Het lot van Louise is bekend. Meneer Brizard is al in het begin van het boek niet opgewassen tegen het leven in het pension en pleegt zelfmoord. De titel "Villa des Roses" is al een verwijzing voor bedrog. Als je denkt bij een pension met een bloeiende rozentuin te komen, kom je bedrogen uit. Want er groeit alleen maar wat gras. De plaats van het gelezen werk in het oeuvre van de auteur. Willem Elsschot (een pseudoniem) is geboren in Vlaardingen in 1882 onder de naam Alfans de Ridder. Villa des Roses (eerste druk 1913) was het debuut van Willem Elsschot. Het boek is gebaseerd op herinneringen uit de tijd dat Elsschot in een familiepension in Parijs woonde. Andere belangrijke en veel gelezen romans van hem zijn: De verlossing (1921), Lijmen/Het been (1924/1938), Kaas (1933), Een ontgoocheling (1921) en Het dwaallicht (1946). De relatie met literaire stromingen en genres. Dit boek is in 1913 geschreven, dus ten tijde van de neoromantiek. Neoromantiek is een stroming in het proza waarin de droom of de verbeelding boven de werkelijk wordt gesteld. De verhalen spelen meestal niet in het heden, maar in een vaag gehouden verleden. Deze beschrijving klopt wel aardig met het boek. In het boek worden geen jaartallen genoemd, maar ik denk dat het verhaal in dezelfde tijd heeft gespeeld, als toen het boek geschreven werd. Dat valt onder anderen op te maken uit de naam ‘Breslau’, dat destijds nog tot het Duitse Rijk behoorde. Ook spelen dromen en illusies een belangrijke rol in ‘Villa des Roses’. Alle personages streven een ideaal na, een onvervuld verlangen. Louise is op zoek naar liefde, Grünewald naar (seksueel) vertier, Madam Brulot wil alleen maar geld, etc. Villa Des Roses is een roman, omdat het boek te omvangrijk is voor een novelle of verhaal en in dit boek worden meerdere personages uitvoerig beschreven en zijn er verschillende verhaallijnen. Dit zijn kenmerken van een roman.
Evaluatie Mijn mening over het boek. Ik vond Villa Des Roses een zeer vermakelijk boek om te lezen. Het boek heeft niet echt een sterke inhoud, maar de allerdaagse gebeurtenissen in het pension zijn zo grappig en ironisch beschreven, dat het boek mij geen moment verveeld heeft.( Ik heb het zelfs binnen anderhalf uur uigelezen!) Ondanks dat het boek in het begin van de 20ste eeuw is geschreven vind ik de schrijfstijl zeer duidelijk en goed te begrijpen. Eer worden weinig moeilijke woorden, hoogstens eens een Frans woord, of lange zinnen gebruikt. Hierdoor leest het boek snel en gemakkelijk. Ik zal Villa des Roses zeker aanraden aan andere 6vwo-leerlingen, omdat het een leuk en makkelijk leesbaar boek is en dat zijn de meeste boeken, die in deze periode zijn geschreven, niet. 1. de beschrijvingsopdracht Ik vond het maken van de beschrijfopdracht niet moeilijk. Het verhaal was makkelijk om te lezen en de verhaallijn goed te volgen, dit ondanks dat er veel gebeurtenissen plaatsvinden. Om het verhaal goed te kunnen samenvatten heb ik daarom gekozen om het verhaal per gebeurtenis samen te vatten. Bijvoorbeeld: hoofdstuk 13 tot en met 15 ‘het verjaardagsfeestje’. 2. de verdiepingsopdracht Ik vond het een beetje onduidelijk welke punten van de verdiepingsopdracht we nu precies moesten behandelen. Normaal gesproken wordt er op de studiewijzer aangegeven welke aandachtspunten behandeld moeten worden, maar dat was deze keer niet het geval. Ik wist wel zeker dat we het punt over de thematiek moesten behandelen en dat ging vrij goed. Ik wist namelijk direct wat het thema van Villa des Roses was, dus het beantwoorden van deze vraag was voor mij niet moeilijk. Verder heb ik nog een drietal punten gekozen waarvan ik de vragen beantwoord heb. De aandachtspunten over de politieke, culturele of sociale achtergrond heb ik niet gekozen, omdat deze volgens mij niet van toepassing zijn op dit boek.