Renate Dorrestein
Renate Dorrestein is in 1954 geboren in Amsterdam. Zij begint haar loopbaan als journaliste bij het weekblad Panorama. Ze schrijft columns, autobiografische verslagen en romans. Het eerste boek dat zij schrijft, de verhalenbundel 'Voorleesboek voor planten' (1976), heeft geen succes. Met haar tweede boek, 'Buitenstaanders' (1983), krijgt zij daarentegen veel bekendheid. Haar romans gaan bijna altijd over vrouwen, en vaak over het feit dat zij pas voor vol worden aangezien als ze getrouwd zijn en kinderen hebben. Mannen spelen in haar boeken slechts bijrollen. Ze vindt dat het niet alleen mannen zijn die vrouwen onderdrukken, ook de maatschappij heeft schuld: "Ik riep wel eens dat ik als man vast ook wel een klootzak zou zijn. Het is erg moeilijk voor mannen het klootzakkendom te vermijden in een wereld die ze daar zoveel kans toe geeft." (HP De Tijd, 22-03-1996) Nadat haar zusje, die annorexia had, zelfmoord pleegt, komen de thema's 'dood' en 'eten' ook regelmatig terug in haar boeken. Aan het voorval met haar zusje heeft zij zelfs een hele roman gewijdt: het autobiografische 'Perpetuum mobile van de liefde' (1988). Als Dorrestein aan het begin van 1990 de ziekte ME krijgt, worden ook ziekte en het isolement waarin zieke mensen zich vaak bevinden hoofdthema's van haar boeken. De meningen van de recensenten is verdeeld, ze varieren van negatief tot positief en iets daar tussenin. Bibliografie: 1976 Voorleesboek voor planten, verhalenbundel
1985 Vreemde streken, roman

1986 Noorderzon, roman
1887 Een nacht om te vliegeren, roman
1988 Korte metten, columns
1988 Het perpetuum mobile van de liefde, roman
1988 Haar kop eraf! Alice als ideale heldin voor hedendaagse feministes, (?) 1989 Voor alles een dame, kalenderboek/kookboek
1991 Het hemelse gerecht, roman
1992 Ontaarde moeders, roman
1993 Heden ik, documantaire
1994 Een sterke man, roman
1996 Verborgen gebreken, roman
1997 Want dit is mijn lichaam, boekenweekgeschenk
1998 Een hart van steen, roman
Verborgen gebreken
Verborgen gebreken, Renate Dorrestein. Uitgeverij Contact, Amsterdam (1996) Eerste druk in 1996
Het boek besaat uit 238 bladzijden. Het is verdeeld in 7 delen die weer zijn opgedeeld in genummerde hoofdstukken. Het eerste motto in het boek is een citaat van Virginia Woolf: "Dit is een onbelangrijk boek, want het gaat over de gevoelens van vrouwen in de huiskamer" Hiermee laat de schrijfster zien hoe men denkt over vrouwen. Het is sarcastich bedoeld, het mag duidelijk zijn dat Dorrestein het hiermee niet eens is. Aan elk deel gaat ook nog een motto vooraf. De zeven motto's zijn ontleend aan Genesis 1; het eerste deel begint met de eerste paar regels, deel zeven eindigt met de zinnen: "en God zag dat het goed was." Het verhaal van de schepping staat recht tegenover het verhaal in het boek: God zag dat het goed was, maar de lezer weet dat het fout zit. Verborgen gebreken gaat over Chris(tine)en Tommie, die met hun grotere broer Waldo, hun moeder Sonja en haar minnaar Jaap op vakantie gaan naar Schotland. Daar aangekomen staan Chris, Tommie en Waldo op een kade. Chris geeft Waldo ineens een duw waardoor deze het water in verdwijnt. Chris en Tommie rennen weg en kruipen een auto in. Deze blijkt van Agnes te zijn, die op weg is naar het huis van haar familie om daar de as van haar laatste broer Robert uit te strooien. Agnes heeft wel in de gaten dat Chris en Tommie in haar auto zitten maar zegt niets. Ook de beheerders van het huis, familie Flynt kijkt niet raar op; Agnes neemt immers wel vaker neefjes en nichtjes mee. Enkele tijd later ontdekt Agnes dat haar huis als vakantiewoning te huur wordt aangeboden. Later komt zij erachter dat dit het werk is van Eline, de weduwe van Robert. Agnes is hier helemaal niet blij mee: het is haar huis! Op een gegeven moment komt er een inspecteur van Scotland Yard langs, die op zoek is naar de twee vermiste kinderen. Omdat Chris en Tommie net een verkleedspel aan het doen zijn worden zij niet herkend. Agnes zwijgt ook. Het is de lezer inmiddels duidelijk geworden dat Waldo dood is gevonden in de haven. De volgende morgen komt er iemand van het verhuurbedrijf langs om het huis te inspecteren. Chris wil Agnes beschermen en schiet op de man met een luchtbuks. Op het zelfde moment krijgt Agnes een beroerte en valt ook neer, waardoor haar glazen oog uit zijn kas rolt. Later komt Agnes weer bij en strompelt naar binnen. Ze stuurt de kinderen weg voordat het lijk ontdekt wordt. Ze krijgen een briefje mee met de naam van het hotel waar hun moeder logeert, en moeten verder liften. Als Agnes het lijk wil wegslepen is dit verdwenen. De man is naar het ziekenhuis gebracht en daar gestorven. Agnes realiseert zich dat ze naar een verpleeghuis zou moeten. Chris en Tommie worden met hun moeder herenigd in het hotel. Ze willen weer terug naar Agnes, maar deze is al meegenomen door de familie Flynt. Ze weten niet dat Waldo dood is en gaan naar een eiland waarvan ze veronderstellen dat hij daar is. In de auto haalt Tommie het glazen oog van Agnes uit zijn zak en laat het stiekem aan Chris zien. Chris is blij, want zo zal Agnes altijd bij haar zijn. Er zijn verschillende thema's binnen het boek. Een daarvan is incest, wat een belangrijke rol speelt in het leven van zowel Chris als Agnes. Chris wordt misbruikt door haar broer en Agnes is verliefd op haar broer. Ook andere familierelaties komen aan bod: tussen Sonja en haar kinderen, tussen Jaap en zijn stiefkinderen, tussen Chris en Tommie, en tussenAgnes en haar schoonzus Eline. De overeenkomst tussen alle relaties is dat ze allemaal niet helemaal in orde zijn. Verder spelen schuldgevoelens ook een rol. Zo voelt Chris zichzelf (onterecht) schuldig over haar relatie met haar grote broer. In het boek gaat het ook over ouderdom en de eenzaamheid die daaruit voortkomt. Vooral die van Agnes wordt duidelijk beschreven, maar ook Sonja heeft met het probleem te kampen. Deze thema's zij ook weer terug te vinden in de titel. De titel is afgeleid van de gebreken die de personen in het boek hebben. Zo heeft Agnes een glazen oog en gaat zij gebukt onder haar ouderdom. Maar er zijn ook de zogenaamde verborgen gebreken; de gebreken die de personen het liefste geheim willen houden. Voorbeelden hiervan zijn: de incest tussen Chris en Waldo en die tussen Agnes en haar broer Robert (weliswaar platonisch, maar toch incestueus), het gebroken gezin van Sonja, die drie kinderen heeft van drie verschillende mannen, het falend ouderschap van Sonja en de eenzaamheid van Agnes, veroorzaakt door haar ouderdom. De belangrijkste personen in het boek zijn Agnes en Chris. Agnes is een vrouw van 70. Ze is nooit getrouwd geweest, wat onder andere komt doordat zij verliefd was op haar eigen broer Robert. Omdat al haar broers (ze had er vier) zijn overleden voelt zij zich eenzaam. Haar schoonzussen vinden haar een oude vrijster. Agnes heeft haar hele leven rekening gehouden met iedereen bahalve zichzelf. Ze heeft nooit de passie die ze voelde (voor haar broer Robert) toegelaten in haar leven. Agnes' gezondheid gaat steeds verder achteruit en ze is bang dat anderen dat ook zien. Ondanks dat ze zelf nooit kinderen heeft gehad kan ze beter met Chris en Tommie omgaan dan hun eigen moeder. Chris, die eigenlijk Christine heet, is de dochter van Sonja. We komen niet te weten wie haar vader is. Ze heeft haar broer Waldo in het water geduwd, daar voelt ze zich schuldig over. Ze werd ook misbruikt door hem, en daar voelt ze zich gek genoeg ook schuldig over. Zij denkt dat het allemaal haar schuld is en dat zij hem tot last is. Zij is heel zorgzaam tegenover Tommie, omdat hij ook het slachtoffer is geworden van Waldo. Agnes en Chris zijn round-chraracters. Andere belangrijke personen in het boek zijn Sonja, Tommie en Waldo. Sonja is de moeder van Chris, Tommie en Waldo. De kinderen zijn alledrie van een andere man. Sonja heeft steeds mislukte relaties. Elke mislukte relatie probeert zij te compenseren door snel een nieuwe te beginnen. In het boek heeft ze een relatie met Jaap. Sonja wil het liefst niet denken aan de situatie waar ze in zit, zeker niet aan de situatie met drie kinderen van verschillende vaders die ze zo goed als alleen zou moeten opvoeden. Van opvoeden komt echter niet veel terecht, aangezien ze alleen maar met zichzelf bezig is. Tommie is de enige 'man' (hij is 4 jaar) die een beetje aandacht kijgt in het boek. Hij wordt ook misbruikt door Waldo, maar omdat hij niets zegt wordt hierover verder niets duidelijk. Waldo is de grote broer van Chris en Tommie, hij is 16 jaar oud. Hij heeft incest gepleegd met zijn zusje en ook met zijn broertje. Hij wordt door Chris van een kade afgeduwd en gaat daardoor dood. Deze personen zijn allen flat-characters
In het boek ligt het perspectief bij de verschillende personen. In deel 1 en deel 7 ligt het perspectief bij Sonja en vooral bij Chris. De overige delen worden gezien door de ogen van Agnes. De personen gebruiken het ik-perspectief. Het verhaal wordt chronologisch verteld, met enkele flash-backs waardoor het verleden van de personen duidelijk wordt. De vertelde tijd is een paar dagen. Het grootste gedeelte van het boek speelt zich af in Schotland, met name in het huis van Agnes. Ik vond het boek niet moeilijk om te lezen, aangezien Dorrestein een snelle schrijfstijl heeft. Er werden korte zinnen gebruikt, vooral in de beschrijvingen. Daardoor bleef de vaart in het boek en werd het nergens langdradig. Het boek was ook erg spannend, en hoewel de gebeurtenissen niet echt realistisch waren (de onwetendheid van de familie over de dood van Waldo, de dood van de inspecteur, het feit dat er niet verder gevraagd wordt naar het hoe en wat van het wegblijven van Chris en Tommie) werd je er toch in meegevoerd. Ik wilde steeds weer verder lezen om te weten te komen hoe het zoiu aflopen met de verschillende personen. De sfeer in het boek was een beetje vreemd, met name door de vreemde gebeurtenissen. Je merkte goed dat er onderhuidse spanningen waren omdat iedereen wel iets te verbergen had. Dat sprak mij erg aan. Het boek zat goed in elkaar, het was duidelijk wie er aan het woord was en wanneer een flash-back was. De beschrijvingen waren ook erg duidelijk, vooral omdat de zinnen niet te lang waren. Al met al vond ik het boek makkelijk leesbaar en toch niet kinderachtig maar juist erg spannend en meeslepend. De recensies die ik gelezen heb zijn allemaal positief (Bijlage 1). De woorden waarmee het boek beschreven wordt zijn: "meeslepend", "(...) die je als lezer naar het slot toe zuigen", "meer psychologisch raffinement, meer compssie.", "Nog niet eerder had Dorrestein ernst en vermaak zo in evenwicht".(Alle Lansu in 'Het Parool') Ook Jeroen Vullings (Vrij Nederland) is positief. Met het overgrote deel van zijn recensie (die ik overingens meer op een samenvatting vond lijken) ben ik het eens. Hij noemt het boek "(...)goed geschreven, meeslepend, onderhoudend en geestig". Maar er zijn enkele dingen waar ik het niet geheel mee eens ben. Zo zegt hij dat er nogal wat "Oprah Winfrey-onderwerpen" aan bod komen. Ik vind dit toch een beetje snerend klinken. Oprah Winfrey doet mij denken aan mensen die het allemaal heel erg getroffen hebben, heel zielig zijn, heel veel medelijden moeten hebben want ze hebben geen oplossingen voor hun gruwelijke problemen.' Het zijn weliswaar zware onderwepen waar Dorrestein over schrijft, maar het Oprah-Winfrey-achtige (om maar deze woorden aan te houden) blijft geheel achterwege. De recensent had graag gezien dat het vertel-perspectief ook bij Waldo had gelegen. Maar zoals hij zelf al zegt: "al is zijn gedrag waarschijnlijk niet rationeel verklaarbaar". Dit is een eerste bezwaar. Ik heb nog een bezwaar, en wel dat Waldo maar een korte tijd in het verhaal speelt. Aan het begin van het boek wordt hij al meteen door Chris in het water geduwd. Ik denk persoonlijk niet dat het een extra dimensie aan het verhaal gegeven had als Waldo aan het woord was geweest, maar daar zullen we nooit achter komen