Twee koffers vol door Carl Friedman

Auteur: Carl Friedman
Titel: Twee koffers vol
Uitgever: Uitgeverij G.A. van Oorschot
Plaats van uitgave: Amsterdam
Jaar van uitgave + druk: September 1994, 5de druk (1ste druk april 1993) Aantal bladzijden: 168 bladzijden
Genre: Psychologische roman Waarom heb ik dit boek gekozen: Het boek werd me aangeraden door Mevrouw Krebber, omdat ik niet precies wist wat nou een boek was met een litteraire waarde. Nadat Mevrouw Krebber mij een aantal boeken had laten zien en ik alle samenvattingen op de achterkanten had doorgelezen trok de samenvatting van dit boek mij het meest aan. Vandaar de keuze van dit boek. Wat was mijn eerste reactie na het lezen van het boek: Toen ik het boek net gelezen had was ik wel een beetje geraakt door het verhaal. Het is niet echt een vrolijk boek. Er gebeuren veel dingen in het boek die in het echte leven ook voorkomen, zoals discriminatie, mensen die vroeger in een concentratiekamp hebben gezeten. Ook verdrinkt het lievelingskind van Chaja in de parkvijver en is Chaja erg verdrietig. Als zij dan naar het huis van de ouders van Simcha gaat krijgt zij van de vader van Simcha de schuld dat hij verdronken is omdat zij altijd met hem naar de parkvijver ging. Zoiets had ik wel verwacht maar het raakt je toch wel.
Samenvatting: Het verhaal is door de ogen van de hoofdpersoon Chaja geschreven. De gedachten van haar zijn door het hele boek te lezen en die van anderen niet. De belangrijkste personen uit dit boek zijn: Chaja: Ze is de hoofdpersoon van het verhaal. Ze is de dochter van een joodse vader en moeder. Ze heeft twee bijbaantjes. Ze werkt in een bloemisterij en als oppas bij een joodse familie. Ze raakt helemaal geobsedeerd door het buitenbeentje van de familie, Simcha, waar ze op moet passen. Ze studeert filosofie, alleen ze heeft geen tijd om naar school te gaan want ze moet of werken of ze leest boeken over het Joodse geloof. Ze draagt afgedragen kleding. Vooral spijkerbroeken en T-shirts. Ze woont niet meer thuis en voelt zich vaak eenzaam. Ze gaat niet vaak bij haar ouders langs. Ze gaat ook vaker naar een oude vriend van haar vader dan naar haar ouders. Vader van Chaja: Hij is van Joodse komaf en zat tijdens de Tweede Wereld- oorlog in het verzet en in een concentratiekamp. Hij is ontsnapt en ondergedoken tot het eind van de oorlog. Tijdens het boek is hij op zoek naar koffers, die hij tijdens de oorlog ergens in Antwerpen heeft begraven. Door de obsessie voor de koffers verwaarloost hij zijn gezin. Moeder van Chaja: Ze is een beetje ouderwets en ze houdt van weven. Ze is het niet met haar echtgenoot eens om de begraven koffers te vinden. Daardoor hangt er een spanning in het huis. Ze is ook ontevreden over Chaja omdat ze niet vaak genoeg langs komt. Meneer Apfelschnitt: Hij is een oude vriend van de vader van Chaja. Hij schaakte altijd met de vader van Chaja totdat haar vader ging zoeken naar de koffers. Hij drinkt de hele dag whisky en loopt altijd hard. Meneer Kalman: Een orthodox Joodse vader van 3 kinderen, Avrom, Dov en Simcha. Hij heeft een hekel aan Chaja, maar omdat zijn vrouw haar heeft aangenomen moet hij haar wel respecteren. Mevrouw Kalman: Echtgenoot van meneer Kalman. Zij vond in het begin de kleren van Chaja raar, maar later vond ze Chaja toch wel aardig. Avrom Kalman: Oudste van de drie kinderen bij de familie Kalman. Pest Simcha altijd omdat hij in de broek plaste. Dov Kalman: De middelste van de drie kinderen. Samen met Avrom pest hij Simcha omdat die in zijn broek plast. Simcha Kalman: De jongste van de drie kinderen. Wordt gepest door de andere twee omdat hij in zijn broek plast. Hij is het lievelingskind van Chaja en hij vindt het erg leuk als Chaja met hem naar de parkvijver gaat om de eendjes te voeren. Hij is erg stil en hij heeft rood haar. Hij is klein voor zijn leeftijd. Conciërge: Eigenaar van het flatgebouw waarin de familie Kalman woont. Hij heeft een hekel aan Joden. Volgens hem is het schorem. Hij probeert de familie Kalman zijn gebouw uit te pesten. Hij praat altijd tegen zijn hond en volgens hem praat zijn hond ook terug. Samenvatting van het verhaal: Chaja woont op kamers in Joods- Antwerpen en studeert filosofie. Op een dag staat er een advertentie in de krant dat een familie een oppas zoekt. Ze solliciteert en wordt aangenomen. Het blijkt een orthodox joods gezin te zijn. De kinderen heten Avrom, Dov en Simcha. Simcha is het buitenbeentje en wordt gepest door de andere twee omdat hij altijd in zijn broek plast. Chaja gaat elke dag met Simcha naar de parkvijver om naar de eenden te kijken. Op een dag heeft Chaja een plastic eend op wielen gekocht voor Simcha. Vanaf dat moment houdt Simcha op met in zijn broek plassen. Ook gaat Chaja elke dag nog werken in de bloemisterij. Ze werkt 's morgens in de bloemisterijen gaat 's middags naar de familie Kalman oppassen. Ook gaat ze nog geregeld langs bij meneer Apfelschnitt om te praten over de komst van de Messias. Hij woont in hetzelfde gebouw als haar ouders en als ze weer weg gaat moet ze langs de deur van het huis van haar ouders. Meestal loopt ze er vluchtig bij langs. Als ze er komt heeft haar moeder het alleen maar over haar man en zijn obsessie voor de koffers die hij in de Tweede Wereldoorlog ergens in Antwerpen heeft begraven en weer wil opgraven. Ondertussen gaat Chaja zich steeds meer aangetrokken voelen tot Simcha. Ze gaat allemaal boeken lezen over het orthodox Joodse geloof om zich voor te kunnen stellen hoe hij opgevoed zal woorden. Het oppassen gaat nog steeds door en de conciërge begint haar nu ook lastig te vallen. Hij geeft haar of Simcha de schuld als bijvoorbeeld de liftdeur boven nog open staat. Tijdens een fikse ruzie met de conciërge scheurt zijn jas en zegt mevrouw Kalman dat het slimmer is dat ze een week niet komt werken. Chaja gaat zich nog meer aangetrokken voelen aan Simcha. Tot op een dag meneer Apfelschnitt bij haar op bezoek komt met goed en slecht nieuws. Het goede nieuws is dat haar vader is gestopt met zoeken en vandaag met hem geschaakt. Het slechte nieuws is dat Simcha is verdronken. Chaja begint te huilen en in de loop van de dag gaat ze naar de familie Kalman. De vader van Simcha geeft haar de schuld van de dood van Simcha. De moeder van Simcha stond op toen Chaja wegliep. Ze nam zwijgend de zoom van Chaja's zijden jasje en maakte daar de Keria, de rituele inscheuring van de kleren, waarmee alleen de naaste verwanten van de dode blijk geven van hun rouw. Ze zei tegen Chaja: “Vele dochters van Israël gedragen zich dapper, maar jij, jij gaat allen te boven". Daarna zegende ze Chaja. Het volgende jaar, nadat Chaja haar tentamens gehaald had overgestapt naar de studie Natuurkunde. Thema: Het thema in het verhaal is dat Chaja geobsedeerd is van Simcha. Haar schoolresultaten, haar contact met de familie en andere dingen zijn slecht. Door die obsessie gaat ze tot diep in de nacht boeken lezen over het orthodox Joodse geloof en krijgt ze dus te weinig slaap aangezien ze 's morgens vroeg aan het werk moet bij de bloemisterij. Waarom heet het boek "Twee koffers vol": Het boek heet denk ik zo omdat in het boek de vader van Chaja op zoek is naar koffers die hij in de oorlog heeft begraven. Ook heet het boek zo omdat het over twee verschillende levens gaan. Het ene leven is dat met Simcha en het oppassen bij de familie Kalman en het andere leven is dat met school, haar ouders, haar werk in de bloemisterij en met meneer Apfelschnitt. Het zijn dus twee levens vol met andere dingen. Vandaar de naam "Twee koffers vol". Wat is de literaire waarde: Het boek is voor het eerst gepubliceerd in april 1993. Carl Friedman debuteerde in 1991 met het boek "Tralievader" wat net als "Twee koffers vol" een Novelle is. De tijd waarin dit verhaal is geschreven is een aantal jaren na de Tweede Wereldoorlog. Als dit boek op een ander tijdstip was geschreven dan zou het verhaal niet meer kloppen want in de Tweede Wereldoorlog was alleen de rassenhaat aanwezig. Dit boek is wel vergelijkbaar met andere boeken van Carl Friedman. Het andere boek gaat ook over de oorlog en de gevolgen daarvan. Ik weet alleen niet of dit werk nou echt zo typerend is voor deze tijd omdat ik me daar nooit zo in heb verdiept want dit is pas het eerste jaar dat er aandacht aan besteed wordt. Bij de taal Engels hebben we wel de stroming in de Engelse Literatuur wel behandeld. Bij het vak Nederlands nog niet.
Beoordeling: Ik vond het stukje dat Chaja wordt verteld dat Simcha is verdronken het aangrijpendste stuk in het boek. Die passage spreekt mij eigenlijk ook het meest aan want ik vond het wel zielig voor Simcha en dit was eigenlijk het enige stukje dat ik met plezier heb gelezen. Ik vond het verhaal nogal vergezocht en er werd wel heel erg voortgeborduurd op het feit dat Simcha de lieveling van Chaja was. Ik denk ook niet dat je dit boek met een ander boek of film mag vergelijken. Het zou heel misschien kunnen met "Tralievader" maar dat is niet met zekerheid te zeggen. Het probleem in het boek is niet iets wat voor mij herkenbaar is. Ik kan me daarom ook niet inleven met de hoofdpersoon. Het taalgebruik is erg gemakkelijk maar soms staan er Joodse woorden in maar dat is meestal terug te vinden onderaan de bladzijde en aan het eind van het boek is een woordenlijst aanwezig. Al met al is het woord- gebruik niet erg moeilijk. Als ik dit boek een cijfer zou moeten geven dan zou ik het een zesje geven. Het is op zich wel een mooi boek maar het is niet echt mijn stijl. Ik heb liever een boek met wat meer spanning. Een boek waarin echt iets gebeurd en niet iets wat mij nu nog totaal onverschillig laat. Ik kan me met geen mogelijkheid in de hoofdpersoon verplaatsen en als je een boek echt mooi vindt dan kun en wil je jezelf ook in de kunnen hoofdpersoon verplaatsen. Daarom zou ik dit boek ook niet bij mijn andere klasgenoten aanraden tenzij ze echt van deze genre houd. Het probleem in het boek is niet iets wat voor mij herkenbaar is. Ik kan met geen mogelijkheid in de hoofdpersoon verplaatsen. En als je een boek echt mooi vindt, dan kun je dat wel.