SAMENVATTING PER HOOFDSTUK
Kamp
De vader heeft kamp gehad. Hij heeft in een concentratiekamp gezeten. Men is er niet zeker van welk concentratiekamp. Als ze naar een dierentuin gaan, dan zegt de vader dat de wolf achter de tralies ook kamp heeft. Gezellig
Ook de thuissituatie van het gezin speelt een rol in het dagelijkse leven van school. De ikpersoon is op school helemaal in de ban van de oorlog. Ze tekent doden en associeert alles met een concentratiekamp. Appèl
Het ’s nachts houd de vader iedereen wakker. Hij gaat slaapwandelen met in gedachte dat hij nog steeds in het concentratiekamp zit en alle gedachten uit hij. Hij appelleert voor de Duitsers. Na een tijdje komt hij weer bij bewustzijn. Mahlzeit

De maaltijden in het kamp waren heel slecht. Ze kregen weinig te eten. Max zegt dat hij weet wat honger is, maar dan begint zijn vader te vertellen wat pas echte honger is. SS
De moeder heeft een bord opgehangen met TANDEN POETSEN! De vader vindt dit maar niks, het doet hem denken aan het kamp. Hij is in zichzelf aan het vertellen over wat de SS met gevangen deed als ze zich verveelden. Auf und davon
Als men in het kamp niet hard genoeg werkte, werd men vermoord. De vader bleef maar doorzetten en zou niet toegeven. Op een gegeven moment kwam hij een vriend tegen van vroeger. Alleen deze was kompleet gek geworden, hij herkende niemand meer. Als iemand met hem sprak begon hij helemaal te beven. Hij heeft naderhand in het kamp zelfmoord gepleegd. Oefening
In de la waar het bestek ligt, ligt nog een mes wat de vader had gemaakt tijdens zijn gevangenschap in het concentratiekamp. Achter het mes zit een groot verhaal. Hij heeft het stiekem gemaakt toen de Duitsers er niet waren. Bij de controle deed hij het mes onder z’n oksels, dat was de enige plaats waar de SS niet zocht tijdens het appèl. De volgende middag gaat de vader met Max en Simon oefenen, maar het lukt ze niet het mes onder hun oksels te houden als ze het in hun mouw stoppen. Eichmann
Ze gaat bij haar vriendin op bezoek. De moeder daar thuis vraagt of ze ‘Eichmann’ kent. Eichmann was een SS-er. Hij zorgde ervoor dat alle joden werden vervolgd. De moeder haat die man. Als ze thuis komt is haar vader net naar een uitzending van Eichmann aan het kijken. Bos
Ze gaan op pad samen met Simon. Dan komen ze langs een bos. Plotseling rent de vader het bos in, maar hij komt meteen weer terug. ‘Prachtbos’ noemt hij dat. Pink
Haar vader zingt altijd Slavische vocalen. Op een middag vinden ze een kat. Hij kan niet meer lopen. Ze nemen hem mee naar huis en vragen of ze hem daar mogen laten totdat hij beter is. Ze noemen hem Pink, als z’n vader liederen zingt, zingt de kat mee. Roodkapje
Simon vraagt aan zijn vader of hij eens een verhaal wil vertellen. Dat is voor de vader niet moeilijk aangezien hij er genoeg kan vertellen. Het verhaal wat hij verteld heeft is een waargebeurde verhaal, dit wil Simon niet. Dan begint de vader een verhaal te vertellen over Roodkapje met de Hundenzwinger. Heimwee
Een andere man in het kamp waar haar vader mee bevriend was heette Alex. Alex en haar vader wilden samen naar Brazilië gaan, maar die Alex was doodgegaan aan de tyfus. Vrienden waren zeldzaam in het kamp, iedereen verraadde iedereen. Padvinderij
Op een dag komt ze thuis en vraagt of ze bij de Kabouters mag bij de padvinderij. Dit mag niet van haar ouders. Haar vader associeerde het met de Hitlerjugend. Stoere knapen onder elkaar, heel gemoedelijk. Ganzen

Elke dag vlogen er bij het kamp ganzen over hun hoofd. Ze stonden dan op appèl en keken naar de ganzen. Ooit zouden zij ook zo vrij worden en gaan waar ze heen wilden. Willi
In het concentratiekamp was ook een man genaamd Willi Hammer. Iedereen was hier bang voor. Hij heeft zich onder hen huisgehouden. Elke avond, als het werk gedaan was, nam hij iemand terzijde en sloeg deze met een grote kogel. Het was een schele Neanderthaler, zo zij zijn vader. Willi was vooral geïnteresseerd in haar vader, die gaf geen kick toe aan Willi. Ugh
De kolonisten kwamen naar Amerika toe, hier verdreven zij alle Indianen. De kolonisten hadden meer Lebensraum nodig, hiervoor stuurde ze de Indianen verder het land in. Later kwamen ze daar ook weer en verdreven de Indianen nog verder totdat ze in reservaten leefden. Cowboys waren eigenlijk net SS-ers. Stilte
Er is iets mis met haar vader. Hij staat op en loopt de keuken in samen met haar moeder. ’s Avonds komen ze weer terug. Haar vader gaat een tijdje uit huis, want hier kan hij niet beter worden. Greuelmärchen ‘Wat als er hier oorlog uitbreekt’ vraagt ze aan Simon. ‘Dan moeten we ons lang verstoppen’ zegt hij. Ze vraagt voor hoelang en Simon zegt ‘misschien wel langer dan een jaar’. Ze zouden dan gras gaan plukken en dat opeten en als dat op was zouden ze de kat slachten. Hier kon ze niet zo goed tegen. Ze vindt haar moeder een heks als ze haar ziet zitten met de kat op haar schoot. Verzoek
Ze gaan haar vader bezoeken in de kliniek. Hij slaapt daar bijna niet, hij heeft altijd nachtmerries en hij slaapwandelt. Hij heeft last van slaapstoornissen en dat is niet zo goed. Vingerhoed
Haar vader zat ondergedoken in een huis aan het Adelbert Kennisplein. Er stond op dat plein een Standbeeld van die Adelbert Kennis. Hij zat versopt achter een luik op de vliering. Je kon je er bijna niet wenden of keren. Hij stond daarin als een reus in een vingerhoed. Barakken
Als ze naar buiten gaan als ze bij het sanatorium zijn waar zijn vader zit zien ze een paar houten huisjes staan. Het lijken net barakken, de patiënten gaan er ’s middags in om te genieten van de buitenlucht. Zeil
Toen haar vader nog zat ondergedoken in een boerderij heette hij daar Bart. Ze hadden een zeil nodig om over hun verstopplaats te spannen anders zou de kuil waarin ze zaten in de herfst vollopen met water. Ze gaan naar een andere boer, Vermeulen. Hij had nog een oud zeil en wilde het voor Fl. 400,- verkopen. Dit was veel te veel voor zo’n oud zeil. Ze hadden die boer bedreigd en ’s nachts waren er Duitsers in het bos. Drie van z’n maten werden opgepakt. Weerkeer
Ze komen terug van school en hun moeder staat in de verte te turen of hun vader al terugkomt. Hij komt via de trein. Als hij thuis komt springt de kat in zijn armen en hij zegt tegen de kat ‘Dag vriend’. Hemel

Nellie begint te vertellen over de kerk. Nellie vraagt wat voor een geloof ze heeft. Ze zegt dat ze geen geloof heeft. Dan gaan ze naar de kerk en daar zingen ze mee. Op de weg terug vraagt Nellie wat haar geboortenamen zijn, maar ze is helemaal niet gedoopt, ze rent hard weg. Dansles
Max maakt zich klaar voor z’n eerste dansles. Hij werkt mooi aangekleed en zijn moeder gaf hem instructies. Dat deed haar vader denken aan een keer in het kamp. Hij wilde toegang vragen om een zieke vriend te bezoeken die op sterven lag. Hij mocht naar binnen van een SS-er. Hij werd goed aangekleed en mocht toen naar binnen. Vreemdeling
Ze gaan naar de bioscoop toe. Ze gaan naar een film van ‘Odysseus’, die gaat over een koning in Troje. Na afloop van de film vindt Max dat Odysseus veel op zijn vader lijkt. Die werd ook gevangen genomen door monsters. Vragen
Max vraag aan zijn vader waarom God niks heeft gedaan om de oorlog tegen te gaan. God was geen klusjesman volgens zijn vader en God heeft Hitler wel geschapen, maar die is verantwoordelijk voor zijn eigen daden. Max wordt hier boos van, hij begint zijn vader uit te schelden. Unterhosen
In het kamp werden onderbroeken uitgedeeld. Het waren onderbroeken van papier met twee gaten erin. Iedereen kreeg last van buikkrampen. Alleen haar vader kreeg een hele mooi broek gemaakt van blauw fluweel. Het was een eerste klas onderbroek, die op een gegeven moment begon te praten. Hij was eerst van Hitler geweest, hij had hem jarenlang in zijn Arschloch gekeken. Ze hadden samen wat afverteld in het kamp, maar Max geloofde niet dat kleren konden praten. Toeval
In het kamp lag je altijd met zijn tweeën samen in een brits. Op een dag lag er een Nederlander bij hem die op hetzelfde adres had gewoond als haar vader. Ze hadden elkaar nog nooit gesproken, maar wel vaker gezien. In zijn kastje naast het bed lag een boek. Het was het laatste boek wat haar vader had in het kamp. Hij heeft het nu nog steeds, het zit helemaal vol met bloedvlekken van de vorige eigenaar die waarschijnlijk gewond was toen hij het boek las. Achterlijk
In de klas vraagt de juffrouw aan iedereen wat ze willen worden. Als antwoord gaf ik onzichtbaar voor de SS. Dat was geen goed antwoord volgens de juffrouw. Na de les wijst ze me erop dat ik niet meer moet praten over de oorlog. Na de les gingen ze naar de kerk, daar was Hans gek aan het doen. Hans hoorde niet in de kerk en ik hoor niet op school. De juffrouw echter praatte ook heel veel over oorlogen. Voetbal
Max vraagt aan zijn vader wat het ergste was in het kamp. Zijn vader zegt dat dat niet aan hem was om te vertellen. Er waren zoveel erge dingen, het was onfatsoenlijk. Dan wordt Max weer boos op zijn vader en als zijn moeder binnenkomt wordt die weer boos op Max. Dan vertelt zijn vader toch maar wat hij het ergste vond om alles weer te bedaren. Kein Ende
In het kamp was er nog iemand anders die naderhand de brits met hem deelde. Hij heet Istvan, hij was niet goed te verstaan en had een melodieuze stem. In het begin maakte hij allemaal plannen om te ontsnappen en weg te glippen. Naderhand lukte dit telkens minder en hij werd helemaal gestoord. Op een gegeven moment stonden ze op appèl en toen merkte de Duitsers wat. Istvan had bovenop zijn kale kop een speelgoedauto vastgebonden d.m.v. snaren van zijn viool. De Duitsers haalde hem uit de rij en hingen hem een half uur later aan de galg. Als straf moesten de gevangen twee minuten lang de dode Istvan strak aankijken. Evacuatie
Simon ziet dat ik allemaal speelgoed aan het begraven ben in de tuin. Simon vraagt waarom en ik antwoord dat ik bang ben dat de SS het vindt. Niemand anders mag het in handen krijgen. Vooral Ineke en Nellie niet, twee meisjes die ze kent. Simon mag niks verraden van haar. Langste Nacht

Opeens was er in een kamp een gerucht dat er een ander kamp was in Bergen-Belsen genaamd Ferienlager. Daar ging het er veel beter aan toe dan in dit concentratiekamp. Alle arbeidsongeschikten die weg wilden moesten zich erbij aanmelden. Dan zouden ze de morgen erop vertrekken. Er waren toch mensen die zich inschreven terwijl de meeste dachten dat het een val was. Het was inderdaad een val, diegene die weggingen werden nooit meer gezien. Handel
In het kamp was sprake van een grote sjachermarkt. Alles werd verhandelt voor andere dingen. Haar vader deed in het kamp goed zaken en was op een gegeven moment de beste handelaar in het kamp. Toen ging zijn vennoot dood en toen kon hij niet meer aan de handel komen, maar hij kwam al snel achter een nieuwe vennoot. Hierdoor kon hij weer meer handel drijven, maar zijn nieuw vennoot kreeg het te hoog in zijn bol en werd vergast. Toen was de handel over en werd haar vader weer heel arm. Beschadigd
Max zit op een stoel voor de koelkast, hij probeert zijn voeten te laten bevriezen om te voelen hoe dat voelde. Dan wordt Simon boos op hem en zegt dat hij niet zo stom moet doen. Dan wordt Max weer boos op Simon en zegt dat dit de enige manier is om erbij te horen. Zijn voeten bevriezen helemaal niet, want het is te warm in de koelkast. Dan zegt Simon dat hij gek is en dan wordt Max nog bozer en zegt dat zijn vader het gekst is van ze allemaal. Zijn moeder had beter met een boer kunnen trouwen. Beest
Op het einde van de oorlog werd de fabriek gebombardeerd. De gevangen moesten van de Duitsers onder de grond in een gang van één meter bij één meter. Toen ze eruit kwamen zag zijn vader Willi Hammer zitten. Hij liep naar hem toe en wurgde hem. Zijn vader wil graag dat hij weer terug tot leven komt. Max en Simon denken dat dat is omdat zijn vader schuld heeft, maar hij wil hem juist nog eens vermoorden. Nu wil hij hem heel rustig vermoorden zodat hij ervan kan genieten. Hun vader is een beest geworden en nu weten ze waarom hij ’s nachts altijd zijn kussen probeert te wurgen, om te oefenen. Popolski
Toen iedereen dacht dat het ergste voorbij was moesten ze gaan marcheren. De Duitsers vluchtte, want het Rode Leger kwam eraan. Ze moesten urenlang lopen en diegene die het niet uithield viel dood neer. Alleen de Polen konden nog goed doorlopen, want deze waren nooit ondervoed. Na een paar weken gingen ook de Polen creperen, toen waren ze ook niks meer waard. Soms mochten ze even uitrusten, maar ze liepen vaak tien tot twintig uur achtereen stuk door. Op een middag bereikten ze een kruising waar Polen als vliegen doodlagen, stapels hoog. De gevangen moesten erover heen klimmen en toen ze eroverheen waren kwamen ze een stel Polen tegen en ze schreeuwde “Hee Popolski”. “Daarginder, op de kruising, liggen jullie kadavers. Die stinken schon zum Himmel’rauf!” Het enige wat haar vader nog had was tandpasta, die hij gebruikte voor het vocht. Scheisse
In het Russische kamp kregen ze weer meer te eten, alleen hun maag was dit niet meer gewend. Sommige mensen zat te sterven in hun eigen stront. Er kwamen telkens Amerikaanse militairen binnen die nog niet eens omkeken naar de gevangen. Toen kwam er een Britse vrachtwagen. Die namen een paar gevangen mee, waaronder haar vader. Bette
Haar vader droeg op het einde een Duitse generaalsjas. De Fransen dachten dat hij een Duitse Generaal was, maar aan zijn kale kop zagen ze dat hij een gevangene was. De commandant vroeg of hij gek was, maar haar vader legde uit dat dat zijn enige stuk kleding was. Ze kregen een bad en sprongen er met zijn vijven tegelijk in. Als er een Franse legertruck kwam sprongen ze er poedelnaakt uit en danste ze rondjes en zongen ze Franse bevrijdingsliederen. Toen kwam hij thuis aan en haar moeder, Bette, stond op haar vader te wachten. Bette sprong tegen hem op en hij viel om. Het enige wat ze kon vragen was, “Wat hebben ze met je gedaan?”. Uit de ogen van haar moeder stromen tranen, ze zien voor het eerst dat dat het gezicht is van het meisje van pappa. ‘Ik weet alles nog,’ zegt zij rustig, terwijl haar wangen glanzend nat worden, ‘alles’.