Titel: Tprieel van troyen
Auteur: Segher Diengotgaf
Uitgegeven door: Taal en Teken
Plaats van uitgave: Leeuwarden
Druk: Tweede druk
Jaar van uitgave: 2002
Aantal bladzijden: 30 bladzijden
Oorspronkelijke uitgave: Gorinchem: Noorduijn 1965
Herschreven door: H. Adema.
Titelverklaring
De titel ’t Prieel van Troyen, het prieel is een ommuurde plaats dat men in de middel eeuwen beschouwde als een siertuin. Met de volgende elementen, zingende vogels, bloeiende bomen en geurende kruiden en bloemen. Het verhaal speelt zich voornamelijk af in het prieel, waar de geliefden naast elkaar zitten en de gelegenheid krijgen om met elkaar te praten.
Korte motivatie van je boekkeuze
In Laagland kwam ik de titel van dit boek tegen, Tprieel van Troyen, daar werd verteld dat het boek ging over hoofse liefde. Het leek me leuk om daarover te lezen. Ook dacht ik dat het over Troje zou gaan, over de geschiedenis van Troje en over de legendarische Trojaanse oorlog. Om over de Trojaanse oorlog te lezen leek me zeer interessant, dus was mijn keuze al snel gemaakt.
Samenvatting
Tijdens de grote oorlog tussen de Trojanen en de Grieken, wordt een wapenstilstand van veertig dagen gehouden. Tot nu toe is er in de oorlog hevig gevochten. De Trojaanse strijders probeerden elkaar in dapperheid te overtroeven, omdat ze allemaal wilden opvallen voor de vrouwen op wie ze verliefd waren geraakt.
Op de avond voor dat de oorlog weer verder zal gaan. Nodigt Koning Priamus de strijders en vrouwen uit om samen te dineren. Na de maaltijd vermaken de vrouwen en de ridders zich in een prieel. In deze vreedzame omgeving vol met bloemen bomen en ander groen, mooi fluitende vogels en fonteinen. Spelen zich verschillende interessante gesprekken af tussen de ridders en de vrouwen die door de ridders worden aanbeden.
Polydamas wil de beeldschone Helena van zijn liefde op de hoogte brengen, maar hij weet niet hoe hij moet beginnen. Helena’s schoonheid was de aanleiding tot de Trojaanse oorlog. Verder weet Memnon ook niet hoe hij zijn liefdesverklaring aan Polyxena moet overbrengen. Tenslotte Menfloers, hij is verliefd op Andromache. De vrouw van Hector.
De drie mannen zijn op het slagveld voor niemand bang, maar als het over de liefde gaat weten ze niet hoe ze moeten handelen. De vrouwen weten hier echter wel goed mee om te gaan. Zij weten de problemen dan ook zo op te lossen dat iedereen zijn waardigheid behoudt en niemand op zijn tenen wordt getrapt.
Plaatsing van de tekst in de historische context
Politieke achtergronden
In het begin van het verhaal wordt kort de oorlogssituatie beschreven. De oorlog tussen de Grieken en de Trojanen. Dit is het enige politieke aspect dat in het verhaal voorkomt.
Troje werd uitstekend beschermd door diepe grachten en hoge muren, die mooi van vorm, stevig en degelijk waren. De bloem der ridderschap was daar over land en per schip uit menig ver en vreemd land naartoe gekomen. Er waren daar zoveel verschillende vorsten te hulp gekomen: iemand die ze met naam en toenaam zou horen opsommen - nog afgezien van wie ze met zich meebrachten -, die zou het voor een leugen houden. Koning Priamus had zelf ook kinderen en vele verwanten en vazallen, die dapper waren; en zij konden niet achterblijven, toen men dappere mannen nodig had.
Dit maakte de koning zelfverzekerd, zodat hij het leger dat voor Troje lag nog veel minder vreesde. Niettemin waren de Grieken sterk en zo bedreven in de krijgskunst, dat men wel angst voor hen mocht hebben. Als de Trojanen uitrukten, werden ze door de Grieken dikwijls aangeslagen weer teruggedreven. Daarbij leden de Trojanen zware verliezen.
Eer de oorlog tot een einde kwam, zou hij iets minder dan tien jaar voortduren. Helena, die de voornaamste aanleiding vormde, was zo buitengewoon mooi; nooit droeg een mooiere vrouw een kroon. Het zou me helemaal niets verbazen als zij, waar zoveel ridders bijeen waren, door andere mannen dan alleen haar echtgenoot werd bemind. Er was menige uitstekende en machtige ridder die haar beminde in de hoop op innige wederliefde, maar die haar dat nooit bekende.
Eercultuur
In het verhaal komt het begrip eercultuur voor. De norm van het gedrag lag in het aanzien dat men van anderen ontving. Men moest zijn eer en aanzien niet verliezen, dus altijd schande voorkomen. Dit komt sterk in het boek voor, de ridders openbaren hun gevoelens niet, omdat ze dan met de mannen van de jonkvrouwen in gevecht zouden komen. Daardoor schande oplopen en aanzien verliezen.
‘Vrouwe,’ zei hij, ‘werkelijk, ik heb u oprecht lief boven alle andere vrouwen die ik ken. Ik zeg dat niet omdat ik hoop ooit de vreugde van uw wederliefde te ondervinden, want u bent getrouwd met de edelste en dapperste man die ooit geboren werd. Ik zou me schandelijk gedragen als ik iets van plan was wat hem leed zou kunnen berokkenen.
Hoofsheid
Hoofsheid staat heel centraal in dit boek. De aanbevolen gedragswijze, hoofsheid, had tot het voornaamste doel wrijvingen tussen de individuen aan het hof te voorkomen. Bij hoofsheid horen regels, regels voor kleding, tafelmanieren, conversatie, wijze van vechten met anderen. Doel van de regels was om anderen niet te kwetsen of te prikkelen. Dit is de voornaamste reden waarom de ridders hun liefde voor de jonkvrouwen niet bekendmaken.
“In het midden van het prieel stond een boom met veel takken vol prachtig bloeiende bloemen. In de boom zongen talrijke vogels welluidend hun lied. Memnon, die volledig in de macht was van een oprechte liefde, luisterde ernaar. Hectors zuster Polyxena – zijn was het die hij liefhad – zat naast hem. Jonkvrouwe, zei hij, ik leef reeds zeer lang in angst en vrees. Als u mij met uw raad zou willen bijstaan, zal ik u het hoe en waarom vertellen. De jonkvrouw, die snel van begrip was, antwoordde: heer, als ik zo wijs zou zijn dat ik u van advies zou kunnen dienen in wat u zo bezwaart, dan ben ik daartoe zeker bereid. Ik zal u in ieder geval naar beste kunnen raad geven. Vertel mij, heer, wat er met u aan de hand is. Jonkvrouwe, ik kan niet zonder uw advies. Toen ik mijn land verliet, heb ik een jonkvrouw op mijn erewoord beloofd dat ik met haar zou trouwen zodra ik teruggekeerd was. Ik gaf haar mijn erewoord in onderpand, maar mijn gevoel en mijn verlangen behield ik. Ik was nog geen maand in Troje of mijn aandacht werd – daartoe aangezet door de Liefde – getrokken door de hoofsheid en zuiverheid van een jonge vrouw. Haar goede manieren, haar lieftallige verschijning en al dat andere dat vrouwen siert, trokken hoe langer hoe meer mijn belangstelling. Mijn gedachten aan haar deden mij verdriet vanwege het onderpand dat ik thuis achtergelaten had. Toen kwam de Liefde, die mij aanraadde te stoppen met dat gepieker. Zij bracht me de lieftallige jonkvrouw weer voor de geest. Ik moest wel naar haar luisteren: ik heb me aan haar advies gehouden. Jonkvrouwe, wat raadt u me aan? Degene om wie het gaat, is niet van mijn gevoelens op de hoogte. Ik verzwijg het voor haar, want als ik het zei en zijn zou boos worden dan vermoed ik dat mijn dood niet langer dan 3 dagen op zich zou laten wachten. Maar als ik het nog iets langer uitstel, word ik gek. Edele jonkvrouw, geef mij raad in deze kwestie.”
Zelfbeheersing
Ook het begrip zelfbeheersing komt in het verhaal voor, het middel om anderen niet te kwetsen, zowel op het mentale als het fysieke vlak.
Beschrijf de functie van de tekst voor een middeleeuws publiek.
Het verhaal is bedoeld voor de vorsten en ridders zelf, zij die een luxueus leven hadden. De vorsten betaalden voor literatuur, ze traden op als mecenas. De literaire teksten functioneerden aan het middeleeuwse hof, om normen en waarden te propageren.
Zoals het nu staat, zeg ik – en wie dat wil, legt het maar ten kwade uit - ; nog nooit heeft iemand mij waar dan ook een verdrag op oneervolle voorwaarden zien sluiten. Verdraaid, ik zo nog liever in stukken gescheurd worden dan dat wij door mijn schuld een onvoordelig of oneervol vredesverdrag zouden sluiten. Ook al zou ik net zo lang leven als Methusalem of als een ander van gelijke ouderdom, ik zou niet in vrijheid willen leven als ik mijn tijd in schande zou moeten doorbrengen. Ik wil dat u daarvan overtuigd bent! Heren, ik verzeker u dat ik liever kort en eervol wil leven dan lang en in schande. U weet het; er staat geschreven dat eer belangrijker is dan goud.
Andere bron
Op hoog literair plan staat het werk staat het werk van de begin dertiende-eeuwse Diengotgaf. De auteur van een geslaagd poëtisch, waarschijnlijk oorspronkelijk gedicht, Tprieel van Troyen. Het typeert hoofsheid. Geestig verteld en met een begrip voor de nuance en de suggestie van gevoelsverhoudingen die hoogst modern aandoet, is het gesprek tussen Polydamas en Helena. De hele scene tussen deze beiden is bijzonder knap en levendig geschreven, meesterlijk van speelse dialoog. Voortreffelijk weet Diengotgaf ook de gevaren te suggereren die het spel bedreigen wanneer dit tot ernst dreigt te verstrakken.
Eindoordeel
Mijn verwachting is totaal niet uitgekomen, ik dacht dat het verhaal over de Trojaanse oorlog zou gaan, wat niet het geval bleek te zijn. De oorlog is een bijzaak, het verhaal gaat over drie ridders die jonkvrouwen aanbidden, maar het niet durven toe te geven. De liefde van de ridders werd erg overdreven. Waardoor het heel onrealistisch overkwam.Het onderwerp, hoofse liefde, sprak mij niet aan en daarom vond ik dit geen leuk boek.
Er werd over vredesonderhandelingen gesproken, maar je komt er niet achter hoe dat afloopt. Voor iemand die over de oorlog afweet zijn ze wel bekend, maar mensen die het verhaal niet kennen, weten niet hoe het afloop. Het verhaal heeft een open einde namelijk. Dat vind ik een minpunt
Het lezen van een middeleeuws boek is nogal lastig. Het taalgebruik is heel anders, je zou verwachten dat het allemaal wel meevalt en dat het gemakkelijk te lezen is. Alleen dat valt wel tegen. Je moet een paar keer de zin lezen om het te begrijpen, echter de vertaling maakt het wel makkelijker. De overdreven langdradige dialogen gaan je al gauw genoeg ergeren. In het boek schrijven ze hele alinea`s, terwijl je die hele inhoud in slechts een zin kunt zeggen. Dit maakt het erg saai. Niet alleen dat, het feit dat drie keer een en hetzelfde verhaal werd verteld, maakte het nog erger. Ik zou niet vrijwillig nog een keer een middeleeuws boek lezen.
Bronvermelding
Gerrit van der Meulen en Ruud Kraaijeveld, Laagland Literatuur Nederlands voor de tweede fase, ThiemeMeulenhoff uitgeverij, Utrecht/Zutphen, tweede druk 2004, 232 blz.
Eerste druk niet bekend.
Gerard Knuvelder, Handboek tot de geschiedenis der Nederlandse letterkunde, Malmberg uitgeverij, Den Bosch, vijfde druk 1976, 405 blz.
Eerste druk 1947.
Auteur: Segher Diengotgaf
Uitgegeven door: Taal en Teken
Plaats van uitgave: Leeuwarden
Druk: Tweede druk
Jaar van uitgave: 2002
Aantal bladzijden: 30 bladzijden
Oorspronkelijke uitgave: Gorinchem: Noorduijn 1965
Herschreven door: H. Adema.
Titelverklaring
De titel ’t Prieel van Troyen, het prieel is een ommuurde plaats dat men in de middel eeuwen beschouwde als een siertuin. Met de volgende elementen, zingende vogels, bloeiende bomen en geurende kruiden en bloemen. Het verhaal speelt zich voornamelijk af in het prieel, waar de geliefden naast elkaar zitten en de gelegenheid krijgen om met elkaar te praten.
Korte motivatie van je boekkeuze
In Laagland kwam ik de titel van dit boek tegen, Tprieel van Troyen, daar werd verteld dat het boek ging over hoofse liefde. Het leek me leuk om daarover te lezen. Ook dacht ik dat het over Troje zou gaan, over de geschiedenis van Troje en over de legendarische Trojaanse oorlog. Om over de Trojaanse oorlog te lezen leek me zeer interessant, dus was mijn keuze al snel gemaakt.
Tijdens de grote oorlog tussen de Trojanen en de Grieken, wordt een wapenstilstand van veertig dagen gehouden. Tot nu toe is er in de oorlog hevig gevochten. De Trojaanse strijders probeerden elkaar in dapperheid te overtroeven, omdat ze allemaal wilden opvallen voor de vrouwen op wie ze verliefd waren geraakt.
Op de avond voor dat de oorlog weer verder zal gaan. Nodigt Koning Priamus de strijders en vrouwen uit om samen te dineren. Na de maaltijd vermaken de vrouwen en de ridders zich in een prieel. In deze vreedzame omgeving vol met bloemen bomen en ander groen, mooi fluitende vogels en fonteinen. Spelen zich verschillende interessante gesprekken af tussen de ridders en de vrouwen die door de ridders worden aanbeden.
Polydamas wil de beeldschone Helena van zijn liefde op de hoogte brengen, maar hij weet niet hoe hij moet beginnen. Helena’s schoonheid was de aanleiding tot de Trojaanse oorlog. Verder weet Memnon ook niet hoe hij zijn liefdesverklaring aan Polyxena moet overbrengen. Tenslotte Menfloers, hij is verliefd op Andromache. De vrouw van Hector.
De drie mannen zijn op het slagveld voor niemand bang, maar als het over de liefde gaat weten ze niet hoe ze moeten handelen. De vrouwen weten hier echter wel goed mee om te gaan. Zij weten de problemen dan ook zo op te lossen dat iedereen zijn waardigheid behoudt en niemand op zijn tenen wordt getrapt.
Plaatsing van de tekst in de historische context
Politieke achtergronden
In het begin van het verhaal wordt kort de oorlogssituatie beschreven. De oorlog tussen de Grieken en de Trojanen. Dit is het enige politieke aspect dat in het verhaal voorkomt.
Troje werd uitstekend beschermd door diepe grachten en hoge muren, die mooi van vorm, stevig en degelijk waren. De bloem der ridderschap was daar over land en per schip uit menig ver en vreemd land naartoe gekomen. Er waren daar zoveel verschillende vorsten te hulp gekomen: iemand die ze met naam en toenaam zou horen opsommen - nog afgezien van wie ze met zich meebrachten -, die zou het voor een leugen houden. Koning Priamus had zelf ook kinderen en vele verwanten en vazallen, die dapper waren; en zij konden niet achterblijven, toen men dappere mannen nodig had.
Dit maakte de koning zelfverzekerd, zodat hij het leger dat voor Troje lag nog veel minder vreesde. Niettemin waren de Grieken sterk en zo bedreven in de krijgskunst, dat men wel angst voor hen mocht hebben. Als de Trojanen uitrukten, werden ze door de Grieken dikwijls aangeslagen weer teruggedreven. Daarbij leden de Trojanen zware verliezen.
Eercultuur
In het verhaal komt het begrip eercultuur voor. De norm van het gedrag lag in het aanzien dat men van anderen ontving. Men moest zijn eer en aanzien niet verliezen, dus altijd schande voorkomen. Dit komt sterk in het boek voor, de ridders openbaren hun gevoelens niet, omdat ze dan met de mannen van de jonkvrouwen in gevecht zouden komen. Daardoor schande oplopen en aanzien verliezen.
‘Vrouwe,’ zei hij, ‘werkelijk, ik heb u oprecht lief boven alle andere vrouwen die ik ken. Ik zeg dat niet omdat ik hoop ooit de vreugde van uw wederliefde te ondervinden, want u bent getrouwd met de edelste en dapperste man die ooit geboren werd. Ik zou me schandelijk gedragen als ik iets van plan was wat hem leed zou kunnen berokkenen.
Hoofsheid
Hoofsheid staat heel centraal in dit boek. De aanbevolen gedragswijze, hoofsheid, had tot het voornaamste doel wrijvingen tussen de individuen aan het hof te voorkomen. Bij hoofsheid horen regels, regels voor kleding, tafelmanieren, conversatie, wijze van vechten met anderen. Doel van de regels was om anderen niet te kwetsen of te prikkelen. Dit is de voornaamste reden waarom de ridders hun liefde voor de jonkvrouwen niet bekendmaken.
“In het midden van het prieel stond een boom met veel takken vol prachtig bloeiende bloemen. In de boom zongen talrijke vogels welluidend hun lied. Memnon, die volledig in de macht was van een oprechte liefde, luisterde ernaar. Hectors zuster Polyxena – zijn was het die hij liefhad – zat naast hem. Jonkvrouwe, zei hij, ik leef reeds zeer lang in angst en vrees. Als u mij met uw raad zou willen bijstaan, zal ik u het hoe en waarom vertellen. De jonkvrouw, die snel van begrip was, antwoordde: heer, als ik zo wijs zou zijn dat ik u van advies zou kunnen dienen in wat u zo bezwaart, dan ben ik daartoe zeker bereid. Ik zal u in ieder geval naar beste kunnen raad geven. Vertel mij, heer, wat er met u aan de hand is. Jonkvrouwe, ik kan niet zonder uw advies. Toen ik mijn land verliet, heb ik een jonkvrouw op mijn erewoord beloofd dat ik met haar zou trouwen zodra ik teruggekeerd was. Ik gaf haar mijn erewoord in onderpand, maar mijn gevoel en mijn verlangen behield ik. Ik was nog geen maand in Troje of mijn aandacht werd – daartoe aangezet door de Liefde – getrokken door de hoofsheid en zuiverheid van een jonge vrouw. Haar goede manieren, haar lieftallige verschijning en al dat andere dat vrouwen siert, trokken hoe langer hoe meer mijn belangstelling. Mijn gedachten aan haar deden mij verdriet vanwege het onderpand dat ik thuis achtergelaten had. Toen kwam de Liefde, die mij aanraadde te stoppen met dat gepieker. Zij bracht me de lieftallige jonkvrouw weer voor de geest. Ik moest wel naar haar luisteren: ik heb me aan haar advies gehouden. Jonkvrouwe, wat raadt u me aan? Degene om wie het gaat, is niet van mijn gevoelens op de hoogte. Ik verzwijg het voor haar, want als ik het zei en zijn zou boos worden dan vermoed ik dat mijn dood niet langer dan 3 dagen op zich zou laten wachten. Maar als ik het nog iets langer uitstel, word ik gek. Edele jonkvrouw, geef mij raad in deze kwestie.”
Zelfbeheersing
Ook het begrip zelfbeheersing komt in het verhaal voor, het middel om anderen niet te kwetsen, zowel op het mentale als het fysieke vlak.
Beschrijf de functie van de tekst voor een middeleeuws publiek.
Het verhaal is bedoeld voor de vorsten en ridders zelf, zij die een luxueus leven hadden. De vorsten betaalden voor literatuur, ze traden op als mecenas. De literaire teksten functioneerden aan het middeleeuwse hof, om normen en waarden te propageren.
Zoals het nu staat, zeg ik – en wie dat wil, legt het maar ten kwade uit - ; nog nooit heeft iemand mij waar dan ook een verdrag op oneervolle voorwaarden zien sluiten. Verdraaid, ik zo nog liever in stukken gescheurd worden dan dat wij door mijn schuld een onvoordelig of oneervol vredesverdrag zouden sluiten. Ook al zou ik net zo lang leven als Methusalem of als een ander van gelijke ouderdom, ik zou niet in vrijheid willen leven als ik mijn tijd in schande zou moeten doorbrengen. Ik wil dat u daarvan overtuigd bent! Heren, ik verzeker u dat ik liever kort en eervol wil leven dan lang en in schande. U weet het; er staat geschreven dat eer belangrijker is dan goud.
Op hoog literair plan staat het werk staat het werk van de begin dertiende-eeuwse Diengotgaf. De auteur van een geslaagd poëtisch, waarschijnlijk oorspronkelijk gedicht, Tprieel van Troyen. Het typeert hoofsheid. Geestig verteld en met een begrip voor de nuance en de suggestie van gevoelsverhoudingen die hoogst modern aandoet, is het gesprek tussen Polydamas en Helena. De hele scene tussen deze beiden is bijzonder knap en levendig geschreven, meesterlijk van speelse dialoog. Voortreffelijk weet Diengotgaf ook de gevaren te suggereren die het spel bedreigen wanneer dit tot ernst dreigt te verstrakken.
Eindoordeel
Mijn verwachting is totaal niet uitgekomen, ik dacht dat het verhaal over de Trojaanse oorlog zou gaan, wat niet het geval bleek te zijn. De oorlog is een bijzaak, het verhaal gaat over drie ridders die jonkvrouwen aanbidden, maar het niet durven toe te geven. De liefde van de ridders werd erg overdreven. Waardoor het heel onrealistisch overkwam.Het onderwerp, hoofse liefde, sprak mij niet aan en daarom vond ik dit geen leuk boek.
Er werd over vredesonderhandelingen gesproken, maar je komt er niet achter hoe dat afloopt. Voor iemand die over de oorlog afweet zijn ze wel bekend, maar mensen die het verhaal niet kennen, weten niet hoe het afloop. Het verhaal heeft een open einde namelijk. Dat vind ik een minpunt
Het lezen van een middeleeuws boek is nogal lastig. Het taalgebruik is heel anders, je zou verwachten dat het allemaal wel meevalt en dat het gemakkelijk te lezen is. Alleen dat valt wel tegen. Je moet een paar keer de zin lezen om het te begrijpen, echter de vertaling maakt het wel makkelijker. De overdreven langdradige dialogen gaan je al gauw genoeg ergeren. In het boek schrijven ze hele alinea`s, terwijl je die hele inhoud in slechts een zin kunt zeggen. Dit maakt het erg saai. Niet alleen dat, het feit dat drie keer een en hetzelfde verhaal werd verteld, maakte het nog erger. Ik zou niet vrijwillig nog een keer een middeleeuws boek lezen.
Bronvermelding
Gerrit van der Meulen en Ruud Kraaijeveld, Laagland Literatuur Nederlands voor de tweede fase, ThiemeMeulenhoff uitgeverij, Utrecht/Zutphen, tweede druk 2004, 232 blz.
Eerste druk niet bekend.
Gerard Knuvelder, Handboek tot de geschiedenis der Nederlandse letterkunde, Malmberg uitgeverij, Den Bosch, vijfde druk 1976, 405 blz.
Eerste druk 1947.
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden