Tirza door Arnon Grunberg

Beoordeling 5.8
Foto van een scholier
Boekcover Tirza
Shadow
  • Boekverslag door een scholier
  • 5e klas vwo | 13326 woorden
  • 15 december 2013
  • 17 keer beoordeeld
Cijfer 5.8
17 keer beoordeeld

Boekcover Tirza
Shadow

De vrijheid mag lonken, maar liefst niet de hele dag; wanneer de vrijheid uitsluitend tijdens de zomervakantie lonkt, is het leven al zwaar genoeg. Jörgen Hofmeester is vader van twee dochters en werkzaam voor een gerenommeerd bedrijf. Dankzij een uitgekiend financieel beleid woont hij op stand. De vrijheid is hem te bandeloos: bandeloosheid leidt tot rampen. Sti…

De vrijheid mag lonken, maar liefst niet de hele dag; wanneer de vrijheid uitsluitend tijdens de zomervakantie lonkt, is het leven al zwaar genoeg. Jörgen Hofmeester is vader …

De vrijheid mag lonken, maar liefst niet de hele dag; wanneer de vrijheid uitsluitend tijdens de zomervakantie lonkt, is het leven al zwaar genoeg. Jörgen Hofmeester is vader van twee dochters en werkzaam voor een gerenommeerd bedrijf. Dankzij een uitgekiend financieel beleid woont hij op stand. De vrijheid is hem te bandeloos: bandeloosheid leidt tot rampen. Stilstand is voor Hofmeester de voorwaarde voor liefde en geluk. Loom houdt hij van zijn dochters. Dat zijn echtgenote hem heeft ingeruild voor een jeugdliefde op een woonboot en dat een gedeelte van zijn vermogen is verdwenen door malversaties van merkwaardige groeperingen die de wereldeconomie beheersen, het deert hem niet. Zolang hij maar van zijn kinderen mag houden. Maar op een avond staat zijn echtgenote weer voor de deur. En dan doet een man zijn intrede in het leven van Jörgen Hofmeester, een man die als twee druppels water op Mohammed Atta lijkt.

Tirza door Arnon Grunberg
Shadow

Oefenen voor je mondelingen?

Komen je mondelingen er aan en wil je oefenen? Probeer onze Boekenquiz. We stellen je open vragen over de gelezen boeken.

ADVERTENTIE
Overweeg jij om Politicologie te gaan studeren? Meld je nu aan vóór 1 mei!

Misschien is de studie Politicologie wel wat voor jou! Tijdens deze bachelor ga je aan de slag met grote en kleine vraagstukken en bestudeer je politieke machtsverhoudingen. Wil jij erachter komen of deze studie bij je past? Stel al je vragen aan student Wouter. 

Meer informatie

Zakelijke gegevens

 

Schrijver                             :                              Arnon Grunberg

Jaar van uitgifte               :                              2006

Stad van uitgifte              :                              Amsterdam

Uitgeverij                           :                              Nijgh en van Ditmar

 

 

A)Uitgebreide samenvatting

 

Deel I: de huur 


Er zijn 3 hoofdstukken in dit deel.
In het eerste hoofdstuk is Hofmeester druk bezig met het snijden van verse tonijn en het klaarmaken van hapjes voor het eindexamenfeestje van zijn “hooghoogbegaafde” dochter Tirza. Ze is geslaagd voor het gymnasium. Hij heeft een heel bijzondere band met zijn dochter, want de laatste drie jaar leeft hij met haar samen onder één dak. Zijn vrouw is namelijk op dat moment verdwenen met een jeugdliefde en op een woonboot gaan wonen. Hij houdt heel erg veel van deze tweede dochter. Ook van zijn eerste dochter Ibi heeft hij veel gehouden, maar die is ook enige tijd geleden naar Frankrijk vertrokken om met een allochtoon een Bed& Breakfast te runnen. 
Wanneer hij zo bezig is met het klaarmaken van de hapjes (sushi en sashami, waarvoor hij een cursus heeft gevolgd) voor het feest, moet hij terugdenken aan zijn vrouw, die in de rest van de roman consequent “de echtgenote” wordt genoemd. Ze krijgt geen naam. Zes dagen geleden stond ze ineens weer voor zijn neus, omdat ze wilde zien wat er van hem en Tirza terecht was gekomen. Ze overrompelt hem en gaat zijn huis binnen. Beiden (Tirza en hijzelf) beschouwen haar als een indringster. Wanneer de echtgenote blijft mee-eten is de sfeer aan tafel ook ijzig. Tirza wil eigenlijk helemaal niets met haar te maken hebben. Ze verdwijnt dan ook weer heel snel van tafel. Ze verwijt haar moeder dat ze geen enkele reden had om haar in de steek te laten.

In het tweede hoofdstuk gaat de discussie tussen Jörgen en de echtgenote verder. Ze vraagt of ze mag blijven slapen en Hofmeester kan eigenlijk niet zo goed tegen haar op. Hij staat het verzoek dan ook toe en dan wil ze ook een keer weer op de oude plaats in het echtelijk bed slapen, wat Hofmeester eigenlijk niet wil. Ze breekt hem geestelijk helemaal af: ze maakt opmerkingen over zijn witte vlees, zegt dat ze hem nooit aantrekkelijk heeft gevonden, zegt dat hij stinkt en geeft ook aan dat hij haar nog nooit een orgasme heeft kunnen bezorgen. Kortom, het ego van Hofmeester kan het er even mee doen. Ze vraagt hem wat hij nu eigenlijk wel aantrekkelijk in zijn leven vindt. Is hij soms homo? Dan mag hij het nu wel vertellen: ze zal het hem niet meer kwalijk nemen. Hofmeester ontkent dat hij homo is en bekent dat hij van een bepaald type ordinaire vrouwen houdt. De echtgenote fokt hem steeds meer op, wil hem zelfs op zijn mond zoenen, maar dan geeft hij haar een ouderwetse oorvijg. Daarvan schrikt ze toch weer even terug. Maar ze gaat verder met het uitdagen van haar vroegere echtgenoot. Ze wil het beest dat in hem zit, wakker schudden. Wanneer ze hem opnieuw wil kussen, slaat hij haar voor de tweede keer. Op de drempel van de kamer staat Tirza, die hem gadeslaat hoe hij zijn gade slaat.

In het derde hoofdstuk keren we weer terug naar de dag van het feest, wanneer Hofmeester zich aankleedt en scheert. Zijn vrouw tut zich in de slaapkamer ook op, want ze is na haar komst gewoon bij hem in huis gebleven. Hofmeester weet dat Tirza met haar nieuwe vriend van plan is om naar Afrika te vertrekken. Hij voelt zich niet prettig daarbij: zijn opvoeding zit er bijna op en de toekomst ligt als een woestijn voor hem (dat is mooie symbolische verwijzing naar de woestijn van Namibië in deel III) Hij herinnert zich dat zijn echtgenote die een kunstenares (schilderes) was, graag kinderen wilde . Ze was op een bepaald moment gewoon met de pil gestopt waarna de eerste dochter Ibi (in 1983) werd geboren. Toen kon er ook nog wel een tweede kind komen, vond de echtgenote.( 1987)

Er komen op die avond ook enkele leraren van Tirza van het Vossius. Die hadden drie jaar geleden heel goed gereageerd op het verdwijnen van de echtgenote met een jeugdliefde. Dan komt ook de eerste dochter Ibi naar het feest. Ze is vier jaar ouder dan Tirza en heeft een hotelletje in Frankrijk. Haar studie natuurkunde heeft ze ervoor opzij gezet. 

Hofmeester denkt weer terug aan het verleden toen hij het huis aan de Van Eeghenstraat had gekocht. Hij besloot de bovenste verdieping te verhuren. Het was een prachtige woning met uitzicht op het Vondelpark. Hij kreeg ook snel huurders en Hofmeester inde elke maand de huur. Dat werd een soort ritueel. Op die manier kon hij ook geld wegleggen in het buitenland om voor zijn oude dag te sparen. Maar omdat hij er soms tegen opzag om huurders onder ogen te komen (ze vroegen dan vaak om het uitvoeren van onderhoud aan de woning) had hij op een dag Ibi gevraagd of ze vijf gulden wilde verdienen, door de huur op te halen. Dat werd vanaf die dag het ritueel van Ibi. Ze wordt een mooie meid die naar de middelbare school gaat (het Barleus) maar blijft het geld ophalen bij de huurders, al komt het voor dat ze steeds langer wegblijft. Als ze vijftien jaar is, gebeurt het onvermijdelijke. Hofmeester vindt dat ze bij het geld ophalen te lang wegblijft en gaat naar boven om poolshoogte te nemen. Wanneer hij bovenkomt, ziet hij dat zijn dochter Ibi door de huurder “geneukt wordt als een beest. “(blz. 97) Hofmeester wordt zo boos dat hij een glazen stalamp op het hoofd van de huurder kapot slaat. Hij vertelt aan de architect dat zijn dochter is niet bij de huur inbegrepen. Ibi wil echter bij deze Andreas blijven. Hij slaat Ibi als ze blijft tegenstribbelen. Op dat moment komen de echtgenote en Tirza thuis: die is er dus getuige van dat hij een oorvijg uitdeelt. Het loopt ’s avonds opnieuw uit de hand. Ibi wil naar Andreas, ze is niet verkracht en bovendien is ze aan de pil, dus hij hoeft niet zo’n stampij te maken. Hofmeester moet zich echt beheersen: hij gaat de huurder zijn geld terugbrengen en verlangt dat hij binnen vijf dagen zijn huis verlaat. De huurder reageert laconiek en zegt dat Ibi al genoeg seksuele ervaringen heeft gehad: hij was echt de eerste niet en hij hoefde haar niets te leren. Hofmeester antwoordt echter dat hij wel de oudste minnaar was. Andreas geeft aan hoe zielig de figuur van Jörgen eigenlijk wel is. Zijn dochter heeft grote problemen: ze is aan het sparen voor een borstvergroting. Hij helpt haar financieel daarbij. Dan loopt Hofmeester weg. Thuis wacht Tirza op hem. Ze vraagt hem of ze later ook geen tieten zal krijgen zoals Ibi. Tirza wordt door Hofmeester opgetild. Hij noemt haar zijn “zonnekoningin.”

Daarmee is deel I afgelopen: een deel dat dus heel veel informatie van Hofmeester en zijn familie uit het verleden bevat.

Deel II: Het offer

Het boekverslag gaat verder na deze boodschap.

Verder lezen
Gids Leraar worden

Alles wat je moet weten over leraar worden


Er zijn 5 hoofdstukken in dit deel.
Hoofdstuk: de gasten voor het feest zijn voorlopig nog niet gekomen en Hofmeester wil wat kir drinken met Tirza, (haar lievelingsdrank) maar ze is niet in het huis. Ze is haar vriend ophalen. Hofmeester denkt na over zijn bestaan. Hij werkt bij een uitgever, maar korte tijd geleden werd hij bij zijn directeur geroepen. Ze wilden hem ontslaan: het werk dat hij deed, liep niet zo goed. Hij had eigenlijk weinig echte ontdekkingen van schrijvers op zijn naam staan en de schrijvers uit het Oostblok berokkenden de uitgever eigenlijk alleen maar schade. Nu had de uitgever juridisch laten uitzoeken dat hij te oud was om ontslagen te worden en daarom had hij het aanbod gekregen om met behoud van salaris te stoppen. Hij hoefde nog niet eens de lopende zaken af te handelen. Maar hij doet tegenover Tirza net alsof hij nog gewoon zijn baan heeft en brengt een groot deel van de dag door op Schiphol, waar hij zijn eenzaamheid probeert te vergeten door vreemde mensen uit te zwaaien. Hij houdt de monitoren van de vertrek -en aankomsttijden bij.

Hij gaat weer even naar boven voor aanvang van het feest. Zijn vrouw zit zich in de slaapkamer op te knappen: ze heeft een heel kort spijkerrokje aan dat een beetje sletterig staat. Ze denkt dat ze Hofmeester een plezier doet, omdat hij enkele dagen geleden gezegd heeft dat hij van een type ordinaire vrouw houdt. Ze vindt dat ze mooie borsten heeft, maar Hofmeester zegt dat ze gewoon hangtieten heeft. Daarom is ze ook terug gekomen: haar tijd is voorbij. De echtgenote vraagt of hij met haar wil neuken, maar hij zegt dat de kinderen in huis zijn. De vrouw beledigt Tirza in de ogen van Jörgen, omdat ze vindt dat het kind helemaal geen tieten heeft. Opnieuw herhaalt ze de vraag om met haar te neuken. Ze heeft zich immers zo ordinair mogelijk aangekleed. Dan maakt Hofmeester aanstalten om haar toch beet te pakken. Ze geeft aan dat ze toch op elkaar aangewezen zijn, omdat ze eigenlijk allebei niemand meer hebben en dat hun verdere leven uitzichtloos is. Meteen geeft ze ook aan dat het best dat in hem sliep door haar wakker gekust is. Ze heeft haar jeugdliefde in de steek gelaten, omdat ze een kind wilde en hij onvruchtbaar was. Dan neemt hij haar op de schoot en slaat haar op de blote billen: een spel dat ze vroeger ook speelden. Maar het echte vrijen, gaat niet door. De bel gaat namelijk en de lerares Veldkamp staat voor de deur. Hofmeester opent de deur met een ontbloot bovenlijf. Het is een wat vreemde ontmoeting, maar de eerste gasten zijn er nu en het feest gaat eindelijk beginnen.



In hoofdstuk twee zijn er al heel wat meer gasten, vooral jongeren, gekomen. Tirza is nog steeds niet aanwezig. De echtgenote blijft proberen Hofmeester te zoenen. Ze zijn de komende tijd immers op elkaar aangewezen. Dan komt er ook een schoolvriendinnetje van Tirza op het feest, Ester (zonder h) Ze wil tomatensap en Hofmeester belooft het voor haar te halen. Maar hij vergeet zijn belofte door de gesprekken die hij voortdurend voert o.a. met de leraren van school. Met de economieleraar spreekt hij o.a. over wat een hedge fund eigenlijk inhoudt. Hofmeester heeft daar namelijk zijn geld in gestort en dat is hij kwijtgeraakt. Het betrof een bedrag van ongeveer 1 miljoen gulden. Een van de belangrijkste oorzaken van de financiële tegenvaller was de aanslag in het WTC te New York. (2001) Een half jaar later wordt het verlies duidelijk. We zijn dus dan in het jaar 2002. De echtgenote vermaakt zich op dat moment met een jonge knul met wie ze aan het dansen is. 
Hofmeester denkt aan drie jaar geleden toen Tirza hem gevraagd had wanneer ze ontmaagd zou worden. Ze vraagt ook aan hem hoe ze dat moet doen en Hofmeester vertelt hoe ze zich moet ontkleden, wat ze tegen de jongens moet zeggen en hoe ze zich tegen een jongen moet aandrukken. Tirza drukt zich later tegen haar vader aan en zegt de spreuk die ze van haar vader heeft geleerd: “Ik ben Tirza en ik heb je lief.” 

Hoofdstuk 3
Hofmeester herinnert zich ineens dat hij tomatensap voor Ester zou halen. Hij loopt naar de schuur en ineens staat het meisje bij hem. Ze begint tegen hem te praten, eigenlijk is ze geen vriendinnetje van Tirza, maar een klasgenoot. Het is een beetje een vreemd meisje, dat eigenlijk niets wil: ze eet ook geen vis van de schotels die Hofmeester heeft klaargemaakt. Ze praten over de zin van het bestaan en de zin van liefde. Hofmeester begint erotische gevoelens voor haar te krijgen: blijkbaar heeft de echtgenote toch het beest in hem doen ontwaken. Maar hij gaat terug naar het feest en Ester geeft aan dat ze het liefst in de schuur blijft om zichzelf te aaien. Wanneer hij het huis binnenloopt, is Tirza er ineens. Ze stelt haar vriend voor: hij heet Choukri. Maar Hofmeester ziet vanaf het eerste moment Mohammed Atta in de jongen en zo blijft hij hem ook consequent noemen. Met deze knul zal ze de Afrikaanse reis gaan maken. Mohammed Atta is de oorzaak van zijn financiële ondergang en hij heeft daarom meteen een hekel aan hem: bovendien ziet hij Choukri als een directe concurrent in zijn strijd om de liefde voor Tirza. Onder het sardines bakken vertelt hij aan de echtgenote over Atta, maar ze lijkt niet echt geïnteresseerd in die problematiek. Als ze geil geworden door de drank hem opnieuw wil kussen, duwt hij haar weer van zich af. Vieze vrouw, noemt hij haar.

Vier jaar geleden was hij op school geroepen bij de docente mevrouw Van Delven en die had hem verteld over de eetstoornis van Tirza. Ze had anorexia, iets wat wel vaker voorkomt bij hoogbegaafde kinderen. Tirza was 14 jaar. Toen hij thuiskwam, moest hij het aan Tirza vertellen. Ze gedraagt zich toch een beetje vreemd, vraagt hem of hij haar mooi vindt en eist van hem dat hij zegt dat “zij zijn vrouw “is. Tirza is de enige vrouw die hij heeft. Hofmeester haalt daarna uit de bibliotheek allerlei boeken over eetstoornissen.

In het volgende hoofdstuk ziet Hofmeester steeds in de schuur het licht aan en uit gaan. Dat is Ester. Tirza vraagt hem wat hij van Choukri vindt en Hofmeester vertelt dat hij hem op Atta vindt lijken. Hij vindt ook dat ze eigenlijk niet met een terrorist moet omgaan. Hij denkt dat hij haar gebruikt en Hofmeester wil haar beschermen tegen onheil (blz. 227) 
Op dat moment komt weer een flashback over de anorexia en de psychiater die Jörgen had geraadpleegd. Controle is in dat opzicht ook een kernwoord. De echtgenote verwijt Hofmeester dat hij de eetstoornis heeft veroorzaakt, omdat Tirza, de hooghoogbegaafde, altijd iets van hem moest doen: zwemmen, celloles. Tirza wil ook altijd de beste in iets zijn, omdat ze vreest dat anders niemand van haar houdt. Hij brengt Tirza naar een kliniek in Duitsland en wonderbaarlijk genoeg lijkt Tirza binnen relatief korte tijd van haar eetstoornis te genezen. Na drie maanden mag ze naar huis. Daarna wordt hij weer een voorbeeldige vader die alles voor Tirza over heeft. Hij wil haar dus beschermen tegen Atta. Tirza wordt boos op hem.
Hofmeester gaat even later met een pak sap naar de schuur waar Ester zit. Opnieuw praten ze over de liefde die Jörgen heeft afgeschaft. Ester zegt dat ze dat ook heeft gedaan en dat schept natuurlijk een band. Hij zoent haar en wordt ineens wild en geil: het beest in hem is wakker gekust en hij gaat verder: hij stroopt haar rok naar beneden en begint haar seksueel te betasten. Daarna gaat hij nog verder en wil hij haar penetreren, maar hij kan haar geslacht- opening niet vinden. Op dat moment hoort hij Tirza roepen en hij loopt met de broek op zijn enkels naar buiten waar zowel Tirza als haar lerares Veldkamp staan. Het is natuurlijk een genante vertoning. Later ziet Tirza ook de ontklede klasgenoot Ester in de schuur staan. Hoe kan een vader dit zijn dochter aandoen? Vrijen met een klasgenootje? Binnengekomen in het huis ziet Hofmeester dat zijn vrouw op de tafel met een jonge knul staat te dansen. Hij ruikt de geur van Ester aan zijn handen.

Hoofdstuk 5: Tirza komt bij haar vader verhaal halen waarom hij dat gedaan heeft. Ze vindt haar vader een viezerik. Een excuus zou kunnen zijn dat hij dronken was. Hofmeester geeft aan dat hij Tirza zal wegbrengen naar het vliegveld. Dan stuurt hij de laatste feestgangers weg en ontmoet hij de echtgenote. Ze geeft aan dat ze weer bij hem wil wonen, want er is toch helemaal niemand anders meer die hen wil hebben. Ze zal zich voor hem uitkleden in ruil voor kost en inwoning. 
Ester is echter nog steeds in het huis en hij bestelt en betaalt een taxi voor haar: het wisselgeld moet ze nog maar eens komen terugbrengen. Tirza vraagt aan haar vader wat er van hem wordt als ze weg is. Hofmeester vraagt aan haar of ze nog eens cello voor hem wil spelen. Dan pakt ze haar cello en begint voor haar vader te spelen. Hij betaalt haar met papiergeld: ze wil het eigenlijk niet aannemen, maar hij dringt aan: koop er wat voor als je met Choukri in Afrika bent. Dan pakt ze het geld toch aan. Dan verdwijnt ze maar Hofmeester valt en krijgt de cello en de muziekstandaard over hem heen. Hij wordt even later weer omhoog geholpen door Tirza. Ze ondersteunt hem en hij noemt haar weer de “zonnekoningin” Hij kan haar niet loslaten. Zij kan hem niet loslaten. Het zit in de familie.

Deel III: De woestijn


In het eerste hoofdstuk van dit laatste deel wordt verteld dat Hofmeester nog een keer een ontmoeting heeft gehad met Ester. Hij wilde zogenaamd het restant van het geld voor de taxi terughebben; in de stad drinken ze wat, maar blijkbaar verwacht Jörgen veel meer van het meisje dan dat zij van hem wil. Ook dat loopt dus op een desillusie voor Hofmeester uit. Intussen schrijven we half juli 2005 en de reis naar Afrika komt er spoedig aan. Hofmeester heeft met Tirza afgesproken dat hij hen naar Frankfurt brengt en dat ze daarvoor nog een weekendje in het huisje van zijn ouders in de Betuwe zullen doorbrengen. Zo geschiedt het ook. Hofmeester werkt in die dagen voornamelijk in de tuin, met een machinezaag houdt hij de fruitbomen kort en ’s avonds spelen ze een spelletje monopoly en bevraagt hij Mohammed Atta over zijn koran. Hij maakt steeds het eten voor hen en op een bepaald moment komt hij de kamer binnenlopen en ziet dat Tirza liggend op de tafel door Mohammed Atta wordt “geneukt” als een beest. Hij is ontstemd en vertelt dat hij zich terugtrekt en in het dorp een portij eten (een rijsttafel voor drie personen ) bestelt. Omdat de beide geliefden daarna slapen, eet hij zelf alles op. In de nacht doet hij van alles (ook graafwerk) in de tuin om die zo goed mogelijk te prepareren voor de winter die eraan zal komen. De volgende morgen brengt hij hen naar het vliegveld van Frankfurt en zwaait hen daar uit. Vervolgens rijdt hij terug naar Amsterdam, maar hij moet onderweg diverse keren braken. Wat is er met hem aan de hand? Is het vanwege zijn dochter die hij nu een tijd lang niet zal zien? Een aantal keren zegt hij dat hij nu aan de epiloog van zijn leven is begonnen.

In hoofdstuk 2 vertelt Hofmeester aan zijn vrouw dat hij de laatste tijd een seksuele relatie met zijn werkster uit Ghana is begonnen./ Het kan haar eerst niet veel schelen, maar later blijkt er toch wel een vorm van jaloezie bij haar aanwezig te zijn. Bovendien is er sprake geweest van anale seks. Ze brengt ook hun vroegere seksuele spel in herinnering: de woonkamer was het vondelpark en Hofmeester moest dan de verkrachter spelen.


Er komt maar geen bericht uit Zuid-Afrika van Tirza. Eerst wordt er gedacht aan het feit dat haar mobiel daar geen bereik heeft en vooral de echtgenote wil de eerste tijd dat hij Tirza met rust laat. Maar als er ook later steeds geen bericht komt, wordt ook zij onrustig. Ook via de ambassade komt er geen nieuws en op een bepaald moment besluit Hofmeester naar Namibië te vliegen. De echtgenote geeft hem twee dingen mee: een blauwe japon voor Tirza en een foto van Tirza. Hij komt na uren vliegen aan in dit zwarte deel van de wereld en hij laat zich door een taxichauffeur naar Windhoek brengen. Ondertussen vertelt hij over zijn dochter en laat vaak de foto’s zien: in hotels en aan serveersters maar niemand heeft Tirza en haar vriend gezien. Hofmeester beschikt in zijn aktetas over een notitieboekje van Tirza en ze heeft daarin alle sms’jes beschreven die ze heeft ontvangen. Hij schrijft op 10 augustus 2005 erin en doet alsof hij Tirza is, die een berichtje van haar vader heeft ontvangen. 

In het derde hoofdstuk reist Hofmeester steeds verder Namibië in. Hij maat een doorreis langs diverse hotels, informeert naar zijn dochter en zijn vrouw belt hem regelmatig om te vragen of hij iets weet. Ze wil ook graag met hem doorgaan, want ze hebben toch niemand meer die om hen geeft. Maar Hofmeester hapt voorlopig nog helemaal niet toe. Hij mist zijn vrouw helemaal niet, maar Tirza uiteraard wel. In een van de steden komt Jörgen een klein meisje tegen dat later Kaisa blijkt te heten. Ze is negen jaar en vraagt bij de kennismaking op straat steeds hetzelfde: “Do you want company, sir?” waarmee eigenlijk wordt aangegeven dat ze een meisje is dat zich aanbiedt voor westerse pedofielen. Hofmeester neemt haar wel mee op reis en laat haar in diverse hotels naast zich slapen. Er wordt niet door hem verteld of hij haar ook daadwerkelijk seksueel misbruikt. Je merkt aan alles dat hij in haar Tirza ziet: als slaapjurk geeft hij de blauwe jurk van Tirza aan haar, hij poetst haar tanden, hij noemt haar enkele keren Tirza, geeft haar cola te drinken wat Tirza ook graag wilde, maar niet vaak kreeg. De hoteleigenaars en de gasten in de hotels kijken natuurlijk wel vreemd naar het stel, maar Hofmeester noemt Kaisa altijd zijn nichtje. Ze vraagt steeds hetzelfde aan hem en Hofmeester behandelt haar min of meer als een volwassene. Hij begint allerlei dingen tegen haar te vertellen. Hij praat met haar over liefde en over zijn wereldbeeld. Een dag of wat later gaat hij in het boekje van Tirza snuffelen: hij ziet haar e-mailadres en wachtwoord (ibi83) en gaat een briefje naar hem zelf tikken. Daarna belt hij naar huis om te vertellen dat hij een email heeft ontvangen van Tirza. Hij vertelt zijn vrouw niets over zijn kleine gezelschapsdame, maar wel dat Tirza waarschijnlijk in de woestijn zit. Daarna bezoekt hij met de kleine Kaisa haar moeder, die ziek en doofstom in bed ligt en nauwelijks reageert op wat er om haar heen gebeurt. Hij laat wat Namibische dollars op het bed vallen en gaat weer snel weg. Kaisa blijft ondanks alles steeds bij hem. “Do you want company, sir?” 

Hoofdstuk vier: Hofmeester heeft zijn plan getrokken: hij weet dat hij in de epiloog van zijn leven is. Hij wil naar de woestijn om daarin te verdwijnen (= sterven) en hij huurt een jeep met chauffeur om dat te kunnen bewerkstelligen. Daarvoor vertelt hij aan Kaisa hoe hij zijn geld verloren heeft, dat hij een seksuele relatie met zijn werkster heeft en hij doet nog steeds alsof ze zijn dochter Tirza is. Hij vertelt ook seksueel genot eigenlijk berust op vernedering van de ander. Het zijn natuurlijk helemaal geen gespreksonderwerpen voor de kleine Kaisa, maar het begint er ook steeds meer op te lijken dat Jörgen het zicht op de realiteit kwijt is geraakt. Hij wil de woestijn in en in een nacht vertelt hij aan Kaisa wat er werkelijk gebeurd is in het vakantiehuisje van zijn ouders. Nadat hij gezien had dat Tirza op de tafel door Atta seksueel werd genomen, was hij in blinde woede ontstoken, omdat hij vond dat het geen vorm van liefde is. Met de pook van de open haard had hij ingeslagen op Tirza en zij was daarbij gedood. Atta was op hem toe komen lopen en hij had de machinezaag van de Marokkaan afgenomen en hem vervolgens in stukjes gezaagd. De beide lijken (een heel lijk en een ander lijk in mootjes) had hij die nacht in de tuin begraven. Het is duidelijk dat het beest dat in hem sliep, echt wakker is gekust. Daarna was hij naar Frankfurt gereden en hij had afscheid genomen van niemand.( Hier ligt een spiegeling met de situatie in deel I waar hij op Schiphol juist afscheid neemt van wildvreemde mensen) Tegenover Kaisa geeft hij nu aan dat hij Tirza zoekt, terwijl hij weet dat ze er niet kan zijn. Maar ook dat hij tegelijkertijd aan het twijfelen is, omdat hij denkt dat alles een spel geweest is dat zich in zijn hoofd afspeelt. (het motief van schijn en werkelijkheid)
De volgende dag gaat hij met de jeep en Kaisa naar de Namibische woestijn en hij neemt zich voor om te gaan verdwijnen onder het zand, maar de kleine Kaisa laat zijn hand niet los (parallel met Tirza aan het einde van deel II) Ze trekt hem weer terug naar de wereld van de hotels. Wanneer hij daar weer aankomt, ziet hij dat zijn vrouw gebeld heeft die hem bericht dat Tirza gevonden is en hem verzoekt om zo spoedig mogelijk naar huis terug te komen.

In het laatste hoofdstuk (blz. 418-430) zit Hofmeester weer met Kaisa in een hotel (Nesthotel) 
Hij is al drie dagen niet uit zijn hotel gekomen en hij heeft alleen “company” van Kaisa met wie hij eet en aan wie hij vertelt dat hij spoedig wel zal gaan, maar dat hij terug zal komen naar Namibië om haar op te halen. Hij zal dan een stichting voor straatkinderen oprichten. Op weg naar het vliegveld van Windhoek koopt hij nog schoenen voor zichzelf (kwijtgeraakt in de woestijn) en sandalen voor Kaisa. Hij vertelt haar dat hij zijn hele leven een rol heeft gespeeld (met zijn echtgenote, met zijn eerste dochter met zijn baantje als redacteur) De enige met wie hij “echt” is geweest, is Tirza geweest. Hij zegt ook dat hij Kaisa vergeeft dat ze hem niet heeft laten verdwijnen in de woestijn. Wanneer hij door de douane loopt, hoort hij Kaisa nog hard schreeuwen: “Do you want company, sir ? “. Daarna ziet hij haar niet meer. Via Zürich vliegt hij naar Amsterdam en hij neemt hij de tram naar de Van Eeghenstraat. Het is een drukte van belang in zijn straat: het lijkt wel een mediacircus. Hij hoort een meisje zeggen: “Do you want company, sir ?”Maar het is niet de stem van Kaisa, het is die van Tirza. Hij ziet de echtgenote uit zijn huis komen en op hem aflopen. Hij ziet de mensen van de media op hem afkomen en hij zal meteen reclame maken voor de stichting die hij in het leven wil roepen. De stichting voor kinderen die gezelschap verkopen. Hij moet Tirza bellen dat ze gevonden is. Hij belt haar mobiele en hoort Tirza zeggen: “”Hoi , dit is Tirza. Ik ben er even niet. Maar laat maar een leuk berichtje achter.” (de slotregel op blz. 430)

Bron: http://www.scholieren.com/boekverslag/61761

Woorden: 4395

B)Korte samenvatting

Deel 1: De huur

In dit deel wordt duidelijk dat Tirza een afscheidsfeest geeft omdat zij binnenkort zal vertrekken naar Afrika. Ook maak je door verschillende flashbacks kennis met de vier personen in dit boek. Zo blijkt dat Jörgen vertaler is van buitenlandse fictie is. Later vertelt hij over het moment dat hij ontslagen werd. Nu brengt hij zijn dagen door op Schiphol. In één flashback komt naar voren dat zijn echtgenote jaren geleden is weggelopen. Nu stond zij ineens zes dagen geleden voor de deur. Dit hoofdstuk heet de huur omdat Jörgen de zolder verhuurt. Hij had op een gegeven moment geen zin meer om de huur te innen en liet dit over aan zijn dochter Ibi. Tot hij haar op een dag betrapte tijdens het vrijen met de architect, die op dat moment de huurder van de zolder was.

Deel 2: Het offer

Het feest is begonnen maar Tirza is niet aanwezig. Zij is haar vriendje Choukri ophalen. Ondertussen irriteert Jörgen zich verschrikkelijk aan het ordinaire gedrag van zijn echtgenote. Ook maakt hij een praatje over hegge fund’s met de economieleraar van Tirza. Jörgen zegt dat hij hierdoor veel geld is kwijtgeraakt, na de aanslagen op de WTC. Als Tirza is gearriveerd met haar vriendje, Choukri. Jörgen mag deze jongen niet zo omdat hij lijkt om Mohammed Atta, die mede verantwoordelijk was voor de aanslagen op de WTC.

Dan herinnert hij zich het klasgenootje van Tirza, Ester. Zij wilde de avond doorbrengen in de schuur. Hij zou haar nog tomatensap brengen. In het schuurtje draait het vervolgens uit op een vrijpartij. Tirza betrapt de twee en vraagt Jörgen om een verklaring. Hij geeft deze niet echt en vraagt Tirza om Cello voor hem te spelen. Jörgen noemt Tirza ‘de zonnekoningin’.

Deel 3: de woestijn

Jörgen wil Tirza en Choukri uitzwaaien op het vliegveld van Frankfurt. Jörgen, Tirza en Chourki vertrekken een paar dagen eerder al naar het huisje van Jörgen zijn ouders op de Betuwe. Daar verloopt de relatie tussen Choukri en Jörgen niet steeds echt soepel. Als hij Tirza en Choukri samen vrijend op de eettafel vinden wordt het hem te veel. Die nacht kan Jörgen niet slapen. Hij gaat de hele nacht werken in de tuin. De volgende ochtend brengt hij Tirza en Choukri naar het vliegveld en zwaait ze uit.

Enkele weken later heeft nog niemand iets vernomen van Choukri en Tirza. Daarom besluit Jörgen om opzoek te gaan naar Tirza. Hij neemt het vliegveld naar Windhoek. Daar verblijft hij een aantal dagen tot hij het meisje Kaisa tegenkomt. Het enige wat ze zegt is: ‘Do you want company sir?’. Omdat Kaisa maar niet bij hem weg wilt neemt hij haar mee naar het hotel. Door een telefoontje van de echtgenote besluit Jörgen om Tirza te gaan zoeken in de woestijn. Ook nu gaat Kaisa weer met hem mee. In de woestijn probeert hij zichzelf te laten verdwijnen door het zand. Kaisa houdt hem tegen. Na dit moment trekken ze verder naar een dorpje aan de kust. Ze verblijven dagen lang in een hotel zonder naar buiten te gaan. De echtgenote belt dat Tirza gevonden is. Vanaf hier wordt duidelijk dat Jörgen, Tirza en Choukri vermoord heeft en ze daarna heeft begraven in de tuin. Na drie dagen vertrekt hij naar Amsterdam. Met pijn in zijn hard laat hij Kaisa achter. Terug in de van Eeghenstraat probeert hij Tirza te bellen. Maar ze neemt natuurlijk niet op en krijgt haar voicemail. De laatste zin is: ‘Hoi dit is Triza. Ik ben er even niet. Maar laat maar een leuk berichtje achter.’Hiermee eindigt het verhaal.

 

        B.2) Zeer korte samenvatting

 

De korte samenvatting hierboven heb ik zelf geschreven. Zelf kon ik het boek niet veel korter samenvatten tot ik een ander boekverslag vond met een zeer korte samenvatting. Daarom dat ik deze heb gekopieerd. Deze samenvatting zal ik ook gebruiken bij mijn presentatie met nog wat extra informatie uit mijn eigen korte samenvatting.

 

Tirza gaat over Jörgen Hofmeester, zijn twee dochters Ibi en Tirza en in mindere mate ook over 'de echtgenote'. Het verhaal begint bij het moment dat Tirza haar eindexamen heeft gehaald en er een feest gegeven gaat worden. Daarna zal ze met haar nieuwe vriendje Choukri door Afrika gaan trekken.

Jörgen's echtgenote had hem al veel eerder verlaten voor een jongere man, al zijn ze nooit gescheiden. Op een dag staat ze ineens weer voor de deur. Ze vertelde dat ze niet terug had willen komen maar nergens anders terecht kon. Hij beschouwt zijn vrouw als een indringer die hem ongelukkig en onzeker maakt. Jörgen had zijn leven lang trouw geld gespaard voor de kinderen en dat alles belegd in een Hedge Fund maar door de economische crisis na 11 september is hij al zijn geld kwijt geraakt. Als Tirza haar vriendje aan Jörgen voorstelt maakt hij meteen de vergelijking met de terrorist Mohammed Atta. Zo krijgt hij een grondige hekel aan Choukri. Op het feest heeft Jörgen seks met een klasgenote van Tirza in het tuinhuisje en zijn vrouw gedraagt zich sletterig. Jörgen ziet zijn leven als een grote mislukking; zijn vrouw gedraagt zich als een valse slet, zijn dochter heeft een relatie met een terrorist en hij heeft seks met een piepjong meisje.

Jörgen beseft dat hij bij de epiloog van zijn leven is aangekomen. Hij besluit Tirza en Choukri voor hij hen op het vliegveld in Frankfurt zet nog een weekendje mee te nemen naar het huis van zijn ouders.

Eenmaal daar betrapt Hofmeester zijn dochter en haar vriend vrijend op de keukentafel. Hierna is hij volledig uit zijn humeur en gaat naar het dorp om een rijsttafel voor drie personen te halen, hij eet echter alles alleen op omdat Tirza en 'Atta' slapen. De volgende dag brengt hij Tirza en 'Atta' naar het vliegveld en zwaait hij ze uit. Jörgen wordt na een dag erg ongerust als hij nog niks van zijn dochter heeft gehoord. Hij reist Tirza achterna.

In Namibië aangekomen boekt Hofmeester een luxe hotelkamer. Op straat ontmoet hij een klein meisje, Kaisa, die hem haar gezelschap aanbiedt. Kaisa blijft de gehele reis bij hem en hij vertelt haar het werkelijke verhaal; nadat hij zijn dochter en 'Atta' op de keukentafel had betrapt heeft hij Tirza doodgeslagen met een pook en 'Atta' heeft hij gesnoeid, vermoedelijk met een kettingzaag. De lijken heeft hij begraven. Na dit hele verhaal bekent te hebben aan Kaisa, die hem niet verstaat, keert hij terug naar Amsterdam. De lijken zijn inmiddels gevonden. Je beseft dat Jörgen de weg helemaal kwijt is geraakt en psychisch niet meer in orde is.

Het verhaal eindigt met de voicemail van Tirza:

‘Hoi, dit is Tirza. Ik ben er even niet. Maar laat maar een leuk berichtje achter.’

 

Bron: http://www.scholieren.com/boekverslag/70263

C)Verhaalanalyse

1)Vertelsituatie / perspectief

Dit boek kent een personale vertelsituatie. Het perspectief ligt bij de hoofdpersoon Jörgen hofmeester. Je leest vanuit zijn gedachtes en gevoelens. Niet alleen zijn gedachtes en gevoelens worden uitgebreid beschreven, maar ook wat hij doet komt aan bod. Hierdoor leer je Jörgen als beste kennen in het verhaal. Van de andere persoon kom je alleen te weten wat ze doen.

Dit perspectief is onbetrouwbaar omdat je alleen de omschrijving van Jörgen meekrijgt. Dat dit perspectief subjectief is blijkt uit een aantal stukken in het verhaal. Zo vertelt Jörgen eerst dat hij Tirza en Choukri heeft uitgezwaaid op het vliegveld. Later blijkt dat hij de twee al eerder had vermoord. Ook zegt Jörgen dat hij de werkelijkheid en gedachten niet meer kan onderscheiden. Je weet dus niet meer wat echt of niet echt is.

Er wordt geschreven in de hij-vorm. Uit dit gegeven blijkt ook nog eens dat Tirza is geschreven in de personale vertelsituatie.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2)Plaats en ruimte

 

Het eerste deel van het boek speelt zich vooral af in Amsterdam op de van Eeghenstraat. Jörgen noemt het huis, ‘het huis van stand’. Hier woont de familie hofmeester. Het huis wordt beschreven als groot, mooi en chique in de beste straat van Amsterdam. De tuin is erg verzorgd volgens Jörgen.

 

De flashbacks spelen zich voornamelijk af in het huis. Ook beschrijft hij soms de flashbacks waarin hij zich op het werk of op Schiphol bevindt.

 

Voor het vertrek naar Afrika is het huisje in Betuwe ook een belangrijke plek. Jörgen heeft hier Tirza en Choukri om het leven heeft gebracht.

 

De zoektocht naar Triza speelt zich af in Namibië. Eerst bevindt Jörgen zich in een hotel in windhoek. Het is een chique hotel. Later op een park met huisjes midden in de woestijn. In deze woestijn probeert hij uiteindelijk ook te verdwijnen. De woestijn is erg mooi. De laatste dagen in Namibië brengt Jörgen door in een hotel aan de kust. De omgeving wordt beschreven als erg somber, donker en triest. Het is er niet gezellig.

 

3)Tijd

 

De eerste twee delen van het boek spelen zich af in één dag. De dag van het eindexamen en afscheidsfeestje van Tirza worden dan beschreven.  Vervolgens brengt Jörgen met Tirza en Choukri een weekend door in een huisje in de Betuwe. Vervolgens brengt hij ze naar Schiphol. Dit neemt vier dagen in beslag. Na het vertrek van Tirza gaan er twee weken voorbij. Jörgen vertrekt na deze twee weken naar Namibië. Hoe lang Jörgen in Namibië verblijft, is ongeveer 1 / 1,5 maand. De totale vertelde tijd schat ik op ongeveer 2 maanden. De verteltijd is 430 bladzijdes. Ik heb het boek in 7/8 uur uitgelezen verdeeld over een aantal dagen.

Het boek bevat erg veel flashbacks.

 

Door verschillende aanwijzingen weet je dat het verhaal zich afspeelt rond het jaar 2005. Zo vertelt Jörgen over de aanslagen op de WTC in 2001. Verder spreekt hij met de economieleraar over zijn hedge fund. Deze is hij kwijtgeraakt in de economische crisis van 2002. Drie jaar later is het feestje van Tirza.

 

 

In het boek wordt gebruik gemaakt van tijdverdichting. Vanaf het moment dat Jörgen, Tirza en Choukri uitzwaait tot het moment dat hij naar Afrika vertrekt gaan er twee weken voorbij. Deze weken worden verder niet besproken in het boek.

 

Flashbacks komen veel voor in dit boek. Het hoofdstuk begint vaak in het heden en blikt dan terug op het verleden. De flashbacks verklaren veel dingen die gebeuren in het verhaal. Door deze flashbacks en de terugverwijzingen die in het boek zitten, is dit boek niet chronologisch verteld. Het eigenlijke verhaal ( dus exclusief de flashbacks en terugverwijzingen), is wel chronologisch vertelt.

4)Personages

Jörgen Hofmeester

Jörgen Hofmeester is de hoofdpersoon van het boek. Alleen zijn gedachten en gevoelens zijn bekend.

Jörgen is een man van middelbare leeftijd die last heeft van huidschilfers, zoals hij zelf zegt. Hij ziet er altijd keurig uit. Hij zich steeds constant druk om de kleren die hij aan moet.  Ook vertelt hij meerdere keren dat hij een pak of overhemd aanheeft.

De schrijver noemt Jörgen altijd Hofmeester in het boek. Jörgen werkt bij een vertaalbureau. Hij vertaalt daar buitenlandse fictieboeken. Verder in het verhaal blijkt dat hij net ontslagen is. Hij vindt zichzelf vooral een volmaakte vader, echtgenoot en man. Ook is hij helemaal geobsedeerd door zijn dochter Tirza.

 

Jörgen is in het Boek erg beschermend. Dit merk je vooral in zijn relatie met Tirza. Hij brengt haar overal naartoe; naar celloles, zwembadtraining en hij leest haar graag voor uit Duiste boeken. Hij is dus zo beschermend naar Tirza toe dat zij op een gegeven moment een eetstoornis ontwikkelt. Ook nu weer laat Jörgen dit niet los en hij gaat opzoek naar allerlei informatie over de eetstoornis. Uiteindelijk besluit hij om Tirza naar een kliniek te brengen. Later in het verhaal wanneer Tirza naar Namibië vertrekt, kan Jörgen haar eigenlijk nog steeds niet loslaten. Hij wil haar zelfs wegbrengen naar Frankfurt en probeert haar te beschermen tegen haar vriendje Choukri. Dit doet Hofmeester omdat Choukri volgens hem een terrorist is. Uit het citaat hieronder blijkt dat Hofmeester niet wil dat Tirza opgroeit. Hij wil haar niet zeggen dat ze een vrouw is.

 

Citaat:

‘Ik ben een vrouw,’ krijste ze. ‘Zeg het, zeg het, papa.’

Nog harder trok ze hem aan zijn haren, maar hij voelde het niet, hij stond daar als in trance, alsof hij iets anders zag en iets anders hoorde.

‘Zeg het,’ krijste ze, ‘Tirza, je bent mijn vrouw. Zeg het, papa, zeg het.’

Ze krijste niet alleen meer, tranen liepen over haar wangen. Ze liet zich vallen, op het bed, haar gezicht drukte ze in het laken.

‘Tirza,’ zei hij, ‘je bent mijn dochter.’ Nu schreeuwde hij ook. ‘Je bent mijn dochter, Tirza, mijn dochter ben je en mijn dochter zul je blijven.’

Bladzijde 219

 

Hofmeester is verder in het verhaal erg agressief. Zo slaat hij zijn echtgenote in de badkamer. Ook slaat hij zijn dochter Ibi in het gezicht als hij haar betrapt op het hebben van seks met de architect. De architect wordt dan op dat moment ook aangevallen met een stalamp. Van Tirza kan Hofmeester alles hebben. Tot het moment dat Tirza besluit om te vertrekken naar Afrika. Jörgen kan het niet verdragen dat Tirza van hem gaat ‘scheiden’. Dit gevoel maakt een ‘beest’ in hem los. Als hij ziet dat Choukri en Tirza seks hebben op de eettafel, vermoord hij zelfs zijn eigen geliefde dochter. Waar hij als het ware voor leefde. Het ‘beest’ in Jörgen is op dat moment sterk aanwezig, zelf heeft hij dit eigenlijk niet door. De agressiviteit van Hofmeester komt vooral in situatie voor waar onmacht een belangrijke rol speelt. Vaak noemt hij zijn agressieve uitingen een spel. Zo speelt hij zogenaamd een spel met zijn vrouw, terwijl hij haar eigenlijk mishandelt. Jörgen probeert voor de lezer de schijn op te houden dat hij maar aan het spelen is.

Uit dit citaat blijkt hoe agressief Jörgen is. Hij slaat de architect nadat deze seks heeft gehad met zijn dochter.

 

Citaat:

 

Hofmeester greep de stalamp nog steviger vast. Hij deed een paar passen in de richting van de huurder, keek hem in de ogen en sloeg toen, terwijl Ibi zich losmaakte van de eettafel alsof het nu pas tot haar doordrong dat aan de copulatie een voorlopig eind was gekomen, hard met de stalamp op het hoofd van de huurder. Het geluid van brekend glas drong nog tot Hofmeester door en daarna zag hij vlekken, alsof hij te snel was opgestaan. Hij voelde zich duizelig, maar hij zakte niet in elkaar. Dat deed de huurder.

Bladzijde 98

 

 

Verder blijkt uit zijn beschermende karakter dat Jörgen ook erg zorgzaam is. Hij bekommerd zich wel om zijn dochter. Zo brengt hij haar naar een kliniek voor haar eetziekte, zoekt hier informatie over en doet vrijwel alles voor haar.

 

Jörgen is een moeilijk persoon. Dit blijkt uit de relaties die hij met mensen heeft. Hij kan niet zo goed omgaan met sociale contacten en maakt dit dan al gauw stuk. Zo loopt de echtgenote bij hem weg door zijn gedrag. Ook zijn dochter Ibi verliest al gauw het vertrouwen in haar vader. Jörgen is dus niet erg gemakkelijk in omgang.

 

Ik denk dat Jörgen in het boek geen karakterontwikkeling doormaakt. Aan het einde van het boek wordt eigenlijk pas echt duidelijk wat voor karakter Jörgen heeft. In het begin van het boek lijkt het alsof Jörgen erg succesvol is als vader, echtgenoot en op het werk. Later blijkt dit helemaal niet zo te zijn en krijg je als lezer pas te zien dat Jörgen helemaal gek is. Er is dus geen karakterontwikkeling maar pas op een later moment in het boek wordt de ware aard van Jörgen pas duidelijk. Het beest komt in hem naar boven zoals hij zelf vaak zegt.

 

Jörgen en Tirza hebben een bijzondere vader dochter band met elkaar. Vanuit Jörgen lijkt het net alsof de twee een sterke en goed band hebben. Later in het verhaal blijkt het vooral van Jörgens kant te komen en vindt Tirza haar vader alleen maar irritant. Ook is Jörgen helemaal geobsedeerd door Tirza en dit laat hij ook duidelijk merken. Zo staat alles in het teken van Tirza. Hun relatie lijkt dus wel goed maar dat is het eigenlijk niet.

Hetzelfde probleem speelt ook tussen de echtgenote en Jörgen. Jörgen zegt dat ze samen een gelukkig leven hadden maar zodra duidelijk wordt dat de echtgenote van hem weg is gelopen geloof je hier niet meer in. Bij de terugkomst van de echtgenote zes dagen voor het feest, zie je dat de relatie niet goed is. Jörgen irriteert zich vooral aan haar en vindt zijn echtgenote helemaal niet zo leuk, hij walgt zelfs van haar.

Met zijn dochter Ibi heeft Jörgen geen band. Doordat Jörgen, Ibi heeft betrapt op het hebben van seks werd hun band onomkeerbaar verbroken. Het voelt niet aan als een echte vader dochter relatie.

In het boek vond ik de relaties tussen Jörgen en de andere personen in het boek erg afstandelijk overkomen. Je merkt heel erg dat Jörgen denkt dat hij een band heeft maar dit komt vooral van zijn kant af. Ook verwacht Jörgen alles van tirza en veel van Ibi.

 

Bijfiguren

Tirza, de echtgenote, Ibi en Choukri zal ik niet uitgebreid beschrijven omdat zij in het boek niet de rol van hoofdpersoon innemen. Wel zal ik kort hun karakter toelichten met een bijpassend citaat.

Tirza

Tirza is de jongste dochter van ‘de echtgenote’ en Jörgen Hofmeester. Jörgen, haar vader, noemt haar af en toe ook zijn ‘zonnekoningin’. Volgens hem is ze lief, knap en hoog hoogbegaafd. Nu ze ouder wordt kiest ze ervoor om haar eigen pad te nemen. Dit maakt dat ze zelfstandig is. Tirza is erg perfectionistisch, in alles wilde ze haar vader tevredenstellen. Als Jörgen vraagt of Tirza Cello voor hem wil spelen doet ze dit meteen, ook al krijg je het idee dat ze dit met tegenzin doet. Verder probeert ze altijd de beste cijfers te halen. Dat ze mensen graag tevreden wil stellen maakt haar ook erg lief. Uit dit citaat blijkt dat Tirza haar vader graag tevreden wil houden.

Citaat:

 

‘Speel wat voor me,’ zegt hij.

‘Wat?’

‘Op je cello. Speel wat voor me.’

‘Nu?’

‘Nu.’

Ze lacht. ‘Je bent niet goed wijs.’ Alsof hij een grapje heeft gemaakt, aan tafel, terwijl twee vriendinnen zijn blijven eten. Een niet bijzonder geslaagd grapje.

Altijd als er vriendjes of vriendinnetjes bleven eten of spelen, maakte hij grapjes. Volgens Hofmeester is de vader een uitslover.

‘Het is belangrijk.’

Ze moet voor hem spelen, zoals vroeger, op haar cello. Dat is wat hij nu nog kan bedenken, dat is alles wat hem nog kan redden. Zijn jongste dochter en haar cello.

‘Ik heb al jaren niet gespeeld.’

‘Dat maakt niet uit. Je bent het niet verleerd. Zoiets verleer je niet.’

‘Iedereen slaapt. Mama is ook al naar boven.’

‘ze slapen erdoorheen. Ze zijn het gewend, van vroeger.’

‘Papa’, zegt ze, en met de zijkant van haar hoofd leunt ze nog altijd tegen de tegels, ‘je bent niet goed wijs. Het klopt wat Ibi me jaren geleden vertelde. Je bent echt niet goed wijs.’

Bladzijde 266

 

Tirza maakt in het boek geen karakterontwikkeling door. Ze blijft het hele verhaal lang hetzelfde karakter houden. Dit karakter wordt in het begin van het boek al vrij snel duidelijk.

 

De echtgenote

 

De echtgenote in het boek is de (ex) vrouw van Jörgen. Zij is tevens ook de moeder van Ibi en Tirza. In het boek wordt de naam van de echtgenote niet meer genoemd. De reden hiervoor is denk ik dat Jörgen de echtgenote niet meer ziet als een deel van zijn leven.

Samen met Jörgen heeft ze dus twee dochters gekregen. Uit het verhaal kan ik opmaken dat Hofmeester meer houdt van zijn dochters dan de echtgenote dat doet. Zo kraakt ze Tirza eigenlijk helemaal af en heeft ze een sterke voorkeur voor Ibi. Hierdoor vind ik de echtgenote een beetje vreemd. Niet alleen dat ze haar ene dochter leuker vindt dan de ander maar ook haar gedrag. Zo staat ze na jaren ineens weer voor de deur en misdraagt ze zich op het feest van Tirza. Ze kleedt zich ordinair, gaat helemaal uit haar dak en papt aan met een jongen, bas, van school. Dit is geen doorsnee gedrag.

De echtgenote is een moeilijk persoon. Er wordt niet echt duidelijk waarom ze terug is gekomen bij Jörgen. Ze doet namelijk niks anders dan Jörgen afkraken en ze benadrukt vaak dat ze allemaal terug is omdat er geen andere verblijfplaats was. Ze is daardoor een moeilijk persoon die Jörgen lastigvalt. Deze dingen maar haar niet alleen moeilijk maar ook onaardig.

Wel maakt de echtgenoot een karakterontwikkeling door. Op het begin van het boek bekommert ze zich helemaal niet om Tirza. Nadat Hofmeester naar Namibië vertrekt om Tirza te zoeken, begint de echtgenote zich ongerust te maken. Zo belt ze Jörgen vaak op om te vragen of Tirza al gevonden is. Vanaf dat moment krijg je de indruk dat ze een lievere vrouw wordt. Ook interesseert ze zich meer in Hofmeester.

 

Uit dit citaat hieronder blijkt dat de echtgenote erg onaardig en moeilijk doet tegen Jörgen. Dit citaat laat verder ook zien hoe vreemd de echtgenote is en de relatie die zij heeft met Jörgen.

 

Citaat:

 

‘Wat wil je?’ vraagt hij. ‘Wat wil je toch?’

Ze staat op. De spijkerrok van Ibi zit strak om haar billen. Ze kan zich niet goed bewegen. Het beeld grijpt hem aan. Onverwacht en meer dan hij had kunnen vermoeden. Dit is zijn jongere echtgenote, in de rok van haar oudste dochter. Het is misschien niet potsierlijk, maar het er wel tegenaan.

‘Wat wil je in godsnaam?’ vraagt hij. ‘De gasten komen zo.’

‘neuken.’

‘Maar waarom? Het ging niet tussen ons, het was, hoe noemde je het, een catastrofe. Niet alleen het neuken, laten we eerlijk zijn. Ons huwelijk.’ Hij glimlacht, omdat de waarheid samengevat in een paar woorden zo onschuldig klinkt. Zo onvermijdelijk.

Bladzijde 149

 

Ook uit het volgende citaat blijkt de vreemde relatie tussen Jörgen en de echtgenote. Ook vertelt Jörgen hier dat hij zo walgt van de echtgenote.

 

Citaat:

 

‘Waarom ben je teruggekomen?’ vraagt hij.

Ze schraapt haar keel. ‘Je hebt het zelf al gezegd,’ zegt ze. ‘Je weet alles, je hebt altijd alles geweten.’

‘Wat heb ik gezegd?’

‘Dat ik nergens heen kon.’

Hij ziet het spijkerrokje, hij ziet het vlees dat een beetje over die spijkerrok lubbert, het is niet echt lelijk. Het is bijna charmant en deze vrouw, die hij haar en die hij veracht – zo niet de hele tijd dan toch zeker regelmatig, vaker dan het hem lief is – emotioneert hem. Meer dan hij had vermoed, meer dan hij aan zichzelf had willen toegeven. Wat van haar over is, maakt hem week.

Bladzijde 150-151

 

Ibi Hofmeester

 

Van Ibi kom je in het boek niet veel te weten over haar karakter. Ze komt eigenlijk nooit voor in het boek. Het is de oudste dochter van Jörgen en de echtgenoot. Ibi zorgde voor de eerste schokkende gebeurtenis die veel indruk maakte op Jörgen. Hij betrapte Ibi op het hebben van seks met de architect, die op dat moment de huurder was van het appartement. Ze kwam met de architect in contact omdat ze altijd de huur moest innen. Een paar jaar geleden verliet Ibi het ouderlijk huis om een bed en breakfast te beginnen met haar allochtone vriendje in Frankrijk.

Van Ibi krijg je erg het idee dat ze zich irriteert aan haar vader. Dit blijkt uit het volgende korte citaat waar ze zich ergert aan de manier van knuffelen. Hun band is niet sterk door de gebeurtenis met de Architect. Ook merk je hier dat Jörgen minder eisen stelt aan Ibi dan aan Tirza. Hij is in Ibi teleurgesteld omdat ze haar studie Natuurkunde heeft opgegeven.

 

Citaat.

 

Hij omhelst haar, moeizaam, een tikkeltje onhandig, hij gaat op haar tenen staan, hij verontschuldigt zich, mompelend. En ook dat verontschuldigen heeft weer iets onhandigs.

Van zijn kinderen verwachtte hij veel, maar van Tirza verwachtte hij meer dan van Ibi. Van Ibi verwachtte hij veel, van Tirza alles. Zo was het. Zo moet je het zeggen. Alles.

‘Je knijpt me fijn, papa,’ zegt Ibi. ‘Doe rustig.’

Soms omhelst hij te afgemeten, soms weer te enthousiast, het is moeilijk de juiste balans te vinden.

Bladzijde 81

 

 

Choukri

 

Choukri is het Marokkaanse vriendje van Tirza en wordt in het boek ook wel ‘Atta’ genoemd door Jörgen. Mohammed Atta is een zelfmoordterrorist die mede verantwoordelijk was voor de aanslagen op de WTC in 2001. Dit zou in verband staan met het financiële verval van Jörgen. Volgens Jörgen is Choukri Mohammed Atta en dus is hij de oorzaak van alle problemen. Ook Choukri wordt gedood door Jörgen die zijn dochter als het ware niet los kan laten.

 

5)Thema

 

Het belangrijkste thema in dit boek is; de liefde/obsessie van een vader voor zijn dochter. Jörgen heeft veel teleurstellingen gehad in zijn leven. Om toch nog een beetje succesvol te lijken heeft hij de hoop gevestigd op zijn dochter Tirza. Hij noemt haar hoog hoogbegaafd, ze krijgt celloles, zwembadtraining en probeert haar allerlei dingen bij te brengen over Russische schrijvers. Op deze manier probeert hij de ideale vader te zijn. Hij verwacht uiteindelijk zo veel van haar dat Tirza een eetstoornis ontwikkelt. Ook nu weer doet Jörgen alles voor haar, iets wat waarschijnlijk alleen maar slechte invloed heeft op de eetstoornis. Jörgen noemt Tirza zijn zonnekoningin.

Hieruit blijkt dat Jörgen zoveel van zijn dochter houdt maar eigenlijk als het ware geobsedeerd met haar is. Alles wat hij in het boek doet, doet hem aan Tirza denken of heeft met Tirza te maken.

 

Nog een andere thema is de desillusie. Jörgen noemt zich in het begin van het boek erg succesvol. Hij heeft een echtgenote, twee dochters, een mooie tuin, een huis op stand, veel geld en een goede baan. Naarmate het boek vordert blijkt dat Jörgen helemaal niet zo succesvol is dan dat hij zelf zegt. Toch wil hij hier zelf graag in geloven. Alles in zijn leven blijkt dus een desillusie te zijn. Zo is zijn echtgenote eigenlijk van hem weggelopen, heeft hij amper contact met zijn oudste dochter, blijkt hij financieel het helemaal niet zo breed te hebben en is op non-actief gesteld op zijn werk waardoor hij zijn dagen doorbrengt op Schiphol.

 

Een ander thema wat je ook ziet terugkomen in het boek, is het thema gewelddadigheid. Wanneer Jörgen Hofmeester de macht over situaties verliest grijpt hij naar geweld. Zo slaat hij zijn dochter Ibi in het gezicht als zij seks heeft met de architect. Hij kan simpelweg niets doen in deze situatie en grijpt naar geweld. Ook slaat hij zijn vrouw, zij blijft hem treiteren na haar terugkomst. In beide gevallen is Tirza getuige van wat Jörgen doet.

Uiteindelijk vermoord hij zelfs zijn geliefde Tirza met een poot, Choukri vermoord Hofmeester met een zaag. Dit doet hij omdat Choukri en Tirza seks hebben op de eettafel. De moord op Choukri is voor de lezer nog te verklaren. Jörgen ziet hem aan voor de moslimterrorist Mohammed Atta. Ook zou hij de reden zijn voor Jörgens financiële problemen.

Uit het Thema macht, volgt het motief onmacht. Dit is vaak de reden waarom de gewelddadigheid plaatsvindt.

 

6)Motieven

 

Een bizarre vorm van seks is een motief. Deze bizarre vorm van seksualiteit komt ook terug in de hierboven genoemde thema’s. Zo slaat hij zijn vrouw en twee dochters vanwege de seksuele handelingen die zij doen. Hij heeft met Ester het klasgenootje van Tirza, seks in het schuurtje. Verder heeft Hofmeester nog een seksuele relatie met een werkster uit Ghana.

 

Het verschil tussen fantasie en werkelijkheid. Zo weet Hofmeester in Namibië niet meer of hij Tirza wel of niet vermoord heeft. Hij kan zich later pas herinneren wat hij heeft gedaan. Ook schrijft hij zelf sms’jes van zichzelf in het notitieblokje van Tirza en schrijft mailtjes namens haar. Deze verstuurt hij later naar zichzelf.

Verder denkt hij dat het vriendje van Tirza een moslimterrorist is. Jörgen noemt Choukri om deze reden steeds Mohammed Atta. Mohammed Atta is een moslimterrorist. Choukri heeft volgens Hofmeester gezorgd voor zijn financiële ondergang. Choukri is voor hem echt Mohammed Atta, daar is geen twijfel over mogelijk.

 

Vaderliefde is ook een motief in dit boek. Hofmeester houdt zich heel erg bezig met Tirza. Hij zegt dat ze hoog hoogbegaafd is en legt haar daarom van alles op. Zo moet ze naar celloles, zwembadtraining en wordt ze verplicht om te luisteren naar verhalen in het Duits. Omdat Jörgen haar steeds het gevoel blijft geven dat ze perfect moet zijn, ontwikkelt ze de eetstoornis Anorexia. Zelf hij heeft Jörgen dit helemaal niet door. Hij wordt er op gewezen door een docente op Tirza haar school. Jörgen gaat vanaf dat moment op zoek naar allerlei informatie over de eetziekte. Later besluit hij om Tirza naar een kliniek in Duistland te brengen om te genezen. Uit het motief vaderliefde vloeit dus eigenlijk ook het motief Anorexia voort. Dit is natuurlijk niet altijd het geval maar in dit boek wel.

 

Nog een ander motief is , verlatingsangst. Jörgen kan moeilijk mensen los laten. Zo vertelt hij in het begin van het boek dat hij uren op zijn weggelopen echtgenote heeft gewacht. Ook heeft zijn dochter Ibi hem verlaten door een Bed en Breakfast te beginnen in Frankrijk. Hij heeft het hier allemaal erg moeilijk mee. Als ook Tirza besluit om te vertrekken wordt zijn verlatingsangst nog duidelijker. Hij wil haar niet laten gaan, zo blijkt in het huisje op de Betuwe.

 

Eenzaamheid vond ik ook een belangrijk motief in dit boek. Dit kun je eigenlijk een samenvatting van verschillende motieven noemen. De verlatingsangst, de bizarre seks waar hofmeester naar verlangt en het verschil tussen fantasie en werkelijkheid dat hij maar niet kan onderscheiden laten zien dat hij erg opzoek is naar contact.

 

7)Symbolen

 

Kaisa

 

In Namibië wordt er al snel een spiegelfiguur van Tirza in het leven geroepen. Het is de 9-jarige Kaisa die gelijkenissen of spiegelingen vertoont met dochter Tirza. Hij slaapt naast Kaisa, zoals hij vroeger ook naast Tirza sliep. Hij trekt Kaisa de blauwe jurk van Tirza aan. Als een vader poetst hij haar tandjes, zoals hij dat vroeger ook wel deed bij Tirza. Hij noemt haar zelfs een aantal keren Tirza. En waar Tirza hem aan het einde van deel II overeind helpt, wanneer hij enigszins dronken de cello en de muziekstandaard over zich heen heeft gekregen en zij hem niet meer loslaat, omdat dit in de familie zit, zo laat de kleine Kaisa hem niet los op het alles beslissende moment in de Namibische woestijn, waarin hij zo mooi probeerde te verdwijnen of liever te sterven. Maar Kaisa laat hem daar niet gaan. Daarmee is ze de spiegel van zijn dochter Tirza, maar ten slotte moet hij haar ook achterlaten als hij weer naar Nederland wordt geroepen, omdat inmiddels het lijk van Tirza in de tuin van het huis in de Betuwe is gevonden. Het is nu alleen omgekeerd, eerst verliet Tirza hem en nu verlaat hij Kaisa die voor hem als Tirza is. Ik denk dat Hofmeester op deze manier het verlies heeft afgesloten.

Bron: http://www.scholieren.com/boekverslag/61761

 

Toch denk ik dat er meer achter Kaisa zit. Jörgen was helemaal geobsedeerd met Tirza. Hij was zo beschermend en was de hele dag bij haar. Hij bracht haar naar cello les, zwembadtraining en las haar voor uit allerlei boeken. Bijna nooit liet hij Tirza alleen, zo ontwikkelde zij ook de eetstoornis anorexia. Kaisa wil Jörgen ook niet laten. Ze komt hem tegen en achtervolgt hem tot aan het hotel. Telkens als Jörgen Kaisa naar huis wil brengen blijft ze bij hem. Op het vliegveld laat hij Kaisa uiteindelijk achter. In dit geval zijn de rollen omgedraaid. Kaisa is nu Hofmeester en Hofmeester is nu Tirza.

 

Voicemail van Tirza

 

 Een symbool is de voicemail van Tirza haar mobiel. Elke keer belt Jörgen haar terwijl hij weet dat ze niet kan opnemen omdat hij haar vermoordt heeft. Hij hoort dan haar stem en dat stelt hem gerust. Dit is ook iets wat van zijn Tirza is. Dat berichtje zal niet veranderen, maar dat zal altijd zijn Tirza blijven die dat inspreekt

Bron: http://www.scholieren.com/boekverslag/70263

 

 

De aktetas van Jörgen

 

Een ander symbool is de aktetas van Jörgen. Deze neemt hij overal mee naar toe. In deze tas zitten wat spullen van Tirza. De tas stelt hem gerust en behalve dat is de tas ook het enige wat niet bij hem weg kan lopen. Dat is één van de weinige dingen waar hij totale controle over heeft. En het is één van de dingen die niet veranderen, opgroeien of bij hem weggaan.

Bron: http://www.scholieren.com/boekverslag/70263

 

De tuin

 

De tuin is een constant terugkerend symbool in het boek. Ik denk dat de tuin symbool staat voor Jörgen zelf. Als zijn tuin er netjes uitziet dan is Jörgen zelf ook rustig. Het leven van Jörgen is onoverzichtelijk en een grote puinhoop. Zo doen zijn dochters niet wat hij wil, staat zijn vrouw ineens voor zijn neus en verliest hij zichzelf en de werkelijkheid. In de tuin vindt hij deze rust wel. Als de tuin op orde is, voelt Jörgen zich goed en rustig.

 

Het huis op de van Eeghenstraat

 

Jörgen noemt dit huis een huis van stand waar hij met zijn familie kan wonen. Voor Jörgen is het huis op de van Eeghenstraat een soort symbool voor het perfecte leven. Hij stelt zich hier een gelukkig gezin met veel geld voor. Dat zegt hij ook vaak.

 

8)Titel, begin en einde

Titel

De titel Tirza slaat op Jörgen zijn dochter, die Tirza heet. Jörgen noemt Tirza ook vaak zijn ‘zonnekoningin’. Het boek draait eigenlijk om Tirza.

Begin

Het boek begint met Jörgen Hofmeester die sushi staat te snijden voor het afscheid / examen feest van Tirza. Op het begin wordt al vrij snel duidelijk dat het leven van Jörgen helemaal niet zo succesvol is als wat het lijkt. Zo blijkt uit verschillende flashbacks.

Einde

Het boek eindigt met het moment dat Jörgen terugkomt in de van Eeghenstraat. Hij is dan net terug uit Namibië. Zijn echtgenote komt naar hem toe gelopen. Ondertussen belt hij Tirza. Hij krijgt haar voicemail: ‘Hoi , dit is Tirza, ik ben er even niet maar laat maar een leuk berichtje achter.’

Ik vind dat dit boek een open en een gesloten einde heeft. Je weet dat Tirza is vermoord door Jörgen. De vraag waar Tirza is, is hiermee beantwoord. Verder zijn bijna alle vragen beantwoord. Daarom kun je zeggen dat dit boek een gesloten einde heeft. 

Door de dood van Tirza ontstaan weer nieuwe vragen. Hoe zou het verder gaan met Jörgen? Hoe reageert Ibi en de echtgenoot als ze horen wat Hofmeester heeft gedaan? Verder kom je er nooit achter hoe het verder gaat met Kaisa. Door deze vragen kun je ook zeggen dat het boek een open einde heeft.

D)Mening

Inhoudelijke argumenten

Argument 1

De thema’s van dit spraken me erg aan. Ik had nog nooit een boek gelezen met deze thema’s. Het leek mij daarom ook interessant om hierover te lezen.

De thema’s zijn zo interessant omdat ze een soort tegenstelling vormen. Vaderliefde, desillusie en gewelddadigheid staan haaks tegenover elkaar. Als je dieper gaat kijken vind je toch een onderling verband tussen deze thema’s.

 Hofmeester houdt erg veel van zijn dochter Tirza. Hij verheerlijkt haar als het ware en vormt een obsessie voor haar. Dit merk je in het boek door de gedachten van Hofmeester die altijd in het teken staan van Tirza en door de flashbacks waar duidelijk wordt dat hij alles voor Tirza doet. Het thema vaderliefde is nu sterk aanwezig. Toch kan Hofmeester soms aardig uit zijn slof schieten. Hij slaat zijn dochter Ibi omdat ze seks heeft met een architect, ook zijn vrouw krijgt er aardig van langs en uiteindelijk vermoord hij zelfs zijn geliefde Tirza. Hofmeester doet dit uit onmacht.

Zo zie je goed het onderlinge verband tussen de thema’s. Hij heeft de desillusie dat Tirza perfect is en dat hij het belangrijkste voor haar is. Hij kent zo’n grote vaderliefde voor haar dat hij het niet kan verdragen dat zijn dochter hem verlaat voor Choukri. Als hij ziet dat ze seks hebben wordt het hem allemaal te veel en vermoord hij zijn dochter en haar vriend. Hier zie je dus goed het thema gewelddadigheid in terug.

Ik vind het erg knap hoe Arnon Grunberg dit heeft gedaan. De thema’s hebben een sterk onderling verband, alle puzzelstukjes passen in elkaar. Dit vind ik interessant en bijzonder.

 

Argument 2

 

Wat ik een mooi stuk vind in het boek zijn de dagen met Kaisa. Bijna direct na de dood van Tirza vervangt Kaisa haar rol als dochter. Jörgen behandelt Kaisa ook al zijn eigen dochter. Zo mag ze naast hem in bed slapen, draagt ze de jurk van de echtgenote die voor Tirza was en hij poetst haar tanden zoals hij als vader van Tirza al deed. Kaisa wordt langzaam een dochter voor Jörgen. Toch merk je een verschil tussen Jörgen met Tirza en Jörgen met Kaisa. Hij probeert bij Kaisa de dingen goed te doen, die hij bij Tirza fout heeft gedaan. Hij durft dichter bij haar te komen dan bij Tirza. Hofmeester stelt zich meer open voor Kaisa maar ook voor de lezer. Hij vertelt alles aan Kaisa en zo kom je als lezer ook te weten dat hij Tirza en Choukri heeft vermoord. Op een gegeven moment wil Hofmeester Kaisa verlaten maar Kaisa blijft bij hem. Dit is precies hetzelfde als Hofmeester Tirza niet wil loslaten. Ik vind het heel erg mooi hoe Grunberg dit heeft kunnen bedenken. Hij heeft Hofmeester laten zien dat het niet altijd leuk is om iemand achter te laten. Hofmeester weet nu hoe dit voelt en hij weet hoe Tirza zich gevoeld moet hebben.

In dit citaat neemt Jörgen afscheid van Kaisa, vanaf dat moment is hij zich bewust van hoe Tirza zich gevoeld moet hebben.

Citaat

Hij loopt bij haar vandaan. Onwennig zonder aktetas.

Ze komt achter hem aan, pakt zijn hand.

Hij rukt zich los. ‘Ik moet weg,’ fluister hij, zonder naar haar te kijken, ‘maar ik kom weer. Ga naar de stad. Ik kom terug, Kaisa.’

 

Argument 3

 

Ik vond het boek realistisch maar ook heel erg onrealistisch. De eerste twee delen van het boek vond ik realistisch, het derde deel vond ik juist onrealistisch. In de eerste twee delen gaat het verhaal eigenlijk over een man met twee dochters. Jörgen heeft een normale baan, een normaal huis en een gewoon leven. Het feit dat zijn vrouw bij hem weggelopen is, is in principe in het echte leven niet onmogelijk.

Pas vanaf deel drie wordt het boek onrealistisch. In dit deel wordt duidelijk hoe hij zijn dochter heeft vermoord. Dit is een bizarre gebeurtenis. Omdat Jörgen al weet dat zijn dochter overleden is, is het al helemaal onrealistisch dat hij opzoek gaat naar zijn dochter. Inhoudelijk vond ik jammer dat de schrijver dit gedaan heeft. Pas bij de slothoofdstukken komen de onrealistische stukken aan bod. Zo zegt Jörgen ineens dat hij wil verdwijnen in het zand. Omdat dit soort onrealistische stukken niet eerder voorkwamen in het boek vond ik dit inhoudelijk een beetje apart.

Hieronder zie je een van zijn uitspraken die ik als erg onrealistisch opvat. Ik denk dat mensen in het echte leven zich niet zomaar laten verdwijnen in het zand om daar te overlijden. Op dit moment is Jörgen ook in Namibië met een meisje wat hij verder niet kent. Dit is ook redelijk bizar.

 

Citaat.

 

‘Ik moet hier blijven,’ zegt hij tegen het meisje, ‘er is geen plaats voor mij, ik heb mijn plaats opgegeven in de wereld van de mensen. Ik heb mij buiten die wereld geplaatst. Ik hoor bij de wereld van het zand. Het zand moet zich over mij ontfermen.’

Bladzijde 411

 

 

Structurele argumenten

 

Argument 1

 

Ik vind dat de vertelsituatie goed gekozen is in dit boek. Het laat je goed meeleven in de realiteit van de hoofdpersoon. Wat ik wel erg jammer is, is dat het verhaal verteld wordt vanuit Jörgen. Ik kan mij niet goed identificeren met Jörgen omdat hij dingen doet die voor mij erg absurd klinken. Ook ben ik nog geen vader en zou me dus niet voor kunnen stellen dat ik geobsedeerd ben door mijn eigen kind.

Als dit boek vanuit Tirza geschreven was, had ik het waarschijnlijk een stuk interessanter gevonden. Tirza is een net afgestudeerde middelbare scholier van mijn leeftijd. Ik had het dus leuk gevonden om meer te weten te komen over de gedachten van Tirza. Zo weet je ook hoe ze zich voelt en hoe zij denkt over haar vader. Nu moet je daar naar raden en dit vind ik jammer. Als het boek vanuit Tirza was geschreven had ik me beter kunnen identificeren met de hoofdpersoon. Ook het inleven in de hoofdpersoon zou makkelijker zijn geweest.

 

Argument 2

 

De omgevingen in het boek vind ik niet goed gekozen. Het zijn allemaal erg saaie plaatsen. In het eerste twee delen van het boek speelt het verhaal zich af in het huis op de van Eeghenstraat. De omgeving is dan vaak een gewone keuken, woonkamer of tuin. De plaatsen in het boek zorgen niet voor een extra stukje spanning opbouw. Dit is jammer omdat er met ander soort ruimtes wel meer spanning had kunnen ontstaan. In het tweede deel van het boek speelt het verhaal zich voornamelijk af in het hotel in Namibië en de woestijn. Deze plaatsen vind ik ook niet goed gekozen. Zo probeert Jörgen zelfmoord te plegen in de woestijn. Dit is een stuk minder spannend omdat de woestijn zo mooi is. Als de schrijver had gekozen voor een duistere omgeving dan was dit spannender geweest.

Een betere omschrijving van de ruimte had ik leuker gevonden in het boek. Nu wist je alleen dat Jörgen bijvoorbeeld in een hotel was, maar had je totaal geen idee over hoe het er daar uitzag. Dit had ik best interessant gevonden om dit te lezen.

Hieronder een citaat waaruit blijkt dat de ruimtes erg simpel zijn, gewoon een keuken of een huis.

 

Citaat

 

Jörgen Hofmeester staat in de keuken en snijdt tonijn voor het feest. Met zijn linkerhand houdt hij de rauwe vis vast. Hij hanteert het mes zoals hij dat heeft geleerd op de cursus ‘Zelf sushi en sashimi maken,’ die hij vijf jaar geleden samen zijn echtgenote heeft gevolgd. Niet te veel druk zetten, dat is het geheim.

De keukendeur staat half open. Zoals Tirza hoopte is het zwoel. Al een paar dagen bestudeert ze intensief de weerberichten, alsof het slagen van haar feest afhangt van het weer.

Bladzijde 11

Argument 3

Wat ik erg goed en bijzonder vond aan dit boek waren de vele en lange flashbacks die in het boek voorkomen. Het verleden wordt erg goed beschreven en zo kun je goed ‘kennis maken’ met Jörgen en zijn leven. De flashbacks zorgen ervoor dat je dingen die Jörgen doet, voelt of denkt kunt verklaren. Het verhaal is hierdoor ook duidelijker omdat je dus weet waar sommige dingen vandaan komen. Verder zorgen de flashbacks voor een stukje extra afwisseling in het verhaal. Het ‘hoofdverhaal’, het verhaal zonder de flashbacks, is in het eerste twee delen van het boek heel erg saai. Door deze flashbacks is het boek een stuk afwisselender omdat je niet telkens over een feest leest. Ik vond dat de schrijver dit goed had gedaan door een rustig ‘hoofdverhaal’ te creëren en er dan wat heftige flashbacks in te doen. Deze heftige flashbacks zorgde voor spanning in vergelijking tot het ietwat saai ‘hoofdverhaal’.

Dit citaat hieronder is een heftig stukje uit een flashback. Dit zorgt voor spanning in het verhaal.

Citaat

Geen schaamte, geen angst, een grijns.

Hofmeester greep de stalamp nog steviger vast. Hij deed een paar passen in de richting van de huurder, keek hem in de ogen en sloeg toen, terwijl Ibi zich losmaakte van de eettafel alsof het nu pas tot haar doordrong dat aan de copulatie een voorlopig eind was gekomen, hard met de stalamp op het hoofd van de huurder. Het geluid van brekend glas drong nog tot Hofmeester door en daarna zag hij vlekken, alsof hij te snel was opgestaan. Hij voelde zich duizelig, maar zakte niet in elkaar. Dat deed de huurder.

Bladzijde 98

Persoonlijke argumenten

Het boek Tirza paste goed bij mijn smaak. Ik houd erg van het lezen over relaties tussen personen en de problemen die hierbij ontstaan. Dat was in dit boek een belangrijk onderwerp. Daarom ging het boek mij ook niet vervelen omdat er telkens opnieuw wel weer iets gebeurde tussen twee personen. Zelf heb ik nog nooit in dit soort situaties gezeten.

De schrijfstijl van Grunberg sprak mij wat minder aan. Ik vond sommige stukken in het boek erg langdradig worden. Er werd dan telkens hetzelfde herhaald. Ook heeft hij een aparte manier van schrijven waar je echt van moet houden. De schrijfstijl en de vertelsituatie zorgde wel dat je je goed kan inleven in de hoofdpersoon. Dit vind ik altijd erg belangrijk in een boek. Bij Tirza kon dit erg goed. Wat ik minder vond was dat het boek werd verteld vanuit Jörgen Hofmeester. Hierdoor kon ik me niet goed identificeren met de hoofdpersoon. Dit vind ik ook belangrijk in een boek.

Zelf zou ik de volgende keer kiezen voor een boek dat iets mooier is geschreven. Tirza is verder niet een erg mooi verhaal. Dat vind ik jammer omdat ik dit toch belangrijk vind. Het verhaal moet mooi zijn geschreven.

Het verhaal boeide me verder wel; er gebeurde veel dingen in het verhaal. Ook werd er geen moeilijk taalgebruik gebruikt waardoor het verhaal vlot te lezen was. Om deze redenen heb ik nooit met tegenzin zitten lezen.

In het boek zat veel diepgang. Na het lezen was je nog steeds aan het nadenken over de dingen die je had gelezen. Dat vond ik erg leuk dat een boek je aan het denken zet. Bij Tirza was dat zeker het geval. Alle puzzelstukjes leken in elkaar te vallen als je er over nadacht. Structureel gezien was dat dus erg knap gedaan. Wat ik dus wel erg jammer vond waren de ruimtes die totaal niets bijdroeg aan de spanning. Niet alleen door de ruimtes was de spanning minder, maar ook door de opbouw van het verhaal. Er werd weinig spanning opgebouwd behalve in het laatste deel van het boek. De volgende keer kies ik dus voor een boek met meer spanning.

In het boek zat veel diepgang. Na het lezen was je nog steeds aan het nadenken over de dingen die je had gelezen. Dat vond ik erg leuk dat een boek je aan het denken zet. Bij Tirza was dat zeker het geval. Alle puzzelstukjes leken in elkaar te vallen als je er over nadacht. Structureel gezien was dat dus erg knap gedaan. Wat ik dus wel erg jammer vond waren de ruimtes die totaal niets bijdroeg aan de spanning. Niet alleen door de ruimtes was de spanning minder, maar ook door de opbouw van het verhaal. Er werd weinig spanning opgebouwd behalve in het laatste deel van het boek. De volgende keer kies ik dus voor een boek met meer spanning.

Dit boek is best bekend en ik had er dan ook hoge verwachtingen van. Het is me niet tegengevallen maar ik vond het ook niet super geweldig. Wel vond ik het boek interessant, zette het mij aan het denken, kon ik me goed inleven maar viel de schrijfstijl en structuur me erg tegen. Mijn eindoordeel is dan ook een 7,5.

Morele argumenten

Ik denk dat de moraal van het verhaal is:

Het beest heeft zich in iedereen verscholen.

Ik denk dat dit de moraal is omdat dit best vaak terugkomt in het boek. Zoals ik al bij de karakters heb gezegd komt het karakter van Jörgen langzaam naar boven. Het wordt aan het einde van het boek pas duidelijk hoe Jörgen echt is. Het beest in hem is naar boven gekomen. Hierdoor vermoord hij ook Choukri en zijn liefste bezit Tirza.

Ik ben het eens met deze moraal. Ik denk dat iedereen een slechte kant bezit maar deze niet altijd tot uiting komt. Pas als dit beest wordt ontwaakt, komt het naar boven toe en neemt het beslag over je. Dit vind ik een erg mooie moraal en ik vind dit ook goed passen bij het verhaal.

 

Het boek heeft ook een motto:

A couple is a conspiracy in search of a crime.

Sex is often the closest they can get.

Vertaling:

Een Koppel is een samenzwering opzoek naar een misdaad

Seks is vaak het dichtstbijzijnde middel wat ze kunnen bereiken

In Tirza komen verschillende relaties voor waarin seks wordt gebruikt om onmiddellijk de behoefte te bevredigen. Grunberg wil eigenlijk Hofmeester laten zeggen dat het genot van seksualiteit de vernedering is.

Dit zie je bij verschillende relaties in het boek:

 

-De echtgenote en Jörgen, Jörgen ziet seks als een wreed spel en het verwijt van de echtgenote aan Jörgen is, is dat hij niet heeft kunnen zorgen voor een orgasme.

-De echtgenote en haar jeugdliefde. De echtgenote gaat weg bij haar jeugdliefde omdat hij haar geen kind kan geven.

-Ibi en de architect. Ze heeft met hem een seksuele relatie.

-Jörgen die de werkster uit Ghana misbruikt. Zij is illegaal in Nederland en Jörgen maakt misbruik van haar door zijn fantasieën op haar uit te voeren.

-Hofmeester die met Ester in het schuurtje seks heeft.

-Tirza en Choukri die samen seks hebben in het huisje op de Betuwe

REACTIES

Log in om een reactie te plaatsen of maak een profiel aan.

Andere verslagen van "Tirza door Arnon Grunberg"