Terugkeer naar Atlantis door Hubert Lampo

Titelverklaring: De hoofdpersoon, Christiaan Dewandelaer, komt erachter dat zijn vader, die verdwenen is, een bijzondere voorkeur had voor het verdwenen land Atlantis. Het verdwenen land en zijn verdwenen vader slaan dus beiden op deze titel. Auteur: Hubert Lampo
Geboren: 1-10-1920 te Antwerpen
Debuut: Don Juan en de laatste nimf (roman, 1942) Genre: Proza, toneel, hoorspelen, essay, televisie
Bijzonderheid: Lampo is een van de bekendste vertegenwoordigers van het magische realisme in de Nederlandstalige literatuur. Greep uit het werk: Terugkeer naar Atlantis (roman 1953), De komst van Joachim Stiller (roman, 1961), De verzoeking (roman, 1977), De engel en de jukebox (roman, 1978) Samenvatting: Christiaan Dewandelaer, de hoofdpersoon, is een huisarts in het arme deel van Antwerpen. Aan het begin van het verhaal heeft hij een paar flashbacks waarin hij terugdenkt aan zijn verleden, zijn kindertijd. Het verhaal gaat verder met het sterven van zijn moeder. Wanneer zijn moeder gestorven is en hij het sterfgeval gaat melden bij de burgerlijke stand, komt hij erachter dat zijn vader niet dood is. Hij heeft dit altijd gedacht, maar nu blijkt dat zijn vader verdwenen is. Niemand had hem dit ooit verteld, zelfs zijn moeder niet. Toen hij dit wist ging hij op zolder zoeken in zijn vaders documentatie. Hij ontdekt de fascinatie van zijn vader voor Atlantis. Vanaf dit moment blijft het mysterie van de verdwijning van zijn vader steeds terugkomen in het verhaal. Het verhaal gaat verder met de redding van een drenkelinge, die haar geheugen blijkt kwijt te zijn. Christiaan verzorgt haar en het wordt hem steeds duidelijker dat de drenkelinge Evelien is. Hij kent Evelien van zijn jeugdjaren. Toen hij en zijn vriendjes een vorm van verstoppertje deden waarbij Evelien zich moest verstoppen, had hij haar nooit gevonden en nooit meer teruggezien. Ze bleek de volgende dag verhuisd te zijn. Naast het verhaal van de drenkelinge loopt er nog een verhaal door deze gebeurtenissen. In zijn studententijd had Christiaan op een vreemde manier een meisje ontmoet bij haar ontgroening. Vele jaren later komt hij haar weer tegen. Ze is op oudere leeftijd zwanger en komt troost zoeken bij Christiaan wanneer hij ook de drenkelinge in huis heeft. In deze periode wordt Christiaan verzorgd door Theresia, een bekende van zijn vader en moeder. Op een avond zit hij te praten met Jonas, een oude vriend van zijn vader. Hij laat Jonas de boeken van zijn vader zien en Jonas herkent deze meteen. Jonas vertelt een verhaal over zijn vader dat deze verdacht werd een kind te hebben van een hoer. Een klein poosje na deze gebeurtenis is zijn vader verdwenen. Na nog wat verder gepraat te hebben weten ze zeker dat de drenkelinge Evelien is. Opeens komt Evelien binnen. Ze heeft alles gehoord en weet weer wie ze is en wat voor rotleven ze heeft gehad. Ze holt naar buiten en springt uiteindelijk voor een goederentrein. Haar tweede zelfmoordpoging was dus wel gelukt. Het verhaal eindigt met Christiaan die nadenkt over wat er de laatste periode allemaal gebeurd is. Hij weet nu wat zijn vader dreef om te vertrekken en besluit dat als hij die roep hoort die zijn vader ook hoorde, hij naar die roep zal luisteren en ook zal gaan.
Hoofdpersonen: Christiaan Dewandelaer: Een eenzame man. Hij is hevig op zoek naar zijn vader die verdwenen is, naar zijn Atlantis. Jonas: was bevriend met de vader van Christiaan en ook met Christiaan zelf. Hij is de soort wijze man in het verhaal. Christiaan nam hem en Theresia in vertrouwen. Theresia: zij had een winkel in hun dorp en kende zodoende veel mensen en was goed bevriend met de Dewandelaers. Eveline: was het vriendinnetje van Christiaan in zijn jeugd. Op een gegeven moment duikt ze weer op in het verhaal, en weer wordt Christiaan verliefd op haar, maar ze pleegt zelfmoord. Thema: Een zoektocht naar het verleden. Christiaan zoekt zijn vader. Hij vindt echter de twee vrouwen van vroeger. Zijn schoolvriendinnetje en de studente van de ontgroening. Die zoektocht is dus zijn terugkeer. Motieven: - Atlantis, Christiaan ontdekt zijn vaders voorliefde voor Atlantis en aan het eind denkt hij te weten waar zijn vader dus naar toe is, misschien gaat hij daar ook nog eens naar op zoek. "En ik zal gaan, zoals hij gegaan is, want niets zal mij ervan weerhouden, ofschoon ik nog niet rijp ben om te weten, waarheen de weg zal leiden." (blz. 136) - de goederentrein. Tijd: - Vertel tijd: 159 bladzijden, ik heb er bij elkaar denk ik 3 uur over gelezen. Ik las het altijd voordat ik ging slapen. - Vertelde tijd: Het verhaal begint in de herfst en duurt tot iets na kerst. - Historische tijd: Het speelt waarschijnlijk in de vijftiger jaren, aan de sfeer en de gebruiksvoorwerpen te merken. Plaats en ruimte: Het verhaal speelt zich af in de Kielse Polder. In het arme gedeelte van de stad. Voornamelijk in zijn huis, maar ook in zijn dokterspraktijk en af en toe buitenshuis. De goederentrein heeft een symbolische waarde. Christiaan luistert er vaak 's avonds naar en aan het eind speelt ook daar de ontknoping van het verhaal zich af. Genre: Psychologisch magisch-realistische roman. In het boek draait het vooral om de gevoelens en gedachten van de hoofdpersonen, verder gaat het om de leefwereld van een hoofdpersoon, die gaat zoeken in het verleden en allerlei verbanden tegenkomt.
Eigen mening: Het boek was heel anders dan de anderen. Er waren wel erg veel toevalligheden in het boek, waardoor ik vond dat het langzamerhand niet echt geloofwaardig meer werd. Ik vind dat de schrijver er goed in is geslaagd om het magisch-realistische element uit te werken. Het spreekt mij niet echt aan en ik herken ook lang niet alle gedachten en gevoelens van de hoofdpersoon. Er zit ook niet echt een duidelijke hoofdlijn in, waardoor alles moeilijk uit elkaar te houden is. Dit is helaas niet echt mijn stijl boeken, ik lees liever makkelijker en geloofwaardiger boeken met een duidelijk thema.