Terug naar de kust door Saskia Noort

Verantwoording
Ik was op vakantie in Ecuador en zag dit boek liggen, maar het leek best saai. Nadat mijn moeder het gelezen had, heeft ze het mee naar St.Maarten genomen. Toen ik een Nederlands boek moest lezen voor mijn lijst wilde ik naar de bibliotheek, maar die was telkens gesloten waarop mijn moeder zei: ‘Lees dit nou Kim!’... Vervolgens ben ik maar het boek “Terug naar de Kust” gaan lezen.

Schrijver
Saskia Noort (1967) is na de havo journalisitiek en theaterwetenschap in Utrecht gaan studeren. Ze schrijft voor bekende bladen zoals Ouders van Nu, Marie Claire, Viva, Playboy en glossymagazine LINDA. Met haar echtgenoot en twee kinderen woont Saskia in een dorp aan zee, het verhaal speelt zich hier ook af. Vroeger woonde Saskia hier met haar ouders, die haar ook veel oude verhalen hebben verteld van wat er allemaal plaatsvond. Saskia wilde altijd al misdaadschrijfster worden. Pas na een interview met de bekende schrijfster, Nici French, in 2000 besloot ze werkelijk te beginnen. Het boek De Eetclub en Nieuwe Buren is ook door Saskia Noort geschreven.


Analyse
Ruimte en tijd:
Het verhaal speelt zich af in Amsterdam, waar Maria eigenlijk woont met haar twee kinderen. De optredens van Maria en haar band spelen zich af in Leiden, waar ze een dode rat kreeg als cadeau van haar stalker. Als Maria vlucht van haar stalker gaat ze naar haar zus, die nog steeds aan Bergen aan Zee woont. Het is het huis waar ze als kind opgegroeid is. Maria wilde graag terug naar de kust, want “De zeewind blaast de zorgen uit je kop, zei mijn vader altijd’’ zegt Maria. Ze wilde gewoon rust en er is dan geen betere plek dan de kust.
De ruimtes die beschreven worden zijn helemaal niet warm en vaak een rommel. Het huis van Ans werd bijvoorbeeld beschreven als heel netjes, zonder sfeer en dus onhartelijk, en het huis van Maria als een rommel met sigarette pakjes naast de wc pot en haren op de grond. De twee huizen van de zussen verschillen dus enorm.
Het verhaal speelt zich ongeveer een half jaar lang af in het heden. Ongeveer van winter tot zomer, want toen ze aankwamen in het huis aan de kust was het erg koud en hadden ze jassen aan, maar aan het einde van het verhaal waren de kinderen met een hempje aan op het strand aan het spelen. Dat het zich in deze tijd afspeelt kun je merken aan: “We aten pizza en luisterden naar het geratel van Wolf over Dragonball Z.” In het verhaal kwamen ook computers en Lexus auto’s voor.

Characters:
Maria Vos is de hoofdpersoon van het verhaal, ze heeft een round character, je komt namelijk al haar gevoelens en gedachten te weten. Merel en Wolf zijn haar twee kinderen, van twee verschillende vaders. Maria heeft een normaal postuur, blanke huid en een beetje een onverzorgd uiterlijk. Ze rookt en drinkt regelmatig tegen de stress die ze oploopt door de bedreigingen. Als kind woonde ze met haar familie in een pension aan de kust. Als volwassene is Maria naar Amsterdam verhuisd omdat ze gek werd van al het geroddel over hun familie.
Harry zegt over Maria: “Je bent zo’n stoere vrouw. De moeders die ik ken, lopen in makkelijke broeken en gezonde schoenen. Ze zijn altijd kribbig en gehaast en fietsen met zo’n fluorescerende kar achter zich aan, vol kleumende koters.” Maria zegt hierop: “Dat zijn de gezonde moeders. Die cijferen zichzelf weg om hun kinderen een gezonde, beschermde jeugd te geven. Ik ben meer zo’n ontaarde, panische moeder, die alles mee wil maken en overal bij wil zijn en de kinderen naar school stuurt in hun pyjamabroek omdat ze die nacht vergeten is de wasmachine aan te zetten.” Dit toont dus aan dat het een hele leuke vrouw is, ze is wel rommelig en heeft het soms niet meer onder controle. Maria denkt vaak slecht over zichzelf en ze wil graag een ‘echte’ moeder zijn.

Merel en Wolf Vos zijn de kinderen van Maria Vos. Merel is acht jaar oud en haar vader is Steve. Ze is een heel slim meisje. Ze is heel rechtstreeks en weet wat ze wil. Maria heeft Merel verteld waarom ze gevlucht zijn. Merel is niet tevreden hoe haar moeder is; ze wil een normale moeder. Maar aan het einde is Merel toch wel veranderd en waardeert ze haar eigen moeder veel meer. Wolf is zes jaar oud en heeft geen idee wat er zich allemaal afspeelt, maar hij is een lief jongetje die veel om anderen geeft. Zijn vader is Geert. Merel en Wolf zijn flat characters, want als er iets gebeurt zijn ze er meestal niet.


Ans is maatschappelijk werkster en houdt heel erg van kinderen, maar zelf kan ze er geen krijgen. Ans heeft nooit een goede band met haar zus, Maria, gehad. Ans is een round character, ze is een heel belangrijke persoon in het verhaal. Je weet veel over Ans, maar eigenlijk weet je niet echt wie ze echt is tot het einde van het verhaal. Ans heeft een man, Martin, die plotseling verdwenen is. Ans is geen sympathieke vrouw, maar komt wel zo over in het begin van het boek.

Geert is een hele lieve man, die zijn leven lang een rommel maakt. Hij is lomp en lui, maar steunt Maria in alles wat ze doet. Samen met Maria speelt hij in een band. Geert heeft veel problemen en hij drinkt veel. Daarom verbreekt Maria de relatie met hem. Geert is een flat character, hij is wel van belang, maar hij is niet zo belangrijk als de rest. Zijn gevoelens komen niet tot uiting

Steve duikt op en vertrekt weer, hij gaat helemaal zijn eigen gang. Hij is de vader van Merel en is verhuisd naar Amerika om daar als zanger carière te maken. Hij wilde Merel graag ontmoeten en hij heeft weer contact gezocht met Maria. Steve heeft een flat character en is eigenlijk niet zo belangrijk. Hij heeft een donkere huidskleur, is heel stoer en knap.

Victor is psycholoog en werkt samen met Ans. Hij is een oudere man en gelooft vrij snel wat anderen zeggen. Hij is een flat character. Eigenlijk weet je niks van hem, behalve dat hij probeert Maria van haar ‘gekheid’ af te helpen.

Harry is een collega van Martin die aan het einde Maria ontmoet. Ze zijn onmiddelijk verliefd en hebben al bij de eerste ontmoeting seks. Harry is een rustige en hardwerkende jonge man die Maria flink heeft geholpen om dingen op een rijtje te zetten. Hij komt maar heel kort in het verhaal voor, hij is een flat character.

Vertellers perspectief
Het verhaal wordt in het ik-perspectief van Maria Vos verteld. Je leest alles wat ze ziet en alles wat ze denkt en voelt, het wordt vanuit haar ogen bekeken. De gevolgen hiervan zijn dat het gedrag van anderen vaak onvoorspelbaar is. Opeens gebeurt iets wat je absoluut niet verwacht, omdat je het maar vanaf één kant hebt bekeken, dat maakt het heel spannend. “Net toen ik op de grond lag, met mijn hoofd onder haar bureau, hoorde ik voetstappen. Iemand liep rond het huis. En ik was alleen.” Hier zie je dus, dat wat gebeurt, via Maria beschreven wordt.

Tijd
Het verhaal in dit boek is verdeeld in 45 hoofdstukjes, dat is erg fijn lezen, je leest snel een hoofdstukje uit. De schrijver vertelt vooral de belangrijkste dingen die plaatsvinden. Als er niet zoveel dingen gebeuren die maand, dan maakt hij daar een kleine samenvatting van. Dat vind ik erg prettig, want je leest eigenlijk bijna alleen maar spannende of interessante stukken. Het verhaal is geheel chronologisch verteld, wat het voor mij heel duidelijk maakt. Soms komen er dingen uit het verleden terug, bijvoorbeeld als Maria denkt over het leven van vroeger met haar ouders en Ans. Ook als Maria een persoon verdenkt van de bedreigingen, dan zet ze al de dingen op een rijtje die met deze persoon te maken hebben en ze denkt vaak nog aan de bedreigingen. Maar dit heeft nog niet de vorm van een flash-back.

Vorm
“Terug naar de Kust” is een psychologische thriller. Er bouwt zich een enorme spanning op en juist op de momenten dat je het niet verwacht gebeurt er iets. Steeds wordt Maria met haar eigen gedachtes geconfronteerd; wordt ze echt gek? Of begint ze dat te denken omdat anderen haar dat aanpraten? Het verhaal zet je echt aan het denken. Het boek is fictie, maar het zou ook zo een waarverteld verhaal kunnen zijn.


Motieven
Abortus: Het komt steeds terug in het verhaal, Maria wordt hierover lastig gevallen waardoor er een soort angst vanuit Maria’s kant ontstaat.
Angst: Voor haar Ze enorm bang dat er iets met haar kinderen gaat gebeuren. Ze wordt bedreigd en is voortdurend in angst bij de gedachte dat de dader weet waar ze is.
Geestelijk ziek: De moeder van Ans en Maria was geestelijk ziek, ze kreeg regelmatig psychotische aanvallen. Het blijkt dat Ans ook niet helemaal in orde is, want zij is ook geestelijk niet helemaal in orde. Ze kan haar verleden niet verwerken en schuift dus de schuld op Maria.
Jaloezie: Ans is enorm jaloers op Maria, want Maria heeft een gezinnetje en leeft in het heden, terwijl Ans nog in het verleden leeft.

Interpretatie
Thema
De boodschap van de schrijfster is dat niet alles zo is als het lijkt te zijn. Ans wil het laten lijken dat Maria geestelijk ziek is, terwijl ze dat zelf is. En Maria denkt dat waarschijnlijk één van haar ex-mannen haar bedreigt, maar het blijkt dat hij haar alleen maar wil helpen.

Titelverklaring
De titel van het boek Terug naar de kust, is gebaseerd op het feit dat Maria vluchtte en naar de kust toe ging. Hier had ze vroeger met haar zus en ouders gewoond. Ans woont er nog steeds en heeft van het strandpaviljoen een villa gemaakt. Maria gaat schuilen bij haar zus, dus woont ze weer een tijdje in het huis van vroeger, aan de kust.

Sfeer
Saskia Noort schrijft heel duidelijk en met allerdaagse woorden. Soms gebruikt ze mooie woorden om iets nauwkeuriger te beschrijven. De zinnen zijn vrij lang, maar irriteren niet. Hier volgt een voorbeeld dat gaat over hoe de ouders van Maria elkaar ontmoetten “Die zomer had hij mijn moeder al lang in de peiling. Dat stille, magere, blonde meisje met die holle blik, dat plotseling op het bankje verscheen en even later weer verdween, dat er genoeg aan had om gewoon maar wat te zitten en te staren. Ze had iets tragisch.” Ik vind dit een hele mooie beschrijving.

In het algemeen is het boek heel gemakkelijk te lezen. De ruimtes worden zoals ik al eerder zei, best negatief beschreven. Dit heeft invloed op de gebeurtennissen die daarna plaatsvinden en ook op het karakter van de hoofdpersoon.

Evaluatie
Dit is een echt goed boek. Op het eerste gezicht lijkt het niet zo, maar het is echt heel goed. Het verhaal is geschreven zodat jij je helemaal mee kan leven in Maria, waardoor je een hele hechte band krijgt en ook medelijden met haar en haar kinderen. Ik kon me ook goed de ruimtes voorstellen en hoe iedereen er verder uitzag. Ik hou niet erg van lezen, meer van films kijken, maar achteraf was dit veel leuker dan een film. Ik heb zelf in kunnen beelden hoe alles was en het verhaal ging net als een film voorbij.

De spannende elementen worden uitgebreid geschreven en maken het extra spannend. De schrijfster kan heel goed de omgeving beschrijven terwijl iets heel spannends aan de gang is. Dit maakt het nog spannender. Bijvoorbeeld: “Af en toe gleed er een stille schaduw door de kamer, boosaardig zwijgend. Hardhandig werd mijn gezicht ingesmeerd met een bijtende zalf, en mijn nek verbonden, strak, waardoor ik nauwelijks nog lucht kon krijgen.”

Ook wordt er spanning gewekt door minder te vertellen dan Maria weet. Hierdoor ga je echt nadenken wat het nou is dat Maria weet. Ook weet je soms meer dan Maria, bijvoorbeeld wanneer zij in coma ligt, dan weet jij als lezer dat dat zo is. Ik heb mezelf heel erg moeten bedwingen om niet naar het einde te bladeren en de ontknoping te lezen.

Een klein dingetje dat me wel een beetje tegenviel was dat er niet veel humor inzat, maar het was ook niet echt triest. Misschien konden er meer gevoelens inzitten, grapjes of een grappige gebeurtenis. Je werd namelijk alleen steeds van je pad gebracht. Saskia Noort had gewoon wat leukere gebeurtenissen moeten laten plaatsvinden. Dan zou het boek grappig, goed te lezen en erg spannend zijn.

Samenvatting
“Maria, de hoofdpersoon woont in Amsterdam met haar twee kinderen. Ze heeft een relatie met Geert, de vader van Wolf, maar het gaat niet meer zo goed tussen Maria en Geert. Als Maria merkt dat ze weer zwanger is van Geert, besluit ze het kind weg te laten halen en verbreekt ze de relatie met Geert. Steve, de vader van Merel heeft ze al tijden niet meer gezien, hij is meegenomen door de politie en daarna heeft ze geen contact meer met hem gehad. Door Steve is Maria zangeres geworden, hier kan ze al haar energie in kwijt.
Vijf dagen na de abortus vindt Maria een kaartje in de bus. Het kaartje is een bedreiging die te maken heeft met haar abortus. Ze weet niet wie het gedaan heeft, maar ze verdenkt Geert. Later komt ze erachter dat Geert zoiets nooit zou doen. Maria heeft schuldgevoelens over haar abortus en ondertussen wordt ze steeds erger bedreigd. Haar stalker stuurt haar foto’s van ongeboren baby’s en later tijdens een concert krijgt ze een pakje opgestuurd met een dode rat erin.

Maria is erg bang door de bedreigingen en besluit om de politie in te lichtten. Als ze merkt dat de politie eigenlijk niets voor haar kan doen gaat ze snel weer weg. Als ze naar huis fietst merkt ze dat ze achtervolgd wordt, het blijkt Steve te zijn. Hij is terug uit Amerika en wil een afspraak maken om zijn dochter weer een keer te zien.
Een paar dagen later gaat ’s morgens de deurbel en staat er een begrafenisondernemer aan de deur die gebeld zou zijn door Petra Vos, de moeder van Maria die al lange tijd geleden overleden is. De moeder van Maria was een psychoot. De vrouw aan de telefoon had gezegd dat Maria overleden was. Maria wordt nu heel erg bang en besluit om iemand anders in te lichtten dan de politie. Het eerste wat in haar opkomt is haar zus, waar ze weinig contact mee heeft en niet zo goed mee kan opschieten. Waarschijnlijk is ze alleen bij haar zus veilig.
Maria vlucht met haar kinderen naar haar ouderlijk huis, waar haar zus, Ans woont. Martin, de man van haar zus is een tijdje geleden plotseling verdwenen, weggelopen van huis, volgens Ans. Als ze eindelijk een beetje gewend is in het huis van haar zus, krijgt ze een telefoontje van de politie waarin de politie verteld dat haar huis afgebrand is. De politie zegt dat Maria het gas aan had laten staan en denkt dat Maria een beetje gek aan het worden is. Ook haar zus wil Maria naar een psychiater brengen. Diezelfde dag nog wordt Maria wakker in een bed, badend in het zweet en met een dik oog. Haar zus zit beneden samen met Victor, een collega. Maria merkt dat er iets niet klopt en vraagt wat er gebeurd is. Maria heeft zichzelf verwond en was zichzelf niet meer, volgens haar zus. Maria snapt er niets van en denkt nu zelf ook dat ze gek wordt.

Maria krijgt medicijnen. Na al die rare dingen die gebeurd zijn verdenkt Maria nu de man van haar zus, Martin. Martin had toegang tot het huis, hij regelde de financiële zaken van Maria en hij weet over haar verleden. Op een dag staat er een man voor de deur, ene Harry Meninga, een zakenpartner van Martin. Martin is volgens Harry met een heleboel geld verdwenen, ook geld dat niet van hem is. Maria en Martin besluitenf om nog een keer af te spreken om alles nog een keer duidelijk te bediscussiëren

Maria besluit om nog een keer terug te gaan naar Amsterdam om bij haar huis te kijken. Als ze bij de politie langsgaat, blijkt dat haar zus ook bij de politie is geweest. De politie denkt dat Maria gek is geworden. Na het gesprek belt Maria Harry op om te vragen of hij samen met haar het kantoor van Martin wil onderzoeken. Ze blijft eerst bij hem slapen. In de prullenbak van Martin vindt Maria een briefje met een webadres van een abortussite. Plotseling krijgt ze een klap op haar hoofd, wordt bewusteloos geslagen en als ze wakker wordt ligt ze vastgebonden op een bed en krijgt pillen en injecties en valt steeds in diepe slaap. Als ze wakker wordt ligt ze opeens in de kofferbak van een auto. Als de kofferbak opengaat ziet ze wie achter alle ellende zit; Ans, haar zus. Ze sleept haar mee en vertelt haar waarom ze Maria dood wil hebben. Ook vertelt ze dat ze Martin en Harry heeft vermoord en dat Maria de volgende zal zijn.
Maria weet zich los te rukken en pakt het pistool van Ans af. Gelukkig staat Victor achter Maria en pakt het pistool af. Ans wordt opgepakt en Maria wordt meegenomen in de ambulance. Als de kinderen de volgende dag op bezoek komen met Geert, hebben ze kaalgeschoren hoofdjes, Ans had dit gedaan. De rechercheur komt ook op bezoek. Hij biedt zijn excuses aan en legt uit wat er met Maria gebeurd is. Maria gaat nog één keer bij Ans op bezoek. Ze zegt haar goed de waarheid en drukt haar laatste sigaret uit.”