Terug naar de kust door Saskia Noort

Boekverslag: Terug naar de kust van Saskia Noort Zakelijke gegevens: Titel: Terug naar de kust
Schrijfster: Saskia Noort
Uitgever: Ambo/Anthos uitgevers, Amsterdam
Datum van uitgave: 2003
Gebruikte uitgave: 2006, 31e druk Waarom dit boek: Dit boek heb ik gelezen, omdat het toevallig bij mijn moeder in de kast stond. Het leek mij een leuk boek, en daarom begon ik het te lezen. In mijn vrije tijd lees ik veel boeken, maar vaak van buitenlandse schrijvers, dus daar heb ik niets aan voor mijn leesdossier. Dit boek was toevallig van Nederlandse afkomst, dus kon ik er ook nog een verslag over maken ook. Samenvatting van het boek: Maria woont in Amsterdam met haar twee kinderen, Wolf en Merel. Ze heeft een relatie met Geert, de vader van Wolf, maar het gaat niet meer zo goed tussen Maria en Geert. Als Maria merkt dat ze weer zwanger is van Geert, besluit ze het kind weg te laten halen en verbreekt ze de relatie met Geert. De vader van Merel is Steve, waar Maria ook een aantal jaar een relatie mee heeft gehad. Ze zat samen met Steve in een band, waar Maria de zangeres van was. Maria houdt nog steeds erg van zingen, hier kan ze haar energie en frustraties in kwijt. Vijf dagen na de abortus vindt Maria een kaartje in de brievenbus. Het kaartje is een bedreiging die te maken heeft met haar abortus. Ze weet niet wie het gedaan heeft, maar ze verdenkt Geert. Later komt ze erachter dat Geert zoiets nooit zou doen. Maria heeft schuldgevoelens over haar abortus en ondertussen wordt ze steeds erger bedreigd. Haar stalker stuurt haar foto’s van ongeboren baby’s en later tijdens een concert krijgt ze een pakje opgestuurd met een dode rat erin. Maria is erg bang door de bedreigingen en besluit om de politie in te lichtten. Maar jammer genoeg wil de politie weinig voor haar doen. Als ze naar huis fietst merkt ze dat ze achtervolgd wordt. Het blijkt Steve, de vader van Merel te zijn. Hij is terug uit Amerika en wil een afspraak maken om zijn dochter weer een keer te zien. Een paar dagen later gaat ’s morgens de deurbel en staat er een begrafenisondernemer aan de deur die gebeld zou zijn door Petra Vos, de moeder van Maria die al lange tijd geleden overleden is. De moeder van Maria was een psychoot. De vrouw aan de telefoon had gezegd dat Maria overleden was. Maria wordt nu heel erg bang en besluit om iemand anders in te lichtten dan de politie. Het eerste wat in haar opkomt is haar zus, waar ze weinig contact mee heeft en niet zo goed mee kan opschieten. Waarschijnlijk is ze alleen bij haar zus veilig. Maria vlucht met haar kinderen naar haar ouderlijk huis, waar haar zus, Ans nog steeds woont. Martin, de man van haar zus is een tijdje geleden plotseling verdwenen, weggelopen van huis, volgens Ans. Als ze eindelijk een beetje gewend is in het huis van haar zus, krijgt ze een telefoontje van de politie waarin de politie verteld dat haar huis afgebrand is. De politie zegt dat Maria het gas aan had laten staan en denkt dat Maria een beetje gek aan het worden is en de bedreigingen allemaal zelf heeft bedacht. Ook haar zus wil Maria naar een psychiater brengen. Diezelfde dag nog wordt Maria wakker in een bed, badend in het zweet en met een dik oog. Haar zus zit beneden samen met Victor, een collega. Maria merkt dat er iets niet klopt en vraagt wat er gebeurd is. Maria heeft zichzelf verwond en was zichzelf niet meer, volgens haar zus. Maria snapt er niets van en denkt nu zelf ook dat ze gek wordt. Maria krijgt medicijnen. Na al die rare dingen die gebeurd zijn verdenkt Maria nu de man van haar zus, Martin. Martin had toegang tot het huis, hij regelde de financiële zaken van Maria en hij weet over haar verleden. Op een dag staat er een man voor de deur, ene Harry Meninga, een zakenpartner van Martin. Martin is volgens Harry met een heleboel geld verdwenen, geld dat niet van hem is. Maria en Harry spreken af om elkaar een keer te ontmoeten, om alles nog een keer duidelijk te bespreken. Maria besluit om nog een keer terug te gaan naar Amsterdam, om bij haar huis te kijken. Als ze bij de politie langsgaat, blijkt dat haar zus ook bij de politie is geweest. De politie denkt dat Maria gek is geworden. Na het gesprek belt Maria Harry op om te vragen of hij samen met haar het kantoor van Martin wil onderzoeken, ze blijft eerst bij hem slapen. In de prullenbak van Martin vindt Maria een briefje met een webadres van een abortussite. Plotseling krijgt ze een klap op haar hoofd, wordt bewusteloos geslagen en als ze wakker wordt ligt ze vastgebonden op een bed en krijgt pillen en injecties en valt steeds in diepe slaap. Als ze wakker wordt ligt ze opeens in de kofferbak van een auto. Als de kofferbak opengaat ziet ze wie achter alle ellende zit; Ans, haar zus. Ze sleept haar mee en verteld haar waarom ze Maria dood wil hebben, ook verteld ze dat ze Martin en Harry heeft vermoord en dat Maria de volgende zal zijn. Maria weet zich los te rukken en pakt het pistool van Ans af. Gelukkig staat Victor achter Maria en pakt het pistool af. Ans wordt opgepakt en Maria wordt meegenomen in de ambulance. Als de kinderen de volgende dag op bezoek komen met Geert, hebben ze kaalgeschoren hoofdjes, Ans had dit gedaan. De rechercheur komt ook op bezoek, hij bied zijn excuses aan en legt uit wat er met Maria gebeurd is. Ans en Martin konden geen kinderen krijgen, en Ans kwam er achter dat Maria een abortus had gepleegd. Ze was woedend, en begon Maria te stalken. Ans is psychisch niet helemaal goed, omdat ze vroeger niet de liefde en verzorging heeft gehad van haar ouders. Maria ook niet, maar die is op tijd weg gevlucht, en op haar zelf gaan wonen. Dit heeft Ans Maria nooit vergeven. Bron:
www.scholieren.com Tijd en structuur: 1a,b Het is een opening in de handeling. Het verhaal begint meteen met het bezoek van Maria en haar kinderen aan het strand. Er worden heel veel gevoelens beschreven, en je hebt meteen medelijden met Maria. En ik denk dat dat ook de bedoeling is, dat je meteen met de hoofdpersoon meeleeft. 2a Het verhaal is niet chronologisch geschreven. Er zijn heel veel flashbacks. b De functie hiervan is, dat je steeds meer over Maria te weten komt. Het verleden is erg belangrijk in dit boek. Vooral de gezinssituatie van Maria en Ans is erg belangrijk. Ans is er nooit boven op gekomen, en vind dat Maria daar de schuldige van is. 3a, b Alle flashbacks staan in verband met haar verdenkingen van personen. Maria graaft in het verleden om zo er achter te kunnen komen wie er achter de bedreigingen zit. De meeste flashbacks gaan over haar moeder, die psychotisch was en hoe hun gezin daar vroeger onder leed. Dat is wel erg emotioneel, en zielig vind ik. 4a,b In het verhaal zijn geen flashforwards te vinden. Dat is ook niet zo verwonderlijk omdat het verhaal heel veel met het verleden te maken heeft en niet met de toekomst. 5a Er is sprake van een gesloten eind
b Ik vind het een gesloten eind, omdat de nachtmerrie van Maria eindelijk voorbij is. Ans heeft nu medische hulp, en is veilig opgesloten. Het boek eindigt ook erg mooi met de zin: Ik keek haar na, hoe ze in elkaar gedoken voor de verpleger uit liep, en ik drukte mijn laatste sigaret uit. Dit vind ik een heel mooie afsluiting van een verhaal. Natuurlijk gaat Maria door met haar leven, maar dat is verder niet van belang voor het verhaal. Ruimte: 6a In het begin speelt het af in het huis waar Maria woont met haar kinderen in Amsterdam, maar het verhaal speelt zich voornamelijk af in Bergen aan Zee, waar ze vroeger als klein kind woonde. Haar zus woont daar nog steeds, en omdat ze vlucht voor haar stalker gaat ze terug naar haar ouderlijk huis samen met haar kinderen. B, c Er is sprake van een functionele ruimtebeschrijving. Omdat Maria bang is voor de bedreigingen die ze telkens krijgt, gaat ze terug naar haar ouderlijk huis aan zee. In het boek staat letterlijk geschreven: ‘’De zeewind blaast de zorgen uit je kop, zei mijn vader altijd.’’ Maria wilde maar wat graag dat haar zorgen weg werden geblazen, en ze wilde rust. Waar kun je dat anders krijgen als aan de kust. Verhaalfiguren: 7a, b en c
Maria: hoofdpersoon in het verhaal. Maria is gelukkig met haar leven die ze leidt. Ze heeft twee kinderen, en ze is zangeres. De enige plaats waar ze helemaal zichzelf kan zijn is op het podium. Ze is erg zelfstandig, en staat in een groot dilemma als ze er achter komt dat ze opnieuw zwanger is van Geert. Karaktereigenschappen: zelfstandig, eerlijk, eigenwijs en gevoelig. Geert: de vriend van Maria. Meteen in het begin van het verhaal verbreekt Maria de relatie met hem. Geert is er helemaal kapot van, en wil Maria terug. Als hij van haar hoort dat ze een abortus heeft gepleegd, is hij helemaal razend omdat Maria dit nooit met hem heeft overlegd. Geert is de vader van Wolf. Karaktereigenschappen: betrouwbaar, ongelukkig, behulpzaam en rustig. Ans: de zus van Maria. Ans was de enige zus, en de oudste van de twee. Ze gehoorzaamde haar ouders altijd, en nam de taak van het huishouden op zich toen hun moeder ziek op bed lag. Ze was altijd erg stil, en heel erg gehoorzaam. Maria is haar ouders ontvlucht, en verhuisde naar Amsterdam, terwijl ze Ans achterliet. Dat heeft Ans haar nooit vergeven. Karaktereigenschappen: hardwerkend, ongelukkig, achterdochtig en gevoelloos. Steve: de vader van Merel. Hij zat samen met Maria in een band, waar Maria in zong. Maria en Steve hebben een hartstochtelijke relatie gehad, maar Steve is er vandoor gegaan om carrière te maken in Amerika. Hij hield nooit rekening met Maria, en een gezin is het nooit geweest. Daar was Steve veel te onverantwoordelijk en egoïstisch voor. Karaktereigenschappen: egoistisch, vrolijk, zelfstandig en onbetrouwbaar. 8a, b Maria: round character. Je beleeft het verhaal door de ogen van Maria. Je voelt haar verdriet en geluk, en beleeft alles zoals zij de gebeurtenissen meemaakt. In het begin van het verhaal weet ze niet wat ze wil, en is ze de draad behoorlijk kwijt. Naar mate het verhaal verstrijkt wint ze haar zelfvertrouwen terug en kan ze afstand doen van haar verleden. Geert: flat character. Geert is een onderdeel van het verhaal, maar niet erg belangrijk. Meteen in het begin van het verhaal verbreekt Maria de relatie met hem, waar Geert erg kapot van is. Dat blijft het hele verhaal zo, en hij verandert niet van persoonlijkheid. Ans: round character. De gevoelens van Ans bepalen op een gegeven moment het verhaal. In het begin is ze behulpzaam en erg aardig tegenover Maria. Maar later in het verhaal kom je er achter wat voor een gestoord persoon Ans in werkelijkheid is. Ze wordt dan steeds krankzinniger, ze verandert dus naar mate het verhaal verstrijkt. Steve: flat character. Hij is gewoon een onderdeel van het verhaal. Steve is de vader van Merel, en in het begin verdenkt Maria hem van de dreigbrieven die ze kreeg. Hij is wel redelijk belangrijk, maar verandert niet door bepaalde gebeurtenissen. 9a, b Er is in dit verhaal geen sprake van speaking names. 10a, b Ja, er is een tegenstelling van karakters: Ans en Maria verschillen in ieder opzicht van elkaar. Ans was vroeger heel erg stil en gehoorzaamde haar ouders altijd. Maria daarentegen, had haar mond wel op de goede plek zitten, haar veel vrienden en wilde zo snel mogelijk weg van de kust, want ze zag in dat daar geen toekomst voor haar lag. Ans wilde graag kinderen krijgen, maar kon dat niet. Maria pleegde abortus, omdat ze niet nog een derde kind wilde. Titelverklaring: 11a, b De titel van het boek is behoorlijk duidelijk. Terug naar de kust verwijst naar Maria die na de bedreigingen die ze krijgt terug naar de kust gaat. Terug naar haar ouderlijke huis, om daar haar problemen even te vergeten, en hopelijk haar stalker rust te geven. Ze hoopt er achter te komen wie er achter zit, en wil graag dat het stopt. 12a, b Motto van het boek: Voor mijn kinderen, Mathieu en Julia. Dit heeft verder geen relatie met het verhaal.
Symboliek: 13a, b Zee: dit onderwerp komt vaak weer terug in het verhaal. De zee verwijst naar rust, en de dingen even allemaal vergeten. Daarom gaat ze ook terug naar de kust, om even de nare dingen die zijn gebeurt te vergeten. Motieven: 14a, b Abortus: Nadat Maria abortus heeft gepleegd begint alle ellende. Ze wordt gestalkt, en vlucht naar haar zus in Bergen aan Zee. Jaloezie: Haar zus Ans is ontzettend jaloers op Maria. Maria heeft een gezinnetje, iets wat voor Ans onmogelijk is. Maria heeft het verleden grotendeels verwerkt, terwijl Ans nog steeds in het verleden leeft. Geestelijk ziek zijn: de moeder van Ans en Maria was geestelijk niet helemaal goed. Ze kreeg psychotische aanvallen, en daardoor werd het leven van een normaal gezinnetje ernstig verstoord. Later blijkt dat Ans ook helemaal gek is. Ze heeft het verleden nooit kunnen verwerken, en nu ze ook nog geen kinderen kan krijgen is ze helemaal troosteloos, en probeert ze alle schuld op Maria af te schuiven. Thema: 15a Het thema is jaloezie. Het verhaal gaat over Maria die abortus heeft gepleegd, en daardoor wordt gestalkt. Ze vlucht uit angst naar haar zus, die nog steeds in hun ouderlijk huis woont. Naar mate het verhaal verstrijkt kom je er achter dat Ans Maria probeert gek te maken. Ans geeft Maria allemaal medicijnen, en Maria begint steeds meer aan zichzelf te twijfelen. Is ze nu echt gek aan het worden, of lijkt het alleen maar zo? Later kom je er achter dat Ans de schuldige is van alles. Zij was zo ontzettend jaloers op Maria. Maria is naar de stad verhuisd, heeft een gezinnetje gesticht. En als klap op de vuurpijl komt Ans er achter dat Maria abortus heeft gepleegd.. Terwijl Ans niet eens kinderen kan krijgen. Dat is de druppel, Ans begint Maria te stalken en Maria trekt bij Ans in. Gelukkig komt Maria er net op tijd achter dat Ans de stichter van alle narigheid is, en loopt het allemaal goed af. Waardeoordeel: 16a Meteen in het begin van het boek is het al erg boeiend. Maria heeft net abortus gepleegd, en is met haar kinderen op het strand. Ze zit dan erg in een dilemma. Ze voelt zich schuldig tegenover het ongeboren kind, en tegenover Geert. Je wilt natuurlijk meteen weten waarom ze die abortus heeft gepleegd. Een paar bladzijden later wordt Maria al bedreigt, en begint het steeds spannender te worden. b In dit verhaal is alleen sprake van flashbacks, niet van flashforwards. c De ontknoping was niet echt verrassend voor mij. Ik vermoedde al heel erg snel dat de zus van Maria de boosdoener was. Dat maakte het alleen maar spannender, want Maria liet Ans voor haar zorgen. Het verhaal liep af naar mijn verwachting. d De actie zat goed in het verhaal vond ik. In het begin is het redelijk onschuldig allemaal. Een dreigbrief, en wat angst bij Maria. Naar mate het verhaal verstrijkt begint het steeds spannender te worden, en komt de actie ook in volle gang. e Er was ook voldoende afwisseling in het boek als je kijkt naar de tijd en de ruimte. Het ene moment ging het verhaal over het verleden van Maria, het andere moment ging het verhaal weer verder in het heden. Het was een goede afwisseling, niet verwarrend of zo iets. Ook de ruimte werd goed afgewisseld. Het speelde in Amsterdam en in Bergen aan Zee af. 17 Het verhaal was een erg realistisch verhaal. Ik zou mijzelf zo in het verhaal kunnen plaatsten. Hoewel ik natuurlijk niet aan de kust ben geboren, maar dat is even een klein detail. Optionele opdracht 2 Ze trilde. De loop van haar pistool klapperde tegen mijn hoofd. Ik moest haar aan de praat zien te houden. Maar de woede stroomde door mijn bloed, mijn handen trilden er van. Zo ontzettend boos dat ik op haar was. Het liefst pakte ik haar pistool af, en schoot ik haar neer. Zonder pardon. Zonder enige emotie te tonen. Zíj is degene die bij vader en moeder is gebleven, zíj deed altijd braaf wat er van haar werd verwacht. Hoe kon zij in vredesnaam nu alle schuld op mij schuiven. Zíj is verantwoordelijk geweest voor haar eigen leven. Jammer voor haar dat zij niet weg is gelopen van alle ellende die wij hier thuis hadden. Daar mag zij mij niet de schuld van geven. Ik kon mijzelf niet meer in bedwang houden. Een energie stoot schoot door mijn lichaam. Mijn handen maakten een onverwachtse beweging. Ik schreeuwde het uit van woede en verdriet. Ik sloeg haar pistool uit haar handen. Ze gilde van verbazing. Ik rende als een gek naar het pistool om het in mijn bezit te hebben, maar ze sloeg me tegen de grond en begon als een bezetene op mij in te rammen. Het leek alsof er geen einde aan kwam. Ze sloeg maar door, en ik lag er als verdoofd op de grond. Diep van binnen wist ik gewoon dat het zo niet mocht eindigen. Ze heeft mijn hele leven over hoop gehaald, en misschien had ik vroeger iets meer aandacht aan haar moeten besteden, maar zo mocht het niet eindigen. Zij mocht niet de winnaar zijn. Ik moest sterk wezen, en met mijn laatste krachten sloeg ik haar van mij af, en pakte ik het pistool. Even was ik haar kwijt. Waar was ze nu gebleven? Ik keek om mij heen, en even was ik in de veronderstelling dat ze weg was gerend. Nog geen seconde later sprong er iemand van achteren tegen mij op. Ik schrok me wezenloos, en draaide me snel om. Ze schrok van mijn onverwachte beweging, en liet los. Nu stonden we tegenover elkaar. Oog in oog. Ik met het pistool, zij met lege handen. Even dacht ik dat ik had gewonnen, maar toen viel ze me opnieuw aan. Zo onverwacht, dat de pistool af ging. Ans was geraakt, ze viel neer, maakte nog een paar laatste bewegingen, en stierf vlak voor mij. Ik had haar vermoord, maar ik had geen greintje medelijden met haar. Misschien was het beter zo, wie zal het ooit zeggen? Ik ging terug naar Amsterdam, met Merel, Wolf en.. Geert. Hij had mij nodig, en misschien ik hem ook wel. In ieder geval wilden we het over nieuw proberen. We wilde weer proberen om een gezinnetje te zijn. We wilden weer opnieuw gelukkig zijn.