Stad in de storm door Thea Beckman

Verwachtingen en eerste reactie Stad in de storm was een van de boeken die ik kreeg bij de lijster boeken. Ik heb het als eerste van die lijster serie gelezen, omdat het mij een leuk boek leek. Dat kwam vooral door de tekst op de achterkant. Het is een oorlogsverhaal, en oorlogsverhalen zijn meestal wel spannende boeken. Ik hou wel van spannende boeken, dus dat zat wel goed. Maar het leuke aan dit boek is, is dat het niet het “standaard” oorlogsverhaal over de tweede wereldoorlog is. Dit verhaal speelt in een hele andere tijd, een tijd waar ik nog bijna niets van wist. Het gaat ook niet alleen maar over oorlog, ellende of geweld, er is ook liefde en het dagelijkse leven gaat gewoon door. Weer eens iets anders dus en dat leek me leuk. Samenvatting en analyse Samenvatting

Het verhaal begint als Hans Stevenszoon, voor de eerste keer de stadspoort uit mag, om pamfletten te gaan halen in Oudewater, zodat zijn vader die kan drukken en rondversprijden in de stad. Op weg naar Oudewater , ontmoet hij Joris , die scheepsjongen is . Hij was een vondeling, gevonden door een weeshuis. Daarom noemde Joris Hans , altijd , Hans Stevenszoon , omdat hij een groot respect voor hem had , en ook omdat hij een vader had. Ze raakten goed bevriend. Later toen Hans in Oudewater was aangekomen met de trekschuit, werd er juist een “heks” gewogen. Maar uiteindelijk bleek het geen heks en kreeg ze een certificaat dat ze een normaal gewicht had. Hans ging op weg naar meester Volkertz, om die teksten op te halen , die zijn vader moest drukken. Hij bleef daar eten en ging de volgende dag op weg naar huis met de tekst die hij zelf wel erg gortig vond tegen Jan de Wit. Hans’ familie was dan wel tegen hem maar niet zo erg. Toen Hans terug liep naar Montfoort om daar terug op de trekschuit stappen, kwam hij onderweg de vrouw die gewogen was en haar bloedschone dochter tegen. Hans stopte om een helpende hand toe te steken , want de moeder kon niet meer verder omdat haar voeten kapot waren van het stappen, en ze moesten nog ver. Tijdens hun gesprek werd de dochter erg boos omdat ze vond dat het een ondervraging was. Van schrik bood Hans hen aan om bij hen te blijven logeren tot de kapotte voeten van de moeder genezen waren. Dat wilden ze graag. Hans betaalde de tocht van de trekschuit voor hen en bracht ze naar zijn huis. Opnieuw kwam hij Joris tegen. Toen ze thuis waren stelde Hans ze voor aan Moeie Neele die alleen bezig was met de voeten van Elisabeth, haar dochter heette Lina. Ze mochten er blijven tot ze weer in staat waren verder te trekken . Intussen hielpen die 2 ook zo goed mee in het huishouden en de winkel als ze konden. Hans stelde zijn vrienden aan Lina voor. Gerrit-Jan had een oogje op haar maar hij was niet de enige. Hans vond haar ook erg apart. Maar Lina had geen trek in dat soort mensen als Gerrit-Jan. Als dankgebaar van het twee logies, tegenover Hans , overtuigde ze hans zijn vader er van om Hans schilderlessen te laten volgen , en dat was hen ook gelukt , natuurlijk was Hans hier buitengewoon blij om , want hij wou schilder worden ipv de drukkerij over te nemen. Na een week , kregen ze te horen dat er een vreselijke oorlog op gang was gekomen met verschillende landen. De twee bezoekers woonden in Ausburg in Duitsland maar de weg was daar afgesneden dus ze konden niet terug. Hierdoor moesten ze nog langer bij de familie Ortelius verblijven. Toen de rijken de stad wouden verlaten met al hun bezittingen. Werden ze tegen gehouden door de armere burgers van Utrecht. Een poos later kwamen de Fransen naar de stad en namen de stad in. In het geheim gingen Hans en zijn vader ‘s nachts illegale krantjes drukken want nieuws van buiten de stad , mocht niet verspreid worden , maar het was iets waardoor de burgers de moed en de hoop op bevrijding er in hielden. En die werden ‘s ochtendsvroeg verspreid onder de meest vertrouwbare mensen in de stad. Zonder dat die wisten waar het vandaan kwam. Toen de bezetting al een poos geduurd had kwam het vreselijke bericht dat de gebroeders de Wit vermoord waren. Op een avond stond ineens Willem Finke voor de deur terwijl vader en Hans krantjes aan drukken waren. Ze ruimden alles snel op en lieten hem binnen. Finke vertelde dat het hele drukkersgilde afwist van de geheime krantjes en dat ze het prachtig werk vonden. Finke stelde voor om samen te gaan werken. Er was bij Finke ook nog een deserteur, Kobus , die verstopt zat op de zolder. Finke zocht eigenlijk een nieuw onderduikadres voor hem. Intussen waren de Franse legers vervangen door Zwitsers. Hans vader werd opgepakt, maar kwam later weer vrij omdat ze niks uit hem kregen want hij bleef volhouden dat hij niks afwist van de krantjes. Het werd winter en de sloten begonnen te bevriezen evenals de waterlinie, die gebruikt werd om de legers tegen te houden. Maar het ijs was toch te dun om over te steken. Lina werkte in een naaiatelier en werd elke avond opgehaald door Hans. Op een avond was Gerrit-Jan er ook bij en kwamen twee dronken dragonders tegen. Toen ze Lina zagen wilden ze haar meenemen maar schopte de eerste dragonder op een gevoelige plek die als gevolg daarvan in elkaar zakte. De tweede dragonder trok zijn sabel om een poging te doen om Lina neer te slaan. Maar Gerrit-Jan sprong ervoor en ving de klap op voor Lina
Er was intussen een geheime drukpers opgericht onder de kerk, en de krantjes werden nu verspreid door de twee zoontjes van de pastoor. Op een keer werden zij gesnapt door een soldaat, maar op deze keer waren ze goed voorbereid . Ze hielden zich dus zo dom mogelijk . Ze waren even later dan ook weer vrijgelaten omdat het leger toch niks wijzer van zou worden. Toen Gerrit-Jan weer beter was had hij een valstrik opgesteld. Hij liep Hans tegen het lijf en vertelde hem dat Naarden belegerd was door de prins. Gerrit-Jan had tegen Hans gezegd dat hij geheim moest houden. Maar de volgende dag stond het al weer in de krantjes. Gerrit-Jan had Hans later nog een keer zwaar ondervraagd dat Hans de locatie van de drukpers vertelde. Maar Hans was ook niet dom en vertelde een andere locatie zodat hij niet eens in de buurt zou zitten. Een poosje later werd er een inval gedaan waar Hans gezegd had dat daar de geheime drukpers stond. Toen kwam na een paar weken het bericht dat de prins eraan kwam met een heel leger. De vijandelijke legers trokken weg uit de stad zodat de prins gewoon kon binnenrijden. Maar er bleven nog een hoop deserteurs achter die in de Pieterskerk werden verborgen. Iedereen was blij en vrolijk maar dat zou niet lang duren want de legers die nu kwamen waren ook niet al te vriendelijk. De oorlog voor Utrecht was zo goed als afgelopen. Hans was opgelucht maar hij miste toch de spanning die zo’n oorlog met zich mee bracht. Joris die eerst in het leger van de prins zat hoefde niet meer te vechten. Hij was op “Boerenzaterdag” op de “Knechtenmarkt” door de vader van Hans aangenomen als werker. Ondanks hij zijn werk goed deed was hij teveel weg en dat vond meester Ortelius niet goed. Een verschrikkelijke storm kwam over de stad, huizen werden vernietigd en kades in de Vecht bezweken voor de hevige storm. Hans, Lina en Gerrit-Jan waren op dat moment buiten. Gerrit-Jan redde opnieuw het leven van Lina toen er een grote schoorsteen van een dak viel. Hij moest dit alleen wel met zijn leven bekopen. Toen Lina en Hans naar huis liepen stond hun huis er nog. Een poos later werd Joris ontslagen. Joris trok daarom de wijde wereld in en Lina ging met hem mee. Hans was dertig jaar daarna niet getrouwd en had nog veel verdriet om Lina. Hans was toch drukker geworden. Elisabeth was met Hans’ vader getrouwd. “Op de zolder, tussen de hanebalken zal ik dit manuscript verstoppen en niemand zal weten wat daar verborgen ligt: de jeugd van Hans Stevenszoon Ortelius, drukker en boekverkoper te Utrecht. Het zij zo.” Thema
Het thema is eigenlijk de bezetting, de oorlog en het verzet. Maar daarnaast komt in het hele boek de liefde tussen Hans en Lina heel duidelijk naar voren. Perspectief en verteller
Het boek is geschreven in ik-perspectief. Hans is degene die alles verteld, en van wie je ook de gevoelens en gedachten te weten komt. “Op de zolder, tussen de hanebalken zal ik dit manuscript verstoppen en niemand zal weten wat daar verborgen ligt: de jeugd van Hans Stevenszoon Ortelius, drukker en boekverkoper te Utrecht. Het zij zo.” Hoofdpersoon + karakteristiek
De hoofdpersoon is Hans Stevenszoon Ortelius, of gewoon Hans. Hij is erg zelfstandig, hij gaat zelf op reis om pamfletten voor zijn vader op te halen in een andere stad. Hij is altijd bereid om zijn vader te helpen. Hans is vijftien jaar. Titelverklaring: Het boek gaat over de stad Utrecht, waar aan het eind van het boek een allesverwoestende storm over heen waait. Deze storm heeft vele levens gekost. Verwerkingsopdracht: Opdracht 15. In het boek is Hans eerst heel gelukkig. Hij is verliefd op Lina en hoopt later met haar te trouwen. Op het laatst laat ze hem in de steek, ze gaat met Joris mee de wijde wereld in. Hans is dertig jaar later nog steeds niet getrouwd en had nog steeds veel verdriet om Lina. Over dit thema heb ik twee gedichten gevonden: [plaatje0] Hans is net als deze jongen heel gelukkig, maar nadat Lina hem in de steek heeft gelaten kan hij zicht niet thuisvoelen. [plaatje1] Hans verlangde erg naar Lina, hij heeft dertig jaar later nog verdriet om haar en hij is nog niet getrouwd. Eindoordeel en evaluatie Ik vond Stad in de storm een mooi boek. Het was heel indrukwekkend. Alle gebeurtenissen kwamen heel echt over, een deel is ook op de echte feiten gebaseerd denk ik. Ik ben wel blij dat ik nooit zo’n bezetting heb meegemaakt. Ik ken wel andere boeken over de oorlog, maar dat gaat dan bijna altijd over de tweede wereld oorlog. Over deze Franse bezetting had ik nog nooit iets gelezen. Het heeft me wel aan het denken gezet over hoe die mensen toen geleefd moeten hebben. Enerzijds gaat het leven gewoon door, anderzijds kun je eigenlijk niets. Ik vond het wel dapper van de vader van Hans, Hans zelf en alle anderen uit het complot dat ze die illegale krantjes drukten. Het was ook heel erg knap van de koster en vooral van zijn kinderen dat ze zich van de domme hielden toen ze gearresteerd werden. Ik zou het nooit zo lang volhouden om te blijven liegen als ik door de bezetter opgepakt zou worden. De personen in het boek kwamen ook heel echt over. Je kon je echt helemaal inleven in de gebeurtenissen en de personen. Ik vond alle hoofdpersonen wel sympathiek. Ik had het niet verwacht dat Gerrit Jan zijn leven zou geven om Lina te redden, en ook niet dat Lina met Joris mee zou gaan en dus Hans in de steek zou laten. Toch is het ook wel weer te begrijpen dat zij de vrijheid wou, dat was ze immers altijd al gewend. Het is meer omdat Hans in de steek gelaten wordt en groot verdriet heeft en houd, dat was een onverwachte wending. Het verhaal was makkelijk te lezen. Door de spanning is het echt zo’n boek dat je in een keer uit zou willen lezen als je begonnen bent. Dat het spannend was komt zowel door de opbouw als door de aard van de gebeurtenissen. Van een bezetting en een allesverwoestende storm valt al vrij makkelijk een spannend verhaal te maken, maar de opbouw maakt het nog eens extra spannend. Dat het in een ik-perspectief is geschreven zorgt ervoor dat je je beter kunt inleven in de hoofdpersoon en dat draagt ook weer bij aan de spanning. Er zaten ook wel stukken in waarin niet veel bijzonders gebeurde, maar geen enkel stuk was echt saai. Ik heb dus ook geen enkel stuk overgeslagen. Het verhaal heeft niet echt een open eind, in de zin dat je weet hoe het met de hoofdpersoon is verder gegaan. Maar hij vraagt zich wel af wat er met Lina en Joris gebeurd is, of ze nog zullen leven? Toch zijn dat geen vragen die je als lezer nog hebt na het verhaal. Je weet dat Lina niet meer terug zal komen, Hans heeft dit boek dertig jaar later pas geschreven en is in die tijd nog niet getrouwd. Hij leefde eenzaam verder om zijn plicht als drukker te vervullen. Ook al is het geen vrolijk eind, ik hou wel van boeken met een gesloten einde. De woordkeuze en de lengte van de zinnen waren goed, zodat het makkelijk te lezen was. Toch was het taalgebruik niet helemaal het taalgebruik wat nu alledaags is, maar waar hem dat in zit kan ik niet goed zeggen. Het past wel goed bij de sfeer en de tijd waarin het verhaal zich afspeelt, en je ergert je er niet aan. Het is niet zo dat er woorden in staan die nu echt niet meer gebruikt worden of die bijna nooit voorkomen.