Serenade door Leon de Winter

I. beschrijvingsopdracht 1. Motivatie van je boekkeuze Het boek leek me erg leuk. Serenade is een hulde die je ‘s avonds aan iemand brengt. Dit komt natuurlijk heel romantisch en muzikaal over. Zelf hou ik ook van muziek en vind het dus erg leuk om daar boeken over te lezen. De voorkant is een afbeelding die veel gebruikt wordt als kaft van klassieke werken. Het sprak me dus meteen aan, omdat ik het herkende. De titel wekte dus mijn belangstelling en het onderwerp leek mij te interesseren. 2. Eerste persoonlijke reactie Kort nadat ik het verhaal gelezen had vond ik het boek een beetje saai. Er werden (voor mijn gevoel) veel te veel dingen omheen verteld. Er was wel een duidelijke verhaallijn, maar het duurde allemaal net iets te lang. Het einde van het verhaal vond ik wel zielig en aangrijpend. De moeder overlijdt terwijl ze vlak daarvoor het leven weer helemaal zag zitten en het eigenlijk heel goed met haar ging ondanks de omstandigheden. Dit was wel aangrijpend, omdat je precies te lezen kreeg hoe ze overleed en dat kwam me wel bekend voor.
3. korte inhoud Ben Weiss, een joodse componist, krijgt te horen dat zijn moeder niet lang meer te leven heeft. Ze heeft een tumor. Ben besluit het zijn moeder, Anneke, niet te vertellen. Hij denkt dat zij dan niet meer van haar leven zal kunnen genieten. Ze is namelijk op haar 74ste nog steeds een levenslustige vrouw. Zij is trots op haar enige zoon en belt hem elke dag op om allerlei kleinigheden te bespreken. Ben ergert zich daar eigenlijk aan. Na de dood van haar man, is ze reizen gaan maken. Ook heeft ze een man leren kennen, met wie ze sinds een paar maanden een relatie heeft. Het ziet er naar uit dag ze een nieuw leven met hem wil beginnen, maar op een dag is ze verdwenen. Ben neemt aan dat zij weer eens op reis is, maar hij krijgt niet het gewoonlijke telefoontje vanuit haar vakantiebestemming, en Fred weet ook niet waar ze is. Uit de rekening van een reisbureau, die bij de post van Anneke zit, blijkt dat ze een reis heeft geboekt naar Split, Kroatië. Ze wilde naar Sarajevo, nadat ze het televisieprogramma Nova had gezien. Er vloog echter geen enkele vliegtuigmaatschappij op Sarajevo. Omdat Split hier het dichtst bij in de buurt ligt, heeft ze een reis naar Split geboekt. Ben en Fred reizen samen naar Kroatië. Tijdens hun zoektocht naar Anneke, gaat Fred vreemd. Hij verdedigt zich door te zeggen dat Anneke ook wel buiten haar boekje gaat. Ben hoort dan verhalen over de betaalde liefde, waarvan haar moeder tijdens haar reisjes gebruikmaakte . Uiteindelijk vinden ze haar, via een vriend van Fred. Ze blijkt voor 175.000 gulden te zijn opgelicht. Een man zou voor wapens voor Sarajevo zorgen, zodat de stad zich zou kunnen verdedigen, maar het wapentransport is nooit aangekomen. Anneke is helemaal van de kaart en gaat met Ben en Fred mee naar Nederland. Daar sterft zij enkele dagen later aan haar ziekte. Ben en zijn vriendin Inge hebben na de dood van Anneke een gesprek met een psychiater. Deze is gespecialiseerd in oorlogstrauma’s en Ben komt erachter dat zijn moeder deze man eens heeft bezocht. Uit dit gesprek blijkt, dat zijn moeder vanwege haar eigen oorlogstrauma plotseling naar het oorlogsgebied is vertrokken om er iets aan te doen. Ben besluit nu eens een echt muziekstuk te schrijven, ter ere van zijn moeder, genaamd: Serenade no.1. 4.Beschrijf kort de relatie russen werken en leven van de schrijver Leon de Winter is geboren op 24 februari 1954 in Den Bosch. Hier groeide hij op met zijn orthodox-joodse ouders. Maar niet in een Joodse omgeving. In zijn verhaal is de hoofdpersoon ook Joods. De Winter is ook regisseur en in zijn verhalen komen ook regisseurs voor, hier werkt hij mee. II. verdiepingsopdracht 1: Spanningsopbouw 1a Welke verwachtingen worden bij de lezer gewekt? Doordat het literatuur is heb ik wel een idee over het boek dat het wel een serieuze inhoud heeft. Dat het verhaal wat vertelt waar je wat van kunt leren. Door de omslag en de titel krijg je het idee dat het boek over muziek gaat. Dit is nou niet bepaald het geval. Ben is wel componist, maar daar draait het niet om in het verhaal. Pas aan het einde wordt verteld wat de titel eigenlijk inhoud. Hij schrijft een stuk voor zijn moeder dat hij serenade no. I noemt. b. op welke manier? Dit komt door de gedachte die ik over literatuur heb en door de indruk die ik heb gekregen door de omslag en de titel. 2a Bevat het verhaal veel of weinig open plekken? Het verhaal bevat veel open plekken b. Motiveer je oordeel De Winter begint steeds in een andere scène als je vorige net spannend wordt. Hij vertelt niet zo veel. Je moet dus zelf veel bij het verhaal bedenken. 3. Wat zijn de belangrijkste open plekken? Noem de gebeurtenissen De belangrijkste open plek is op het moment dat de moeder spoorloos verdwenen is en je niet weet waar zij is. Je vraagt je af waar ze is en die vraag hou je heel lang. Deze vraag wordt opgewekt op verschillende punten. Zo is er een moment in het boek waar de ‘gorilla’ (die de ingang van Demitrium had bewaakt toen Ben en Fred een gesprek voerden met Mesic) het hotel binnen kwam lopen waar Ben en Fred verbleven om te vertellen dat ze zijn moeder waarschijnlijk hadden gevonden. Hij vertelt Ben en Fred dat hij hen naar haar toe zal brengen. Op dit moment gaat het boek over in een ander hoofdstuk. Het maakt je dus heel nieuwsgierig waar de moeder dan is en of het haar wel is. Aan het einde van het boek vraag je je af hoe het met Inge en Ben afloopt. Op ze hun relatie voortzetten. In het boek wordt gezegd dat ze een goed gesprek zouden gaan voeren, maar wat daar uit is gekomen…. Wat ook aan het einde niet wordt verteld is hoe Fred zijn leven voort gaat zetten of hoe hij zijn verdriet verwerkt. Er wordt wel een klein stukje over Ben gezegd (hij schrijft een stuk voor zijn moeder), maar over Fred wordt niet meer gesproken.
4a Welke vragen worden door die open plekken opgeroepen? De vraag die geregeld wordt opgeroepen is de vraag: Waar is de moeder? Een vraag die aan het einde van het boek opkomt is: Hoe loopt het met de relatie tussen Inge en Ben af? Hoe gaat Fred zijn leven voortzetten? Hoe verwerkt hij zijn verdriet? Ziet hij Ben nog? b. Hoe worden die open plekken “ingevuld”? Noem de gebeurtenissen. De open plekken worden ingevuld door andere gebeurtenissen. Later wordt de vraag: ‘Waar is de moeder?’ onthuld. Aan het eind van het boek wordt duidelijk waarom ze naar Sarajevo wilde en waarom ze daar was. Ze heeft haar gebeurtenissen die ze heeft meegemaakt in de Tweede Wereldoorlog nog niet kunnen verwerken. Ze zag een programma op de televisie die haar terug deed denken aan het verlies van haar broer. Zij had sterk het gevoel dat ze de mensen in Sarajevo moest helpen. Op de vragen ‘Hoe loopt het met de relatie tussen Inge en Ben af?’ en “hoe gaat Fred zijn leven voortzetten?’, ‘Hoe verwerkt hij zijn verdriet?’ En ‘Hebben hij en Ben nog contact na het overlijden van Anneke?’ krijgt de lezer geen antwoord. 5a Zijn er open plekken die niet door de tekst worden ingevuld, maar die de lezer moet invullen? Noem voorbeelden. Op de vragen ‘Hoe loopt het met de relatie tussen Inge en Ben af?’ en “hoe gaat Fred zijn leven voortzetten?’, ‘Hoe verwerkt hij zijn verdriet?’ En ‘Hebben hij en Ben nog contact na het overlijden van Anneke?’ krijgt de lezer geen antwoord. Deze vragen moet je dus zelf invullen. Uiteraard moet je ook zelf invullen hoe de omgeving en de personen eruit zien. Dit wordt wel verteld, maar niet gedetailleerd. b. Maak duidelijk hoe jij ze ingevuld hebt. Ik denk dat de relatie tussen Inge en Ben goed afloopt. Ze zouden een goed gesprek met elkaar hebben en ze misten elkaar, dus ik denk dat het wel goed zit tussen die twee. Bij het leven van Fred na het overlijden van Anneke stel ik me voor dat hij op zoek gaat naar een andere vrouw. Toen Fred en Ben in Spit waren om Anneke te zoeken had hij daar ook geen moeite mee, dus dat zal na het overlijden van Anneke ook niet zo zijn. Hij zal zijn verdriet verwerken zoals de meeste mensen dat doen. Hij zal een tijdje om haar rouwen, maar daarna gewoon zijn leven weer oppakken. Ik denk ook niet dat Fred na het overlijden van Anneke nog contact houdt met Ben. Als ze elkaar tegenkomen zullen ze elkaar wel gedag zeggen en een praatje maken. Maar ze zullen niet bij elkaar op de koffie komen. Misschien dat dit vlak naar haar overlijden nog wel zo is, maar daarna niet meer. 6a Geef voorbeelden van de manier waarop de schrijver de spanning verhoogt door manipulatietechnieken. De schrijver maakt gebruik van uitstel, op een andere verhaallijn overschakelen en tijdsprongen.
b. Licht deze voorbeelden toe - Uitstel: Bijvoorbeeld het moment waarop de ‘gorilla’ verteld dat hij Ben’s moeder heeft gevonden en zegt dat hij Ben naar hem toe zal brengen. Op het moment dat ze onderweg zijn wordt er eerst verteld hoe het kwam dat ze haar gevonden hadden en waar en met wie ze is. Maar dan ben je eigenlijk veel nieuwsgieriger naar de vraag op het de moeder wel is en waar ze dan naartoe gaan. Op een andere verhaallijn overschakelen: Er wordt in het verhaal een stuk over het leven van Slavko verteld (degene die geld aftroggelt bij Anneke). Dan gaat het ineens over op de tegenstander van Slavko. Dan wordt je dus ineens gewezen op de andere kant van het verhaal. - Tijdsprong: Als Ben bezoek heeft van Ruth die binnenkomt in haar lingerie als Inge net binnen is gekomen ben je erg benieuwd naar de reactie van Inge, maar die wordt niet verteld. Er wordt een tijdsprong ingelast. Het verhaal gaat verder bij de volgende ochtend. 7a Beschrijf de manier waarop de schrijver gebruik maakt van spanningsbogen. De schrijver maakt gebruik van spanningsbogen door geen antwoorden te geven op vragen die bij je opkomen. Antwoorden op die vragen krijg je pas na een tijdje of er wordt gewoon niet op in gegaan en moet je je eigen fantasie de loop laten gaan. b. Is er één spanningsboog of zijn er meerdere kleine? Er is één spanningsboog. Dit is de spanningsboog die er heerst om de vraag waar de moeder is en waarom ze weg is. c. Is er zowel een grote spanningsboog als meerdere kleine? Er is zowel een grote spanningsboog als meerdere kleine. De grote is de spanning rond de vraag waar de moeder is en waarom ze verdwenen is. Kleine spanningsbogen worden veroorzaakt door kleine andere gebeurtenissen zoals het moment waarop Ruth even de kamer uit is (bij Ben thuis) en Inge binnenkomt. Er is dan sprake van psychologische spanning. Ben maakt zich druk om de indruk van Inge als ze Ruth ziet. III. Verdiepingsopdracht 2: leeservaring 1. onderwerp Is het je duidelijk over welk onderwerp de tekst gaat? Kun je dat in enkele woorden of een zin onder woorden brengen? De tekst gaat over een verdwijning van Anneke. Dit komt door de oorlog die ze heeft meegemaakt. Dus het verhaal heeft met oorlog te maken. Ook is er een sterke band tussen moeder en zoon.
Vind je het onderwerp interessant, spreekt het je aan? Ben je deze tekst juist gaan lezen omdat het onderwerp je vooraf aansprak? Zijn je verwachtingen uitgekomen? In welk opzicht (niet)? Het onderwerp vind ik wel interessant. Ik ben deze tekst niet gaan lezen omdat het onderwerp me vooraf al aansprak. Ik dacht dat het verhaal veel meer gericht was op de oorlog. Ik had dus verwacht dat er verhalen werden verteld over de oorlog, maar dit kwam niet aan bod. Mijn verwachtingen zijn dus niet uitgekomen, maar het verhaal sprak me in principe wel aan. Is het een onderwerp waar je zelf al eens over nagedacht hebt of ligt het helemaal buiten jouw belevings/leefwereld? Heeft het boek je nieuwe kanten van het onderwerp laten zien? Ik heb eigenlijk nog nooit over het onderwerp nagedacht. Ik wist niet dat er mensen waren die nog zo bezig zijn met de oorlog. Dat er herinneringen boven komen als je nu iets over oorlog op tv ziet wat je zelf hebt meegemaakt kan ik me voorstellen, maar dat je dan de eerste beste vlucht naar dat oorlogsgebied neemt om te helpen had ik niet verwacht. Ik kan me dus ook niet voorstellen dat zulke dingen echt gebeuren. Het boek heeft me dus ook wel nieuwe kanten van het onderwerp laten zien. Ben je door dit boek anders over het onderwerp gaan denken? De gebeurtenis die Anneke heeft meegemaakt tijdens de oorlog waardoor ze haar familie is kwijtgeraakt en wat ook in de televisie-uitzending verteld werd vond ik wel aangrijpend. Dan kijk je wel anders tegen dat soort dingen aan. Mensen hebben in dat soort omstandigheden wel veel voor elkaar over. Verwachtte je dat het onderwerp op deze manier uitgewerkt zou worden? Wat vond je verrassend of bijzonder aan deze uitwerking? Ik verwachtte niet dat het onderwerp op deze manier uitgewerkt zou worden. In het begin van het boek werd al verteld dat Anneke ziek was en dat Ben dat niet aan haar zou vertellen. Dan verwacht je dat ze heel erg achteruit gaat en dat hij het op een gegeven moment wel moet vertellen, maar dit kwam helemaal niet ter sprake. Op het moment dat Anneke naar Sarajevo gaat nadat ze het televisieprogramma heeft gezien over de oorlog daar heb je wel het gevoel dat ze daar heen gaat omdat dit vervelende gevoelens bij haar op heeft geroepen, maar niet dat ze dat voorval zelf heeft meegemaakt. Er zaten dus wel wat verrassende of bijzondere uitwerkingen in. Ben je het eens met de mening die uit het boek over het onderwerp blijkt? Met de mening ben ik het wel en niet eens. Dat Ben niet aan zijn moeder verteld dat ze een tumor heeft vind ik bespottelijk. Ik hoop niet dat mijn kinderen dat ooit voor mij zullen verbergen. Dat soort dingen hoor je te weten. Maar de andere meningen over de oorlog en over de gedachten van Anneke daar ben ik het wel mee eens.
Wordt het onderwerp goed uitgewerkt of is de uitwerking oppervlakkig? Welke kanten van het onderwerp hadden volgens jou meer aandacht moeten krijgen? Ik vind dat het onderwerp wel goed uitgewerkt wordt. Ik vind alleen dat er wat meer over de ervaringen van Anneke tijdens de Tweede Wereldoorlog verteld had moeten worden. Maar dit was niet noodzakelijk. Wat ook verteld had kunnen worden is wat voor relatie Fred met Mesic had en waarom Mesic Fred’s hand kust als hij zo machtig is. Heb je wel eens een boek gelezen of een film gezien over hetzelfde onderwerp? Wat vind je beter: dit boek of het andere boek of die film? Ik heb nog nooit een boek of film gezien over dit onderwerp. Ik heb wel boeken gelezen en films gezien die zich tijdens de Tweede Wereldoorlog afspeelden, maar ik heb nog nooit een boek gelezen of een film gezien die trauma’s daarvan bevatten. 2. De gebeurtenissen Wat is de belangrijkste gebeurtenis in het boek? Waarom? De belangrijkste gebeurtenis in het boek is dat Anneke verdwijnt. Hier draait het hele verhaal om. Anneke is plotseling weg, Fred en Ben maken zich zorgen om haar en gaan haar zoeken. Langzamerhand komen ze achter allemaal dingen die ze nooit eerder hadden gehoord. Ligt de nadruk op de gebeurtenissen of meer op de gedachten en gevoelens van de personen? Geef daar je mening over. De nadruk ligt meer op gedachten en gevoelens van de personen. Er zijn wel veel gebeurtenissen die erg belangrijk zijn, maar die zijn allemaal tot stand gekomen door emotionele kwellingen (van Anneke) en gevoelens van Fred en Ben. Ben heeft een emotionele band met zijn moeder, vooral na haar verdwijning wordt dit erg versterkt. Bevat het verhaal genoeg gebeurtenissen om je te blijven boeien. Ja, soms een beetje te veel gebeurtenissen. Sommige gebeurtenissen zijn echt een beetje nutteloos, maar om het verhaal te vullen is het wel goed. Het gebeurd ook in het echte leven dus is het eigenlijk wel noodzakelijk om het te vertellen.
Vind je dat de gebeurtenissen logisch uit elkaar voortkomen of vind je het verband tussen de gebeurtenissen moeilijk te verklaren? Ik vind dat de gebeurtenissen wel logisch uit elkaar voortkomen. Het verhaal loopt gewoon zoals het moet lopen. Ze maken een reis en steeds wordt er verteld wat er gedaan wordt en wat de vorderingen zijn. Vind je de gebeurtenissen spannend/boeiend/herkenbaar/dramatisch/humoristisch/ zwaarwichtig/geloofwaardig/verrassend/onaanvaardbaar/waarschijnlijk/schokkend? Leg je keuze duidelijk uit met voorbeelden. De gebeurtenissen vind ik soms spannend en boeiend. Als Ben bijna zijn moeder heeft gevonden vind ik het wel spannend. Soms vind ik de gebeurtenissen dramatisch. Bijvoorbeeld het moment dat Ben bij Inge komt om het verhaal van zijn moeder uit te leggen. Het lijkt net op het Inge niets kan schelen. Heel af en toe vind ik de gebeurtenissen humoristisch. Het moment waarop Ben de hotelkamer binnenloopt en Fred daar ligt met het escortmeisje vind ik wel lachwekkend, omdat het Fred helemaal niets kan schelen dat Ben binnenliep en hem heel nonchalant weer wegstuurde. Beschrijf een gebeurtenis die het meeste indruk op je gemaakt heeft en maak duidelijk waarom. Het einde van het boek waar Anneke overlijdt heeft het meest indruk op me gemaakt. De manier waarop ze sterft wordt best wel goed verwoord. Mijn tante is onlangs overleden en dat ging ook ongeveer zo. Ik vond dat het wel mooi verwoord werd en moest daar op dat moment even aan terug denken. Hebben bepaalde gebeurtenissen je aan het denken gezet? Waarover? De gebeurtenis dat Ben zijn moeder niet verteld dat ze een tumor heeft, heeft me wel aan het denken gezet. Ik vraag me dan af waarom iemand dat doet en waarom de arts daarin meegaat. Anneke heeft toch zelf recht om te weten wat er in haar eigen lichaam afspeelt… In welke sfeer spelen de gebeurtenissen zich af? Welk effect heeft dat op jou? Het verhaal speelt zich wel af in een goed sfeer. Dit heeft wel een goed effect op mij. Als er constant ruzie wordt gemaakt in het verhaal wordt je er zelf ook een beetje depressief van en dat is natuurlijk niet goed. Dat Ben en Fred Anneke gaan zoeken vind ik sowieso al erg positief. Dit betekent dat ze erg veel van haar houden. Liefde voor elkaar is erg belangrijk. Maken de gebeurtenissen echt indruk op je? Zag je ze voor je? Ik zag de gebeurtenissen wel voor me, maar ze maakten niet echt indruk op me. Je staat er ver van af. Zelf heb ik de oorlog niet meegemaakt en hoor ik er niet zoveel over van bijvoorbeeld mijn oma, dus je kunt je niet zo heel goed inleven en de situatie van Anneke.
Is het verhaal zo verteld dat je zelf veel moet invullen en aanvullen? Vond je dat vervelend? Je moet wel veel dingen zelf invullen, maar dat vind ik zeker niet vervelend. Zo kun je ook nog een beetje je eigen ingevingen aan het verhaal geven. Je leest het toch op je eigen manier en als alles dan al voorgekauwd wordt vind ik dat niet leuk. Heb je zelf wel een gebeurtenis meegemaakt die lijkt op wat in de tekst staat? Vind je de gebeurtenis in de tekst daardoor beter te begrijpen of juist niet? Alleen het einde waar Anneke overlijdt komt me wel bekend voor en het muziekstuk wat Ben schrijft voor zijn moeder zou ik ook wel eens willen doen (maar dan niet perse voor mijn moeder), maar hij heeft de wetenschap dat hij dat helemaal kan en ik nog niet. Maar ik begrijp dus wel dat hij dat doet. Blijven de gebeurtenissen je van begin tot eind boeien of moest je echt worstelen om verder te lezen? Soms moest ik wel worstelen om verder te lezen, maar het is een vrij kort boekje dus dan dacht ik van: “Ik kom er toch zo achter waar Anneke nou is en wat ze uitspookt en waarom.” Dus dan lees je vanzelf wel verder. En vaak gebeurde er dan snel wel weer iets boeiends. Heb je wel eens andere teksten of films gelezen/gezien over vergelijkbare gebeurtenissen? Wat vind je beter: deze tekst of die andere tekst/film. Ik heb nog nooit andere teksten of films gelezen/gezien over vergelijkbare gebeurtenissen. 3. Personages Is de hoofdpersoon volgens jou een held op wie je zou willen lijken? Waarom (niet)? Ik zou wel een beetje op de hoofdpersoon willen lijken, maar dan ook alleen om zijn muzikaliteit. Hij merkt meteen aan iemand of hij een tenor of een bariton is en herkent meteen dingen in iemands stem. Dit vind ik wel knap en hij schrijft natuurlijk goede dingen. Maar; hij is een man en ik wil geen man zijn. Hij laat zich veel te veel beïnvloeden door zijn opdrachtgevers. Hij schrijft dus eigenlijk niet de stukken die hij wil schrijven. Vanuit dit oogpunt zou ik dus niet op hem willen lijken. Kun je je goed verplaatsen in de personages? Waarom (niet)? In de moeder kan ik me niet zo goed verplaatsen omdat ik de oorlog niet mee heb gemaakt. In Fred kan ik me ook niet zo goed verplaatsen omdat je eigenlijk niet zo veel weet over zijn achtergrond. In Ben kan ik me het meest verplaatsen, omdat hij muzikant is en ik ook. Dus op de momenten waarop hij over zijn werk praat of opmerkingen maakt die met muziek te maken hebben begrijp ik hem meteen.
Zijn de personages zo beschreven dat ze voor je gingen leven? Welke wel en welke niet? Welke personages lijken op echte mensen en welke meer op typetjes? Ben, Fred en Anneke gingen voor me leven. Daar draait alles ook om en wordt ook het meest over verteld. Inge ging niet echt voor me leven en Ruth ook niet. Ruth is ook mee een typetje. Ze is op seks uit. Het is dus echt zo’n ‘sekstypetje’. Over Inge wordt ook niet echt veel verteld, maar dat is geen typetje. Het is wel echt een mens. Hebben de personages eigenschappen die je bewondert of gewoon vindt of verafschuwt? Ik verafschuw niemand in het verhaal. Ruth vind ik niet gewoon, maar wel raar. Inge vind ik gewoon, omdat ze haar niet in laat pakken door Ben terwijl hij het misschien toch wel goed bedoeld. Anneke bewonder ik wel, omdat ze zich echt in wil zetten voor de oorlog in Sarajevo. Ben bewonder ik daarentegen misschien nog wel het meest, omdat hij zijn moeder gaat zoeken in een oorlogsgebied waar hij haar misschien wel helemaal niet kan vinden. Ditzelfde geld voor Fred. Wat vind je van de ideeën en het gedrag van de personages? Gedragen ze zich zoals het – volgens jou – hoort? Heeft een van de personages jou beïnvloed? Op welke manier? Soms gedragen de personages zoals het hoort, soms niet. Fred ging vreemd en dat hoort natuurlijk niet. Ben verzwijgt heel belangrijke dingen voor zijn moeder (haar ziekte), dit hoor hoort ook niet. Slavko troggelt geld af van Anneke, dit hoort ook niet. Dat Ben en Fred achter Anneke aangaan naar Sarajevo is natuurlijk wel heel goed en dat hoort wel. Zijn de beslissingen van de personages begrijpelijk of aanvaardbaar? Welke wel en welke niet? Op welke momenten zou jij een andere beslissing hebben genomen? De meeste beslissingen van de personages zijn wel begrijpelijk. Dat Ben zich zorgen maakt over zijn moeder is bijvoorbeeld erg begrijpelijk. Dat hij Anneke’s ziekte voor haar verzwijgt is niet aanvaardbaar en ik zou daar een andere beslissing hebben genomen. Ik zou het haar voorzichtig en meteen verteld hebben. Reageren de personages voorspelbaar of juist helemaal niet? Wat vind je daarvan? De personages reageren best wel voorspelbaar. Dit vind ik aan de ene kant wel goed, omdat het verhaal daardoor duidelijk blijft, aan de andere kant vind ik het misschien jammer omdat je dan al kunt voorspellen hoe iemand in een bepaalde situatie zal reageren. Welke personages vind je sympathiek en welke niet? Welke niet? Ben vind ik sympathiek. Hij reist zijn moeder achterna en schrijft een stuk voor haar na haar overlijden. Fred vind ik ook sympathiek, omdat hij haar ook achterna reist terwijl hij haar eigenlijk nog maar kort kent. Slavko vind ik niet sympathiek. Het is een oplichter. Hij belazerd de boel en dat is natuurlijk niet goed.
Van weke personages kom je het meest te weten? Kom je genoeg te weten om hun gedrag te begrijpen? Van Ben en Anneke kom je het meest te weten. Ook genoeg om hun gedrag te begrijpen. Ben houdt heel veel van zijn moeder en heeft veel contact met haar. Hij snapt het dan ook niet als hij opeens niets meer van haar hoort terwijl ze anders iedere dag belde. Over Anneke krijg je ook veel te weten door verhalen die er worden verteld door Ben en Fred. Waarom ze naar het oorlogsgebied wilde om de mensen daar te helpen is daardoor ook heel duidelijk. Moet je zelf veel invullen over het innerlijk van de personages? Was dat plezierig of vervelend, moeilijk of makkelijk? Over sommige mensen moet je wel aardig wat zelf invullen over het innerlijk van de personages. Dit vind ik niet vervelend omdat je dan ook een beetje zelf uit kunt maken hoe ze er bijvoorbeeld uitzien en hoe ze zijn. Ik vond het dus ook niet moeilijk. 4. Bouw Vind je de bouw ingewikkeld? Wat vind je lastige stukken? De bouw vind ik niet ingewikkeld. Het verhaal is eigenlijk heel duidelijk te volgen. Er waren dus ook geen stukken die ik lastig vond. Komt het verhaal langzaam op gang of zit er meteen vaart in? Er zit vrijwel meteen vaart in het verhaal. De moeder verdwijnt vrij snel. Fred en Ben gaan ook best snel achter haar aan. Alles verloopt vrij snel. Hangt alles goed met elkaar samen of vind je dat juist niet? Ja, ik vind van wel. Eigenlijk draait bijna het hele verhaal om Ben’s leven van dat moment. Alles wat hij doet en wat er in die tijd gebeurd wordt verwoord. Alles gebeurd op een duidelijke en volgbare manier. Is het verhaal spannend? Hoe komt dat? Het verhaal is niet echt spannend. Er wordt niet iemand in vermoord of gemarteld of iets in die richting. Je wordt niet met gebeurtenissen geconfronteerd die je echt naar de keel kunnen grijpen. Bij sommige stukjes wil je wel graag weten wat er nou eigenlijk gebeurd en waarom dat gebeurd, maar dat is niet echt spanning.
Is het verhaal boeiend? Hoe komt dat? Het verhaal is wel boeiend. Dit komt doordat er echt een stukje uit het leven van Ben verteld wordt. Je maakt dus best veel dingen mee in een korte tijd. Die dingen zijn leuk, aangrijpend en soms lachwekkend, daardoor blijft het verhaal je boeien. Is er één verhaallijn of zijn er meer lijnen die door elkaar lopen? Wat vind je daarvan? Er is een hoofdlijn. Dat is de moeder die verdwenen is. Verder lopen er nog wat kleine lijntjes door het verhaal. Dit is het werk van Ben en een stukje uit het verleden van Fred. Vind je dat de bouw van het verhaal (bijvoorbeeld veel terugblikken) goed past bij het onderwerp? De bouw van het verhaal past wel goed bij het onderwerp. Er zijn geen terugblikken. Alles loopt gewoon zoals het in het echt ook zou lopen. Wordt er met de tijd ‘gespeeld’? Wat vind je van dat spel? Kon je het goed begrijpen of werd het verhaal er (onnodig) ingewikkeld door of juist extra interessant? Er wordt niet echt met de tijd gespeeld. Soms zijn er wel stukjes overgeslagen van wat er in de tussentijd gebeurd kan zijn. Maar anders zou het verhaal ook wel erg langdradig worden. Door de tijden die weg waren gelaten werd de begrijpelijkheid voor mij niet belemmerd. Inderdaad werd het daardoor misschien wel wat interessanter. Zitten er veel terugblikken of herinneringen in de tekst? Wat vind je daarvan? Er zitten niet veel terugblikken in de tekst. Dit vond ik wel goed, want daardoor wordt het verhaal makkelijker om te lezen. Wat vind je van het einde van de tekst? Blijft er het nodige onduidelijk? Vind je dat vervelend of juist niet? Het einde van de tekst vind ik duidelijk. Er blijven natuurlijk altijd vragen achter hoe het verder verloopt in de levens van mensen die nog leven, maar dat blijf je altijd houden. Anneke is overleden en daar weet je eigenlijk alles van wat nodig is, dus ik het wel een goed einde. Zie je de gebeurtenissen door de ogen van één of van meerdere personages? Past dat goed bij het verhaal? Is dat in jou ogen geslaagd? Je ziet je gebeurtenissen door de ogen van één persoon, door de ogen van Ben. Dit past goed bij het verhaal en dit vind ik niet vervelden. Dat leest makkelijker en je kunt je beter inleven in de situatie van Ben, de hoofdpersoon. In mijn ogen is dat geslaagd.
5. Taalgebruik Vind je de tekst lastig om te lezen? Hoe komt dat? Veel moeilijke woorden, lange zinnen, veel beeldspraak of iets anders? Ik vind de tekst niet lastig om te lezen. Wat me af en toe wel opviel is dat hij soms heel rare zinnen maakte, waardoor je de zin eerst anders leest dan dat hij bedoelt is. Maar na nog een keer lezen kwam ik daar wel uit. Dit kwam ook niet zo vaak voor. Hij gebruikte soms ook wel moeilijke woorden, maar niet te moeilijk. Door het verder lezen van de zin kon je de betekenis wel achterhalen. Welke eigenaardigheden in taal en stijl zijn je opgevallen? Wat ik bij de vorige vraag ook al heb gezegd is dat hij soms –voor mijn gevoel - rare zinnen maakte, waardoor je de zin eerst anders leest dan dat de bedoeling is. Maar na de zin nog een keer te hebben gelezen, kwam ik daar wel uit. Hoe vind je de verhouding tussen beschrijving, dialoog en weergave van gedachten/ gevoelens? Te veel beschrijving? Te veel dialoog? Te veel gedachten en gevoelens? Of te weinig? Die verhouding vond ik wel goed. Soms dialoog en soms beschrijving. Ik vind het altijd prettig om dialogen terug te vinden in een boek, maar dat moeten er natuurlijk ook niet teveel zijn. De verhoudingen in dit boek vond ik dus wel prettig. Vind je de manier van vertellen te wijdlopig te uitgesponnen, te hoogdravend of juist niet? De manier van vertellen vond ik soms iets te uitgesponnen. Soms werd er gewoon net iets te veel informatie gegeven. Dit vind ik onprettig. Verder was het wel goed voor mijn gevoel. Vind je dat het taalgebruik past bij de personages en het onderwerp? Waarom (niet)? Ik vind dat het taalgebruik goed past bij de personage en het onderwerp. De personage zal zo rond de 40 jaar zijn. Zijn taalgebruik was niet ouderwets en ook niet ontzettend hip. Goed voor mijn gevoel. Bevat de tekst veel beeldspraak en/of symbolische verwijzingen? Leverde dat problemen op? Hoe heb je dat opgelost? Hij heeft misschien een aantal symbolische verwijzingen gebruikt. Maar dat waren muzikale verwijzingen en die ken ik dus dat leverde geen problemen op.
IV. Evaluatie Beschrijf je eindoordeel over het boek Ik vond het niet echt een leuk boek Ik vond er niet echt een verhaal in zitten het gebeurde allemaal niet zoveel in het boek
Anneke gaat naar het ziekenhuis, Anneke verdwijnt, Fred en Ben gaan haar zoeken, ze vinden haar, en daar gaat eigenlijk heel het boek over. Als je het zo bekijkt is het dus best wel een standaard boek. Ik vind de persoonsbeschrijving wel goed het is soms ook wel aardig geschreven met van die overdreven aanduidingen waarmee ze iets sterker willen aanduiden
In het boek is ook veel te veel met nadruk op seks geschreven daar zit volgens mij niemand op te wachten dat ze even het geslacht van Fred gaan beschrijven. Het is wel echt verteld. Het kan echt zijn gebeurd en de dingen die ze beschrijven zouden elke dag kunnen gebeuren dat vind ik wel fijn ik heb het niet zo op van die fantasie verhalen. In totaliteit vond ik het boek dus niet zo geweldig Geef je oordeel over het uitvoeren van de verdiepingsopdracht Ik vond het erg veel opdrachten. Ik vond het niet erg moeilijk, maar soms had ik het gevoel dat sommige vragen meerdere keren gesteld werden. Dan had ik al antwoord gegeven in een vraag die ik later nog een keer moest beantwoorden. Welke problemen kwam je tegen? Hoe heb je ze opgelost. Ik kwam niet echt problemen tegen. Soms deden mijn handen alleen een beetje zeer van het typen, dan stopte ik maar even. Deze verdiepingsopdracht vond ik wel moeilijker dan de vorige. Hierbij kreeg je veel meer vragen en vergt het veel meer tijd en aandacht van je. Je moet nu veel meer nadenken over wat er in het boek gebeurd, waarom dat gebeurd en waarom de schrijver dat laat gebeuren enz. Het is niet zo dat ik het boek nu beter snap, maar het is wel zo dat ik nu beter weet waarom er een aantal dingen in het boek gebeuren, waarom ik een bepaald gedeelte spannend vind enz. De opdrachten zijn in principe dus wel goed. Ik heb geleerd om beter naar in het boek te kijken. Ik kan nu beter de structuur van het begrijpen. Normaal lees je een verhaal en nu kan ik ook nog beter zien hoe dat op is gebouwd en hoe en waarom het boek me blijft boeien.