Titel: De historie van mejuffrouw Sara Burgerhart
Uitgeverij: J.B. Wolters-Groningen-Djakarta
Jaar van uitgave: 1957-I
Eerste uitgave: 1782
Aantal bladzijden: 217
Genre: Pedagogische zedenroman in briefvorm (briefroman) Eerste reactie: Verdieping: Samenvatting: Sara Burgerhart, waar het hele boek omdraait, is een meisje van 19 jaar, wier ouders beiden gestorven zijn. Ze woont bij haar tante, haar voogdes, Suzanne Hofland. Ze mag haar tante absoluut niet. Haar andere voogd is Abraham Blankaart, een ongehuwde vriend van haar vader. Meneer Blankaart is vaak op reis, omdat hij koopman is. Sara wordt door haar tante erg achtergesteld. Sara woont drie jaar bij haar tante, totdat ze een ander kosthuis heeft gevonden. Bij haar tante mocht ze geen klavier spelen, ze moest vervelend huishoudelijk werk doen en ze kreeg amper te eten. Een schoolvriendin van Sara, Alette (Letje) Brunier, stelt Sara voor om bij haar in het kosthuis te komen wonen. Zij woont bij weduwe Spilgoed-Buigzaam, waar ze het erg naar haar zin heeft. Deze weduwe is als een moeder voor haar inwonende jonge dames. Sara krijgt toestemming van Abraham Blankaart en vertrekt naar de weduwe Spilgoed-Buigzaam. Uit het huis van haar tante vlucht Sara, door de huismeid, Brecht, op te sluiten in de kelder. Ze neemt al haar spullen mee en vertrekt naar haar nieuwe huis. In het huis bij de weduwe wonen ook nog, Charlotte Rien-du-Tout (Lotje) en Cornelia Hartog. Tante Hofland is woedend wanneer ze merkt dat Sara weg is en eist van Abraham Blankaart het volledige jaargeld totdat Sara zal trouwen. Blankaart doet dit echter niet en zet Suzanne Hofland op haar plaats. Sara heeft het erg naar haar zin in haar nieuwe kosthuis. Ze heeft nu pas vrijheid. Hierover schrijft ze vaak met haar vriendin Anna Willis. Sara leest met de weduwe Speelgoed boeken van buitenlandse auteurs en ze musiceren samen. Sara ontmoet diverse jonge mannen en valt al gauw goed in de smaak. Willem Willis, de broer van Sara’s vriendin Anna, wordt al snel verliefd op haar. De tweede kandidaat is Jacob Brunier (Cootje), de broer van Letje, maar dit is een modepopje en vergezelt Sara af en toe alleen naar een feestje. Verder is het geen goede kandidaat voor Sara. Wat wel een goede jonge heer is voor Sara is Hendrik Edeling, hij is rijk en erg verstandig. Hij wordt ook verliefd op Sara, maar Sara wijst hem af, omdat ze haar vrijheid te lief heeft. Ook het geloof speelt een rol in het niet trouwen van Hendrik en Sara. Hendrik is Luthers en Sara gereformeerd, de vader van Hendrik wil een Luthers meisje voor zijn zoon. Cornelia wordt verliefd op Hendrik en schrijft een anonieme brief naar Blankaart. Ze wordt ontmaskerd en is verder niet meer in het verhaal. Op een dag maakt Sara kennis met de heer R. Wanneer de heer R. brieven schrijft aan zijn vriend G blijkt dat hij niet zo’n brave jonge man is. Sara laat zich meenemen naar de buitenplaats van R. Ze gaan daar naar een vreemde plant kijken. De heer R. probeert zich aan Sara te vergrijpen en sluit haar op. Hij moet haar even alleen laten, omdat hij naar zijn paarden moet, en de tuinmansdochter Klaartje bevrijdt Sara. De volgende morgen keert Sara pas terug naar de weduwe Spilgoed, helemaal verward. In een brief schrijft ze aan Hendrik dat ze hem lief heeft en dat ze verkeerd is geweest. Blankaart komt weer in Holland en zorgt voor veel goede wendingen. Hij brengt Willem Willes en Letje Brunier bij elkaar en hij houdt zich bezig met de belangen van Cootje Brunier. Sara neemt het huwelijksaanzoek van Hendrik aan. Na een gesprek tussen Blankaart en Hendriks vader, Jan Edeling, en de bemoeienis van dominee Everard Redelijk stemt Edeling toe in het huwelijk van Hendrik en Sara. Sara en Hendrik krijgen snel een zoon, Jan. Iedereen trouwt en is gelukkig. In de narede is te lezen dat Sara en Hendrik vijf kinderen kregen en dat ze het fantastisch hadden! Verhaaltechniek: De roman begint middenin de gebeurtenissen en is geschreven in de briefvorm. Voordelen hiervan zijn dat je sommige situaties van meerdere kanten belicht krijgt, dit is echter ook een nadeel, omdat het erg langdradig wordt. De belangrijkste structuurmiddelen in Sara Burgerhart zijn de herhaling van de vooral de begrippen geluk en deugd. Parallellisme, vele mensen vullen dezelfde rol in het verhaal. Schurk R. en zijn vriend G., Cornelia bedriegt Suzanne Hofland en Sara wordt bedrogen door R. De personages in Sara Burgerhart zijn oer-Hollandse figuren. Aan het begin van de roman is Sara 19 jaar. Ze is gevoelig en houd van haar vrijheid. Sara is een echt voorbeeld voor de meisjes uit haar tijd. Verder zijn er in Sara Burgerhart verdraagzame figuren (dominee E. Redelijk), de zogenoemde kwezels (Suzanne Hofland en haar huismeid Brecht), de geleerde vrouwen (Cornelia Hartog) en de verstandige weduwe Spilgoed-Buigzaam. De plaats waar de roman zich afspeelt is voornamelijk Amsterdam. Blankaart is vaak in het buitenland en stuurt vanuit waar hij is brieven naar Amsterdam. De tijd waarin het verhaal zich afspeelt is de eigen tijd van de schrijfsters dus aan het einde van de achttiende eeuw. Het eerste deel van de roman speelt zich in twee jaar af. Aan het einde volgt een versnelling waarin Sara trouwt, zwanger raakt en een kind krijgt. De taal waarin Sara Burgerhart is geschreven is realistisch, eenvoudig en aangepast aan de verschillende typen. Elk romanfiguur heeft zijn of haar eigen manier van schrijven. De brieven zijn voornamelijk in de tegenwoordige tijd geschreven. Er is in Sara Burgerhart niet één schrijver of personage dat zich voorstelt aan de lezer, maar er zijn er vierentwintig. Deze schrijven brieven aan elkaar en de lezer beleefd hun verhaal mee, zonder er zelf middenin te staan. Je kijkt mee naar de gebeurtenissen vanaf een afstandje. Thematiek: Het thema is het opvoeden van jonge vrouwen tot deugdzaamheid en een gelukkig huwelijk. Eén van de kernwoorden in Sara Burgerhart is het woord deugd. Belangrijke deugden zijn onder andere: gehoorzaamheid aan de ouders, rechtvaardigheid, liefde en hulp ten opzichte van de medemensen, eerbied voor het huwelijk, matigheid, tolerantie op het gebied van godsdienst en beheersing van driften. De deugd wordt beloond en de ondeugd wordt vroeg of laat bestraft. Een ander kernwoord is het woord geluk of gelukkig. Het huwelijk wordt in Sara Burgerhart gezien als het hoogste geluk. Dit hangt nauw met het vader- en moederschap. Wie het goed kent, zal het goede doen! Literatuurgeschiedenis en Sara Burgerhart: Sara Burgerhart is voor het eerst uitgebracht in 1782, geschreven door Betje Wolff-Bekker en Aagje Deken. Betje Wolff(1738-1804), geboren uit Jan Bekker en Johanna Boudrie, groeide op in Vlissingen in een rechtzinnig calvinistisch milieu. Op 25 juli 1755 liet Betje Wolff zich het hof maken door Matthijs Gargon en zij bleven samen één nacht weg, hierdoor werden ze beiden onder censuur gesteld door de kerk. Na een kortstondige correspondentie met een tweeënvijftigjarige weduwnaar Adriaan Wolff trouwde Betje in november 1759 met hem en verhuisde naar De Beemster. Hun huwelijk bleef kinderloos. Ze zocht vertier bij vrienden en in de literatuur, want haar huwelijk was meer een verstandshuwelijk dan een gelukkig huwelijk. In 1776 kwam Betje in aanraking met Aagje, doordat Aagje Betje een brief had geschreven in verband met een lastercampagne tegen Wolff-Bekker. In 1777 overleed de man van Betje en ging ze samenwonen met Aagje in De Rijp. Agatha Deken(1741-1804) werd geboren in Amstelveen. Op jonge leeftijd verloor ze haar ouders. Aagje groeide op in een weeshuis in Amsterdam. Betje Wolff en Aagje Deken kochten in 1781 van het geld van de erfenis van de ouders van Aagje een buitenhuisje in Beverwijk. In 1787 vluchtten Betje en Aagje voor de inval van de Pruisen, omdat ze patriottisch zijn. Toen Betje en Aagje terug kwamen naar Nederland in 1797 was al hun geld verspeelt door hun zaakwaarnemer. In 1801 werd Betje Wolff ongeneselijk ziek. Beiden woonden ze bij een nicht en overleden vervolgens kort na elkaar in november 1804, waarna ze begraven zijn op een particulier kerkhof in Schevenigen. Het werk van Wolff en Deken weerspiegelt het gemoeds- en geestesleven van het laatste kwart van de achttiende eeuw. Zij staan met hun werk op de grens van rationalisme en de Verlichting en romantiek.
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden
Y.
Y.
Hartstikke bedankt,
Door jou boekverslag heb ik een 7,8 gehaald voor mijn verslag.
Das heel aardig dat je dat op het internet heb gezet.
20 jaar geleden
AntwoordenS.
S.
Sara is toch juist niet een meisje dat past in haar tijd?
Dit boek is rationalistisch, en juist dáárom was het erg vooruitstrevend voor die tijd.
9 jaar geleden
AntwoordenJ.
J.
idd
7 jaar geleden