Auteur: Op 21 oktober 1947 werd Doeschka Meijsing in Eindhoven geboren. Ze verhuisde al snel en groeide op in Haarlem. Het was een erg gelovig gezin, Doeschka zat op het katholieke Santa Maria Lyceum. Op haar dertiende schreef Meijsing in haar dagboek dat ze later schrijfster wilde worden. In de vierde klas van het gymnasium begon zij aan haar eerste roman. Haar grote voorbeeld was Françoise Sagan, die op haar achttiende een roman schreef waarmee ze meteen wereldberoemd is geworden. Na het afronden van het gymnasium ging ze Nederlands en Algemene Literatuurwetenschappen studeren in Amsterdam. In die tijd bleef ze verhalen schrijven. In 1969 werd haar eerste korte verhaal geplaatst in het tijdschrift Podium. In 1974 is een verhalenbundel verschenen met de naam: De hanen en andere verhalen. Na het afstuderen aan de universiteit heeft ze een tijdje les gegeven op een middelbare school. Daarna is ze twee jaar wetenschappelijk medewerker geweest bij het Instituut voor Neerlandistiek van de Universiteit van Amsterdam. Robinson is haar eerste roman, die in 1976 verschenen is. Andere boeken van Doeschka Meijsing zijn o.a.: De kat achterna, Tijger, tijger! Doeschka Meijsing vindt de verhouding tussen verbeelding en werkelijkheid problematisch. Homoseksualiteit is een telkens terugkerend element in haar verhalen. Titel: Robinson
Titelverklaring: Robinson is de hoofdpersonage uit het boek. Ze zegt zelf dat haar naam veelzeggend is, maar haar naam betekent alleen maar een eiland in de oceaan, een windstilte, een uitzien naar demogelijkheid van terugkeer naar de geborgenheid. Eerste druk: 1976 Aantal blz.: 116 Genre: Het boek is een kleine psychologische roman over de puberteit. Je leest over de ontwikkelingen van Robinson, maar ook die van Daniel. De twee hoofdrol-spelers veranderen tegenover elkaar en tegenover thuis door de puberteit. Stroming: Moderne Nederlandse literatuur: Meijsing behoort tot de zogeheten Revisor-auteurs. Deze schrijvers besteden een grote aandacht aan de vorm van een verhaal: het moet heel helder en goed gestructureerd zijn. Deze stroming wordt ook wel het academisme genoemd. Perspectief: via Robinson beleeft de lezer wat zij meemaakt. Dit is dus het hij/zij-perspectief.
Tijd van handeling: Het verhaal duurt één jaar. Het eerste hoofdstuk speelt zich af in de zomer, het tweede in de herfst, het derde, vierde en vijfde in de winter, rond Kerstmis, het zesde in het voorjaar (Pasen) en het zevende weer in de zomer. Het verhaal loopt zo van warm naar koud en van koud weer naar warm (ijs en vuur zijn belangrijke elementen in de roman). Er is veel tijdverdichting. De scènes die uitvoerig beschreven worden, spelen zich vaak af in vakanties. In welk jaar het verhaal zich afspeelt, wordt niet gezegd. Waarschijnlijk in de jaren zeventig. Het boek is geschreven in de verleden tijd. Het tijdsperspectief is vision avec. Robinsons droom over haar eigen dood en vuur rond het huis lijkt vooruit te wijzen naar het laatste hoofdstuk: tijdens de hete zomer is Robinson `geestelijk dood', ze koestert geen enkele hoop meer. Haar fantasieën over de piraat Simon de Danser worden werkelijkheid als haar vader om Johanna heen danst en haar `kaapt'. Plaats van handeling: De stad waar het verhaal zich afspeelt, wordt niet genoemd: het ligt in de provincie vlakbij de zee. Het zou Haarlem kunnen zijn: dit is een stad die Meijsing goed kent, omdat ze er gewoond heeft. Ruimtes binnen de stad zijn: Het huis waar Robinson woont en haar school. Robinson vergelijkt deze school met een aquarium: alles, wat zich binnen de muren van de school afspeelt, is zichtbaar. Hoofdpersonen: Robinson: Het belangrijkste personage in het boek is Robinson. Ze is een zeventienjarig meisje dat zich om alles druk maakt. Zo denkt ze dat haar ouders liever een zoon hadden gehad, ze voelt zich schuldig vanwege haar bemoeizuchtige moeder en ze denkt dat ze schuld heeft aan de relatie tussen haar vader en de lerares Duits. Ook haar vriendschap met Daniël komt niet echt van de grond en Robinson voelt zich ook daaraan schuldig. Door al deze schuldgevoelens voelt Robinson zich niet gelukkig. Zij is een rond karakter. Daniël Bierwolf: Daniël is Robinsons vriend, maar tegelijk is het een lastige jongen die over dingen wil praten waar Robinson totaal niet in geïnteresseerd is. Daniël vindt zichzelf heel wat: hij is een groot filosoof en hij denkt dat hij andere mensen heel snel doorheeft. Robinson begint een steeds grotere hekel aan hem te krijgen en hoopt op het laatst dat ze hem nooit meer zal zien. Hij is een rond karakter. Samenvatting: Tijdens een hete zomer verhuizen het zeventienjarige meisje Robinson en haar moeder van de hoofdstad naar een provinciestad. Robinsons vader is kapitein-ter-zee. De nieuwe school valt Robinson mee, al is ze op haar hoede voor de rector. Met de neef van de rector, Daniël Bierwolf, trekt Robinson veel op. Daniël is ook nieuw op school, van de vorige is hij weggestuurd. Zijn oom moet hem in de gaten houden. Daniël is een buitenbeentje. Hij praat veel met Robinson over het kwaad en de duivel. Robinson wil liever over schuld praten. Zij voelt zich schuldig, maar weet niet waarom. Op een middag moet ze bij de rector komen, die door haar moeder was gebeld omdat ze ongerust was over de vriend die Robinson scheen te hebben. De rector waarschuwt Robinson dat hij geen gedonder wil met Daniël. Huilend zwerft Robinson door de stad, maar in plaats van haar moeder te haten, richt ze haar boosheid tegen zichzelf. 's Avonds schrijft ze in gedachten een brief aan haar vader. Toen Robinson bij de rector moest komen, zag ze de nieuwe lerares Duits, die tegen de rector schreeuwde en de deur hard dichtsloeg. Deze lerares, Johanna Freida, boeit Robinson. Ze ontdekt dat Johanna Freida onrust zaait op school door haar alternatieve pedagogische methode. Ook Daniël bewondert haar. Tijdens een opvoering vlak voor Kerstmis, die door Johanna geregisseerd wordt, zingt Daniël met valse stem een lied, waarvan de tekst zijn oom openlijk uitdaagt. Als Daniël na de pauze als vrouw verkleed nog een lied zingt, last de rector de voorstelling af. De volgende ochtend komt Daniël Robinson ophalen om samen met haar zijn verontschuldigingen aan Johanna Freida aan te bieden. Robinson is opgewonden. Een paar dagen later komt Robinsons vader thuis. Het huwelijk van Robinsons ouders is kapot, ze blijven alleen bij elkaar uit misplaatst fatsoen. Op een dag gaan Robinson, haar vader en Daniël schaatsen. Ze komen Johanna Freida tegen. Na een schaatswedstrijd, waarbij Daniël vlak voor de eindstreep valt en tot voor de voeten van Johanna glijdt, gaan ze wat drinken. In het café probeert Robinsons vader indruk te maken op de lerares Duits. Na de vakantie vindt Robinsons moeder een bont ijsmutsje in de broekzak van haar man. Robinson doet alsof het van haar is, maar het is van Johanna Freida. Robinson probeert de betekenis ervan te verdringen. Ze gaat op in de natuurkundeles over water en ijskristallen. Daniël komt steeds vaker bij Robinson huiswerk maken. Hij is stiller geworden na de vakantie en heeft veel last van migraine. Op een middag gaat hij met Robinson naar bed. Daarna vertelt hij snikkend dat Robinsons vader en Johanna Freida een verhouding hebben. Een week lang volgt Robinson Johanna, dan gaat ze naar haar toe om het mutsje terug te brengen. Johanna bevestigt de verhouding, en om Robinsons hart stapelen zich ijskristallen. Het gaat steeds slechter op school met Robinson. Ze kan Daniëls onophoudelijke geklets, nu over heksen, steeds minder verdragen. Ze voelt zich steeds meer buitengesloten. Haar moeder is actief in het oudercomité. Tijdens de paasvakantie komt Robinsons vader weer thuis. Hij nodigt Robinson en Daniël uit voor een zeiltocht over het IJsselmeer. Johanna Freida is er ook. Het uitstapje wordt een mislukking als Daniël tegen Johanna gilt dat ze ontslagen is en best weet waarom. De zomervakantie brengt Robinson door in de bibliotheek. Ze heeft twee herexamens. Daniël is blijven zitten en gaat van school af. Vlak voor hij op vakantie gaat, vertelt hij Robinson dat hij de verhouding tussen haar vader en Johanna aan haar moeder verteld heeft, en dat zij de rector op de hoogte gebracht heeft, met als gevolg dat Johanna's voorlopige aanstelling niet verlengd wordt. Robinson ziet een verhuiswagen voor de deur van Johanna Freida staan. Ze wil niet meer verder. Voortaan zal alles anders zijn dan vroeger. De herexamens zal ze niet halen. Toch gaat ze die hete zomer braaf elke dag naar de bibliotheek, waar ze staart naar een vierkantje zonlicht op een oud muurtje. Aan het eind van een middag barst er kopermuziek los op het plein. Robinson heeft het gevoel dat de vrolijke muziek wegloopt van haar, een richting uit die zij ook zo graag gegaan was. Thema en motieven: Thema: De groei naar volwassenheid, de hoop op het nieuwe wordt teleurgesteld. De trefwoorden bij het thema zijn: - Eenzaamheid en isolement: Het belangrijkste thema van Robinson is eenzaamheid. Ze voelt zich vaak eenzaam, haar naam Robinson verwijst naar Robinson Crusoë en ze voelt zich ook alsof ze op een onbewoond eiland zit. Robinson hoopt dat iemand haar van haar eiland komt verlossen. Haar vader bijvoorbeeld. Door hem te idealiseren, krijgt ze een verkeerd beeld van hem, zodat hij tegenvalt als hij thuiskomt. Ook van Johanna Freida heeft Robinson hooggespannen verwachtingen: deze lerares Duits heeft zo haar eigen ideeën en dat vindt Robinson heel spannend. Freida lost de verwachtingen niet in en moet zelfs de school, en daarmee het leven, van Robinson verlaten. Daniël Bierwolf leek Robinson een interessante jongen, maar hij heeft alleen maar praatjes en stelt eigenlijk niets voor. Daniël kan Robinson niet verlossen van de eenzaamheid.
Motieven: - Water: Water vormt samen met de trefwoorden 'zee' en 'schip' een ander belangrijk thema. Het water zorgt ervoor dat mensen zich eenzaam voelen: iedereen zit op zijn eigen eiland of op zijn eigen boot. Aan de ene kant zijn mensen door water geboeid, aan de andere kant zorgt het water ervoor dat mensen nooit dicht bij elkaar kunnen komen. - IJs (-kristallen): Robinson voelt zich vaak koud, niet letterlijk, maar in de betekenis van 'in de steek gelaten'. IJs komt vaak terug: de ijsbaan waar Freida en Robinsons vader elkaar ontmoeten, het ijsmutsje van Freida en de kristalstructuur van ijs uit de natuurkundeles. Bij elkaar wijzen deze ijzigheden ook naar het thema eenzaamheid. Het motto: ‘Ah, the world! Oh, the world!’ is van Herman Melville, de schrijver van Moby Dick, het verhaal over de walvisvaart. Het eerste stuk van deze uitroep (Ah, the world!) houdt een hoopvolle gedachte in: wat ziet de wereld er veelbelovend uit. Eigenlijk kijkt Robinson aan het begin van het verhaal zo tegen haar leven aan. Een nieuwe stad, een nieuwe school, een nieuw schooljaar: er kan dus van alles gebeuren. Het tweede deel (Oh, the world!) duidt op een teleurstelling: de wereld is helemaal niet mooi. Als het schooljaar voorbij is, is Robinson teleurgesteld in zichzelf en in de mensen om haar heen. Het veelbelovende begin van het jaar loopt uit op een teleurstelling. Bedoeling van de auteur: Te laten zien hoe een persoon zo in isolement kan raken, alleen door naar een andere plaats te verhuizen. Mijn mening: Dit boek was leuk om te lezen, het duurde niet lang of ik was er door heen. Je kunt je goed verplaatsen in Robinson, waardoor je medelijden met haar krijgt. Achteraf kom je er pas achter wat voor symbolische betekenissen overal achter zitten, dat is wel heel leuk. Een aanrader! Vrije opdracht Vergelijking Robinson van Doeschka Meijsing met Robinson Crusoë van Daniël Defoe. De titel Robinson slaat op het boek Robinson Crusoë van Daniël Defoe. Robinson Crusoë(een jongen) is een eenling op een onbewoond eiland. In Robinson van Doeschka Meijsing is Robinson (een meisje) ook een eenling, die steeds verder in isolement raakt. De voornaam van een vriendje van Robinson heet Daniël, net als de voornaam van de Defoe (schrijver van Robinson Crusoë). De achternaam van de lerares Duits in Robinson, Freida, slaat op de naam vrijdag in Robinson Crusoë. In het boek Robinson verhuist Robinson met haar moeder naar een andere stad, ze moet dus al het nieuwe ontdekken in haar nieuwe woonplaats. Robinson Crusoë moet ook wennen aan het onbewoonde eiland waarop hij alleen terecht komt, na een schipbreuk.