Robinson Crusoë door Daniel Defoe

Robinson Cruzoë 

auteur: Daniel Defoe

Robinson Cruzoë is een wereldbekende avonturenroman van Daniel Defoe, een Engelse schrijver die als één der grondleggers wordt beschouwd van de Engelse roman. In het boek maken we kennis met de eigenwijze Robinson Cruzoë; een jongeman die er van droomt de zee te betreden en de wereld tegemoet te gaan. In 1651, wanneer Robinson 20 jaar is, gaat hij de zee op met een schip dat vanuit Hull in Engeland vertrekt. Het zal 28 jaar duren voor hij wederkeert naar Engeland. Deze lange periode lezen we in ongeveer 200 pagina's.

Eénmaal vertrokken op zijn reis wordt het al snel duidelijk dat Robinson's keuze niet zonder avontuur en gevaar gepaard zal gaan. Hij lijdt schipbreuk. Wanneer hij gered wordt, blijft hij niet stilzitten. Hij reist door totdat het schip wordt gekaapt. Zo wordt hij de slaaf van een kapitein, weet te ontsnappen, belandt in Afrika en uiteindelijk in Brazilië.

Zoals je kan zien maakt hij heel wat mee. Het thema is dan ook al gezet; een hoop avontuur, en dit is dan nog maar het begin. Na een kleine pauze van een paar jaar trekt Robinson opnieuw de zee op. Zoals de keren hiervoor loopt dit niet goed af. Hij lijdt wederom schipbreuk en spoelt als enige overlevende aan op een onbewoond eiland vlakbij Afrika. Hier begint Robinson zijn echte avontuur.

In dit deel van het verhaal duikt één van de motieven op; achterlaten en eenzaamheid. Robinson had zijn vader al achtergelaten, vrienden die hij was tegengekomen en tenslotte de landen Afrika en Brazilië. Als Robinson alleen op het eiland zit begint er een groot, eenzaam avontuur. 

Robinson is een echte volhouder en zet zijn leven voort op het eiland. Hij herontdekt dingen zoals pottenbakken. Hij zoekt uit hoe hij het best dingen kan telen en hoe hij een beschutting moet maken.  Hij leert geiten te houden en nog vele andere dingen. Hij moet nu zelf zorgen voor alles wat een mens gewoon is en normaal zomaar voor het grijpen heeft. Hij is afgesloten van de wereld maar er opent zich toch een grote nieuwe wereld!

Jaren gaan zo voorbij. Het boek is in de ik-persoon geschreven en je hebt dan ook het gevoel dat je je soms Robinson 'bent'. Het is gemakkelijk om jezelf te verplaatsen in zijn personage door de  manier waarop  Robinson zijn hele avontuur vertelt. Omdat het boek zo geschreven is dat Robinson zijn verhaal vertelt, staat er soms “maar daarover later meer”, of “toen wist ik nog niet dat…”, dus af en toe is er een niet logisch tijdverloop.  Deze momentjes breken  de realiteit van het boek, of juist niet. Door die momenten kan je  het gevoel krijgen  een levensecht dagboek te lezen.

Verder in het verhaal wil Robinson zich weer op de zee wagen en maakt hij een boot. Zoals gewoonlijk met de dingen die hij onderneemt,  loopt het fout. Robinson drijft van het eiland af maar geraakt er gelukkig ook terug op. Varen en in gevaar komen zijn zeker  motieven waar het om draait in het boek. Alle pogingen tot varen gaan over in levensgevaarlijke situaties die allemaal wel goed eindigen, toch voor Robinson.

Na vele jaren een rustig bestaan te hebben gehad op het eiland, beginnen er zich vreemde dingen voor te doen. Robinson vindt voetstappen op het strand en later ook botten van mensen. Hij voelt zich niet meer veilig. Na een tijdje wordt het duidelijk dat er kannibalen op het eiland zijn. Robinson vermoordt enkele van de kannibalen en redt een gevangene. Deze geredde gevangene wordt zijn enige vriend op het eiland, genaamd Vrijdag. Na een paar jaar terug rust gekend te hebben samen met zijn nieuwe vriend, gebeurt het allemaal opnieuw; kannibalen die het eiland betreden en die gevangenen bij zich hebben. Ook deze keer vermoorden Robinson en Vrijdag de kannibalen en bevrijden  ze  de gevangenen. 

Het verhaal eindigt wanneer  Robinson en de bevrijde gevangenen een schip kapen. Robinson keert met dit schip na 28 jaar terug naar Engeland. Terug in Engeland duikt opnieuw het motief eenzaamheid op. Robinson voelt zich even eenzaam als op het eiland; zijn vader is gestorven en hij voelt zich niet meer thuis in het gewone Engeland.

Deze tijdloze roman van Daniel Defoe is gebaseerd op het leven van de Schotse zeeman Alexander Selkirk die 4 jaar op een onbewoond eiland verbleef. Defoe is gezegend met een prachtige manier van schrijven die je het boek in een trek doet uitlezen. Al is het geen dik boek krijg je het gevoel iets overrompelend gelezen te hebben, nooit gelovend dat dit zo compact is beschreven. Robinson Crusoë, zoals de titel je al vertelt, gaat over een man, genaamd Robinson Crusoë, met dromen, een man die een nieuw inzicht krijgt over de wereld. Een absolute 'must have' in je boekenkast.