Red ons, Maria Montanelli door Herman Koch

Red ons Maria Montanelli

“Red ons Maria Montanelli” ,geschreven door Herman Koch, gaat over het leven van een schooljongen. Hij vertelt in een terugblik over zijn leven en van alles wat hij heeft meegemaakt.

Samenvatting
“Red ons Maria Montanelli” gaat over een jongen. De ik-persoon. Hij woont in een rijke buurt en zit op het Montanelli lyceum, waar hij het duidelijk niet naar z’n zin heeft. Iedereen daar is verwaand, vind zichzelf even perfect en bedoeld alles maar al te goed. Zo omschrijft hij zijn school. Dan komt er ook een zwakbegaafde jongen op zijn school waarvan hij maar al te graag flink op zijn gezicht wil timmeren. Ook thuis heeft hij het niet makkelijk. Zijn moeder overlijd namelijk aan kanker en zijn vader gaat met een andere vrouw. Hij heeft een bloedhekel aan haar, maar hij doet alsof hij er niet mee zit. Hij gaat in therapie. Hij vertelt heel veel over de relatie van zijn vader en de weduwe, het blijkt dat het hem toch dwars zit. De week erna moest hij de psycholoog terugbellen maar als hij belt blijkt hij gestorven te zijn. Hij hoeft niet naar een ander. Uiteindelijk sterft ook de zwakbegaafde jongen vlak voor zijn ogen en wordt hij van school afgetrapt. In het verhaal tracht hij te bewijzen dat de dood van de jongen te wijten is aan de ‘sjieke buurt.’ In het ontroerde slot van de roman lijkt hij tenslotte toch vrede te krijgen met zijn omgeving, zonder te vervallen in de onverschilligheid van de volwassenen om hem heen.

Waarom vind ik het een goed boek?
Het is een goed boek, omdat je je blijft afvragen wat er met die zwakbegaafde jongen is gebeurd. Bijna in elk hoofdstuk kom je weer iets meer over de zwakbegaafde jongen te weten, en word er wat over zijn dood verteld. (meestal aan het einde van het hoofdstuk). In hoofdstuk 1 staat:”Waar dit verhaal in de eerste plaats over gaat is hoe de zwakbegaafde jongen op onze school de dood heeft gevonden.” Dus je weet dat de zwakbegaafde jongen overlijd in het verhaal. In bijna elk hoofdstuk lees je hoe erg hij zich aan de zwakbegaafde jongen ergert. Hij zegt constant hoe graag hij hem totaal in elkaar wil slaan, dat hij graag eens flink op zijn kop wil timmeren en met zijn vuisten op dat ‘stompzinnige gezicht’ wil beuken. Pas in hoofdstuk 10 kom je meer over zijn dood te weten. In hoofdstuk 10 gaat over een werkweek wat de leerlingen gaan doen. Ze kunnen kiezen uit drie dingen: een tocht met roeiboten, het maken van een poppenfilm en een fietstocht, waarvoor de ik-persoon had gekozen. “Ook de zwakbegaafde jongen had voor de fiets gekozen, wat een fatale vergissing was, hoewel niemand daar op dat moment nog enig vermoeden van had. Als hij nou maar met de poppenfilm was meegegaan, misschien was het dan wel heel anders gelopen allemaal en had hij zijn hele leven nog zwakbegaafd kunnen blijven.” Je kunt uit ‘fatale vergissing’ en ‘zijn hele leven nog zwakbegaafd kunnen blijven’ halen dat de dood van de zwakbegaafde jongen waarschijnlijk zou gebeuren tijdens de fietstocht. In hoofdstuk 12 verteld de ik-persoon een vooruitblik. Hij zegt dat hij zich nog goed herinnerde wat van Baalen zei toen hij het woord mocht voeren op de begrafenis van de zwakbegaafde jongen. Het is namelijk op de laatste dag gebeurd, de dag voordat ze naar huis zouden gaan. Als je dat stukje leest ben je benieuwd of hij gaat vertellen hoe de zwakbegaafde jongen is gestorven. In hoofdstuk 13 weet je dat de jongen is gestorven aan een ongeluk. “Nee, ik had de zwakbegaafde jongen graag nog eens een keer goed hard en langdurig op zijn stompzinnige kop willen timmeren, maar het is er niet meer van gekomen. Uiteindelijk heeft de eer aan zichzelf gehouden en is er op eigen houtje tussenuit geknepen.” Hij is dus niet op een andere manier gestorven (bijv. vermoord). In dit hoofdstuk gebeurde het. Hij vertelt dat van Baalen steeds vroeg of ze ,de ik-persoon en zijn vrienden, het echt niet hadden kunnen voorkomen. De ik-persoon en een paar vrienden waren er dus bij toen het gebeurde. “Zonder enige aanleiding deed hij plotseling een stap naar achteren, viel ruggelings in de verkeerde richting achterover en donderde toen in één keer door naar beneden.” Vertelde hij erna. De zwakbegaafde jongen is van de brug gevallen. Na de dood van de zwakbegaafde jongen word de ik-persoon van school getrapt en word niet aangenomen bij andere scholen. Dat vindt hij juist minder erg, omdat hij nou eindelijk van het ‘geouwehoer’ af is van volwassenen. Dus dat is misschien nog het enige positieve. “Er wordt nu een nieuwe bladzijde omgeslagen. Hij gaat nu bedenken hoe het verder moet. Hij heeft zijn hele leven nog voor zich.”


Ook vind ik dat ‘Red ons Maria Montanelli’ medelevend is. Het is zielig na alles wat hij allemaal heeft meegemaakt. Zo’n prettig leven heeft hij niet. Hij woont (zoals hij het beschrijft) in een vreselijke buurt. “Soms, als ze op maandag het luchtalarm laten loeien, om te oefenen, dan stel ik me voor dat er plotseling een Spitfire naar beneden komt duiken om die hele duffe kankerbuurt eens goed onder vuur te nemen, dat ze in paniek alle kanten op spurten, want een beetje gewone drukte en een beetje leven, dat is nou precies waar het ontbreekt.” Iedereen daar is verwaand en rijk. En hij zit op een vreselijke school, de Maria Montanelli school, daar gaat het verhaal ook vaak over. In de oorlog hebben de Engelsen de buurt een keer gebombardeerd, omdat in het schoolgebouw het hoofdkwartier van de Duitse geheime politie. Hij zegt dat ze die school mooi gemist hadden. Het liefst wou hij dat de school platgebombardeerd was. Dat is dus zijn kijk op de buurt en de school. Het is best jammer en ook zielig dat hij dat vind, want zo’n vervelende buurt of school is het niet. Zijn moeder, waar hij het meest mee op kon schieten, is gestorven aan kanker. Ondertussen ging zijn vader met een andere vrouw waar hij een bloedhekel aan had. ”Die weduwe waar mijn vader het mee houdt, is er ook zo één als die in die slagerswinkel. Zo’n vrouw die als een fregat over straat zwenkt en alleen maar oog heeft voor haar eigen uitstraling.” Maar hij kent de vrouw niet persoonlijk. Hij voelt zich verraden dat zijn vader met een andere vrouw gaat, zelfs toen zijn moeder doodziek was. Uiteindelijk gaat hij naar een psychiater. Eerst had hij er niet zo’n goed gevoel bij. Hij vond een psychiater maar nergens op slaan, daar ging de hele de hele buurt heen en daarna vertellen ze aan elkaar hoe erg ze ervan zijn opgeknapt. Hij zegt dat het erop neerkomt dat de enige verandering is dat iedereen zijn verhalen nu ook aan hun naaste durven te spuien. Uiteindelijk heeft hij toch zijn hart uitgelaten en alles waar hij mee zat aan de psychiater verteld en vindt hij het wel wat. Hij heeft eindelijk iemand om erover te kunnen praten. Wanneer hij hem 10 dagen later terugbelt voor een nieuwe afspraak blijkt dat de psychiater is overleden.

Nadelen van dit boek
Maar ik kan begrijpen dat er ook mensen zijn die dit een minder goed boek vinden, want de ik-persoon is aan één stuk door negatief. Het is een beetje een ‘somber’ boek. Hij haat alles en vind alles even vervelend en vreselijk en hij wilt het liefst een onschuldige jongen in elkaar slaan, omdat hij zwakbegaafd is. Het is een beetje overdreven. Je word er bij wijs van spreken zelf ook depressief van. Aan de andere kant is dat niet zo heel gek dat hij zo doet na alles wat hij heeft meegemaakt. Ik weet niet hoe ik me zou gaan gedragen als al die dingen mij zouden overkomen. En aan het eind lijkt hij toch vrede te hebben. Dat is dan nog wel positief.

Dus “Red ons Maria Montanelli” is een goed boek, dat geschikt is voor zoal jongeren als ouderen. Het is een boek dat ik kan aanraden.