Publieke werken door Thomas Rosenboom

Zakelijke gegevens: Titel: Publieke werken
Auteur: Thomas Rosenboom
Uitgever: Querido
Jaar van uitgave: 2004
Eerste druk: 1999
Aantal bladzijden: 488 Titelverklaring: Het boek speelt zich af in de tijd dat er in Amsterdam veel stadsvernieuwing plaatsvond. ‘Publieke werken’ is een onderdeel van de gemeente dat zich hiermee bezighoudt. Zij maken beslissingen over de bouw van wegen, bruggen en natuurlijk het Centraal Station. Vedder voelt zich erg betrokken bij de stadsvernieuwing. Onder de schuilnaam ‘Veritas’ schrijft hij stukken naar de krant waarin hij commentaar geeft op de beslissingen van publieke werken. Personages Walter Vedder: Vedder is rond de 60 jaar en is vioolbouwer van beroep, maar dat is hij niet altijd geweest. Toen hij nog getrouwd was, maakte hij kasten. Toen z’n huwelijk kinderloos bleef en zijn vrouw hem verliet, werd hij daardoor als het ware gestimuleerd om op zoek te gaan naar het hogere: hij richtte zich op het maken en verkopen van violen. Walter Vedder is altijd kinderloos gebleven maar voelde zich wel als een vader voor de vondeling Theo. Hij is heel eenzaam. Hij heeft een bijzonder karakter. Hij wil laten zien wie hij is, en wil belangrijk zijn. Hij voelt zich wel heel belangrijk omdat hij het gevoel heeft dat de NV Victoria Hotel niet om hem heen kan met de onderhandelingen. Hij probeert zich te mengen onder mensen van hoog aanzien (zoals de groep van belangrijke vioolbouwers of architecten) en probeert er op die manier bij te horen, maar hoe goed hij ook z’n best doet, het lukt hem niet. Christof Anijs: Christof Anijs is een apotheker in Hoogeveen, van ruim zestig jaar oud. Hij is getrouwd met Martha, de dochter van de vorige eigenaar van de apotheek “De twaalf apostelen” van wie hij de apotheek heeft overgenomen. Hij heeft geen universitaire opleiding maar wel een brandmeesterdiploma die hij maar in de apotheek hangt wanneer hij ziet dat hij geen academische diploma’s heeft om op te hangen maar de nieuwe apotheker dat wel heeft. Qua karakter lijkt Anijs heel sterk op zijn neef Vedder: hij kan het ook niet verdragen onbelangrijk te zijn. Hij organiseert feesten, culturele avonden en is voorzitter van allerlei verenigingen. Hij spreekt overal Latijnse woorden doorheen zoals bij goedkeuring het stopwoordje ‘bene bene’. Dat alles om maar zo belangrijk en ontwikkeld mogelijk te lijken. De apotheker is een buitengewoon vriendelijke man. Hij doet veel voor de arme mensen, hij staat altijd voor ze klaar. Daarin gaat hij wel te ver: hij speelt voor dokter bij de veldelingen, ook weer om belangrijk gevonden te worden. Hij laat zich door de veldelingen dokter noemen en vergelijkt zichzelf met Mozes en Jezus. Net als Vedder leeft Anijs in zijn eigen wereldje en is een eenzaam persoon

De personages lijken verschrikkelijk veel op elkaar. Allebei leven ze in hun eigen wereld met veel fantasie, allebei doen ze erg hun best om tot een hogere stand te komen. Ze horen niet echt ergens bij en zijn eenzaam. Alles wat ze willen is dat andere mensen hen respecteren en tegen ze opkijken. Ze doen heel erg hun best om mee te gaan in de enorme vooruitgang van die tijd, maar dat lukt hen niet. Opbouw Het boek in ingedeeld in proloog, 23 hoofdstukken en een epiloog. De hoofdstukken zijn genummerd d.m.v. Romeinse cijfers. Het boek begint met een proloog. Daarna begint het verhaal. De even hoofdstukken beschrijven het verhaal van Vedder, de oneven hoofdstukken die van Anijs. Die twee verschillende verhalen worden langzamerhand samengevoegd. Tijd Het verhaal zelf begint in 1888, maar de proloog is van een generatie eerder. De vertelde tijd is een jaar of twee en het verhaal eindigt dan ook rond het jaar 1890. Perspectief (vertelsituatie) De proloog is geschreven in het ik-perspectief, gezien vanuit Klein Pet, zoon van turfsteker Pet Bennemin. Het verhaal wordt verteld in het personaal perspectief. Het perspectief wisselt wel. In de oneven hoofdstukken zie je het verhaal door de ogen van apotheker Anijs in Hoogeveen en in de even hoofdstukken zie je het verhaal door de ogen van vioolbouwer Vedder in Amsterdam. Thema + motieven Een belangrijk thema uit het boek is ouder worden. De twee heren uit het boek zijn op leeftijd en hebben allebei het gevoel dat ze niets te betekenen hebben. Ze zijn beiden kinderloos gebleven en laten dus niets achter als ze er niet meer zijn. Ze zien de wereld veranderen en hebben er geen invloed op. Doordat het Victoria Hotel, Vedders huis wil hebben, heeft de vioolbouwer plotseling het gevoel van macht en belangrijk zijn. Anijs was eerst een belangrijk man in zijn woonplaats, maar door de komst van de universitair opgeleide apotheker, raakt hij in paniek en heeft hij weer het gevoel onbelangrijk te zijn. Door zich te wijden aan de arme turfstekers krijgt Anijs weer het gevoel dat hij iets betekent. Het boek laat ook zien hoe bevlogenheid kan omslaan in totale waanzin. Vedders onderhandelingslust, slaat om in een obsessie die hem blind maakt voor het feit dat het Victoria Hotel wel zonder zijn huis kan. Anijs’ betrokkenheid bij de arme turfstekerfamilies maakt hem eerst een sociale persoonlijkheid. Later in het boek gaat hij zelfs zonder enige kennis operaties uitvoeren om de mensen daar te helpen. Hij slaat door. Taalgebruik/stijl Genre Dit boek is een historische roman.
Stroming De stroming van dit boek is Moderne letterkunde. Auteur Biografie
Thomas Rosenboom wordt op 8 januari 1956 in Doetinchem geboren als tweede kind in een katholiek en volgens eigen zeggen ‚typisch zakengezin’. Na het atheneum gaat hij in Nijmegen psychologie studeren, maar breekt die studie na drie jaar af om in Amsterdam met Nederlands te beginnen. De studiewissel wordt ingegeven door Rosenbooms respect voor auteurs en zijn verlate drang er zelf een te worden: „Ik ben relatief laat gaan schrijven, op mijn 21e ongeveer, en niet zoals veel schrijvers al op hun tiende of zoiets.“ Bibliografie
1983. De mensen thuis. Amsterdam: Em. Querido`s uitgeverij bv. 183p. 1985. Vriend van verdienste. Amsterdam: Em. Querido`s uitgeverij bv. 263p. 1994. Gewassen vlees. Amsterdam: Em. Querido`s uitgeverij bv. 732p. 1995. Parade. Zuthpen: De Lange Afstand. 1999. Publieke werken. Amsterdam: Em. Querido`s uitgeverij bv. 488p. 2003. De nieuwe man. Amsterdam: Em. Querido`s uitgeverij bv. 315p. 2004. Spitzen. Amsterdam: Em. Querido`s uitgeverij bv. 92p.