Het Leesverslag

1. Titelbeschrijving van het boek

BAKKER, G. Perenbomen bloeien wit. Amsterdam, 1999. Herziende versie 2007

2. Samenvatting

Het boek ‘Perenbomen bloeien wit’ gaat over een gezin van drie zoons, een vader en een hondje. De moeder in het gezin is naar Italië vertrokken met een andere man toen de kinderen nog jong waren. Het vertrek van moeder viel iedereen zwaar, maar niemand in het gezin kan echt goed met zijn gevoelens omgaan. Gerard bijvoorbeeld (de vader) vervangt moeder door een snotkleurig autootje, waarvan hij heel veel gaat houden. Gerson (de jongste zoon) en Klaas en Kees (tweelingbroers) spelen vaak het spel ‘Zwart’. Tijdens dat spel is het de bedoeling dat iedereen zijn ogen dicht doet (dus je bent er even niet) en een doel zoekt dat daarvoor al is bepaald. Je moet dat doel proberen te vinden met je ogen dicht. Het leven van het gezin is rustig en vrolijk, iedereen houdt van elkaar, tot op een fatale zondagmiddag. De jongens hebben een afspraak bij opa en oma en rijden hier naartoe in Gerard zijn snotkleurige autootje. Gerard is gewoon van plan om de hoofdroute over de snelweg te nemen, totdat Gerson aangeeft dat hij heel graag de perenbomen wil zien bloeien. Deze keuze wordt zeer ingrijpend. Na het zien van prachtige witte perenbomen, komt er een kruispunt. Dit kruispunt kun je zien als een normaal kruispunt voor auto’s en ander verkeer, maar je kunt het ook bekijken als een kruispunt in het leven van Gerson, Gerard, Klaas en Kees. Stop je hier? Of sla je een weg af, een weg naar een totaal ander leven? De jongens slaan de weg af, maar hierbij worden ze aangereden. Vanaf hier wordt het boek heel somber. Nadat Klaas last van zijn nek had, Kees een gebroken arm, Gerard een aantal hechtingen in zijn gezicht, Gerson anderhalve week in coma en Daan buiten vergeten was, wordt alles anders. Gerson merkt dat hij blind is, wat eerst niemand hem durft te vertellen. Meteen is Gerson al heel chagrijnig, hij heeft niet echt zin om zich aan te passen aan zijn blindheid. Dat is begrijpelijk natuurlijk, want aan blindheid kan je jezelf ook niet zomaar aanpassen! Gerard en de tweeling denken dat de chagrijnigheid van Gerson maar tijdelijk is, maar hoe verder ze komen in de tijd, hoe meer ze gaan merken dat Gerson altijd chagrijnig is en er echt geen zin meer in heeft. Gerson wil bijvoorbeeld geen kunstogen, waardoor hij er heel eng uitziet. Ook wil hij geen blindengeleidehond, omdat hij Daan al heeft (absoluut niet bedoeld als blindenhond) en hij dit als verraad ziet tegenover hem. Gerson leeft eigenlijk een beetje in zijn eigen wereldje, samen met Daan, omdat hij de enige is waarmee hij kan praten (vindt hij zelf dan). De relatie tussen Gerson en de rest van het gezin verslechtert steeds meer, hij wil niet geholpen worden, het liefst wil hij gewoon dood. Dit merk je als het perspectief bij Gerson ligt. Je merkt dat hij depressief is en dat hij zich op dingen als grafstenen heel erg thuis voelt. In de zomervakantie, als Klaas, Kees en Gerson bij Jan en Anna (opa en oma) gaan slapen, zegt Gerson ‘Ik wil hier nooit meer weg’. Hij maakt zijn bewering tamelijk waar, want na nog wat rondgeloop en nagedenk, besluit hij om zichzelf te verdrinken in het meer waar hij zoveel mooie tijden heeft meegemaakt. Hierbij gaat hij alleen met Daan een wandeling maken (zegt hij) en besluit uiteindelijk om zich aan het lot over te geven.

Een paar dagen later wordt Gerson gevonden in het meer. Daan, vanuit wie het perspectief op de bladzijdes over Gerson zijn dood werd verteld, was nog steeds aan het wachten tot Gerson terugkwam. Maar Gerson was dood, hij zou nooit meer terugkomen.

Na Gerson zijn dood veranderden er nog enkele dingen in het leven van de tweeling en Gerard. Ten eerste gingen de ogen van Gerard open, je hebt er niets aan om je problemen weg te slapen, dus besluit hij om de confrontatie met de werkelijkheid aan te gaan. Ook vindt het gezin dat ze op zoek moeten gaan naar moeder in Italië.

Het boek heeft een open einde en eindigt met het besluit dat ze op zoek gaan naar moeder.

3. Persoonlijke reactie

Ik vind het een boek dat je echt aan het denken zet over wat er met je zou gebeuren als je blind zou worden. Ook houdt het boek je aan het denken, omdat je niet weet hoe Gerson, de hoofdpersoon, zal reageren op de mensen die medelijden met hem hebben en hem steunen, want de eerste reactie van heb je het idee dat hij boos is op iedereen die hem probeert te helpen. Dit verandert wel na mate het boek vordert, maar het wordt niet positief. Het lijkt of Gerson alles beslist in het huishouden. Dat is niet zo en daarom komen er soms ruzies. Die ruzies maken op het verhaal een leuke afwisseling met de gewone dagelijkse zaken.

Het boek is ook goed en boeiend geschreven en geeft niet te veel beschrijvingen. Dit kan ook komen, omdat de hoofdpersoon blind is op de helft van het boek. Ik vind dit prettiger lezen, omdat ik dan vrijer ben met mijn fantasie met bijvoorbeeld het inschatten van ruimtes.

Kortom een goed geschreven boek, met een boeiend verhaallijn.

4. Thematiek

Het thema van het boek is blind worden. De motieven van het boek is dat hij bang is dat hij zelf nooit meer iets alleen kan doen.

5. Perspectief en Vertelsituatie

Bij perenbomen bloeien wit is er spraken van een meervoudig perspectief. Je ziet de gedachten van vier personen. Gerson, Kees, Klaas en Daan de hond zijn deze vier personen, maar Gerson zijn gedachten krijg je het meest te zien.

6. Structuur

Het verhaal begint vanaf het begin (ab vo). Eigenlijk is er zelfs een introductie van het verhaal. Hierin wordt de geschiedenis van het gezin en Gerson speciaal verteld.

Het verhaal is gesloten, omdat de hoofdpersoon is verdronken. Hij zij dat hij op die plek wou blijven en dat deed hij ook op het laatst.

7. Tijd

Het verhaal speelt zich op dit moment af, want er zijn auto’s, ziekenhuizen en scheidingen.

De vertelde tijd is ongeveer een half jaar. We beginnen in begin voorjaar en eindigen in begin november.

De vertelde tijd is 132 bladzijden (142 in de niet herziende versie)

Het is een snel verhaal waarbij je 132 bladzijden nodig hebt voor een half jaar. Er zitten veel tijdsprongen in. Je slaat een keer wel 2 maanden, maar in het verhaal had het ook gewoon een dag kunnen zijn, omdat je niets mist van de ontwikkelingen van de hoofdpersoon.

Het is een niet-chronologisch verhaal, omdat je soms terug gaat in de tijd om een gebeurtenis over de moeder van Gerson, Klaas, Kees terug ziet.

8. Ruimte

De ruimte heeft heel veel met het thema te maken, want Gerson is bind en kan niets meer zien. Dit betekent dat hij dus niet meer naar de mooie landschappen kan kijken. Hij weet alleen hoe het landschap er uitziet als Klaas, Kees of Anne, Gerson zijn oma, het voor hem beschrijft. De weersomstandigheden zijn ook van belang, want het maakt hem niet meer uit. Hij gaat binnen zitten als het zonnig is en buiten zitten als het regent.

9. Taalgebruik en Stijl

Het normaal van dit boek dat er weinig beschrijvingen zijn en veel beschouwingen en dialogen. Dit komt natuurlijk, omdat de hoofdpersoon blind is en dus niet meer kan beschrijven of zien. Hij zit in een moeilijke tijd en hij is dus vaak in gedachten. Ook zijn er dialogen deze zijn meestal discussies of mensen die meeleven met Gerson.

De schrijfstijl van dit boek is eenvoudig, omdat er weinig beschrijvingen inzitten en dat maakt het boek dun en eenvoudig. Het is ook humoristisch of sarcastisch geschreven, dit zit vooral in de antwoorden van Gerson. Ook wordt het boek heel persoonlijk, want je wordt echt meegetrokken in de belevenis van Gerson.

Eigen recensie

Niek van Schaik; Gerbrand Bakker – Perenbomen bloeien wit

Uitgegeven door Collee in 2007; 132 bladzijden

Perenbomen bloeien wit gaat over het leven van Gerson. Gerson woont samen met zijn tweelingbroers, Klaas en Kees en de hond, Daan, bij zijn vader. De moeder van de kinderen is er vandoor gegaan met haar minnaar. Ze stuurt de kinderen elk jaar een paar kaartjes. Ze spelen vaak het spel ‘zwart’, bij dit spel doe je of je blind bent en zoekt een object. Ze krijgen een ongeluk en nu moet Gerson altijd zwart spelen.

Het boek wordt vaak verteld door de tweeling die beide 17 zijn, maar hun taalgebruik is niet van die leeftijd. Alles is formeel en er is nooit een grote scheldpartij die je wel zou verwachten tussen jongens van 17 jaar oud en hun vader. Ook heeft het boek tijdverspringingen, die het boek afkappen. Er konden meer gebeurtenissen in het boek. Nadat hij dus uit het ziekenhuis was ontslagen gebeurt er niet zo veel.