Paradiso door Kees van Beijnum

Paradiso 30-11-10
Kees van Beijnum
Uitgeverij De Bezige Bij Amsterdam
1e druk januari 2008
6e druk februari 2008

Op een warme zomerochtend is ‘geluksdeskundige’ Mart Hitz onderweg naar zijn vrouw om haar te vertellen dat hij haar voor een ander gaat verlaten. Aan de rand van zijn woonplaats stuit hij op een wegversperring. De dijk langs de ringvaart blijkt doorgebroken en de bewoners zijn overgebracht naar een sporthal. Als hij zijn vrouw daar niet kan vinden, begint een even duistere als zenuwslopende zoektocht die hem door het onbekende leven van zijn vrouw voert. Het beeld dat hij van haar en van zijn huwelijk had, blijkt voornamelijk een bedenksel. Wanneer zijn veertienjarige dochter, ingefluisterd door zijn schoonouders, hem de verdwijning begint te verwijten, staat hij helemaal alleen voor zijn opdracht: het vinden van de vrouw die hij wil verlaten.

(flaptekst)


Hoofdpersonages

Mart Hitz
De hoofdpersoon van dit boek is Mart, een vader van in de veertig die niet goed weet wat hij wil met zijn leven. Hij staat op het punt een moeilijke beslissing te nemen, namelijk zijn vrouw te vertellen dat hij haar gaat verlaten. Op het zelfde moment breekt de dijk bij hem in de buurt door. De hele wijk is daardoor genoodzaakt te evacueren en zijn plan valt in duigen.

Mart is een emotionele man, hij zit met zijn gevoelens in de knoop en pleegt overspel. Wanneer zijn vrouw plotseling verdwijnt, is hij vastberaden haar terug te vinden en beseft hij dat zijn liefde voor haar toch niet uitgeblust is als hij aanvankelijk dacht. Hij vindt het lastig te kiezen tussen de twee relaties die hij erop na houdt. Wil hij liever spannende sensationele avontuurtjes met Karin, zijn scharrel of het huiselijke warme gezin met zijn vrouw Dana en dochter Adèle?

‘’Misschien had hij haar de hoop geschonken waarvoor ze was gekomen. En ook hij hoopte. Op iets dat niet tussen de struiken was, niet in haar mond, dat ergens was, op een plaats waar hij geen idee van had.’’

Mart heeft het goed getroffen qua werk. Hij is een ‘’geluksgoeroe’’. Hij geeft inspirerende lezingen over het vinden van geluk, maar de vraag dringt zich op: heeft hij het zelf wel gevonden? Hij is een bekende personality geworden. Doordat hij ook boeken over zijn werk heeft geschreven kennen veel mensen hem. Op straat wordt hij wel eens herkend en dat vind hij niet erg prettig. Hij moet dan vaak uitleggen wat hij ook al weer doet voor werk, want de meesten mensen zijn z’n boeken alweer vergeten.

Dana
De vrouw van Mart. Je komt niet veel van haar persoonlijkheid te weten. Veel uiterlijke verschijnselen worden tot in details beschreven door Mart.

‘’In gedachten zag hij hoe zijn vrouw het uittrok, langzaam de rits naar beneden schoof, haar blote, zomerbruine armen een voor een uit de mouwen bevrijdde. De aanblik van het ordentelijk gevouwen jackje op het zwarte leer van de achterste bank beangstigde hem. Haar geur, nog zo duidelijk aanwezig begon te vervliegen.’’

Ook wordt het in het boek duidelijk dat Mart eigenlijk niet helemaal zeker weet of hij zijn vrouw nou wel zo goed kent. Door middel van de wanhopige zoektocht die hij houdt naar zijn vrouw komt hij bijvoorbeeld te weten dat Dana bij een psycholoog onder behandeling is en dat ze een affaire heeft gehad met een twintig jaar jongere adonis. Ik kreeg in het boek het idee dat Dana nogal koudbloedig is. Ze toont niet veel emoties en moet bijvoorbeeld ook niet huilen wanneer Mart vertelt dat hij vreemdgaat.

Karin
De minnares van Mart. Karin is getrouwd, maar vindt haar relatie met Mart waardevoller. Zij wil daarom uit het huwelijksbootje stappen. Ze is werkelijk hoteldebotel van Mart en wil graag dat hij Dana verlaat voor haar. Ze is aanhankelijk, dat merk je op uit de sms’jes die ze stuurt en de telefoontjes die ze pleegt met Mart.

’Kun je praten?’ vroeg ze toen hij had opgenomen.
‘ja.’
‘Waar ben je en hoe is het gegaan?’
‘Ik het haar nog niet verteld.’
‘Nog steeds niet’?’’

Mart beschrijft voornamelijk haar uiterlijke kenmerken. Mart en Karin voelen zich vooral lichamelijk tot elkaar aangetrokken. Dit wordt nog eens bevestigd door de wilde buitenseksscène tussen de twee. Helaas voor hen wordt die verstoord door een vriendinnetje van Adèle, die langs vaart in een kano.

Adèle
De veertienjarige dochter van Mart. Een verstandige puber die zich soms volwassener opstelt dan haar ouders. Dat leid je af aan de ruzies die haar vader met haar heeft en de adviezen die ze hem geeft over zijn relatieproblemen. Adèle weet dat haar vader vreemd gaat en staat er op dat hij het snel aan haar moeder vertelt. Ze wil niet dat haar ouders uit elkaar gaan en blijft verder vrij nuchter onder de situatie.

‘’‘Adèle, Ik dacht dat Vera vanmiddag bij je was,’ zei hij.
‘was ze ook. Maar ik kreeg een telefoontje.’
Hij probeerde ontspannen te glimlachen.
‘En wie was er bij jóu? Ze keek hem recht aan, woedend maar ook iets van smekende machteloosheid in haar blik. De parkeerplaats bolde achter haar op, wit en oogverblindend als een laken in de wind.
‘Iemand die jij niet kent, ik kan het je nu niet uitleggen.’
‘Probeer toch maar’.’’

Mart vindt het lastig om zijn dochter volwassen te zien worden. Zijn gedachtes dalen in het boek af naar de tijd toen zij nog een klein meisje was.

De student
Een jongen van rond de vijfentwintig jaar met dreadlocks en een reggae uitstraling.
Hij heeft geen vaste woonplaats en struint rond in zijn oude Volkswagen om klusjes te doen. Zijn auto is zijn enige bezit en tegelijkertijd ook zijn huis.

‘Het is een jonge vent, volgens Gini. Ze heeft hem zakken aarde en planten zien sjouwen toen ze de verkeerd bezorgde post bij jullie langs bracht. Een maand of wat geleden was dat’.

Op een dag, wanneer Mart met hem een gesprek aanknoopt om te vragen of hij zijn vrouw heeft gezien, doet de student alsof zijn neus bloedt, terwijl hij dondersgoed weet waar Dana uit hangt. De jongen is zelfverzekerd. Hij laat zich niet uit het veld slaan door de veertigjarige echtgenoot van Dana en durft zich na de affaire gewoon bij hen thuis te vertonen om het tuinterras te betegelen.



De tijd
Dit boek speelt zich af in het heden. Dat kun je opmerken aan genoemde apparatuur en de faciliteiten van alledag, zoals bowlingcentra en restaurants. De tijd, het hedendaagse tijdperk, is belangrijk voor het verhaal. Als Mart geen telefoon gehad zou hebben was het niet mogelijk geweest om de politie van de vermissing van zijn vrouw te kunnen melden. Het tweede, belangrijke detail voor het boek, namelijk de geheime relatie van Mart en Karin, zou dan misschien wel niet bestaan hebben. Het zou dan praktisch onmogelijk geweest zijn om zo’n intieme relatie met zijn minnares te hebben. Ze spreken elkaar namelijk vaak over de mail en de sms, zodat hun partners niks doorhebben.

‘’Zijn mobiel ging. Op het schermpje herkende hij het nummer van Karin. Hij nam niet op.
Is dat haar?
Hij knikte.’’



De plaats
Het verhaal speelt zich waarschijnlijk in de buurt van Eemnes af. In ieder geval een plaats dichtbij Amsterdam. Dat ben ik te weten gekomen door een scène waarin Mart wordt verhoord door een rechercheur van het gebied Gooi, Vecht en Eemstreek, waarbij onderzocht wordt hoe het kan dat Dana spoorloos is. Het tweede in het boek wat dit doet bevestigen is dat Mart’s vader en zijn scharrel Karin op een half uur rijafstand in Amsterdam- Noord wonen. Wat dus ongeveer zou kloppen.

‘’Ze bekeken hem van top tot teen toen hij ze de hand schudde. Hun namen drongen niet tot hem door, slechts ‘regio Gooi en Vecht en Eemstreek’ bleef hangen.’’