Titel boek: Oorlogswinter Schrijver: Jan Terlouw Uitgever: Lemniscaat Eerste druk: 1972
Ik heb dit boek gekozen omdat het me een erg interessant boek leek. Ik zou ook graag willen weten hoe het was in het verzet tijdens de hongerwinter van 1944/45. Het leek me toen ik dit boek koos ook een erg spannend boek. Mijn eerste persoonlijke reactie na het lezen van het boek. Het is erg aangrijpend dat de hoofdpersoon op zo’n jonge leeftijd al in aanraking komt met zo veel geweld, zijn vader wordt doodgeschoten en zijn vriend wordt gemarteld. Het is ook erg spannend omdat hij een Engelse vliegtuigpiloot in het geheim voor de Duitsers verscholen houdt. Het boek had ook een einde dat je niet verwacht want een goede vriend van de familie blijkt een verrader te zijn aan de bezetters. Michiel van Beusekom woont in de Vlank, een dorp vlak bij Zwolle, waar zijn vader burgemeester is. Het is Tweede Wereldoorlog tijdens de winter van 1944/45. Op een dag vroeg Dirk, de buurjongen van Michiel, aan hem of hij een brief kon bewaren en hem aan Bertus Hardhorend kon geven als Dirk niet terugkwam, want Dirk zou een overval op een distributiekantoor plegen. Tijdens de overval werd Dirk opgepakt, dus ging Michiel de brief aan Bertus brengen maar door omstandigheden kwam hij er niet toe die brief die dag nog aan Bertus te brengen. Op dezelfde dag werd Bertus nog opgepakt door de Duitsers. Toen besloot Michiel de brief zelf te openen en in de brief stond dat Dirk een Engelse piloot die neergestort was had verzorgt en verstopt in een hol dat Dirk zelf had gegraven de piloot heette Jack. Vanaf toen ging Michiel voor die piloot zorgen. Michiel betrok ook zijn zus Erica erbij, omdat zij verpleegster is en Jack een flink aantal verwondingen heeft. Oom Ben, een goede vriend van de familie wordt er ook bij betrokken. Na een paar maanden was Dirk opeens in het hol waar Jack ook was. Hij was zwaar mishandeld en kon moeilijk lopen. Het was ondertussen wel duidelijk dat Dirk was verraden. Op een gegeven moment wou Jack weer terug naar Engeland, daarom vroeg Michiel aan oom Ben of hij misschien een ontsnappingsroute zou kunnen bedenken. Dat vond oom Ben wel goed dus ging hij samen met Erica naar Jack toe, Michiel bleef thuis. Toen Richel tegen het schuurtje achter hun huis zat uit te rusten hoorde hij opeens harde stemmen. Opeens wist hij wie hun verraden had, want toen Dirk die brief gaf waren ze in het schuurtje en oom Ben was daarbuiten aan het houthakken en had dus alles gehoord wat ze zeiden. Het was oom Ben en die zou nu met Jack zo naar de Duitsers toe kunnen. Michiel kon ze nog net op tijd tegenhouden, ze fouilleerden Ben en kwamen allerlei spullen tegen die er op wezen dat Ben hun verraden had. Ze besloten hem over te leveren aan het verzet. Tijdens de overlevering werden de munitiewagens waar ze langs kwamen beschoten oom Ben probeerde te ontsnappen maar werd tegelijk met de munitiewagens van de aardbol weggevaagd. - Het verhaal is wel werkelijk, maar het is een fictie verhaal want de schrijver heeft het bedacht. Het verhaal zou nooit zo precies zijn gebeurd en is dus geen fictie. - De spanning wordt opgebouwd door mensen te verdenken van verraad die het niet zijn daardoor krijg je vermoedens en open plekken. De belangrijkste open plek is natuurlijk:’’wie heeft Dirk verraden”? Er gebeuren meerdere dingen in het verhaal waarbij verraad wordt gepleegd. Hierdoor krijg je ook een verwijzing naar de dader. - De belangrijkste personages die in het verhaal voorkomen zijn: > Michiel van Beusekom hij is 15 jaar oud en erg behulpzaam. Hij is ook erg volwassen voor zijn leeftijd. > Dirk Knopper hij is de buurjongen van Michiel en is ouder. Hij niet bang en zit in het verzet. > Jack hij is een Engelse piloot die is neergestort met een vliegtuig. Hij wordt eerst door Dirk verzorgd en later door Michiel. Hij is verliefd op Michiels zusje die zijn wonden verzorgd. > Erica zij is het zusje van Michiel. Zij helpt Jacks wonden te verzorgen en ze wordt verliefd op hem. > Oom Ben hij wordt oom genoemd omdat hij een goede vriend was van de familie Beusekom. Michiel had bewondering voor hem omdat hij zei dat hij al 4 jaar in het verzet zat. In werkelijkheid bleek hij een verrader te zijn. > Michiel zijn vader hij is burgemeester van het dorpje de Vlank. Hij wordt doodgeschoten door de Duitsers. - Het boek begint helemaal in het begin. Michiel heeft dan nog geen problemen die krijgt hij later in het boek pas. Verder verloopt het boek precies in volgorde zoals de gebeurtenissen zich afspelen dus het is logisch-gronologisch. Op het einde krijg je een climaxpunt en dat is dan gelijk het einde van het verhaal. - Het verhaal speelt zicht tijdens de tweede wereld oorlog af in 1944 en 1945 op de laatste bladzijde schrijft de schrijver nog een klein stukje over michiel en dat is in 1972. - Door de oorlog sterft zijn vader en dat is eigenlijk het motief als hij in het verzet gaat ook het verraad van zijn vriend Dirk is een belangrijk motief. Het thema van het verhaal is oorlog. - Het is de personale vertelsituatie, want een persoon verteld alsof hij Michiel zelf is maar het staat er in de hij vorm. - Het speelt zich af in het Nederlands dorpje de Vlank in Overijssel. Daar in de buurt is een bos, rivier de IJssel en een paar boerderijen. De schrijver heeft ervoor gekozen niet de ruimte precies te beschrijven. Ik heb door het lezen van het boek wel wat geleerd en dat is dat oorlog nergens nodig voor is en dat het alleen maar verliezers maakt. Door het boek ben ik niet anders over het onderwerp gaan denken want ik heb ook andere oorlogsboeken gelezen waarin dezelfde mening naar voren kwam van de schrijver. Het verhaal bevat heel veel gebeurtenissen om te blijven boeien. Michiel maakt in het boek allemaal dingen mee die zich heel snel achter elkaar opvolgen. De gebeurtenissen in het boek hebben ook allemaal met elkaar te maken. De gebeurtenis die de meeste indruk op me heeft gemaakt is dat wordt beschreven hoe mensen hun eigen graf moesten graven. Af en toe kwam er een leger met gevangenen langs en die werden dan opgesloten in de kazerne in het dorp. Als dan iemand probeerde te ontsnappen moest hij zijn eigen graf graven en dan werd hij doodgeschoten op de rand van dat graf. Het heeft zoveel indruk op me gemaakt omdat je niet kunt begrijpen hoe de mensen die dan schieten dat kunnen doen het is gewoon keihard. Michiel heeft wel eigenschappen die ik bewonder. Hij schiet iedereen te hulp ook mensen die hij niet kent, hij houd zich erg goed aan beloftes en hij helpt zijn moeder erg in het gezin sinds zijn vader dood is. Ik vind de manier waarop Michiel zijn probleem oplost erg goed. Hij uit zijn wraak door mensen die door de Duitsers vervolgd worden te beschermen en niet door zijn vijanden te vermoorden. Het verhaal hangt goed samen. Alle gebeurtenissen in het verhaal hebben met elkaar te maken. Het verhaal is ook erg spannend en boeiend dat komt doordat de gebeurtenissen zich zo snel opvolgen. Het eind is erg goed. Alle open vragen uit het verhaal worden beantwoordt en daar hou ik van. Ik vind het verhaal helemaal niet lastig om te lezen dat komt doordat het natuulijk een jeugdboek is. Er zitten weinig flashbacks in waardoor je je niet gaat afvragen waar het opeens over gaat. Ik vind dat het taalgebruik past bij het onderwerp en bij de personages. Want Michiel en Dirk gebruiken bijvoorbeeld woorden als moffen en dat past prima bij het onderwerp en de personages. En als volwassenen tegen elkaar praten gebruiken ze vaak de aanspreekvorm u en dat past wel bij die tijd en die personages die dan praten.