A. Samenvatting van de inhoud. De vader van Arnold is een fanatiek NSB’er en Arnold zit zelf bij de Jeugdstorm. Hij denkt dat de NSB alleen maar goede dingen doet. Hij wordt vaak gepest op school en als hij soms iets verkeerds zegt slaan ze hem in elkaar. Als hij het op een dag zo zat is gaat hij niet naar school als hij bij een haven is ziet hij een paar Duitse soldaten die een boot aan het uitladen zijn en opeens worden beschoten door Engelse vliegtuigen en ook Arnold. Als er een vliegtuig uit de lucht wordt geschoten wijst hij de Duitse soldaten de weg naar de plek waar de piloot is neergekomen. Hij denkt zelf dat hij iets goeds heeft gedaan. Als hij een paar dagen daarna een stukje aan het lopen is ziet hij een jongen uit zijn klas die hem wel eens geslagen heeft. Hij gaat hem volgen en opeens is hij hem kwijt dan ziet hij hem uit een woonboot komen. Als de jongen weg is gaat hij kijken wat er is in die boot dan ziet hij allemaal gestolen spullen als hij weg gaat schrijft hij een briefje onder de deur door waarop staat: ik weet van de gestolen spullen leg 10 gulden onder de witte steen bij de ingang van het park. Dit lukt, als hij het de tweede keer wil doen gaat het fout ze pakken hem maar hij ontsnapt. Hij vertelt het aan zijn vader en ze gaan naar het politiebureau en vertellen het. Even later horen ze dat de woonboot in de brand is gestoken. Een paar dagen later begint zijn vader over de verjaardag van ‘’hun’’ leider Mussert. Die wordt gehouden in Utrecht hij wil er graag heen maar zijn vader weet het niet hij vindt dat Arnold niet altijd trouw is. Als het dan zover is mag hij toch mee. Hij vond het geweldig. Als het nieuwe schooljaar weer begint zit er een nieuwe jongen in de klas hij heet Piet Bergman. Hij zit ook bij de NSB en Arnold en hij worden al snel vrienden. Omdat hij vrienden is met Piet wordt hij niet meer gepest want Piet is erg sterk en zit ook bij de Jeugdstorm. Maar Arnold vindt de Jeugdstorm niet meer zo leuk hij vindt het saai. Als de moeder van Arnold erg ziek wordt schuift zijn vader al het werk aan de kant zelfs de belangrijke vergaderingen. Als zijn moeder weer beter is gaat het vriezen maar het ijs is nog niet zo dik en Arnold zijn moeder vindt het geen goed idee dat hij gaat schaatsen. Dit doet hij toch en het wordt erg mistig en hij ziet niet zo goed meer waar wakken zijn dan zakt hij opeens door het ijs en hij blijft met zijn schaats vastzitten dan komen 2 jongens hem helpen maar de ene jongen wil dit niet omdat Arnold bij de NSB zit. Maar ze helpen hem toch. De school van Arnold wordt dan verplaats naar een oude fabriek. Als er dan op school een razzia word gehouden nemen ze ook de jongen mee die Arnold heeft geholpen dit begrijpt hij niet. En steeds meer fanatieke NSB’ers worden vermoord en ook Arnolds vader word bang. Arnold is verliefd op een meisje uit zijn klas en hij vindt dan bij haar in de tas een krantje van VRIJ NEDERLAND. Hij neemt het mee en als hij thuis is leest hij het en ziet dan de Duitsers ook veel slechte dingen doen en praat hierover met zijn vader maar die zegt dat hij dit niet moet geloven. Hij geeft dan een valse naam op als hij moet zeggen van wie hij dit krantje heeft. Als hij een paar dagen later een brief moet posten loopt hij langs het station en ziet dan dat er joden in de trein worden geladen. Hij is geschokt en vergeet de brief op de post te doen. Als hij weer naar school gaat ziet hij dat er een razzia is en alle leerlingen doen mee. Hij ziet een aanplakbiljet met de lokale regels. Toen hij bij school kwam was die dicht. Hij loopt dan terug over het plein en ziet daar een hele grote groep mensen staan dat tegen de regels van de Duitsers is en er komt een pantserwagen het plein op rijden en die begint te schieten hij kan nog net bukken. Arnold zijn vader heeft een nieuwe baan gekregen op het distributie kantoor. En Arnold gaat soms wel eens mee om te helpen. Als er dan op een dag een overval wordt gepleegd wordt hij erg bang. Een paar dagen later loopt hij door het bos en dan komt hij Marloes tegen ze had een lekke band en Arnold wou haar helpen maar dit wou ze niet. Als ze dan weg wil lopen scheurt haar tas en er vliegen honderden papieren in het rond. Het waren de bonnenkaarten. Arnold belooft niets tegen zijn vader te zeggen. Dan zegt zijn vader een paar dagen later dat ze de daders al op het spoor zijn. Arnold wil niet dat Marloes gepakt wordt en daarom gaat hij naar haar huis toe om haar te waarschuwen maar het is al te laat er staat een overvalwagen voor de deur. Marloes denkt dat Arnold het toch tegen zijn vader had gezegd omdat hij al even bij hun voor de deur stond Marloes is zo kwaad dat ze hem een slag in het gezicht geeft dan loopt ze het schoolplein af. Toen Arnold een paar dagen later kolen moest halen komt hij de twee jongens van de woonboot weer tegen Karel rot en Martin Jonkers. Ze slaan hem in elkaar en hij komt in het ziekenhuis. Naar een paar weken op een zaal met andere mensen mag ontmoet hij Jeroen die door de Duitsers in zijn achterwerk is geschoten. Jeroen wordt bewaakt door een Duitse soldaat zodat hij niet kan ontsnappen. Ze worden vrienden en als Arnold weg mag naar huis moet Jeroen nog blijven. Arnold verzint een plan om Jeroen te laten ontsnappen. Hij stopt het pistool van zijn vader, wat hij had gekocht omdat hij bang was dat ze hem zouden vermoorden, in een koekjes trommel en daarboven op koekjes. Jereon ontsnapt dankzij Arnold en de Duitse soldaat die hem bewaakte is dood. Op dinsdag 5 september moeten Arnold, zijn vader, moeder en zus vertrekken naar Duitsland omdat de geallieerden al in het zuiden waren als ze bij de trein annkomen en in moeten stappen zegt Arnold dat hij naar de wc moet hij klimt over het hek en gaat in de bosjes liggen. Het duurt een ewigheid voordat hij de trein hoort wegrijden. B. Verhaalanalyse. 1. Titel: Oorlog zonder vrienden. Titelverklaring: De titel heet denk ik zo omdat Arnold helemaal geen vrienden heeft in de oorlog dit komt omdat zijn vader bij de NSB werkt en daarom wordt hij buitengesloten en gepest op school. 2. Soort verhaal: Het is een oorlogsverhaal. 3. Personen: Hoofdpersoon: Arnold. Leeftijd: In het begin van het verhaal 14 en aan het eind 16. Karakter: Een lieve jongen die zijn medemens wil helpen. Uiterlijk: Word in het verhaal niet beschreven. Gedrag: Soms wat opstandig tegen ouders of leraren. Milieu: Hij komt uit een normaal gezin. b. Korte beschrijving van de andere personen: Koos Arnold’s vader: Hij is een NSB’er in hart en nieren en is erg streng. Gea Arnold’s moeder: Zij is het niet altijd eens met haar man en ze is minder streng. Rita Arnold’s zus: Zij maakt veel ruzie met Arnold

Marloes: Arnold is verliefd op haar maar zij werkt voor het verzet. Piet Bergman: Hij komt pas later in het verhaal en hij zit ook bij de Jeugdstorm net als Arnold. Martin Jonkers: Hij vindt Arnold maar een vuile verrader en wil hem het liefst voorgoed uit de weg ruimen. Karel Rot: Hij denkt er net zo over als Martin. 4. Tijd: A. Het verhaal speelt zich af in 1942 tot 1944. B. Ja. 5. Vertelwijze: Het verhaal wordt verteld door een alwetende verteller. 6. Ruimte: In de stad waar Arnold woont maar ook in de omgeving daarvan. 7. Onderwerp: Arnold en zijn problemen thuis of op school en daar om heen. 8. Taal: Soms vond ik het taalgebruik wel moeilijk zoals in het begin dat Arnold met die duitsres aan het praten was daar snapte ik niet alles van. En soms nog wat oud hollandse woorden die ik niet begreep maar het boek was goed te lezen. C. Mening: Ik vond het een mooi en spannend boek waar ik soms gewwon in verder wou lezen als de les afgelopen was het was erg spannend. Ik vond het alleen jammer dat het verhaal een open eind heeft. D. Informatie over de schrijver: Evert Hartman word in 1937 in Dedemsvaart geboren en verhuist in 1947 met zijn familie naar Kampen. Van 1958 tot 1965 studeert hij sociale geografie aan de Rijksuniversiteit. Ondertussen was hij al begonnen met lesgeven in Hoogeveen. Daar is hij leraar aardrijkskunde tot 1992. Vanaf dat jaar gaat hij alleen nog maar bezig met boeken schrijven. In 1994 overlijdt Evert Hartman.