Beschrijvingsopdracht
Samenvatting Het verhaal gaat over de vriendschap tussen de ik'-figuur en Oeroeg. De ik'-figuur is een zoon van een Nederlandse planters familie die een onderneming beheerden in Kebon Djati diep in het bergland van de Preanger. Oeroeg is een echte inlandse jongen, zoon van Sidris en Deppoh die als mandoer werkte bij de onderneming. De jongens zijn ongeveer even oud en omdat de ik'-figuur enig kind blijft trekt hij dagelijks veel met Oeroeg op. Het verhaal is een lange terugblik op dit samenzijn. Bij alles waar de ik'-figuur aan moet denken in zijn jeugd komt automatisch het beeld van Oeroeg boven. Ze waren onafscheidelijk. De ik'-figuur is kind aan huis bij Oeroeg's familie. De ik'-figuur heeft weinig contacten met zijn ouders. Zijn moeder is ziekelijk en zijn vader is vaak weg. Het is zijn vader een doorn in het oog dat de ik'-figuur zo slecht Nederlands spreekt. Er komt een medewerker van de onderneming, meneer Bollinger, om hem beter Nederlands te leren. Oeroeg wordt hier van buitengesloten, maar hij mag wel staan te luisteren. Oeroeg blijkt hier al erg leergierig. Tijdens een bezoek van gasten uit Batavia wordt er besloten om ‘s avonds een bezoek te brengen naar Telaga Hideung, het Zwarte Meer. Een meer waar over geheimzinnige verhalen de ronde doen. De ik'-figuur mag mee en ook Deppoh is één van de begeleiders. Men gebruikt een oud vlot om over het meer te varen. De groep is echter veel te wild, waardoor er een stuk van het vlot afbreekt. De ik'-figuur valt eraf en in een poging om hem te redden verdrinkt Deppoh, die verstrikt raakt in de vele waterplanten. Door dat Oeroeg's vader bij deze gebeurtenis overleden is, mag ook Oeroeg mee naar de lagere school in Soekaboemi. Daar gaan de jongens elke ochtend met de trein naar toe. Een trein met een echte stoomlocomotief met wagons zonder glas. In het begin van de middag komen ze dan weer terug. De herinneringen van de ik'-figuur gaan in op de vele kleuren groen, geuren en het geklater van het water van de bergbeekjes. Omdat Oeroeg's moeder in een dienstwoning woonde, moet zij verhuizen, wat een behoorlijke achteruitgang betekent. De familie accepteert dit als normaal. Oeroeg's school bezoek maakt dat andere inlanders opmerkingen tegen hem gaan maken. Na de scheiding van de ouders van de ik'-figuur komt hij bij Lida in Soekaboemi wonen, die voor hem zorgt. Als deze hoort van Oeroeg en wat die voor hem betekent mag die ook bij haar komen. Lida is ongehuwd en beheert een pension. Oeroeg's vorderingen vallen haar op en zij vindt dat hij verder moet leren. Als de ik'-figuur naar de HBS in Batavia gaat komt hij daar in een internaat. Lida verkoopt haar pension en begint een nieuw in Batavia. Zij betaalt de kosten voor de MULO van Oeroeg. Zij hoopt dat hij later arts zal worden. In Batavia groeien de jongens een beetje uit elkaar. Oeroeg krijgt een paar andere vrienden erbij, waardoor het op school minder met hem gaat. Op voorspraak van Lida mag hij ook op het internaat komen, waardoor er meer controle op hem is. Op het internaat zitten voornamelijk kinderen van Europese ouders en een enkele zoon van een inlandse regent. Oeroeg past hier niet tussen. Op de MULO heeft hij minder problemen: daar zitten vooral halfbloeden. Alleen de ik'-figuur gaat op voet van gelijkheid met Oeroeg om. Na de MULO gaat Oeroeg inderdaad voor arts leren in Soerabaja, aanvankelijk met een beurs, maar later weer op kosten van Lida. In Soerabaja krijgt Oeroeg politieke interesses, waardoor hij zich keert tegen de Europese overheersing en het dom houden van de man in de desa. Als de ik'-figuur hem daar een keer opzoekt krijgt hij alle argumenten over zich heen. Zelf heeft hij daar nog nooit over nagedacht. Oeroeg, die nooit erg aardig voor Lida was geweest en altijd alle zorgen van haar voor hem maar voor gewoon had aangenomen, blijkt nu trots te zijn op haar: ze werkt in een inlands ziekenhuis als verpleegster en leert Javaans. De ik'-figuur gaat voor zijn ingenieursopleiding naar Delft, waar hij tijdens de tweede wereldoorlog studeert. Na zijn studie neemt hij een baan in zijn geboorteland en gaat dus terug naar Indonesië. Tijdens een bezoek aan zijn geboortestreek komen alle herinneringen weer boven. Ook gaat hij weer naar dat geheimzinnige meer Telaga Hideung. Opeens staat er een inlandse strijder voor hem, waarin hij Oeroeg meent te herkennen. Het enige wat deze tot hem zegt is Ga weg, je hebt hier niets te zoeken'. Oeroeg verdwijnt en de ik'-figuur blijft met lege handen achter. Hij komt tot de conclusie dat Oeroeg net is als het meer: Ik kende hem als een spiegelende oppervlakte. De diepte peilde ik nooit. Persoonlijke reactie Ik vond het een mooi verhaal met veel diepgang. De gevoelens van een Nederlander in een land waar hij eigenlijk niet welkom was (door oude kolonisatie), kwamen heel duidelijk naar voren. Ik kan heel goed begrijpen hoe de Nederlander zich moet hebben gevoeld toen zijn beste vriend uit zijn jeugd hem niet eens meer wilde spreken. Zeker nu ik met geschiedenis Nederlands-Indië als examenonderwerp heb kan ik dat goed vergelijken. Dat moet heel pijnlijk zijn geweest. Ook hoe Oeroeg zich altijd al moet hebben gevoeld. Niet zozeer tegenover de ik'-figuur, maar wel de situatie die er altijd al was. De ouders van de ik'-figuur

waren nog heel erg Nederlands en kwamen nog met de gedachte dat de inlanders van Indonesië ondergeschikten waren. Ook wilde de vader van de ik'-figuur niet dat zijn zoon te veel met Oeroeg om zou gaan omdat hij anders té Indisch zou worden. Zijn zoon bemachtigde de Indische taal ook veel beter dan de Nederlandse taal. Daarom kwam meneer Bollinger ook op het toneel. Om zijn zoon beter Nederlands te leren voordat het nieuwe schooljaar zou beginnen. De hoofdgedachte van het verhaal, twee vrienden van verschillende culturen die steeds meer uit elkaar groeien, komt ook heel erg duidelijk naar voren. Dat is in die tijdsperiode en omgeving ook heel erg logisch, want het onafhankelijk worden van dat land was in opkomst. Het is ook heel erg begrijpelijk dat Oeroeg zo nationalistisch is geworden. Hij was namelijk een jongen die al vroeg rijp was, lichamelijk en geestelijk. De kloof die er was ontstaan tussen de twee vrienden bleek hem niet zo dwars te zitten. Waarschijnlijk heeft hij onbewust altijd al een beetje vijandelijk gevoel tegenover de ik'-figuur gehad. Ik vond het open einde van het verhaal heel goed passen bij de rest van het boek. Het was onbelangrijk en nutteloos geweest als er verder was ingegaan op de toekomst van de ik'-figuur. Het verhaal, de kloof tussen twee vrienden, was namelijk al afgelopen. Een open einde heb ik altijd al mooi gevonden. Zo wordt er nog iets aan je eigen fantasie over gelaten. Wat verder ook mooi was, was dat de ik'-figuur niet zeker wist of hij nou werkelijk Oeroeg gezien had of niet. Hierdoor kwam heel mooi naar voren hoe erg verschillend de twee waren ten opzichte van elkaar.