1. Zakelijke gegevens
Auteur: Hella s. Haasse
Titel: Oeroeg, uitgeverij Querido, Amsterdam 1995, 40e druk (1e druk 1948), 122 bladzijden. Genre: novelle
1. Eerste reactie
Keuze: ik heb dit boek gekozen omdat mijn vader me het boek aanraadde en het boek is niet al te dik. Inhoud: Ik vind het een erg mooi boek, heel ontroerend ook. Vooral het laatste gedeelte vond ik erg ontroerend, toen Jan* vrij hard op zijn plaats werd gewezen door zijn beste vriend. *Het verhaal is geschreven in de ik persoon, en zijn naam word niet genoemd. Daarom noem ik hem maar Jan, omdat dat het schrijven van dit verslag wat makkelijkere maakt. 2. Verdieping
Samenvatting: Jan word geboren en groeit op in Nederlands-Indië. Hij is vanaf zijn geboorte af aan grote vrienden met Oeroeg, een inlandse jongen. Ze hebben samen een gezellige tijd; ze spelen veel buiten, houden agressieve spelletjes op de rotsen, gaan vaak zwemmen in een rivier of lopen gewoon wat rond. Jan heeft weinig contact met zijn ouders, hij is meer in het huis van Oeroeg. Zijn vader vindt het erg dat hij vaak met Oeroeg speelt en zo erg Indisch word, hij heeft liever dat Jan Hollands blijft. Jan daarentegen voelt zich veel beter hier samen met Oeroeg. Op een keer gaan Jan en zijn vader en moeder en vrienden van hen mee op een vlot een meer op. Midden op het meer breekt ineens het vlot door overbelasting. Iedereen weet zich te redden behalve de vader van Oeroeg, hij verdrinkt. Het gezin van Oeroeg vertrekt daarop naar een familielid. Het is overigens zo dat zowel Oeroeg als Jan erg veel moeten verhuizen of intrekken bij iemand, wat bepaald word door hun ouders. DE moeder van Jan heeft al een tijdje een soort geheime relatie mat meneer Bollinger. Waarschijnlijk daarom vertrekt moeder naar Europa, achtervolgd door meneer Bollinger. Vader is er nu alleen nog met Jan. De vader gaat op reis, maar wil Jan niet meenemen. Vader wil dat hij naar een internaat in Holland gaat, maar dat wil Jan absoluut niet. Hij trekt uiteindelijk in bij mevrouw Lida die een soort hotel bezit. De jongens gaan nu beide naar een hogere school, er begint een periode van puberteit. Ze spijbelen veel, gaan veel uit en zijn soms crimineel bezig. De band tussen hen verslecterd snel, ze groeien uit elkaar. Na een lange tijd vertrekt Jan naar Holland om daar een diploma te halen. Er verstrijkt weer een lange tijd voor Jan terug kan naar Nederlands- Indie. Als hij daar aankomt zoekt hij erg naar Oeroeg, maar zonder resultaat. Uiteindelijk komt hij hem toch tegen, maar niet op de manier die Jan had verwacht. In het oerwoud staat Oeroeg daar ineens met een revolver in zijn hand en bedreigt Jan. Hij is waarschijnlijk een verzetsstrijder geworden in de tijd van dekolonisatie van Indië. Oeroeg is Hollanders gaan haten door hun overheersing en is in deze periode wraak aan het nemen. Hij begroet Jan totaal niet, maar beveelt hem alleen maar om weg te gaan. Hij zegt dat Jan hier niet hoort. Dit is een grote schok voor Jan, die zich hier erg thuisvoelt en zich verheugde Oeroeg weer te zien. Onderziek van de verhaaltechniek. 1. De schrijfster gebruikt naar mijn mening vrij moeilijk taalgebruik en een ingewikkelde zinsopbouw. Daar komt nog eens bovenop dat er wat Indische termen worden gebruikt. 2. Het verhaal speelt zich af in Nederlands-Indie zo rond de 2e Wereldoorlog. Het begint voor de oorlog als Nederland Indie beheert. Dan komt de dekolonisatie en het verzet van Indieers op gang. Het boek eindigt na de oorlog als het een en het ander verwoest is. 3. Er spelen maar weinig belangrijke verhaalfiguren in. Jan en Oeroeg zijn de belangrijkste, gevolgd door de vader van Jan, die het leven van Jan erg beïnvloed. Van Jan kom je weinig te weten, maar des te meer van Oeroeg. Oeroeg laat zijn gevoelens nooit echt uit, hij is een beetje een ingedoken persoon. Ook is hij soms verlegen. Hij groeit arm op, maar groeit door zijn snel leervermogen en hulp van anderen uit tot een goed student. Alleen vervalt hij uiteindelijk in een verzetsstrijder. De vader van Jan is een vrij streng man. 4. Belangrijke situaties in het boek zijn o.a. het feit dat beiden gaan studeren. Daardoor neemt hun band erg af. De belangrijkste situatie vond ik echter de laatste, waarbij Oeroeg in het oerwoud ineens als verzetsstrijder en Hollanderhater voor Jan staat en hem ijskoud wegstuurt. 5. Het verhaal is verteld in de ik-persoon. Je merkt alles mee vanuit Jan en er is geen sprake van een alwetende verteller. Op zoek naar de thematiek. 1. Het thema van het verhaal is de vriendschap tussen Jan en Oeroeg. Deze is in het begin heel hecht maar groeit langzaam uit elkaar. 2. Tekstgedeelten die typerend zijn voor dat thema zijn bijvoorbeeld de situaties waarin ze gezellig samen spelen. Of de situatie bij het station waarbij Jan vertrekt naar Holland en Oeroeg het nauwelijks erg vind. En de welbekende laatste situatie is ook erg belangrijk. 3. De titel van het boek is “Oeroeg” wat overeenkomt met de naam van de hoofdpersoon. De titel heeft echter niets in zich van vriendschap. 4. Beoordeling

Ik vond het een aangrijpend en ontroerend boek. In het begin was het eigenlijk gewoon een verhaal van wat er op dat moment gebeurde, verder niet veel bijzonders, maar later merkte je goed de bedoeling achter de tekst. IK vond het erg mooi en ontroerend hoe Oeroeg zich steeds meer van Jan gaat verwijderen, en tegelijkertijd steeds ongevoeliger en crimineler wordt. Jan probeert alles te geven om zijn vriendschap met Oeroeg te houden, maar door het gedrag van Oeroeg vallen ze uiteindelijk toch uiteen. Het mooist vond ik nog wel de eindsituatie. Ik snap niet dat Oeroeg, die zijn hele jeugd goed bevriend is geweest met Jan, ineens zo ongelooflijk hard kan zijn tegen hem. Dat ontroerde me het meest. Ook bijzonder vond ik de situatie waarbij Jan voor het eerst een oerwoud ingaat waarvan hij denkt dat er allerlei bozen geesten rondhangen. Dat stuk vond ik best spannend geschreven. Verder kon ik me goed indenken in die angst van Jan, de angst om bespiedt te worden vanuit de schaduwplekken. Jammer van het boek vind ik dat de schrijfster wat weinig heeft verteld van de criminele periode van beide jongens toen ze in de puberteit waren. Het taalgebruik van dit boek vind ik iets te ingewikkeld. Het is wel veel beter dan van die simpele zinnen maar dit vond ik toch net iets te moeilijk. Ik heb het overigens wel heel goed kunnen lezen, ik moest alleen sommige lange zinnen een paar keer doorlezen voordat ik ze begreep. Ik zou dit boek veel mensen aanraden. Het verhaal is wel wat kort (122 blz.), maar daar word het verhaal niet minder om.