Druk: elfde, 1970
Uitgeverij: em. Querido’s uitgeverij
Samenvatting
De ikpersoon (Westerse jongen) en Oeroeg (Inlandse jongen) hebben een goede vriendschap met elkaar. Omdat de ikpersoon geen goede band heeft met zijn ouders en Oeroeg dezelfde leeftijd heeft, trekken ze veel met elkaar op. Het verschil tussen de ikpersoon en Oeroeg is vooral hun ras. In Indië staan inlanders onder Westerlingen. Op een avond komen er gasten uit Batavia op bezoek en gaan ze naar Telaga Hidueg, het Zwarte Meer. Oeroeg en de ikpersoon hadden altijd al wilde fantasieën over het Zwarte Meer, maar de ikpersoon durft niet aan zijn ouders te vragen of Oeroeg meekan, omdat Oeroeg een Inlander is. De gasten, zijn ouders, Oeroeg’s vader(hij kent het Zwarte Meer goed, en gaat als leiding mee) en de ikpersoon varen over het meer, wat zwart is van alle waterplanten die erin zitten. De gasten doen te wild en de ikpersoon valt van het vlot af. Oeroeg’s vader is de eerste die in het water springt om hem te redden. Maar hij komt vast te zitten in een waterplant, en dat werd zijn dood… Het is vanzelfsprekend dat de vader van de ikpersoon de school van Oeroeg betaald en Oeroeg en de ikpersoon gaan nu allebei naar de lagere school. Ze gaan nog veel met elkaar om, ook al gaan ze naar verschillende scholen. Hun band is speciaal, hoewel Oeroeg nooit echt iets van zijn emoties of gedachtes laat weten. Als de ouders van de ikpersoon scheiden blijft de ikpersoon bij zijn vader wonen, maar het contact tussen hem en zijn vader wordt alleen maar minder. Dan krijgt zijn vader verlof van zijn baan en wil gaan reizen. De ikpersoon komt bij Lida in Soekaboemi te wonen, en zij zorgt voor hem. Als Lida van Oeroeg en hun vriendschap hoort, mag ook hij in haar pension wonen en zo komen de ikpersoon en Oeroeg weer bij elkaar. Lida merkt dat Oeroeg snel leert en ze vindt dat hij naar de MULO kan. De ikpersoon is klaar met zijn schoolopleiding en gaat naar de HBS in Batavia. Lida verkoopt haar pension en betaalt hiermee de MULO van Oeroeg(omdat de vader van de ikpersoon dat niet wil betalen). In Batavia groeien Oeroeg en de ikpersoon een beetje uit elkaar. Oeroeg krijgt andere vrienden en gaat zich anders gedragen. Hij laat zijn MULO verwaarlozen en Lida stuurt ook Oeroeg naar het internaat (waar de ikpersoon zat). Na de MULO gaat Oeroeg voor arts leren en als hij naar Soerabaja gaat, gaat hij zich met politiek bezig houden. Hij keert zich tegen de overheersing van de Europeanen en de onderdrukking van de mensen in de dessa(de laagste groep in Indië). Terwijl Oeroeg daar mee bezig is, gaat de ikpersoon naar Delft om voor ingenieur te studeren. Als hij zijn studie heeft afgerond gaat hij terug naar Indië. Op het moment dat hij daar aankomt zijn er opstanden door de politieke crisis in Indië. Hij gaat naar zijn geboortestreek en alle herinneringen van vroeger komen weer naar boven. Hij wil nog één keer naar het Zwarte Meer Daar staat dan opeens een inlandse strijder voor hem. Hij denkt dat het Oeroeg is, die hij in de man herkent. Maar de inlander zegt alleen dat de blanken hier niets te zoeken hebben en dat hij weg moet. ‘Oeroeg’ gaat weg en de ikpersoon blijft alleen over en vraagt zich af of hij voorgoed uit zijn geboorteland is weggejaagd door de Inlander. Ervaringsverslag Oeroeg
Ik heb dit verhaal gekozen, omdat ik van anderen gehoord had over dit boek en ik wilde het toen ook wel lezen. Ik had wel eens van de schrijfster gehoord, maar nog nooit eerder een boek van haar gelezen. Ik heb ook vaker boeken over dit onderwerp gelezen, maar ik vind Oeroeg, toch weer heel anders geschreven. Het bedrukt vaak meer de vriendschap dan het verschil tussen de zwarten en de blanken. De hoofdpersoon is de ikpersoon. Maar ook Oeroeg, de beste vriend van de ikpersoon, heeft een belangrijke rol. Misschien is Oeroeg, zelfs wel belangrijker, want het boek draait meer om Oeroeg dan om de ikpersoon. De ikpersoon en Oeroeg, zijn goede vrienden en houden zich bezig met dingen ondernemen met z’n tweeën. Ze spelen samen en later gaan ze samen jagen en praten. Ze gaan samen met de trein elke dag naar school. De ikpersoon en Oeroeg, hebben een goede relatie met elkaar. Maar wat de ikpersoon aan het eind van het boek goed omschrijft: ik kende Oeroeg, zoals ik het spiegelende oppervlak van het kratermeer kende, -maar de diepte heb ik nooit gepeild Dus een echte diepzinnige relatie was het ook weer niet. De ikpersoon is een eenzame jongen en hij gaat alleen met Oeroeg, om. In het boek wordt eigenlijk meer het leven van Oeroeg. Over Oeroeg is wel veel bekend. Het verhaal gaat over hem, want de ikpersoon en Oeroeg waren onafscheidelijk. Vooral toen ze nog op de onderneming woonden accepteerde Oeroeg alles. Het verschil dat er gemaakt werd tussen zwart en blank leek hem niets te doen. Hij praatte niet veel, vooral niet over zijn emoties. Hij is(zeker voor een inlander) een redelijk slimme jongen en kan vrij goed leren(hij haalt zijn MULO en gaat door voor arts te leren). Aan het eind van het boek verandert hij eigenlijk twee keer van karakter. Eerst wordt hij veel minder vriendelijk en meer een opschepperige Westerling. Dan aan het eind van het boek is hij echt een krijger en vecht voor zijn eigen land. Het speelt zich af in de 20e eeuw. Omdat het oorlog is als de ikpersoon naar Delft gaat en als hij terugkeert naar Indië is daar een politieke crisis, en dat was er in de 20e eeuw ook(na de tweede wereldoorlog) Het is niet noodzakelijk voor het verhaal om te weten, maar het heeft wel invloed op het verhaal. Omdat je je dan kan indenken hoe het in die tijd was in Indië. Je merkt het ook wel, omdat het verschil tussen blanken en zwarten sinds de politieke crisis verminderd is. Het verhaal speelt zich af in Indië, in Kebon Djati. Waar de ouders van de ikpersoon een onderneming hebben. Het grootste deel speelt in en om de onderneming af en op de plaatsen waar de ikpersoon en Oeroeg op school zaten. Later speelt het zich ook af in Nederland(Delft) waar de ikpersoon gaat studeren. Ik vind dat de plaats van het verhaal invloed heeft op het verhaal. In Nederland zou er nooit zo’n verschil meer zijn tussen rassen, terwijl dat in die tijd in Indië nog wel speelde. Ook de omgeving is typisch voor Indië. Het Zwarte Meer, de onderneming van de ouders van de ikpersoon, dus als het op een andere plaats zou spelen, zou het een heel ander verhaal worden. Wat aan het verhaal opvalt over de omstandigheden, is dat de ikpersoon een Westerling is. Ze hebben een huis van steen, vader heeft een eigen bedrijf, en er is genoeg geld om naar school te gaan en voor kleren. Bij Oeroeg thuis is dat anders, ze hebben minder uit te geven en hebben ook wel andere gewoontes. Deze omstandigheden zijn een decor voor het verhaal, maar hebben toch wel een grote rol. Het verhaal draait om de vriendschap, maar ook om de ongelijkheid, en die is in de omstandigheden duidelijk te vinden. Het verhaal wordt gevolgd vanuit de ogen van de ikpersoon. De ikpersoon verteld in het boek eigenlijk over zijn hechte vriendschap met Oeroeg, wat ze mee gemaakt hebben en hoe Oeroeg was. Ik vind het wel bijzonder dat het boek over Oeroeg gaat, maar vanuit de ogen van een ander is gezien. Daardoor lijkt het ook of je echt in het verhaal zit. Doordat het door deze ikpersoon geschreven is krijg je wel een bepaald beeld van Oeroeg, zijn ouders en Lida(de vrouw waar hij later bij moest wonen). Hij schrijft niet alleen de mooie dingen op van Oeroeg, maar ook zijn oppervlakkigheid bijvoorbeeld. De ikpersoon heeft geen goede band met zijn vader en schrijft dat zijn vader niet eet hoe hij met hem om moet gaan en niet begrijpt dat zijn zoon anders denkt. Je krijgt een negatief beeld van zijn vader, terwijl zijn vader ook goede dingen heeft gedaan, zoals Oeroeg’s school betaalt. De schrijfster wil met dit verhaal proberen de vriendschap tussen hem en Oeroeg op papier te zetten. Alle herinneringen van wat zij hebben meegemaakt, hoe Oeroeg was en hoe hij over Oeroeg dacht. Er zit ook wel een les in, want je leert weer meer over het verschil tussen blanken en zwarten in die tijd. Bijvoorbeeld dat Oeroeg niet hoger dan MULO mocht eerst, terwijl de ikpersoon voor ingenieur ging studeren. Dat is denk ik zowel de visie als een les. Ik denk dat ik wel weer wat van dit boek geleerd heb, maar dat is op zich bij elk boek zo. Ik denk dat er bij bepaalde dingen wat meer diepgang in had mogen zitten, zoals de dood van Oeroeg’s vader. Dat is in ongeveer vier regels gebeurd, terwijl dat wel een belangrijke gebeurtenis is geweest vind ik. Ik ben door het boek niet anders naar inlanders gaan kijken, omdat ik iedereen daarvoor ook al gelijk vond en niet speciaal door dit boek. Ik zou niet zo snel nog een boek lezen van deze schrijver, alleen als het onderwerp me toevallig interesseert Ik vind het niet echt mooi geschreven, omdat het op een saaie manier geschreven is, heel realisch en niet mijn stijl. Ik zou best nog een boek willen lezen over deze tijd, maar dan vooral de tijd van de politieke crisis in Indië. Ook wil ik nog wel een boek lezen over de plaats en het gebied, omdat het wel deel van het onderwerp vormde en ik vind het onderwerp wel interessant Ik zou ook hetzelfde onderwerp nog wel eens willen lezen, hoewel het boek niet echt een heel duidelijk onderwerp had.
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden