Ben jij 16 jaar of ouder? Doe dan mee aan dit leuke testje voor het CBR. In een paar minuten moet je steeds kiezen tussen 2 personen.

Meedoen

Noodlot door Louis Couperus

Beoordeling 8.5
Foto van een scholier
Boekcover Noodlot
Shadow
  • Boekverslag door een scholier
  • 6e klas vwo | 2276 woorden
  • 27 februari 2012
  • 24 keer beoordeeld
Cijfer 8.5
24 keer beoordeeld

Boekcover Noodlot
Shadow
Er is geen flaptekst.
Er is geen flaptekst.
Er is geen flaptekst.
Noodlot door Louis Couperus
Shadow
ADVERTENTIE
Overweeg jij om Politicologie te gaan studeren? Meld je nu aan vóór 1 mei!

Misschien is de studie Politicologie wel wat voor jou! Tijdens deze bachelor ga je aan de slag met grote en kleine vraagstukken en bestudeer je politieke machtsverhoudingen. Wil jij erachter komen of deze studie bij je past? Stel al je vragen aan student Wouter. 

Meer informatie
Algemene gegevens
Louis Couperus, Noodlot. Nijmegen 1990 (eerste druk 1890).

Motivatie boekkeuze
Ik wilde graag nog een wat bijzonderder boek lezen voor op mijn lijst en hoorde van iemand uit mijn klas dat dit een mooi boek was. In de klas hadden we eerder al 'de binocle' van Couperus gelezen en ik vond dat taalgebruik erg mooi. Verder had ik nog nooit een boek uit de 19e eeuw gelezen dus het leek me geschikt.

Samenvatting
Het boek begint vanuit het perspectief van Frank Westhove. Dit is een welgestelde man uit Nederland, die in Londen woont. Op een koude avond komt Frank een oude jeugdvriend van hem tegen, Bertie (Robert van Maeren). Eerst herkent hij hem niet, hij is gehuld in lompen en broodmager. Hij staat al uren in de kou op Frank te wachten, omdat hij niemand kent in Londen en een slaapplaats zoekt. Frank laat hem binnen, zorgt voor eten en laat Bertie bij hem slapen. Bertie is erg dankbaar en nederig. De volgende ochtend vertelt hij wat over zijn rondzwervende leven aan zijn nieuwsgierige vriend, maar geeft niet al te veel bloot. Na een maand is Bertie helemaal gewend aan het nieuwe luxeleven. Hij leeft volledig op Franks kosten, geeft veel uit en houdt (nog) bij wat Frank allemaal voor hem betaalt. Frank maakt het allemaal niets uit. Het amuseert hem hoe Bertie in Franks kringen wordt geïntroduceerd en dat hij zo gemakkelijk opgaat tussen de rijkelui. Frank vindt het leven niets waard en probeert het daardoor maar zo amusant mogelijk te maken. Op een dag verdwijnt Bertie ineens voor een paar dagen en Frank is erg ongerust. Als Bertie terugkomt blijft hij vaag over waar hij was. Ondanks zijn eerdere ongerustheid kan het Frank niet zoveel schelen. Hij vindt ook dit eigenlijk ontzettend vermakelijk.

Bertie blijft steeds maar. Eerst voelt hij zich nog schuldig, hij spreekt over weggaan. Deze gewetenswroeging verdwijnt doordat Frank zegt dat hij het niet erg vindt. Frank denkt dat hij niet meer zonder Bertie kan. Na een paar maanden gaan Bertie en Frank, op Berties voorstel en Franks kosten. In Noorwegen ontmoeten ze Eve Rhodes en haar vader Archibald. Het viertal trekt met elkaar op in Noorwegen. Frank en Eve worden verliefd op elkaar en zouden gaan trouwen. Bertie is daardoor bang zijn vriend te verliezen en daarmee zijn zorgeloze leven. Bertie begint na te denken over het manipuleren van Eve en Frank om zo hun huwelijk te voorkomen. Als hij met Eve praat wekt hij op een subtiele manier twijfel bij haar op. Frank begint Bertie vervelend te vinden, voornamelijk doordat hij veel met Eve optrekt. Als Frank Bertie vraagt wat hij van plan is te doen als Frank met Eve getrouwd is groeit Berties angst. Frank probeert Bertie aan een baan te helpen, maar Bertie reageert terughoudend. Alle betrekkingen die Frank heeft kennen Bertie ook. Bertie zou zich schamen voor Franks vrienden. Zelfs Eve weet niets van Berties afkomst. Frank krijgt het gevoel dat hij er niet goed aan gedaan heeft Bertie zo lang van zijn rijkdom te laten leven en dit maakt hem neerslachtig. Franks zwijgzaamheid versterkt Eve's twijfel en Bertie weet hier opnieuw handig op in te spelen. Zowel Eve, Frank als Bertie voelen zich ongelukkig.
Op een dag komt Eve's achterdochtigheid tot een hoogtepunt. Bertie zorgt er ongemerkt voor dat een vrouw uit het vroegere leventje van Frank en Bertie Frank aanspreekt met de woorden 'Zoo, dag Frank, dag lieve vent...' Ondertussen loopt Eve ernaast. Eve wordt er radeloos van en besluit Frank er uiteindelijk mee te confronteren. Frank ontkent, maar Eve gelooft hem niet. Ze krijgen een enorme ruzie en Frank duwt haar hardhandig van zich af. Ze zien elkaar niet meer. Intussen heeft Bertie zichzelf wijsgemaakt dat hij geen schuld heeft. Zijn zorgeloosheid keert weer terug. Frank mist Eve vreselijk en besluit haar een brief te schrijven. Bertie raakt opnieuw vervuld door angst en koopt de lakei van de Rhodes om, zodat Eve de brief nooit zal ontvangen. Frank stuurt nog een brief en uiteindelijk ook een naar Sir Archibald, maar krijgt geen antwoord. Frank wil langs de Rhodes gaan maar Bertie weerhoudt hem hiervan.
Frank en Bertie besluiten van het beetje geld dat Frank nog over heeft op wereldreis te gaan. Na twee jaar van zwerven verblijven zij een zomer in Scheveningen. Op een dag ziet Bertie Eve En Archibald over het strand lopen. Hij zegt niets tegen Frank maar besluit het noodlot ook niet te ontvluchten. Als Frank en Eve elkaar weer tegenkomen worden ze opnieuw verliefd en blijkt wat er met de brieven is gebeurd. Ze bedenken dat Bertie de enige kan zijn die weet wat er met de brieven is gebeurd en Frank besluit hem uit te horen. Bertie bekent en Frank wordt zo boos dat hij Bertie tot bloedens toe in elkaar slaat. Bertie is dood. Frank geeft zich aan bij de politie en wordt veroordeeld tot twee jaar gevangenisstraf. Eve blijft al die tijd in Nederlands met haar vader. Ze verlangt naar de dag dat Frank uit de gevangenis komt, maar is eigenlijk diep ongelukkig. Als Frank vrij is hangt de dood van Bertie telkens als ze bij elkaar zijn tussen hen in. Eve houdt van Frank, wil hem niet kwijt, maar ik tegelijkertijd bang voor zijn drift. Op een dag zegt Frank tegen Eve dat het beter is als ze bij hem weggaat, maar ze wil dit absoluut niet. In Franks vestzak zit een flesje met vergif. Eerst gooit ze het kapot, maar het blijkt nog heel te zijn. Ze drinkt de helft en geeft de rest aan Frank. Ze sterven samen.

De eerste persoonlijke reactie
Ik vond het een mooi boek, voornamelijk vanwege het taalgebruik. Ik had nog nooit eerder een boek gelezen met zulke lange volzinnen en uitgebreide beschrijvingen. Dit maakte het boek voor mij niet saai, maar juist interessant en het oude Nederlands viel mij niet tegen. Wat mij raakte was de omslag in het boek naar somberheid. Het begin is best vrolijk maar dat verandert. De gevoelens van de personages werden erg uitgebreid beschreven en werden steeds droeviger. Het was wel wat te dramatisch om echt goed mee te kunnen leven met de personages, maar de vorm van het boek maakte dat goed. Een voorbeeld van de mooie taal is deze beschrijving van het landschap in Noorwegen: 'De regen viel niet neêr, maar scheen slechts als vocht af te sijpelen uit het zwarte floers der wolken, die nog niet scheurden en in het westen tusschen twee bergen, die zich openden om een streepje der oceaan te laten doorschemeren, trilde iets bleekgouds en vaalrozigs, nauwelijks een paar lijntjes roze en een tikje goud: de aalmoes van een zonsondergang.'

Verdiepingsopdrachten

1. Open plekken

De achtergrond van Bertie vormt een belangrijke open plek in het boek. Volgens Frank verdween hij ineens toen ze vroeger bevriend waren. Ook is het aan het eind van het boek nog steeds niet duidelijk hoe Bertie in Amerika terecht kwam en wat hij daar nu eigenlijk gedaan heeft. Als Frank aan hem vraagt waar hij bijvoorbeeld is geweest als hij een paar dagen spoorloos verdwijnt geeft Bertie niet echt antwoord. Deze onduidelijkheden over de achtergrond van Bertie worden ook aan het eind niet ingevuld.

2. Personages
Frank Westhove
Frank in een ingenieur uit Nederland, woonachtig in Londen. Hij is rijk, maar leidt een verveeld leven. Hij leeft op als zijn vroegere vriend Bertie weer in zijn leven komt. Bertie amuseert hem zeer en Frank heeft het gevoel dat hij niet meer zonder hem kan: 'Daarbij was hij aan Bertie verslaafd geraakt als aan opium of morfine.' Doordat Bertie de enige is die hem nog kan amuseren kan het Frank ook niet zoveel schelen dat Bertie zijn geld over de balk smijt. Franks doel is dus eigenlijk zo'n amusant mogelijk leven te leiden. Als hij in Noorwegen verliefd op Eve wordt is Bertie niet meer de enige waar hij blij van wordt. Omwille van Eve gaat hij zich zelfs ergeren aan Bertie en aan het eind kan hij zijn bloed wel drinken. Frank is over het algemeen vriendelijk, maar kan ontzettend driftig worden. Als Eve hem niet gelooft schreeuwt hij tegen haar en duwt haar hardhandig van zich af en als hij erachter komt dat Bertie ervoor heeft gezorgd dat Eve en hij uit elkaar gingen slaat hij hem dood. Frank wordt dus driftig als zijn vertrouwen wordt beschaamd. Naarmate het verhaal vordert wordt Frank steeds zwaarmoediger. Hij heeft het gevoel dat hij niet meer gelukkig zal kunnen zijn. Dat is de reden dat hij Eve wil laten gaan en bereid is zelfmoord te plegen.

Bertie (Robert van Maeren)
Bertie is de beste vriend van Frank. Hij heeft een armoedig leven geleid en is daardoor erg blij dat hij op Franks kosten een onbezorgd leven mag gaan leiden. Hij omschrijft zichzelf als zelfzuchtig en zwak van geest. Bertie is aan de ene kant heel blij dat hij nu een luxe leven heeft, maar ook hij wordt steeds ongelukkiger naarmate het boek vordert. Aan het begin heeft Bertie nog scrupules en schrijft alles op wat Frank voor hem uitgeeft, maar nadat Frank herhaaldelijk heeft gezegd dat het voor hem geen moeite is en hij blij is samen met Bertie te zijn laat Bertie al zijn gewetensbezwaren vallen. Hij raakt zo gewend aan zijn rijke en luie leven dat hij er alles aan wil doen dit niet te verliezen. Hij bedriegt zijn beste vriend Frank op wiens kosten hij leeft. Hij gaat zelfs zo ver dat hij met Franks geld de lakei van de Rhodes omkoopt om Franks brieven aan Eve achter te houden. Bertie is een karakter dat het noodlot een handje helpt. Zelf gelooft Bertie heilig dat alles door het noodlot komt, dat hij eigenlijk niets aan de gevolgen van zijn handelen kan doen. Uiteindelijk leidt dat er ook toe dat Frank en Eve weer bij elkaar komen. Of het nu door het noodlot of door Bertie's luiheid komt, Bertie wacht rustig af totdat Frank er zelf achter komt dat de Rhodes in Scheveningen zijn.


Eve Rhodes
Eve is een jong meisje uit Londen. Zij komt Frank en Bertie tegen in Noorwegen als ze daar op reis is met haar vader sir Archibald. Ze wordt verliefd op Frank en Frank op haar. In het begin mag ze Bertie niet zo maar dat verandert. Eve is intelligent, belezen en mooi. Ze heeft veel fantasie. Naarmate het boek vordert verandert Eve van een vrij onbezorgd meisje in een dramatische piekeraar. Ze krijgt hallucinaties en voelt zich steeds minder goed. Daardoor wordt ze erg instabiel: het ene moment wil ze Franks zelfmoord voorkomen door het flesje vergif kapot te gooien, het volgende moment drinkt ze het halfleeg en geeft ze de andere helft aan Frank.

Sir Archibald Rhodes
Archibald is de vader van Eve, hij speelt een kleine rol in het verhaal. Zijn vrouw is overleden. Hij houdt veel van zijn dochter, maar is soms te nuchter om haar te begrijpen. Zo wil hij niet voor haar aan Frank gaan vragen of hij van een andere vrouw houdt, omdat hij denkt dat het onzin is. (En dat is het ook)

3. Fabel en sujet
De handelingen in het boek gebeuren op chronologische volgorde. Wel worden er grote sprongen in de tijd gemaakt.

4. Perspectief
In het Noodlot is sprake van een meervoudige vertelsituatie. Er wordt vanuit de ik-vorm verteld, door Frank, Bertie en Eve. Dit zijn geen objectieve personen, omdat ze vanuit hun eigen gevoelens over de gebeurtenissen vertellen. De lezer wordt echter niet gemanipuleerd, het is steeds duidelijk dat een fragment de kijk van een bepaald personage weerspiegelt. Daardoor is het een redelijk betrouwbaar perspectief: de lezer kan zijn eigen oordeel over de gebeurtenissen vormen doordat hij de mening van verschillende personages kan lezen.

5. Thematiek
De titel slaat op het belangrijkste thema van het boek: het noodlot. Door het noodlot ontmoeten Eve en Frank elkaar en later opnieuw. Hun uiteindelijke noodlot is dat ze samen sterven. Frank, Eve en met name Bertie geloven in het noodlot. Bertie is echter iemand die het noodlot een handje helpt. Hij maakt zichzelf wijs dat hij niets kan doen aan het feit dat Frank en Eve uit elkaar gaan, al is dit wat hij zo graag wilde. Volgens hem komt het door het noodlot, terwijl hij zelf Frank en Eve manipuleert en bedriegt. Door het noodlot is het onmogelijk om geluk te vinden, dat is de boodschap van dit boek. Het lot brengt Frank en Bertie bij elkaar. Dit maakt hen eerst gelukkiger, maar uiteindelijk krijgen ze een hekel aan elkaar. Door het lot zijn Eve en haar vader op precies hetzelfde moment in Noorwegen als de twee vrienden. Zo worden Eve en Frank verliefd, wat hen eerst gelukkig maakt. Later maakt het hen diep ongelukkig en als ze weer samen zijn maken ze samen een eind aan hun leven. Bertie ziet het als het lot dat Eve en Sir Archibald ook in Scheveningen zijn en accepteert dat Frank er achter zal komen.


6. Eindoordeel
Op De Binocle van Couperus na had ik nog nooit een Nederlands werk van voor 1900 gelezen. Ik vond het voornamelijk prachtig om te lezen door het taalgebruik. Het was soms ingewikkeld maar over het algemeen kwam ik er goed doorheen. Ik kon me niet zo goed inleven in de personages. Voor hun dramatische gedachtes en het vermogen van een mug een olifant te maken ben ik te nuchter. Dat deed echter niet af aan het feit dat ik erg benieuwd hoe het verhaal verder zou gaan. Zouden Franken Eve bij elkaar komen of zou Bertie dat opnieuw verhinderen? Ook vond ik de omslag naar steeds meer ellende en verdriet erg mooi. Het maakte me niet heel vrolijk naarmate het boek vorderde, maar mooi vond ik het wel.

REACTIES

Log in om een reactie te plaatsen of maak een profiel aan.

Andere verslagen van "Noodlot door Louis Couperus"