Non nobis door Hanny Alders

Non Nobis van Hanny Alders
Ik had al eerder een korte omschrijving gelezen van Non Nobis en deze sprak mij wel aan. Het leuk me een leuk boek om te lezen. Het enige wat tegenviel was dat het zo dik was. Ik ben niet echt iemand die veel dikke boeken leest, maar voor dit boek besloot ik het te proberen. Samenvatting: Richard wordt op een dag weggestuurd uit de Tempel in Londen zonder een rede. Hij besluit naar Frankrijk te gaan. Hier werd in oktober 1307 een inval gedaan in alle Tempels en de tempeliers werden gearresteerd door de legers van de Franse koning Filips. Hij beschuldigde hen van ketterij. Samen met Aymer de Vrainville en Ferrand Uzés verzamelt hij een klein groepje tempeliers en begint hij een ondergronds verzet. Dit verspreidt zich in zowel Frankrijk als in Engeland. Vele tempeliers door middel van martelingen gedwongen valse bekentenissen te geven. Wat hij ook probeert om dit tegen te gaan, het werkt allemaal niet. Hij legt zelfs meerdere malen persoonlijk een bezoek af bij Paus Clemens V, deze wil echter niet luisteren. Meerdere malen lijkt het er wel op dat de Tempel en daarmee de tempeliers gered worden. Dit veranderd jammer genoeg, doordat Filips er telkens een stokje voor steekt. Hij kan echter de Tempel niet redden. Deze wordt voor meerdere eeuwen ontbonden. Een groot deel van de tempeliers is al overleden, een deel wordt vrijgelaten en sommige worden voor de rest van hun leven opgesloten. De naam van de Tempel wordt wel gered, doordat twee grootmeesters vlak voor hun verbranding, waarbij ze eigenlijk schuld hadden moeten bekennen, terug kwamen op hun bekentenis en voor het volk de waarheid spraken. Ze waren door middel van martelingen gedwongen tot hun bekentenissen. Ze werden levend verband, maar het volk was nu zeker van de onschuld van de Tempel en daarbij keerde ze zich ook tegen de Franse Koning. Voor een van de grootmeesters stierf voorspelde hij dat zowel de Koning als de Paus zouden sterven voor ze zich konden verzoenen met God (binnen een jaar dus). Dit kwam uit. Motieven: Lust: drie verschillende vrouwen begeren allemaal Richard, maar allemaal op hun eigen manier. Ook verschillende broeders, en zelfs de paus, kunnen het niet weerstaan en hebben toch contact met vrouwen. Haat: de koning van Frankrijk haat de Tempel en wil deze ook onder zien gaan. Daarom wakkert hij haat aan onder de bevolking. Uiteindelijk is hij het juist die gehaat wordt. Ook sommige broeders die vrij zijn hebben haat, namelijk voor Richard, ze zijn jaloers op zijn commandeursschap of zijn het niet eens met de drastische maatregelen die hij neemt. Uiteindelijk wordt hij dus ook verstoten uit Frankrijk. Hebzucht: Koning Filips IV wil alle bezittingen van de Tempel voor zichzelf en wil ook graag zijn macht uitbreiden. Wraakzucht: onder verschillende tempeliers (incl. Aymer en Richard) komt wraakzucht voor. Richard kan zich bedwingen, ook al wordt hij verleidt om de Franse Koning en de paus te doden. Aymer kan dit echter niet, hij is snel zijn geduld kwijt en doodt als wraak ook meerdere mannen van de koning als hij hem aanvalt. Ook al is de strijd al voorbij en ze trekken terug. Jaloezie: vele van broeders van Richard zijn jaloers op zijn commandeursschap en willen hem daarom uit de weg ruimen. Ook is Beatrice op een gegeven moment jaloers, als ze hoort dat Richard, haar geliefde, meerder malen bij Red Meg (een prostituee in Londen) is gesignaleerd.
Thema: Geloofsvervolging en conflicten tussen andersdenkenden. Het boek gaat natuurlijk over de vervolging van de Tempel omdat ze “ketters” zouden zijn. Hier draait het boek vooral om. Meerdere malen krijgt Richard ook ruzie omdat hij “anders denkt”. Ook de Tempel is op dat gebied verder, wat je ook merkt met de Tempels diepste geheim: Jezus is een weg; de juiste weg leidt naar de waarheid; de sleutel tot de waarheid is de vrije geest. Titelverklaring: Non Nobis, betekend niet ons. Het komt van Psalm 115 van de Ridders van de Tempel: “Non nobis, non nobis, Domine, sed nomini tuo da gloriam!’, wat betekend: “niet ons, niet ons, Heer, maar U zij de glorie!”. Dit werd door hen op overwinnende manier gezongen. Ook gaat het erover dat de tempelridders geen schuld hebben aan ketterij en dat zij dus de straf die ze krijgen niet verdienen. Ze doen er dan ook alles aan om de onrechtmatige beschuldigingen tegen te gaan en de naam van de tempel te redden. Ook proberen ze de leden van de tempel te redden. Personages: Richard of Rhuddlan ‘de Bastaard’ is de hoofdpersoon van het boek. Hij is de bastaardzoon van Edward I en Gwendolyn, prinses van Wales. Hij is een tempelier van de tempel van Londen. Later is hij commandeur van de vrije tempeliers, waarmee hij tracht de andere tempeliers te bevrijden en de naam van de Tempel te redden. Hij is dapper en straalt rust uit. Door deze rust laat hij minder snel zijn emoties zien en straalt hij een soort autoriteit uit. Hij hecht zich erg aan de gebruiken van de Tempel, ook als zij opgeheven wordt probeert hij deze gebruiken voort te zetten. Hij kan niet anders meer leven. Aymer de Vrainville is tempelier, later verliest hij het huis en huwt hij met Blanche de Lyons-la-Fôret. Door haar heeft hij ook het huis verloren. Hij kon haar niet weerstaan. Aymer is dapper en strijdlustig. Hij verliest snel zijn geduld. Ferrand de Uzés is een tempelier. Hij is een van de trouwste volgelingen van Richard de Bastaard en verlaat bijna nooit zijn zijde. Filips IV ‘De Schone’ was van 1285-1314 koning van Frankrijk. Hij gaf bevel om alle tempeliers te laten arresteren en trachtte ze uit de wereld te helpen door ze te beschuldigen van ketterij. Wat lukte aangezien de Tempel voor enkele eeuwen ontbonden werd. Filips heeft veel van de Tempel zijn eigendom tot zijn eigen gemaakt. Ook heeft hij de Paus Clemens V onderdruk gezet om de Tempel te ontbieden. Paus Clemens V (1305-1314) is erg zwak qua geest. Hij laat zich makkelijk beïnvloeden door Filips en zijn dichtstbijzijnde volgelingen. Vooral aangezien de vorige paus hierdoor de dood vond. Edward II was van 1307-1327 koning van Engeland. Hij was achtergelaten met een lege schatkist en was eigenlijk niet bestemd om koning te worden. Hij had weinig macht en moest vooral de baronnen te gunst houden. Hoewel hij wel in de onschuld van de tempeliers geloofde kon hij er weinig aan doen om ze te redden. Hij durfde niet tegen Filips en de Paus in te gaan. Daarvoor was hij ‘te zwak’. Perspectief en verteller: Het verhaal heeft een hij/zij-perspectief en een verborgen verteller. Ruimte Het verhaal speelt zich af in Engeland in Frankrijk. Op het platteland, in steden, bossen, kastelen en ga zo maar door. Ook komen alle jaargetijden een keer voor. Verder speelt het zich in de Middeleeuwen af, voor en na de ondergang van de Tempelorde, in de 14e eeuw. Kortom het speelt zich af in het verleden. De schrijver beschrijft de ruimte steeds goed, maar niet te uitgebreid en teveel details. Tijd: Het verhaal speelt zich in de 12e eeuw af. De vertelde tijd gaat van oktober 1307 tot maart 1314 en is dus 6 jaar en 6 maanden. De verteltijd is 504 bladzijdes. Het verhaal wordt chronologisch verteld. Er zitten tijdsverdichtingen in het verhaal. Bijvoorbeeld bij de overtochten van Frankirijk naar Engeland en andersom, deze worden niet beschreven. Tijdvertragingen zitten er ook in, bijvoorbeeld bij een van de gevechten. Ook romantische momenten worden langer besproken dan ze werkelijk zijn.
Eigen oordeel & Evaluatie: Ik vond het een erg leuk en spannend boek en ben blij het gelezen te hebben. Ik vind het eigenlijk het interessantste boek dat ik tot nu toe als Nederlandse literatuur heb gelezen. Het maakte uiteindelijk weinig uit dat hij zo dik was, omdat ik het een leuk boek vond las het makkelijker en was het sneller uit. Ik hoefde niet met tegenzin te beginnen met lezen, wat heel mooi was want anders had ik het boek nooit uitgekregen. Hanny Alders wist namelijk de hele tijd je aandacht erbij te houden. Ook kwamen de gebeurtenissen goed over en leek het net of je erbij was omdat ze duidelijk werden beschreven, maar niet met teveel details. Ook was het boek niet lastig te lezen, wat het makkelijker maakte om helemaal uit te lezen. De zinnen waren niet te gecompliceerd en niet te lang. Ook bleef ze niet eeuwen hangen bij één onderwerp. Er waren dan ook geen stukken die ik vluchtig heb doorgelezen, of zelfs overgeslagen heb. Alleen het eind viel een beetje tegen, ik had niet anders verwacht, maar toch wel stiekem gehoopt dat Richard en Beatrice samen in het huwelijk zouden treden. Een mooi stuk uit het boek vond ik het stuk waarbij Beatrice Morley vergeleken wordt met een roos, deze vergelijking vind ik zeer mooi. (Morley)‘Toen jij opgroeide dacht ik dat ik een roos zonder doornen had gekweekt. Ik vergiste me: zoiets bestaat niet.’ (Beatrice) ‘Een roos draagt doornen, vader, maar die steken pas als ze aangevallen wordt. Voor hem die haar met tederheid behandeld, is ze echter een onbegrensde vreugde.’ (Morley) ‘Wat zal ze doen als ik haar in een zilveren kooi zet en haar daar bewaak tot ze geleerd heeft te gehoorzamen?’ (Beatrice) ‘Ze zal haar blaadjes verliezen en sterven.’ Ik vond het werken aan dit leesverslag wel interessant. Ik zag daardoor ook andere invalshoeken van het boek en ontdekte bijvoorbeeld dat verschillende hoofdzondes erin verwerkt zijn. Ik denk dat ik door het maken van dit leesverslag dus ook wel tot een dieper inzicht ben gekomen. Ook weet ik nu meer over de vervolging van de Tempel en het leven in die tijd. Dit vond ik zeer interessant. Dit boek sprak mij zeker weten het meeste aan van alle boeken die ik dit jaar heb gelezen. Dit komt onder andere omdat ik dit boek leuker vond op te lezen, vooral door de tijd waarin het speelde en de stijl waarop het geschreven is. Ook het werken aan de verwerkingsopdracht vond ik interessant. Vooral als je bedenkt dat veel informatie van die tijd te vinden is in schilderijen. Jeroen Bosch, waarvan ik twee schilderijen heb uitgekozen, gebruikte ook veel symboliek in zijn schilderijen. Die je als het ware met de motieven ook kunt vergelijken. Ik vond dit dus ook een zinvolle opdracht en ben eigenlijk wel blij dat ik ervoor gekozen heb.