Nest door Sanneke van Hassel

Feitelijke gegevens over het boek Verschijningsdatum 1e druk: augustus 2010
Gebruikte druk: 1e
Aantal bladzijden: 188
Uitgeverij: De Bezige Bij Beschrijving van de cover Er staat een boom in bloei op de cover. In de roman komen herhaaldelijk verwijzingen naar de natuur voor. Er wordt vlak voor kerst een boom in de tuin van de familie Van Wees afgebroken. Malou heeft voor zichzelf een nest in een boom gemaakt. Genre “Nest “is de debuutroman van Sanneke van Hessel. Daarvoor heeft ze twee verhalenbundels geschreven. “Nest” is een debuutroman over een buurt waarin rijke mensen wonen die er belang bij hebben om informatie voor de buren te verzwijgen. “Nest” is een kleine, psychologische roman met een meervoudige vertelstructuur.
De flaptekst In Nest schetst Sanneke van Hassel de wereld van een tiental personages. Als de zestienjarige Julia zwanger raakt, is haar omgeving in rep en roer. Achter smeedijzeren hekken en hoge heggen wordt druk naar een oplossing gezocht. Met grote stilistische kracht toont Van Hassel de schaduwzijden van de moderne, zich verlicht wanende familieleden en buren. Opdracht Het boek heeft een opdracht: Voor Bartje van Roon Samenvatting van de inhoud Herfst Schoonoord, een mooi dorp in de 21e eeuw, plaats van handeling van deze roman
Belia van Wees komt thuis en vraagt aan haar dochter Malou waar haar andere dochter Julia is. Ze zit boven op haar kamer. Moeder gaat naar haar dochter toe. Die avond komt ook Heppe van Wees thuis en hij ziet zijn dochter Julia huilen. De reden van die huilpartij is dat Julia nog maar zestien jaar oud is en zwanger. Ze zit in de vijfde klas van het vwo en is in de herfst van dit jaar al een aantal maanden zwanger. Heppe die een jurist is en van snelle beslissingen houdt, raadpleegt de huisarts Vogelenzang. Hij wil dat ze abortus pleegt eventueel in het buitenland. Julia vertelt het vriendje Joeri dat hij de vader van het kind is, maar verder geeft ze haar geheim niet prijs. Hij is niet verliefd op haar, had haar op een feestje toen haar ouders niet thuis waren uit een soort weddenschap verleid. Julia voelt niet veel voor een abortus en dan grijpt Heppe naar zijn tweede optie: ze zal het kind moeten afstaan en wel zo snel mogelijk na de geboorte. Wat Julia zelf wil, is niet zo aan de orde. Belia die in de rijke buurt in Schoonoord woont en de vertegenwoordigster is van oud-geld, houdt het verhaal van de zwangerschap het liefst voor haar vriendinnen en buren verborgen. Vogelenzang schrijft een briefje voor de directeur van de school: Julia is ziek (Pfeiffer), Kerst >/i> De zus van Belia die barones is en in Zwitserland woont, mailt met de boodschap dat Juul van harte welkom is om later de bevalling in haar huis te komen doen. Ze vieren toch nog kerst met elkaar. Heppe houdt een horkerige kersttoespraak. Steeds houden de mensen voor elkaar verborgen wat ze werkelijk denken en van elkaar vinden. Dat is goed te constateren bij de verschillende vertellerfiguren. Joeri, de verwekker van Julia’s heeft zijn oog laten vallen op Malou. Zij vindt hem ook leuk, omdat hij gitaar speelt. Tijdens de oudejaarsfestiviteiten vertelt Heppe zijn buren over de ziekte van Julia (Pfeiffer) Nog steeds willen ze het nieuws geheim houden voor de buurt. De vrienden en buurtbewoners nemen het niet zo nauw met elkaar. Zo heeft dokter Vogelenzang een seksbelevenis met vriendin Tessa. Hij laat het nieuws over Julia’s baby los. Belia brengt Julia naar Zwitserland met de auto. Ze praten over de nieuwe roman van Anna Enquist. Later schrijft de barones een mail over de toestand van Julia. Die is vrij goed. Lente De weeën zijn begonnen. Het valt niet mee voor de jonge Julia. Ze ziet erg tegen de bevalling op. In Schoonoord ziet de trompetspeler Stefan die voor de buurt moet optreden voor een liefdadigheidsvoorstelling Malou en Joeri elkaar kussen. Daarna ziet hij Joeri min of meer in paniek wegrijden. Malou vertelt later dat ze seks heeft gehad met een jongen van haar school die gitaar speelt. Deze keer heeft hij wel een condoom gebruikt. Papa Heppe heeft op dat moment ook seks met zijn minnares Jolanda. Het gebeurt allemaal,terwijl Julia in het buitenland ligt te persen. De baby wordt dus geboren in Geneve. Julia noemt haar naam aan haar moeder: Baukje. Maar meteen wordt de baby weggenomen naar een andere kamer . Malou belt met Julia om haar te feliciteren met haar dochtertje, maar ze vertelt ook meteen dat ze met een jongen van school seks heeft gehad in het bed van haar ouders. Julia moet nu wel begrijpen dat het om haar eigen vriendje Joeri gaat. Belia komt met Julia weer naar huis. Karel Vogelenzang ziet hen wanneer hij een rondje met zijn hond maakt. Hij beschouwt Belia als een bijzondere vriendin. April Dit is het enige hoofdstuk dat door Julia wordt verteld. Ze heeft een plannetje bedacht. Blijkbaar is Baukje toch meegekomen naar Nederland. Ze besluit het huis te verlaten. En maakt een tocht naar de plas. Het is onduidelijk of ze Baukje werkelijk in de wagen heeft liggen of dat ze met een lege wagen aan het wandelen is. Ze gaat naar een plek waar ze haar kind wil beschermen. Er is voldoende te eten. Samen zullen ze daar voortaan gaan wonen. Hoe ontstond “Nest”? In een interview in Trouw op 17 september heeft de schrijfster het volgende aangegeven: „Ik wilde al een tijd een verhaal schrijven over mensen uit de betere kringen. In grote lijnen had ik dit boek dus al in mijn hoofd zitten. De wijk waar ’Nest’ zich afspeelt heb ik Schoonoord genoemd. Dat roept iets reins op. Iets onbevlekts. Schoonoord is in wezen gebaseerd op de statige Rotterdamse Hoflaan, waar ik vaak doorheen rijd. De Hoflaan heb ik er bewust in gelaten omdat ik die naam vind passen bij de straat die ik voor ogen had. Een plek is voor mij belangrijk. Een boksschool, een tankstation; daar kunnen zich goed verhalen afspelen. Naast mijn redacteur bij De Bezige Bij was schrijver Thomas Verbogt in het hele proces een soort mentor van me. Hem liet ik alles lezen, hij gaf me vertrouwen. We hadden veel plezier over de personages.” Aan je stijl veranderde je weinig. Je zinnen zijn eerder nóg korter. „Die indruk heb ik zelf niet. Het zou kunnen. Het verschil tussen een kort verhaal en deze roman zat hem voor mij vooral in het constant rekening houden met het feit dat het verhaal door moest lopen. Ik moest verschillende stemmen maken en die met elkaar verbinden. Een kort verhaal schrijf je in een roes. Nu moest ik materiaal maken. ’Nee, Sanneke’, zei ik dan tegen mezelf, ’eerst lengte maken, dan pas priegelen aan zinnen’.” Titelverklaring Een aantal keren komt het begrip “nest”in de tekst voor. Op blz. 121 staat: “ Nu de boom weg is, kun je de wolken weer zien. Gek dat ik nu al al niet meer precies weet hoe die eruit zag. Zo snel went het als iets er niet meer is. Ik doe mijn ogen dicht, probeer aan niets meer te denken, niet aan Sjim, niet aan Joeri. Een stam, een kluwen in de boom, steeds hoger, tot ik niet verder kan. Ver van de grond bouw ik een nest van waaruit ik alles kan overzien. “ Het lijkt erop dat de personages en in het bijzonder die van het gezin Van Wees behoefte hebben aan een eigen plek in het leven van Schoonoord. In het gezin Van Wees leven ze namelijk min of meer naast elkaar voort. Vader Heppe heeft weinig belangstelling voor zijn gezinsleden: hij is jurist, heeft een verhouding en zoekt snelle oplossingen voor bijvoorbeeld de situatie met Julia. Maar de familie Van Wees vormt geen “warm nest.” Ook de zusjes gaan als concurrenten met elkaar om. Malou is geïnteresseerd in het feit of ze ’s avonds mag uitgaan en ze heeft ook het vriendje van Julia op het oog. Daarom zoeken de familieleden hun eigen beschermplaats. Aan het einde van de roman doet Julia dat ook, wanneer ze met de baby het ouderlijk huis ontvlucht en een plaats voor haar en het kind zoekt in de natuur van Schoonoord. (blz. 188 –slotzinnen Het laatste stuk zal ik je dragen. Iets verderop weet ik een mooie plek, een bed van stro om samen in te vallen. We zijn er bijna, moet je weten, voorbij het hoge gras. Motto’s Het boek opent met een motto van Nescio : Weldra zouden de fonteinen van den haat
alom hoog opspatten uit zwarte,brokkelige gaten in ons gladgeschoren, glanzige gras. Maar nog dronken wij thee en tennisten en reden in auto’s en werden onderdanig gegroet. Het deel “Herfst”begint met een Engelstalig motto van Gertrude Jekyll: … The ‘Dahlia ’s first duty in life is to flaunt and to swagger and to carry gorgeous blooms well above in leaves, and on no account to hang his head. Het deel “Kerst” heeft een motto van Rosemary Verey : A garden in winter is the absolute test of the true gardener Het deel “Lente” heeft een uitgebreid Engelstalig motto van opnieuw Gertrude Jekyll : “ When you are weeding always use a little blunt knife; there is a good sort of short strong knife with a smooth horn handle that costs sevenpiece. It should be one of your regular tools. If you cannot get the Dandelion root right up you should cratch away some of the top soil and cut the root as far down as you can reach with the blade of your knife. Het deel “April” heeft alleen de aanduiding “grasmaand.” Het zijn in feite allemaal verwijzingen naar de tuin en de bloemen in de tuin. Hoe je ze moet behandelen. Het is opvallend dat een aantal keren in de roman meer liefde voor de natuur wordt uitgesproken dan liefde voor de medemens. Dat geeft wel aan hoe armzalig rijke mensen kunnen leven . Dat is weer terug te zien in het motto van Nescio dat voor de hele roman geldt en waarin ook het begrip “schone schijn”aan de orde komt. Structuur Het boek wordt onderverdeeld in een viertal delen die alle met de jaargetijden te maken hebben, nl: - Herfst (blz. 9-69) - Kerst (blz. 73-138) - Lente (blz. 141- 178) - April (blz. 181-188) De eerste drie hoofdstukken worden onderverdeeld in een heleboel korte hoofdstukjes. Het zijn er in totaal 49. April is het laatste hoofdstuk (50) dat door Julia zelf wordt verteld. Boven elk hoofdstuk staat wie de verteller ervan is. Het zijn allemaal ik-vertellers. Deze structuur is in de literatuur al vaak gebruikt. Hugo Claus was een van de eerste Nederlandse schrijvers na de Tweede Wereldoorlog die op die manier zijn beroemde roman “De Metsiers “ schreef. Dat was in de vijftiger jaren van de vorige eeuw. Sanneke van Hassel laat veel mensen uit de omgeving van Julia (de hoofdpersoon) vertellen over wat er is gebeurd in het fictieve dorp Schoonoord. Julia zelf komt nauwelijks aan het woord, wat haar isolement in feite alleen maar vergroot. Zij is immers zwanger, om haar draait alles en haar mening wordt nauwelijks gevraagd. Pas in het allerlaatste hoofdstuk vertelt Julia haar verhaal. In de hoofdstukken daarvoor geeft de schrijfster steeds het estafettestokje aan de verschillende vertellers door. Soms gaan ze verder met waar de ene verteller is gebleven; soms worden stukjes opnieuw verteld maar dan vanuit het wisselende perspectief. En ondanks dat ontstaat geen brokkelig geheel, wat op zich een knappe prestatie is. De roman heeft een chronologische structuur waarin de vertelde tijd van herfst 2008 (zie hieronder) tot april 2009 is. Dat is een periode van ongeveer een half jaar. Er zijn nauwelijks of geen flashbacks. Het verhaal start met een opening in handeling (je wordt meteen in “het diepe gegooid.’) en heeft een open einde. Het is voor de lezer nog niet duidelijk hoe de geschiedenis van Julia zal verlopen. Perspectief Er is dus een meervoudig perspectief in deze roman. Er zijn veel ik-vertellers:hieronder staat aangegeven hoe vaak een personage de verteller van een kort hoofdstuk is. - Heppe (Julia’s vader) gebruikt 10 hoofdstukken - Belia (Julia’s moeder) 9 - Malou (Julia’s zusje) 8 - Karel Vogelenzang ( de huisarts van het gezin) 5 - Joeri Coevermans (de verwekker van het kind) 4 - Thessa Sticker (buurvrouw) 4 - Wanda Peters (vrouw die de adoptie kan regelen voor Julia) 3 - Stefan Beks (een toevallige trompetspeler) 3 - Mevrouw P.J.M. Barones van der Does de Willevoorde (zus van Belia) 3 - Julia 1 De tijdlagen van het verhaal De vier delen worden in de namen van de jaargetijden aangegeven. Maar er staat niet bij in welk jaar de perikelen in Schoonoord spelen. Wanneer Belia Julia naar Zwitserland brengt, vertelt ze in de auto over de roman van een schrijfster die haar kind door een verkeersongeluk is kwijtgeraakt. Uit de verdere omschrijving van het verhaal blijkt dat het om de roman “Contrapunt” van Anna Enquist gaat. Een buiten textueel gegeven is nu dat de eerste druk daarvan verscheen in oktober 2008. Het ligt daarom voor de hand te veronderstellen dat de handeling in de herfst van 2008 tot april 2009 speelt. Het decor van de handeling Schoonoord is een fictieve naam van een dorp. In een interview stelt Sanneke van Hassel dat ze een bepaalde straat in Rotterdam (Hoflaan) in gedachten heeft; bijvoorbeeld met de huizen en de buurtbewoners met elkaar omgaan. Verder kan Schoonoord namelijk symbool staan voor de rijkere woonwijken waar de mensen een geforceerd leven van schone schijn lijden. De beschrijving daarvan is misschien wel wat stereotiep,(overspel, witte wijn, hockeymeisjes) maar blijft aan de andere kant leuk om te lezen. Uitgewerkte thematiek Waarschijnlijk gaat de roman vooral over het gebrek aan emotionele waarden en normen bij de moderne mens. Vooral de gezinsleden van het gezin Van Wees leven eigenlijk meer naast elkaar dan met elkaar. Vader heeft geen tijd voor zijn gezin, druk als hij het heeft met zijn baan en zijn vriendinnetje, moeder spreekt de taal van de kinderen niet en begrijpt niet wat er met hen aan de hand is. De kinderen kijken door hun schijn ophoudende ouders heen. In de woonwijk spelen de buurtbewoners ook verstoppertje voor elkaar. Zo mag de buurt niet weten dat Julia zwanger is. De vrouwtjes in de buurt komen bij elkaar om koude, witte wijn te drinken en ze organiseren graag liefdadigheidsfeestjes. Dokter Vogelenzang houdt er vriendinnen op na en ga zo maar een tijdje door. Zo’n buurt … het zou een warme buurt, nee een warm nest moeten zijn. Maar het is eigenlijk een specifieke vorm van een leeg-nest-syndroom, zij het in een andere betekenis dan dat we er gewoonlijk aan hechten. Ik moest bij het lezen van de roman ook enkele keren denken aan de televisieserie van “Keeping up appearances” met Hyacinth B. Die vorm van emotionele eenzaamheid onder de rijke mensen was ook al te zien in de verhalenbundels van Sanneke van Hassel. Beoordeling scholieren.com “Nest” is een korte debuutroman van van Hassel met een structuur die eigenlijk toch aan een verhalenbundel doet denken. Van Hassel weet echter op knappe wijze de hoofdstukken aan elkaar te breien en in de stijl van hun verhaal de karakters te laten terugkomen. Dat maakt het lezen voor een grote groep lezers aantrekkelijk, hoewel het thema niet bijzonder origineel gekozen is. Sanneke van Hassel is een talentvol schrijfster en we zullen zeker meer van haar gaan horen. Ze schrijft het verhaal in korte zinnen, vrijwel ontdaan van emotioneel aandoende bijvoeglijke naamwoorden, waardoor het lijkt alsof er een vrij zakelijk verhaal is ontstaan. Ook metaforen gebruikt ze vrijwel niet. Toch roept ze een herkenbare wereld op. Maar omdat Sanneke van Hassel zo weinig uitlegt (gelukkig maar, vergelijk het uitgekauwde relaas van veel moderne literaire thriller schrijfster) moet de lezer een en ander zelf invullen. Bijvoorbeeld wat er precies aan het einde van het verhaal gebeurt. De slotpassage laat mijn inziens meer oplossingen mogelijk. Daarnaast is de licht ironische verteltrant prettig om te lezen. Ook voor scholieren van havo en vwo is de roman prima leesvoer. Het vergt daarnaast niet veel tijd om het boekje te lezen (er is een prettige bladspiegel) en dat is ook mooi meegenomen. De literaire waarde: 2 punten. Belangrijke recensies Door haar twee goed ontvangen verhalenbundels is Sanneke van Hassel populair onder de recensenten van de grote bladen. Maarten Moll Het Parool van 26 augustus 2010 : De gedachten en bewegingen van al deze personages cirkelen rond de zwangere Julia, zodat we uit verschillende bronnen steeds meer te weten komen. Julia is het enige personage dat niet aan het woord komt. Dat is een sterke zet van Van Hassel. Zo wordt het isolement waarin Julia zit, en het drama, vergroot. Het helpt ook niet dat er niet echt wordt gecommuniceerd. Nee, anders gezegd, er wordt niet naar elkaar geluisterd. Dat is misschien de werkelijke kern van deze roman. Iedereen is zo bezig met zijn eigen leven, en leeft zo langs elkaar heen, dat de ander wordt verwaarloosd. Nest leest, door die constante wisseling van perspectief, een beetje als een literaire soap. Dat is geen oneerbiedige kwalificatie. Van Hassel heeft het verhaal, ondanks het thema, niet te zwaar gemaakt, en ze gebruikt eenvoudige, misschien iets te brave, taal. Op de laatste bladzijden van de roman komt dan toch Julia aan het woord. Een gewaagd deel is dat, dat het voorgaande in een ander licht kan zetten. Van Hassel komt ermee weg, omdat ze zo goed schrijft. Nest is een geslaagd romandebuut. Dinsdag 14 september 2010 het NRC Arjen Fortuin: Nest leest als een trein, maar het grote plaatje van de roman is niet heel bijzonder: de morele leegte in het bestaan van de driemaal-modale mens is al vaak beschreven en de wereld van heesters en hockey is wat dat betreft een easy target. Aan een zekere voorspelbaarheid ontkomt Nest dan ook niet, ook al omdat Van Hassel er – even knap als keurig – bij al haar personages voor waakt om ze in karikaturen te veranderen. De roman is aan de ernstige kant, al zorgen de puberbeslommeringen van de botte Malou hier en daar voor vrolijkheid. De klasse van Van Hassel toont zich in de details, in de wijze waarop ze in een paar pagina’s een personage helemaal als mens kan neerzetten. Neem de zes pagina’s waarin vader Heppe te horen zal krijgen dat zijn dochter in verwachting is, die beginnen met: ‘Als ik binnenkom breek ik m’n nek over de rugzak van een van de dames.’ Die verraadt al een dagelijkse verstoordheid, vooral door dat ‘dames’. Drie regels verder ziet hij zijn vrouw en dochters op de bank zitten. ‘Malou bijt op haar lippen, haar ogen zijn groot. Er is iets aan de hand. Meestal kijkt Lou zo ongeïnteresseerd mogelijk’, waarmee de ernst van de situatie wordt beschreven, het een en ander over de verhoudingen binnen het gezin duidelijk wordt en blijkt dat de vader misschien een zak is, maar wel een opmerkzame zak. Wat niet wegneemt dat hij eerst naar de keuken loopt: ‘Acht uur geweest en nog geen bord op tafel. Uit de ijskast pak ik een halfje witte bourgogne.’ Wat volgt is een scène waarin hij in een ruzieachtige sfeer van zijn vrouw te horen krijgt wat er aan de hand is, telefoon ontvangt van zijn minnares en van woede twee appels (uit eigen tuin!) kapot gooit op de keukenvloer. Samen met Belia veegt hij ze wel meteen weer op. ‘Een team, dat zijn we altijd gebleven, ondanks alles. Dat is onze kracht.’ Het hoofdstukje zou zo als apart kort verhaal kunnen worden gepubliceerd, tot en met het moment waarop Heppe dan eindelijk op zijn huilende dochter afstapt. ‘,,Zo, Julia.’’ Ik ga voor haar staan. ,,Wat vertelt je moeder me nu?’’ Ze kijkt me niet eens aan.’ Zo is Nest een aaneenschakeling van sterke scènes, waarin Van Hassel duidelijk maakt dat ze sinds Witte veder nog weer aan trefzekerheid heeft gewonnen. En dat haar talent misschien het best tot zijn recht komt op de korte baan, maar dat ze niet uitsluitend een verhalenschrijfster is. Op www.cobra.be recenseert schrijver Thomas Blondeau de debuutroman van Sanneke van Hessel Schrijfster Sanneke van Hassel zet het gezin neer in korte, doeltreffende zinnen. De roman Nest is in een stijl geschreven die in recensies van haar twee verhalenbundels ‘economisch’ wordt genoemd. Nu hebben sommige schrijvers er een handje van weg om alle adjectieven, bijzinnen en meerlettergrepige woorden te censureren. Dit in een poging tot directheid die echter vaak verzandt in gortdroog, saai proza. Zo niet bij Van Hassel. Ongewone gedachten, poëtische schetsen en geconcentreerde beschrijvingen voorkomen verveling. Ze vertelt met de snelheid van Leon de Winter maar verliest niets aan verbeeldingskracht. Ieder hoofdstuk wordt vanuit het perspectief van een personage verteld maar Julia komt pas in het laatste, werkelijk hartverscheurende hoofdstuk aan bod. Een simpele, efficiënte manier van spanning opbouwen. Doordat de roman geen grammetje overtollig vet heeft en de personages in snelle streken zijn geportretteerd, boet de roman soms wat in aan originaliteit. Een adellijke familie in Zwitserland, een behulpzame dokter op leeftijd, een puber met een gitaar. Maar dat kun je de auteur maar gedeeltelijk euvel duiden. Ze heeft het per slot van rekening over mensen die graag in een bepaald plaatje passen. Met de juiste bloemen in de tuin, het gepaste tijdverdrijf en inderdaad, de studie in Leiden. Ons soort mensen die een leven hebben dat in het plaatje past. En alles wat buiten het plaatje valt, daar schrijft Van Hassel tegelijk vol mededogen en mededogenloos over. Pijnlijk spul, dat doet verlangen naar meer. Op de website van www.tzuminfo.nl bespreekt Bart Remme de debuutroman vrij positief. De karakterisering van de personages had overigens wel beter uitgediept kunnen worden wat mij betreft. Nest speelt zich af in een rijke buurt, Schoonoord. Een buurt met lanen. De familie Van Wees woont op stand. Moeder Belia is duidelijk iemand met oud geld. Jammer is dat de personages vervallen in stereotiepen. De meisjes spelen hockey, de mannen zijn aan het werk. De vrouwen werken graag in hun tuinen, drinken wijntjes en gaan op in het organiseren van kunstzinnige bijeenkomsten in de kerk. Als ook nog eens de personages namen meekrijgen als Belia, Willemijn en Thessa, dan heb je soms het gevoel dat je in een aflevering van Gooische Vrouwen bent beland. Tegelijkertijd, en dat is de positieve keerzijde, zorgen deze typeringen van personages wel voor veel lachmomenten. Als de vrouwen van Schoonoord bijvoorbeeld naar het nieuwste nummer van Buitenleven grijpen om tuinideeën op te doen. Met Nest heeft Sanneke van Hassel een goede roman geschreven. Dit blijkt ook uit het sterke slothoofdstuk, waarin Julia wél aan het woord komt. Het is een ontroerende scène. Er wordt ook nog eens prachtig gespeeld met de vraag die vele mensen in Schoonoord bezig houdt: wat gaat er gebeuren met het kind? Abortus? Adoptie? Zelf opvoeden? Ja, Van Hassel heeft laten zien dat ze meer kan dan alleen korte verhalen schrijven. Dit mag best beloond worden met een nominatie voor de Libris Literatuur Prijs 2011. In De Volkskrant van zaterdag 25 september 2010 beoordeelt Arjen Peters de roman met drie sterren, maar eigenlijk vindt hij het geen roman. Trek van de 188 pagina’s al het wit af, en je houdt 100 pagina’s tekst over: een novelle. Ook inhoudelijk wil dit boek geen roman worden: de personages blijven voorspelbare typetjes, raadsels ontbreken, je ziet Van Hassel zwoegen het boek op te rekken tot het verhoopte volume is bereikt. Op de laatste acht pagina’s komt Julia aan het woord. Een verademing: een levend mens, de sfeer is suggestief, we betreden een onbekend domein. Net als zij zelf, als ze met haar dochtertje het ouderlijk huis verlaat. Dat slothoofdstuk is een meesterlijk kort verhaal. Over de schrijfster Bron: website uitgever
Tien jaar lang werkte Sanneke van Hassel (1971) bij toneelgezelschap 't Barre Land voordat ze in 2005 debuteerde met IJsregen. Deze verhalenbundel werd geprezen om de licht absurdistische sfeer, de poëtische stijl en de aandacht voor details. Het boek werd genomineerd voor de Vrouw en Kultuur debuut prijs 2005 en voor de Selexyz debutantenprijs 2006. Sanneke van Hassel studeerde Theaterwetenschap en Cultuurgeschiedenis in Utrecht. Van Hassel levert regelmatig bijdragen aan literaire tijdschriften en bloemlezingen. In het voorjaar van 2006 verbleef zij in opdracht van de Vrede van Utrecht drie weken in Sarajevo. Van deze reis deed ze uitgebreid verslag in 'Snippers Sarajevo', gepubliceerd in het literaire tijdschrift Tirade. Begin juni 2007 verscheen haar tweede verhalenbundel, Witte veder, die opnieuw een groot succes werd en waarvoor de schrijfster de BNG Literatuurprijs kreeg.