Nagelaten dagen door Marga Minco

Leesverslag van Marga Minco, Nagelaten dagen. Uitgegeven door uitgeverij Bert Bakker. Eerste druk in 1997, mijn exemplaar is van de vierde druk, 1998. I. Samenvatting. De hoofdpersoon (waarschijnlijk Marga Minco zelf, dit staat niet in de tekst vermeld) gaat in het begin van het boek brieven lezen, waartussen die van Miriam Weissbach zit. Daar gaat het ineens over hoe zij haar zus had bezocht in de oorlog. Na dit tussenonderwerp gaan we weer terug naar de originele lijn (zo gaat het heel het boek door). Miriam en de hoofdpersoon ontmoeten elkaar in een café. Miriam heeft toevallig in een tijdschrift een artikel gelezen van de hoofdpersoon. Door een stamboom na te lopen was ze bij haar aangekomen en zij wilde de stamboom afmaken, te beginnen bij Eva. Vermoedelijk toen is de hoofdpersoon brieven gaan schrijven met Eva. Het verhaal gaat verder bij het bezoek van de hoofdpersoon aan het huis van de familie Stelerius, de familie waar de ouders van Eva Ruppin hun spullen te bewaren hebben gegeven. Daar maakt de hoofdpersoon een gebrekkige inventarisering, maar als ze een volgende keer terug wil komen, mag dat niet van de kinderen van de persoon die toen aan het stoffen was, de zus van de bewoonster. Een poosje hierna gaat de hoofdpersoon vier dagen op bezoek bij Eva, in Amerika. Dé gebeurtenis in het boek. Doel van de reis is het album over de trouwdag van de zus van Eva te zien te krijgen. Op de eerste dag ging de hoofdpersoon vanaf het vliegveld met een busje naar een restaurant. Daar gaan ze met elkaar praten over hoe Eva Duitsland is ontvlucht. Haar familie ging naar Nederland, en zij ging naar Parijs. Onderduiken, tijdens de oorlog, heeft ze bij de boeren gedaan. Eva had de vier dagen van tevoren ingepland. In de eerste drie dagen wilde ze het nog niet over het album hebben: dat moest bewaard worden voor de vierde dag. Voor die tijd praatten ze over de oorlog, en over wat er waarschijnlijk nog in het huis van de familie Stelerius moest zijn. Op de derde dag worden de foto's uit het stof gehaald. Daarop staat de hoofdpersoon ook een paar keer gefotografeerd. Op de vierde dag werd het album op tafel gelegd. Daarin werd de hele trouwdag van de zus van de hoofdpersoon en de schoonzus van Eva beschreven, door de hoofdpersoon. Alleen is dat stuk helemaal uit haar geheugen verdwenen. Dit mag de hoofdpersoon meenemen naar huis. Na dit bezoek aan Amerika schreef de hoofdpersoon nog een paar keer naar Eva, maar er komt geen antwoord. Daarop belt de hoofdpersoon naar een van de vriendinnen van Eva, waarvan ze te horen krijgt dat Eva een val heeft gemaakt waarbij ze haar toch al slechte heup heeft gebroken, en een lichte hartaanval heeft gekregen. De hoofdpersoon heeft intussen het familiestuk van de familie van Eva te pakken gekregen. Ze gaat dus op bezoek bij Eva. Eva ligt in het ziekenhuis, ze herkent de hoofdpersoon niet meer, en de Japanse kom laat ze kapot vallen. Bam! Dat was de laatste connectie van de hoofdpersoon met het verleden. II. Analyse: 1. De hoofdhandeling zou kunnen zijn: De hoofdpersoon gaat op bezoek bij Eva Ruppin. Dit is namelijk de opdracht die ze heeft gekregen van Miriam Weissbach, het grootste gedeelte van de gedachten die bij haar opkomen krijgt ze bij Eva, driekwart van het boek gebeurt daar, en tenslotte krijgt Eva daar het album over die trouwdag. 2. De hoofdpersoon is de ik-persoon (Marga Minco?) die de centrale figuur is. Zij vertelt het hele verhaal. In dit verhaal is zij op zoek naar haar verleden. Zij reist hiervoor twee keer naar Amerika, naar Eva Ruppin na een intensieve briefwisseling. Helaas was de tweede keer voor niks: Eva herkende haar niet meer. Eva Ruppin woont in Amerika. Ze leeft volgens een strak tijdschema. Eva is familie van de hoofdpersoon geworden, toen de zus van de hoofdpersoon met haar broer trouwde. Ze plant alles helemaal in, zodat de hoofdpersoon tot de vierde dag moet wachten voordat ze iets te weten komt over het album van de trouwdag van haar zus. Ze loopt mank door een kapotte heup. Eva vroeg in de brieven aan de hoofdpersoon of ze de familie waar haar ouders spullen in bewaring hebben gebracht wil vragen om de spullen aan haar te geven. Aan het einde van het verhaal herkent ze de hoofdpersoon niet meer na een val waarbij ze haar heup breekt en een lichte hartaanval. Miriam Weissbach, een Israëlische stamboomonderzoeker, leest toevallig een stuk dat door de hoofdpersoon geschreven is. Ze schrijft een brief en uiteindelijk komen ze samen in een café. Daar vertelt ze aan de hoofdpersoon dat Eva Ruppin familie van haar is die de oorlog heeft overleefd. 3. De ruimte wordt in dit boek helemaal niet aangegeven, behalve dat Eva in Amerika woont in een roze huis, en dat het ‘bewaarhuis’ van haar huis een oud huis is. De ruimte heeft in dit boek geen betekenis; ook al omdat het verhaal absoluut niet chronologisch wordt verteld en tijd dus geen betekenis heeft. 4. Dit verhaal wordt verteld na circa 1980 en verteld in flashbacks ook over 1933 en over de oorlog. Over de hele tijdsperiode tussen 1933 en nu wordt er wel iets verteld, maar dit kan niet gedateerd worden. Zoals ik al Opmerkte bestaat het boek uit bijna alleen maar flashbacks. De volgorde van het verblijf in Amerika bijvoorbeeld is zo: Aankomst, het etentje, waarbij er een heleboel herinneringen zijn opgehaald (flashbacks naar de oorlog), stukje van dag twee met flashbacks, dag drie met foto's kijken, dag vier het album bekijken, waarbij ze aan het portret van haar zus denkt in drie verschillende flashbacks, dan het vertrek per trein, dan een verhaal van dag één, en zo verder. Dit zijn maar voorbeelden uit het gedeelte dat over Amerika gaat. Het is daarom heel moeilijk te lezen. Ook is het niet duidelijk wanneer wat gebeurde (wanneer tussen 1933 en 1997, de uitgave van het boek). 5. Je komt alles te weten door de ogen van de hoofdpersoon, en doordat je van hot naar her gaat in de tijd, weet je eigenlijk niet of je wel of niet meer weet dan de personen.
III. Interpretatie: 1. De titel van dit boek is vrij makkelijk uit te leggen. Nagelaten dagen heeft uiteraard te maken met de overblijfselen van de oorlog. Dat zijn vaak erfenissen, dus zijn ze nagelaten. In dit boek gaat het vooral om de herinneringen van Eva, en van de hoofdpersoon. 2. De hoofdhandeling is misschien: de hoofdpersoon gaat op bezoek bij Eva Ruppin. De reis is gedaan om informatie te krijgen over haar zus, over haar eigen verleden en het verleden van Eva. 3. De hoofdpersoon verandert niet echt, behalve dat ze een paar mensen leert kennen. Eva verandert aan het eind van het verhaal: ze herkent de hoofdpersoon niet meer na een hartaanval. Voor de rest kan ik van dit punt niet veel zeggen, omdat er in dit boek heel weinig beschreven wordt. 4. Ook van de relaties kan ik weinig zeggen, omdat er weinig beschreven is. Eva is de schoonzus van de hoofdpersoon. Ook is Eva verre familie van Miriam Weissbach. In de loop van het verhaal wordt, volgens mij, een vriendschapsband opgebouwd tussen Eva en de hoofdpersoon. Een echte band met Miriam Weissbach kan ik niet bespeuren. 5. Je ziet alles door de ogen van de hoofdpersoon. Dit is alleen in het belang van het verhaal, omdat je anders niks zou weten van de bezoeken aan de familie Stelerius. 6. Het thema zou kunnen zijn: de ontreddering van joden die de oorlog hebben overleefd, en de bijna waanzinnige zoektocht naar alles dat er nog over is van hun verleden, zoals foto's en familieleden. Dit kan je merken aan de vele brieven van de hoofdpersoon met Eva. IV. Waardering Ik vond dit boek moeilijk te lezen. De chronologische tijdsvolgorde was moeilijk te volgen. Het is dus ook heel moeilijk samen te vatten, gewoon omdat het helemaal niet chronologisch geschreven is. Er gebeurt heel weinig over een heel lange periode. Ook zit er helemaal geen spanning in. Ik zat steeds te wachten of er nog iets ging gebeuren. Ook werd je niet ‘opgeslokt’ in het verhaal. Je bent continu bezig met ‘waar, wanneer, en bij wie zit ze nu?’. Ik zal niet gauw nog een boek van Marga Minco lezen. Dit boek heb ik echt gelezen om er een verslag van te maken, maar als dit niet had gehoeven had ik hem zo weer teruggegeven aan de bibliotheek. Misschien komt dit omdat ik veel meer houd van detectives, maar dit boek sprak mij gewoon niet aan.