De Auteur Auteur: Carry Slee
Geboren: 1949, Amsterdam. Biografische gegevens: Ze begon al op vroege leeftijd met schrijven van verhalen. Na de middelbare school ging ze naar de Academievoor Woord en Gebaar. Ze werd dramadocent in het middelbaar onderwijs. Eerst schreef ze verhaaltjes voor de Bobo en in 1989 verscheen haar eerste boek en in tien jaar tijd heeft ze wel 37 boeken geschreven! Ze heeft nu 2 dochters en woont in een huisje in Alkmaar Algemeen Titel: Moederskruid. Uitgever: Prometheus. Plaats: Amsterdam. Jaar: 3e druk 2001 (1e ook in 2001) Titelverklaring: Moederkruid is afgeleid van onkruid maar dan in de relatie tussen moeder en kind die niet helemaal lekker loopt. Enerzijds heeft onkruid iets van wat er altijd is en zal zijn, net als die relatie. Anderzijds is onkruid een last net zoals kinderen soms kunnen zijn.
Fabel: De zusjes Carry, Elsje en hun ouders komen in een achterbuurt te wonen, omdat de moeder gewend is een rijkere omgeving te wonen probeert ze haar kinderen te beschermen. De kinderen worden voortdurend van de buitenwereld afgeschermd. Moeder wil ervoor zorgen dat iedereen een goed beeld heeft van haar gezin. Ze heeft altijd ergens last van, ze heeft het altijd koud, heeft altijd hoofdpijn en heeft smetvrees. Omdat de vader altijd een zoon had willen hebben, behandeld hij zijn kleinste dochter als een jongen, en misbruikt haar als ze samen gaan douchen. De vader is de hele dag weg omdat hij in zijn eentje de kost moet verdienen en ook nog schulden heeft die binnenkort moeten worden afgelost. De meisjes mogen nu wel buiten spelen omdat blijkt dat ze hier voorlopig niet wegkomen, maar ze mogen niet bij andere mensen iets eten en ook niet op de wc-bril gaan zitten. Een tijdje later krijgt ze hevige buikkrampen, maar de moeder is de druk met de kinderen te beschermen dat ze ze niet goed verzorgt. Het blijkt dat het een ernstige nierbekkenontsteking is, ze moet op bed blijven voor zes weken. De moeder toont helemaal geen begrip en heeft eerder medelijden voor zichzelf omdat zij nu voor haar moet zorgen. De deurwaarder komt en daardoor komt de moeder erachter dat haar man alweer zonder baan zit. Vanaf dat moment komt de kleermakerij bij de flat erin in de slaapkamer. Er zijn dus voortdurend naaisters in het huis en moeder wordt er helemaal gek van. De moeder blijft zeuren op de kinderen en kleineert ze de hele dag. Als de kinderen met hun moeder uit school komen vinden ze hun vader met een ander in bed. Vader gaat het huis uit en de kleermakerij ook. Een van de dochters Carry mag gaan helpen bij de fietsenstalling van een vriendinnetje. Maar daar merkt ze dat ze lesbische gevoelens heeften kust het meisje, zij is er zo van overstuur dat ze het aan de hele buurt verteld. Niemand vindt Carry meer aardig alleen de buurvrouw en haar dochter. De moeder wordt helemaal gek omdat ze het allemaal niet meer aankan ze gaat naar een psychiater. Ze vindt dat het allemaal de schuld is va haar dochters. Als de moeder een zelfmoordpoging doet, doet ze alsof de kinderen het hebben aangericht. Uiteindelijk wordt het gezin uit die buurt gezet omdat de buurt alleen maar narigheid veroorzaakt, en het is ook beter voor de kinderen. Maar in de nieuwe buurt zorgt moeder er vanaf het begin voor dat er geen contact ontstaat tussen hun en de buurt. Er zijn vier hoofdpersonages: Vader: een starre, ingewikkelde en gesloten man. Moeder: een bitter, haatvolle vrouw die zoveel rare gewoonten en zo’n vreemde gedachtegang heeft dat ze eigenlijk een beetje mysterieus is. Ze is zo zielig dat je af en toe zelfs een beetje medelijden krijgt met de manier waarop zij haar leven lijdt. Carry: de hoofdpersoon, het hele boek is vanuit haar gedachten en inzichten geschreven. Het gaat alleen om haar, ze is absoluut niet gelukkig met haar leven maar gaat er wel het beste mee om. Elsje: de zus van Carry, een gesloten meisje waar je geen hoogte van krijgt. Ze sluit zich heel erg af voor de buitenwereld en de problemen. Structuur: Het boek is geschreven in de ik-persoon. De volgorde waarop het verteld wordt is natuurlijk alleen worden er soms een aantal jaren overgeslagen. Het boek omvat ongeveer 15 jaar, de jeugd van een kind.Het is in drie delen geschreven, een inleiding, een beschrijving van hun leven, hoe het met hun afliep. Analyse van vertellers perspectief, tijd, titel, thema, motief. Vertellers perspectief: Het verhaal is in het ik-perspectief geschreven. Dit zie je doordat er veel ik instaat, en er wordt vaak gepraat over mijn vader en mijn moeder (dit is vooral in het begin van het tweede deel zo). De ik persoon is een meisje, die de leeftijd heeft van een kind dat naar de basisschool gaat. Er zijn ook stukken in het ik perspectief geschreven zijn, maar die niet door het meisje verteld worden. Dit zijn de stukken dat de moeder vertelt over vroeger, in het eerste deel bijvoorbeeld over hoe zij en hun vader samen zijn gekomen. (99) tijd: In welk jaartal het verhaal zich precies afspeelt wordt niet duidelijk. Wat je wel weet is dat het na de oorlog is, want in het begin wordt gezegd dat zij (de ik persoon en haar zusje) nooit oorlog hebben meegemaakt. Wel is er een flashback waarin iets wordt verteld wat in de oorlog is gebeurd. Behalve van de flashback in het begin van het verhaal naar het gewone verhaal, zijn er niet grote sprongen gemaakt waar heel veel jaar werd overgeslagen. Er waren wel een paar kleien flashbacks, maar geen flashforwards. Dit alles is verdeeld over 202 bladzijden. (98) Ruimte: Het grootste deel speelt zich af in de flat waar de hoofdpersonen wonen. Ze komen ook niet veel buiten de plaats waar ze wonen, wel gaan ze een eind van thuis naar school, en gaan de kinderen een aantal keer naar de kerk. Ze komen zo weinig van huis, omdat de moeder vindt dat het nergens netjes is. De schrijver besteedt veel aandacht aan de ruimte, dit kom je te weten, omdat er veel gezegd wordt over hoe het er uitziet (niet netjes). Hieruit kan je opmaken dat het verhaal zich in het verleden speelt. (95) Titel: Ik denk dat de titel komt van onkruid. De moeder ziet vooral haar kinderen zo. Je hebt alleen maar last van ze en door hen wonen ze in een achterbuurt. Ze heeft ook veel commentaar op de kinderen en ze mogen niks. “Moeder” het eerste deel van de titel is waarschijnlijk gekozen omdat het hele boek eigenlijk om de moeder draait. De meeste problemen komen door haar, ook al zegt ze zelf van niet. Ik vind de titel goed gekozen, hij past goed want ook al denk je er bij het zien van de titel niet direct aan het geeft duidelijk wat er in het verhaal gebeurt. (108)
Thema: Het thema is: vrouwen: Je ziet duidelijk hoe zij leven en hoe zij op elkaar reageren. Doordat het eerste deel van het verhaal gaat over toen de moeder nog klein was, zie je duidelijk hoe de moeder bepaalde dingen van haar moeder heeft geërfd. Ondanks dat je later in het verhaal merkt dat de moeder niet zo goed met haar moeder kan opschieten zie je wel overeenkomsten, maar de moeder wil dit waarschijnlijk niet weten. Dit omdat ze een hekel heeft aan hoe zij door haar moeder met de vader van de kinderen is getrouwd. (96) Motief: Er is niet echt een motief in het verhaal, maar wel een abstract motief. Het abstracte motief is haat. De moeder haat bijna alles en iedereen, ook heeft ze dn veel commentaar. Ze haat de kinderen die volgens haar alles fout doen, ze haat haar man die ook bijna niks goeds kan doen en verder haat ze ook de meeste andere mensen, want die zijn vies en onbehoorlijk volgens haar. Dit is ook al een beetje zo in het stuk dat er wordt verteld over toen de moeder klein was, maar wel een beetje minder dan later in Vertelwijze + taalgebruik: Dit verhaal is een autobiografisch geschreven verhaal. De schrijfster (Carry Slee) is namelijk ook de hoofdpersoon van dit boek. Het is door haar in de ikpersoon geschreven en de personen om zich heenschrijft ze ook als hij en ze, etc. Ze beschrijft hier in dit boek namelijk haar eigen jeugd. Voor dit deel heb ik dezelfde passage gebruikt als bij deel 5 Carry Slee gebruikt in haar boek dus veel vanuit de ikpersoon. En verteld alles in de tegenwoordige tijd, behalve natuurlijk als ze iets van vroeger vertelt. Het hele verhaal speelt zich dus gewoon in de tegenwoordige tijd af. Citaten: - “ ‘Laten we dan maar een hapje gaan eten,’ zei papa. ‘Want als je goed eet…’ Papa keek me aan. ‘Dan kun je lappen kakken,’ zei ik. ‘Nou ben je weer mijn jongen. Een jongen uit één stuk. Alleen jammer dat je gevallen bent, daardoor zit er een spleetje in’ ½ (blz. 144) het verhaal. (100) orbeeldfunctie van de ouders. - - “Papa en Beppie stonden in de kamer. Beppie knoopte haar blouse dicht en papa’s stropdas hing los. ‘Eruit jij!’ schreeuwde mama. ‘Vuile hoer!’ […] Ze (mama) greep de bos tulpen uit de vaas en sloeg ermee op papa’s hoofd. […] De blaadjes dwarrelden door de kamer.” (blz. 126)