Mijn tante Coleta door R.J. Peskens

1. naam, datum, nummer



2. de titel
titelbeschrijving:
schrijver: R. J. Peskens
titel: Mijn tante Coleta
11e druk plaats en jaar van uitgave: Amsterdam 2000 jaar van 1e uitgave: 1976

titelverklaring:
Het boek is getiteld Mijn tante Coleta omdat het over de tante (Coleta) van de ik-persoon gaat. Het is dus zijn tante, daarom staat er Mijn tante Coleta.


3. verhaalsoort
Het verhaal zit ingewikkeld in elkaar, daarom is het een roman. Ik denk dat het een psychologische roman is want het gaat veel over de gevoelens en de gedachtes van het personage. De gevoelens voor zijn tante ontwikkelen zich ook steeds verder. Er gebeuren wel een aantal belangrijke dingen, maar die zorgen er voor dat de gevoelens zich ontwikkelen.


4. opbouw
indeling en tekstsoorten in het boek:

Het boek is chronologisch ingedeeld; er zitten geen flashbacks of flashforwards. Ik denk dat de schrijver dit gedaan heeft omdat dat makkelijk leest en om de spanning op te bouwen. Als je bijvoorbeeld voor in de tijd gaat weet je al wat er gebeurd, het boek zou dan niet leuk meer zijn. Als je weer terug in de tijd gaat is het boek ook saai want dan weet je al wat er gaat gebeuren. Het boek is soms best wel spannend dat komt dus door de chronologische volgorde. De tekstsoort is meestal hetzelfde. De zinnen zijn kort en er zitten veel coma’s in. Af en toe staan er wel schuin gedrukte stukken in de tekst. Dat zijn dan dingen die de ik-persoon gedroomd heeft. De schrijver heeft deze stukken erbij gedaan omdat ze niet helemaal bij het verhaal horen; ze hebben niks met het verhaal te maken. Maar ze zijn wel belangrijk voor de gevoelens van de ik-persoon.


5. handelingsverloop
korte inhoud:
De ik-persoon in dit boek wordt verliefd op zijn tante. Zijn tante is niet verliefd op hem, maar speelt het spelletje met hem mee. Zo wil ze wel met hem naar bed. Na een tijdje raakt ze een beetje bevriend met zijn moeder. Zij is de enige die het eens is met zijn moeder. (Zijn moeder is het overal mee oneens, daarom doet ze af en toe rare dingen). Maar doordat zijn tante bevriend raakt met zijn moeder wil ze weer van hem af.

beginsituatie:
Het boek heeft een informatieve opening. In het begin verteld de ik-persoon namelijk over zijn tante en zijn familie. Hij legt ook uit waar het verhaal zich allemaal af speelt.

einde:
Het boek heeft een open einde. Er kan namelijk nog heel veel gebeuren; de strijd in de gemeenteraad is bijvoorbeeld nog niet opgelost. Ook de moeder is nog niet terug. Normaal blijft ze maar enkele dagen weg, maar nu is ze er al een paar weken niet.

happy end:
Het boek heeft geen happy end, het loopt namelijk niet goed af. De ik-persoon zijn eerste echte liefde wil hem namelijk niet meer en zijn moeder is ook verdwenen. Het enige wat goed voor hem is, is dat hij werk gevonden heeft.


6. vertelwijze
vertelperspectief:

Het verhaal is een ikverhaal. Je beleeft het verhaal vanuit de ik-figuur en leest wat hij denkt en voelt. Er staan nergens gedachtes van iemand anders of dingen waar de ik-figuur niet bij was. Er is geen wisselend en geen onbetrouwbaar perspectief. Want je weet net zoveel als de ik-persoon.

citaat:
“Dat had Coleta ook gezegd, herinnerde ik mij op de terugweg naar huis: je moeder is geweldig. Wat was er dan zo geweldig aan mijn moeder, liep ik als maar te denken. Dat ze niet bang was, nee, bang was ze om de dooie dood niet. Thuis was er weer een fikse ruzie aan de gang. Mijn vader had het pamflet al gelezen voor hij thuiskwam. Ik wil niet dat je er naartoe gaat, zei hij.“


7. verhaalfiguren
hoofdfiguur:
De hoofdfiguur in dit verhaal is de ikverteller. Er staat alleen nergens wat zijn naam is of hoe hij eruit ziet. Wel wordt veel zijn gedachten en gevoelens beschreven. Zo droomt hij vaak over twee mooie meisjes uit zijn klas, maar op het eind van zijn droom zijn de meisjes altijd veranderd in zijn tante. Verder is het een lieve jongen die veel voor zijn moeder doet. Hij is heel erg verliefd, maar ook onzeker en bang. Hij is vooral bang voor zijn ouder en oom als ze erachter komen dat hij verliefd is op zijn tante. Door de gebeurtenissen in het boek wordt hij steeds onzekerder en banger. Zijn manier van spreken is bestwel rustig en kort. Meestal luistert hij gewoon naar wat er gezegd wordt en bemoeit hij zich er niet mee.

citaat:
“Er ging geen dag meer voorbij zonder dat ik enkele keren langs haar huis liep, met angst en hoop haar te zullen zien, en naar binnen te worden geroepen. Toen ik om vier uur de school uitliep kwam ik haar tegen. God, zei ze, dat is toevallig. Ik hoorde dat ze loog. Ik wou je toch wel even spreken, zei ze. Ik gaf geen antwoord.”

bijfiguren:
De bijfiguren in dit verhaal zijn:
- Coleta; de tante waar de ik-persoon op verliefd is en waarmee hij een soort relatie had.
- Jewanne; de moeder van de ik-persoon. Die veel demonstreert en het gezin de problemen brengt.

- Levinus; de ik-persoon zijn vader. De ik-persoon praat met hem over zijn moeder en zijn toekomst.
- Piet; de oom van de ik-persoon en de man van Coleta. De ik-persoon is best wel bang dat zijn oom de relatie tussen hem en Coleta ontdekt.


8. ruimte:
De ruimte van dit verhaal is toevallig. Hij is totaal niet belangrijk want het kan zich overal afspelen, het was dan hetzelfde verhaal gebleven. Het verhaal speelt zich het meest af in de huiskamer van de familie van de ik-persoon. Deze huiskamer is best wel standaard en wordt niet zo precies beschreven. Wel is bekend dat hij erg groot is want er kunnen heel veel mensen in. (Er komen ook heel veel mensen op bezoek). De sfeer van de kamer komt niet erg overheen met die van het verhaal. Hij is namelijk erg gezellig, terwijl er in het verhaal veel ruzie wordt gemaakt. Ook draagt hij niet echt bij aan een verliefde sfeer. De ruimte is geen belangenruimte want hij heeft eigenlijk helemaal niks met het gevoel of karakter van de ik-persoon te maken. De huiskamer veranderd de ik-persoon niet en geeft ook geen aanwijzing voor het thema. De functie van de huiskamer is die van elke woonkamer; er worden mensen in ontvangen en je kunt er dus gemakkelijk praten.


9. tijd
tijdsverloop:
Het verhaal is chronologisch want alle gebeurtenissen worden verteld in de volorde dat zij plaats vinden. Er zitten ook geen flashbacks of flashforwards in het verhaal. Het is een niet-continu verteld verhaal want soms worden er kleine stukjes overgeslagen dan is het plotseling de volgende dag of dan is de ik-persoon plotseling weer op school.

flashbacks:
Er zitten geen flashbacks in het verhaal, de ik-persoon denkt nooit aan dingen die al geweest zijn.

versnelling en vertraging:
In het verhaal zit niet zoveel tijdversnelling of vertraging. Er worden wel kleine tijdssprongen gemaakt, maar alles wordt gewoon beschreven. De meeste stukken lees je net zo uitgebreid als de rest. De beschrijving van het verhaal is erg uitgebreid. Alleen de twee stukken die zich op het strand afspelen worden anders beschreven; veel uitgebreider. Elk detail wordt verteld, alleen speelt het verhaal zich hier maar twee hoofdstukken af.

historische tijd:

Ik denk dat het verhaal zich rond 1900 afspeelt omdat de meeste mensen geen elektriciteit of water hebben. Wel hebben ze een ‘poepton’ die elke week opgehaald en geleegd wordt door een speciale wagen. De mensen zijn sowieso erg arm en ze verdienen ook bijna niks (een paar gulden per dag).


10. motieven en thema
motieven:
Het belangrijkste motief wat ik in het verhaal gevonden heb is dat de ik-persoon een verboden liefde heeft en dat hij als bijna volwassen jongen moet kiezen tussen haar en zijn moeder. Ook is zijn moeder overal tegen en vecht ze (soms letterlijk) voor haar gezin. Dit zijn de motieven omdat het de verboden liefde en de strijd van zijn moeder belangrijke gebeurtenissen zijn in het verhaal. Het kiezen tussen zijn liefde en moeder is op zich geen echte gebeurtenis maar komt wel vaak terug in het verhaal. Deze motieven geven een aanwijzing voor het thema.

thema:
Door (verboden) liefdes moet je kiezen tussen dingen waar je niet tussen wil kiezen.


11. stijl
stijlkenmerken:
Wat mij opgevallen is aan de stijl van de schrijver is dat hij lange zinnen met veel komma’s gebruikt. Het taalgebruik is best wel eenvoudig en er staan niet zoveel moeilijke woorden. Wat best wel irritant leest is dat hij dingen die voor de hand liggen herhaald. Hij schrijft bijvoorbeeld veel;… zei ik, … antwoorden ik, … zei ze enzovoort. Ook legt hij vaak de nadruk op woorden door er een streepje op te zetten. De schrijver kan erg goed levende dialogen neerzetten want je kunt je best wel goed in leven in het verhaal, hij maakt alleen weinig gebruik van beeldspraak.

citaat:

“Overal hoorde ik haar hese, verlokkende stem, zag ik haar rode mond die verwachte, haar witte, witte tanden, rook ik haar zweet uit het droomgrasveld, zag ik haar blote voeten en keek ik door de gaatjes in haar truitje naar de geheimzinnigheid van haar bruine weerbarstige huid. (…) Je bent bij Coleta geweest, zei ze. Wat, vroeg ik. Dat je bij Coleta geweest bent, zei ze. Ja, zei ik. Wanneer, vroeg ze. Laatst, zei ik. Wat laatst, zei ze.”


12. beoordeling:
Ik vond het boek best makkelijk om te lezen. Het irriteerde me wel dat er veel dingen die voor de hand lagen herhaald werden. Door de vele komma’s en lange zinnen werden de mensen heel goed beschreven, (alleen de ik-persoon niet). Je kon wel goed de gevoelens van de ik-persoon begrijpen en je kon je dus goed inleven in zijn gedachten en gevoelens. Het verhaal boeide me niet zo want het was niet echt spannend. Het was wel prettig dat er geen tijdversnelling of tijdvertraging werd toegepast in het verhaal. Door de chronologische volgorde werd het verhaal wel saai, want alles was heel voorspelbaar. Het verhaal is wel een beetje vreemd, het kan wel echt gebeuren maar niet zo vaak. Het is namelijk al best wel bijzonder als je oom met een vijftien jaar jongere vrouw trouwt (op zijn vierendertigste), maar het is helemaal raar als je dan ook nog op die tante verliefd wordt. Ik vind het wel jammer dat het verhaal alleen verteld wordt door de ik-persoon want ik zou best willen weten wat andere personages denken. Zijn tante speelt bijvoorbeeld het spelletje mee, maar je weet niet wat ze nou echt denkt en waarom ze dat doet, dat zou ik graag willen weten. De informatieve opening is ook handig want je kent de bijfiguren dan al een beetje. Je hoeft je dus niet steeds af te vragen wat er precies gebeurd is. Door de informatieve opening kun het verhaal dus makkelijker begrijpen. Het verhaal heeft een open einde en dat vind ik goed want nu kan ik gewoon zelf bedenken hoe het verder gaat met de personages. Wat ook goed aan het boek is, is dat het je eerst laat denken dat het alleen om de tante gaat, maar later blijkt dat de moeder van de hoofdfiguur ook erg belangrijk is. Op een gegeven moment wordt er ook veel meer verteld over de moeder dan over de tante. De tante blijft wel een grote rol spelen, maar de rol van de moeder wordt ook steeds groter.