Meeuwen door J. Bernlef

Beschrijvingsopdracht Korte weergave van de inhoud Arend Wijtman hoort dat hij keelkanker heeft. Hij zal binnenkort geopereerd worden; de operatie biedt 50% kans op genezing. Hij zal dan opnieuw moeten leren praten. Wijtman besluit ter voorbereiding niet meer te spreken en vertrekt voor een korte vakantie naar een eiland. Nadat hij op het eiland aangekomen is, wordt er een meisje vermist. Het isolement waarin hij toch al verkeerde, wordt door deze vakantie versterkt. Wijtman verliest het contact met de werkelijkheid. Met behulp van zijn kijker probeert hij de werkelijkheid onder handbereik te houden en te doorgronden. Dit mislukt echter, waardoor het isolement steeds groter wordt. Alleen de dood biedt nog uitkomst. Hij pleegt dus zelfmoord. Rechercheur Leo Wigman komt naar het eiland om de vermissing van het meisje op te lossen. Hij kan geen aanknopingspunt vinden. De verdenking valt op Wijtman vanwege zijn zonderlinge gedrag; de verdenking wordt groter als zijn lichaam na zijn dood wordt gevonden. Een oplossing heeft Wigman echter niet gevonden. De motivatie van mijn boekkeuze In het werkboek van Laagland stond er een lijst van verschillende boeken die je uit kon kiezen voor dit verslag. Ik ben de lijst afgegaan naar boeken die mij wel leuk leken. De achterkant van het boek Meeuwen van J. Bernlef leek mij heel erg spannend. Ik dacht dat het een detective was. De laatste paar zinnen wekken ook nieuwsgierigheid op: " De lezer is intussen de enige die weet hoe het spoor in werkelijkheid loopt."
Uitgewerkte Persoonlijke reactie De schrijver schrijft erg veel details op die de sommige situaties nog ietsje meer emotie geven, alleen daardoor word het boek tegelijkertijd ook een beetje langdradig. Soms denk je gewoon ‘Waarom schrijft hij dat nou toch op?’ Dit bijvoorbeeld: ‘Hij trok een kroket uit de muur. Hij nam een hap. De kroket was lauw.’ Maar dit soort opmerkingen maakte het boek ook wel apart. De schrijver heeft, naar mijn mening, het boek een hele eigen stijl gegeven, mooi en irritant tegelijk. Het boek roept allerlei gevoelens bij je op, zoals bv. in deze passages: ‘Hij raapte schelpen op, hield ze een tijdje in zijn hand en liet ze dan weer vallen. De brutaliteit van hun aantal drong zich aan hem op, omdat iedere schelp afzonderlijk zijn aandacht trok. Hij probeerde ze op een afstand te houden door het bedenken van getallen. Toen dat niet hielp begon hij ze kapot te trappen.’ ,en dan een stukje verder in het boek, ‘Hij pakte een denneappel en gooide hem met al zijn kracht tegen een boom. De denneappel sprong van de stam terug en viel op de grond. Die daad stelde hem gerust. Het was zijn werk. Hij had een denneappel verplaatst.’ Bij deze scènes krijg ik een verdrietig gevoel, wat moet je je verschrikkelijk voelen als je zoiets doet en je gaat je afvragen wat er in zo iemand omgaat. Dit soort stukken vind ik heel erg mooi geschreven dat is het aparte van dit boek. Als je het boek uit hebt is er ook iets irritants, je komt nooit te weten wat er precies met vermiste meisje gebeurd is
Ik ben dus blij dat ik het gelezen heb, het boek had z’n minpunten, maar ook zeker z’n pluspunten. Verdiepingsopdracht Verwachtingen: Ik had nog nooit van J. Bernlef gehoord toen ik zijn naam in het Nederlands werkboek zag. Zijn naam riep dus ook geen verwachting bij me op. De titel riep geen verwachtingen bij me op. Ik snapte niet wat de titel met de achterkant te maken had. De achterkant riep veel verwachtingen bij me op. De achterkant is, vind ik, als de achterkant van een detective geschreven: er is een vermissing van een meisje dan komt de rechercheur en dan pleegt er iemand zelfmoord. Deze gebeurtenissen knoop ik vast aan een detective. Hierdoor leek het mij een heel spannend boek met veel gebeurtenissen. De laatste zinnen van deze achterkant maakte mij heel erg nieuwsgierig:" De lezer is intussen de enige die weet hoe het spoor in werkelijkheid loop". Onderaan stond dat het boek een sober relaas van geïsoleerde mensen is. Hier las ik vlug overheen, daardoor hebben deze woorden voor mij geen betekenis gehad. Bij mij zijn er helemaal geen verwachtingen uitgekomen. Ik dacht dat het een spannend boek was, maar dat was het helemaal niet. Het hele boek gaat over de gedachten van mensen, die niet zo spannend zijn. Die gedachten zijn meer langdradig en niet zo interessant. De moord, de zelfmoord en de vermissing van het meisje speelde een niet zo’n grote rol in het boek. Het boek had helemaal niets met een detective te maken. Ik wist wel dat het een roman was, maar dan kan het ook een detective-roman zijn. Het boek sloot dus niet goed aan bij mijn verwachtingen. Ik denk dat er wel een verband is tussen mijn verwachtingen en mijn oordeel over het boek. Mijn verwachtingen waren spannend, mijn verwachtingen zijn niet uitgekomen dus mijn oordeel is niet zo spannend. Er gebeuren wel spannende dingen alleen die zijn niet op een spannende manier geschreven. Open plekken: In het boek waren veel open plekken. Op de tweede bladzijde is er al open plek: De kantoorboekhandel had Wijtman herinnerd aan het magazijn op zijn werk, maar er was nog iets anders en nog iets anders waar hij herinnerd aan werd. De handelingen van Wijtman zijn ook heel vaag, je weet niet waarom hij het doet en hij heeft er ook niets aan. Een voorbeeld: " Hij ving een voorbijlopende spin en klemde hem tussen twee stenen. Hij drukte de stenen krachtig tegen elkaar terwijl hij verschrikt om zich heen kijkt. Hij haalde de stenen van elkaar. De spin was niet langer een spin. Hij peuterde de pootjes los en liet ze in het gras vallen. " Dit soort handeling doet Wijtman door het hele boek, allemaal open plekken dus. In het boek staat ook niet uitgelegd waarom. Nog een open plek: Wijtman logeert in een hotel waar haast nooit iemand naar toe gaat. Op een dag komt er een vrouw in het hotel. Wijtman gaat naar haar kamer, als zij er niet is, en gaat haar spullen doorzoeken. Weer staat er niet bij waarom. Wijtman heeft van het begin af aan een notitieboekje bij zich, hij schrijft daar allemaal dingen in, maar wat voor dingen dat weet je niet en dat kom je op het einde ook niet te weten. Een belangrijke grote plek vind ik: Wijtman wilt zich voorbereiden op een leven ‘zonder stem ‘, in afwachting van de keeloperatie, hierdoor wil hij alleen nog maar schriftelijk met mensen communiceren dus niet praten. Maar bij de keeloperatie heeft Wijtman nog 50% kans om nog te kunnen praten via zijn slokdarm. Dus hij hoeft niet schriftelijk met mensen te gaan communiceren. Als ik 50% kans had om te kunnen praten dan zou ik juist nog heel veel gaan praten. Dit gaat het hele boek door dus dit is een belangrijke open plek. De vermissing van het meisje speelt een grote rol in het boek: anders was rechercheur Leo Wigman nooit naar het eiland gekomen. Aan het eind is nog steeds niet aan het licht gekomen waar het meisje nou is. De titel van het boek: meeuwen is ook een open plek. Toen ik de titel zag, wist ik niet wat het boek met het verhaal had te maken, maar onder het lezen ben ik erachter gekomen. Het eiland ligt midden in de zee, in de zee zijn heel veel meeuwen. In elk hoofdstuk van het boek kwamen wel een paar meeuwen voor. Ik denk dat de meeuwen in het boek het isolement van Wijtman symboliseren. De belangrijke open plekken worden naar mijn weten niet ingevuld. Alle andere open plekken worden ook niet ingevuld. Al die handelingen van Arend Wijtman worden niet ingevuld. Ik denk dat Wijtman die handelingen heeft gedaan omdat hij wanhopig is en hij probeert gewoon alles uit, maar zelf kom ik er ook niet echt achter en anders denk ik dat hij gewoon psychisch gestoord is. Ik vind het heel erg jammer dat ik op het eind niet te weten bent gekomen waar dat meisje is, ik denk dat ze verdronken is. Er zijn heel veel open plekken waarbij ik geen idee heb, waarom dat nou zo is. Bij het eerste voorbeeld dat ik gegeven heb op de eerste bladzijde van het boek heb ik echt geen idee wat hij zich herinnerde, dat kan de lezer niet weten, want dan moet je echt in die persoon kruipen en dat kan alleen de schrijver. Spanning: De belangrijkste spanningsboog is de vermissing van het meisje. Ik vond het niet zo’n geweldig boek, maar de drijfveer om verder te lezen, was de ontknoping van het meisje. Ik vond het boek niet spannend, want tijdens het onderzoek naar het meisje kwamen de gedachten (saaie) van Wijtman en Wigman te veel naar voren. Deze gedachten hadden geen samenhang met de vermissing wat ik nogal stom vind. In het eerste gedeelte van het boek weet je nog niet dat Arend Wijtman keelkanker heeft. Je weet dan wel dat hij niet wilt praten, maar nog niet waarom. Pas later wordt weergegeven dat hij keelkanker heeft. De vermissing van het meisje is een manipulatietechniek. Als Arend zelfmoord heeft gepleegd dan wordt zijn notitieboekje vermist. Wigman ontdekt dan dat het notitieboekje niet vanzelf uit Wijtmans zijn zak is gekomen dus iemand moet het notitieboekje gestolen hebben. Ik wilde graag weten, wie dat zou zijn, nog een manipulatietechniek dus. Open of gesloten einde: Jammergenoeg heeft de tekst een open einde. Ik had liever een gesloten einde. Ik hou van een happy end. Dus ik had graag gewild dat het meisje gevonden zou worden en dat er niets aan haar mankeerde, maar dat ze bijvoorbeeld haar enkel had gebroken en ik een kuil was gevallen, die verborgen was achter de bosjes. Maar na een week kan het meisje al eigenlijk niet meer leven zonder eten en drinken dus dat zou ook niet kunnen.
Fictie, proza of literatuur: Meeuwen van J. Bernlef is een fictieve roman. De schrijver heeft de werkelijkheid naar zijn hand gezet. Dit boek is geen rechtstreeks verslag van de werkelijkheid. J. Bernlef heeft de werkelijkheid wel als uitgangspunt genomen, maar hij is er ook een beetje van afgeweken. Hij heeft het eiland en de mensen erop allemaal zelf verzonnen. De werkelijkheid is dat er vast wel ergens zo eiland bestaat met van die mensen erop, maar hij heeft de feiten niet weergegeven. Evaluatie Ik vond het een mooi, apart en irritant boek. Mooi waren sommige beschrijvingen van de handelingen van Arend Wijtman, hierbij kreeg ik een emotioneel gevoel. Deze beschrijvingen vond ik tegelijk apart, want ik heb nog van dit soort boeken gelezen met zulke mooie beschrijvingen. Irritant vond ik de te lange gedachten en beschrijvingen van Wijtman en Wigman: " Zijn schrale gezicht was rood aangelopen. De pluimpjes boven zijn oren staken uit. Hij moest er met zijn hand doorheen hebben gewoeld." Dit soort beschrijving vind ik niet interessant, ik snap ook niet waarom de schrijver dit heeft opgeschreven, want het heeft helemaal niets met het boek te maken. Mijn persoonlijke reactie is niet veranderd na de verdiepingsopdracht. Ik heb zelfs nog meer nadelen gevonden voor het boek. Ik ben tevreden over mijn beschrijving. De beschrijving is niet lang, het zijn gewoon de grote lijnen van het verhaal zonder al te veel details. Ik ben ook tevreden over het uitvoeren van de verdiepingsopdracht, als ik er niet tevreden mee was dan had ik wel iets anders opgeschreven. Ik vond het boek niet moeilijk of onduidelijk het was gewoon geen leuk boek. Het uitwerken van de verdiepingsopdracht vond ik wel een lastige klus. Alles wat je gelezen had, moest je voor je gedachten halen. Je moest op alle details letten. Bij de boekverslagen in de onderbouw moest je een samenvatting, de hoofdpersonages en je eigen mening geven. Dit vond ik al niet makkelijk dus dit is wel iets moeilijker. Ik had het boek twee weken van te voren gelezen nu zit ik het verslag te maken en kan ik alle details van het boek niet meer herinneren dus moest ik telkens stukken in mijn boek nalezen voor mijn verslag. Dit kostte veel tijd. Tijdens het werken aan deze opdracht moest ik steeds in het hoofdboek van Laagland kijken voor de open plekken, de verwachtingen, de spanning en fictie of literatuur. Maar nu heb ik wel voldoende kennis voor mijn volgende boekverslag. Volgende keer ga ik lang van tevoren een paar leuke boeken uitzoeken. Die ga ik lezen en dan kies ik de leukste eruit. Zo krijg ik meer kennis van bepaalde boek en kan ik mijn eigen smaak ontwikkelen.