Mariken van Nieumeghen door Onbekend

Schrijver: onbekend
Vertaald en bewerkt door: Hessel Adema
Titel: Mariken van Nieumeghen
Eerste druk: Rondom 1500
Gelezen druk: de zesde vertaalde druk uit 1996

2a Wanner speelt het zich af?
Het verhaal speelt 1471 en 1504.

2b Bewijs vraag 2a
Dit kun je afleiden van de arrestatie van de hertog die datum is namelijk gewoon terug te vinden.

2c Wat is de vertelde tijd?
Het verhaal duurt ongeveer 33 jaar. ze gaat namelijk eerst naar Nijmegen dit duurt een dag. Daarna leeft ze zeven jaar met Moenen daarna rijst ze aantal maanden met haar oom naar de paus. Hierna gaat ze het klooster in waar ze met haar oom in leven nog 25 jaar leeft. Na de dood van haar oom komt er een engel die haar ringen los maakt hierna leeft ze nog twee jaar zonder ringen. Als je dit bij elkaar optelt kom je op ongeveer 33 jaar.

2d Is het verhaal chronologisch verteld?
Het verhaal is chronologisch verteld.

3 Wat zijn belangrijke ruimte-elementen en plaatsen?
Belangrijke plaatsen zijn Nijmegen omdat haar tante haar hier zo verdrietig maakt dat ze met Moenen mee gaat. Maar ook omdat ze daar het wagenspel hoort dat haar weer op het rechte pad brengt. Antwerpen is ook een belangrijke plaats omdat ze hier zeven jaar lang met Moenen samen woont. Köln is belangrijk omdat ze hier voor het eerst biegt en haar daden zo erg blijken te zijn dat de bisschop er geen raad mee weet en haar naar de paus in Rome stuurt. Rome is daarom ook weer een belangrijke plaats omdat ze hier haar vonnis krijgt. Dan is als laatste het klooster in Maastricht erg belangrijk omdat ze hier boete doet en vergeven wordt waarna ze in het klooster blijft om twee jaar later te sterven.

4 Noteer in maximaal 50 woorden de fabel?
Marieke gaat naar Nijmegen waar haar Tante haar hardhandig de deur wijst daardoor kan Moenen grip op haar krijgen. Ze leeft vervolgens zeven jaar samen met Moenen tot dat ze ziet hoe slecht hij is. Ze doet hierna boeten voordat zij sterft in een klooster in Maastricht.

5a Uit hoeveel hoofstukken/dele/ afdelingen bestaat het boek? (noem eventueel titels)
Het boek telt 14 afdelingen en dat is inclusief de proloog.
1. De ware en zeer wonderlijke geschiedenis van Mariken van Nieumeghen, die meer dan zeven jaren met de duivel samenleefde.
2. Hoe heer Gijsbrecht zijn nicht Mariken naar Nijmegen stuurde.
3. Hoe Mariken op schandelijke wijze door haar tante wordt toegesproken.
4. Hoe Mariken bij haar tante wegging en uit Nijmegen vertrok.
5. Hoe Marikens tante haar eigen keel doorsneed.
6. Hoe Emmeken en Moenen naar Antwerpen reisden, waar ze veel misdadigheid veroorzaakten.
7. Hoe Emmeken een beetje spijt krijgt van haar zondig leven.
8. Hoe Emmekern en Moenen naar Nijmegen reisden.
9. Hoe Emmeken, naarmate ze langer naar dit spel luisterde, steeds meer over haar zonden ging nadenken. Ze zei:
10. Hoe Moenen Emmeken naar beneden wierp en hoe zij haar oom herkende.
11. Hoe heer Gijsbrecht met zijn nicht naar Keulen ging.
12. Hoe Emmeken en haar oom naar Rome reisden en hoe Emmeken bij de paus biechtte.
13. Hoe Emmeken uit Rome vertrok en zij non werd in het klooster voor bekeerde zondaressen te Maastricht.
14. Hoe de engel Gabr”iel Emmekens ringen van haar hals en armen verwijderde.

5b. Beschrijf de beginsituatie en de climax uit de spanningsopbouw?
De beginsituatie is dat Mariken door haar oom naar Nijmegen wordt gestuurd om boodschappen te doen.
Het hoogtepunt van het verhaal is het afvallen van de ringen als alles goed komt. Voor ons zou het moment dat ze naar het wagenspel luistert en besluit Moenen te verlaten en boeten te doen het hoogtepunt zijn maar voor de middeleeuwer lag dat iets anders.

6a. Wat zijn de drie belangrijkste motieven?
De drie motieven zijn boetedoening het getal 7 en Maria in de zin van beschermvrouwe.

6b+6c Leg je keuze uit en geef van ieder motief drie citaten.
Boetedoening
Boetedoening is een motief omdat het heel belangrijk is in het verhaal want als je geen boete doet kom je niet in de hemel.

Citaat 1 r754-r765
Masscheroen zegt tegen god dat de mensen denken dat ze geen boete meer hoeven te doen ze kunnen de ergste daden plegen als ze maar berouw hebben voor hun dood dan komen ze toch nog in de hemel Masscheroen vindt dit niks omdat mensen volgens hem denken dat ze alles kunnen maken.

“ Uw gerechtigheid faalt dikwijls, ook al noemt men U overal een rechtvaardige God. Ten tijde van Abraham, Mozes en Davis kon men U rechtvaardig noemen. Toen zag men U de mensen terecht wijzen en beschaamd maken, en straffen voor onzedige gedachte.

Maar kijk nu eens! Al zou een kind zijn moeder verkrachten of zijn vader trappen en slaan of zijn broer beschuldigen van alle denkbare kwaad, als hij maar oprecht berouw heeft, verwerft hij meteen uw barmhartigheid.”

Citaat 2 r1012-r1016
Mariken geeft aan boeten te willen doen hoeveel ze ook moet lijden om Gods liefde terug te winnen. Ze is net uit de lucht gevallen en haar oom zegt dat ze veel pijn moet hebben.

“ik geef volstrekt niets om deze pijn, oom; laten we het daar niet over hebben. Als ik Gods barmhartigheid zou verwerven, ben ik bereid tienduizend maal erger te leiden dan pennen kunnen beschrijven. Het kan me niets schelen wat er met me gebeurt, als ik maar ooit hulp en genade ontvang.”

Citaat 3 r1099-r1103
De paus geeft tijdens het afscheid aan hoe belangrijk boetedoening is.

“Ga met God, dochter, en volhard in je boetedoening, want in de hemel wordt standvastige boetedoening op hoge prijs gesteld: meer dan wat ook kan boetedoening smart genezen.”

Het getal 7
Het getal 7 is een motief omdat het erg veel betekenis heeft. Zeven is het getal van de volmaaktheid. Het komt maar twee keer echt voor maar is toch een motief.

Citaat 1 r200-r207

Dit citaat gaat over de zeven vrije kunsten en is de eerste keer dat zeven terug komt in het verhaal.

“Als je mij je liefde wilt schenken, zal ik je weergaloze kunsten leren. De zeven vrije kunsten: retorica, musica, logica, grammatica, geometrie, aritmetica en alchemie. Dit zijn zeer bijzondere kunsten. Ik zal de knapste vrouw van je maken die ooit heeft geleefd.”

Citaat 2 915-r919
Mariken haar oom heeft haar zeven jaar gezocht.

“Ach, het is mijn nicht! Daarom voel ik me zo ellendig. Ik heb haar zeker meer dan zeven jaar gezocht. Helaas, nu ligt ze hier met een gebroken nek. Ach aarde, opent u en omsluit mij. Ik zal geen rust meer hebben.”

Maria in de zin van beschermvrouwe
Maria in de zin als beschermvrouwe is een motief omdat zowel de oom als marieke tot haar bidden en zij in het wagenspel die rol heeft. Ze probeert de mens namelijk te beschermen tegen haar zoon.

Citaat 1 r387-r392
Ik heb dit citaat gekozen omdat de oom hier tot Maria bid. Hij noemt haar hier moeder Gods.

“Ach, ik hoor dit met zoveel afkeer dat ik het gevoel heb dat mijn hart in vieren breekt. Ik moet mijn gezicht afwenden, want de tranen stromen langs mijn wangen. O, moeder Gods, die ik ieder jaar met oprechte liefde in Aken bezoek, sta mij bij.”

Citaat2 r 295-r 299
ik heb dit citaat gekozen omdat Mariken hier aangeeft dat ze Maria als haar beschermvrouwe ziet en ze daarom geen afstand van haar naam kan doen.

“dat beloof ik graag, aan het kruisteken hecht ik niet veel waarde. Maar mijn naam kan ik niet verloochenen, want Maria, naar wie ik vernoemd ben, is mijn enige toeverlaat, mijn enige hoop. Als mij iets kwelt of hindert, wendt ik me meteen tot haar om troost.”

Citaat 3 r786-r795
Dit citaat heb ik gekozen omdat Maria hier in het wagenspel god vraagt mededogen te hebben met de mensheid ze probeert de mens te beschermen.

“O kind, het zal me verdriet doen als u de mensen tot straf veroordeelt. Ik smeek U, laat de mensen voorlopig nog met rust. Zend hun eerst voortekens en aankondigingen, zoals U in zulke noodgevallen gewoon bent. Aardbevingen, dubbele zonnen, sterren met staarten, zodat ze door deze verschijnselen zien dat u buitengewoon vertoornd bent. Ze zullen zich dan wellicht beteren uit vrees voor nog meer plagen.”

7a. Wat is het thema van het boek?
Boetedoening en berouw zullen er voor zorgen dat je vergeven wordt.

7b. Leg je keuze uit.
Ik heb dit thema gekozen omdat het boek eigenlijk over Mariken gaat die iets slechts. En daarna berouw toont en boetedoening doet waardoor God haar vergeeft. Als ze geen berouw had getoont dan had God haar nooit vergeven.

8a. Welk vertel perspectief wordt in het verhaal overwergend gebruikt?
Het perspectief is auctoriaal.

8b. Leg je antwoord uit.
Dit is logisch omdat dat het enige perspectief is dat men in die tijd kende. Daarnaast kun je het zien aan de manier waarop het geschreven is namelijk als een toneelstuk met steeds de naam van de gene die het zegt voor het stuk tekst.

9 Maak een karakterschets van de belangrijkste personages.
Mariken is een naïef en beïnvloedbaar meisje dat geintrigeerd is door het kwaad en behoorlijk egoïstisch. Ze gaat gewoon met Moenen mee ook al weet ze echt wel dat hij slecht is en laat ze haar oom ongerust achter. De kennis die Moenen haar kan geven staat boven haar oom dat maakt haar uiteindelijk ook zo beïnvloedbaar en kwetsbaar voor Moenen.

Moenen is de Verpersoonlijking van het kwaad wat je kunt herkennen omdat hij maar een oog heeft. verder is hij bloedorstig en heeft hij weinig geduld. Overal waar hij komt zaait hij dood en verderf wat hij fantastisch vind. Als Mariken niet meteen doet wat hij zegt merk je dat hij meteen ongeduldig wordt.

De oom van Mariken is een goedgelovig en een gelovig man. Hij lijkt iedere tien minuten te bidden en geloofd heilig in de goedheid van God en dat God altijd het juiste doet. Daarnaast lijkt het wel alsof hij nog nooit iets slechts in zijn leven heeft gedaan.

10b. Wat verwachte je van het boek en hoe denk je daar over nu je het boek hebt uitgewerkt?
Ik Had er iegelijk wel zin in ik vond bij Karel en Elegast het totaal andere tijdbeeld en de manier waarop de personages in het leven stonden namelijk erg interessant. En ik ging er van uit dat dat bij Mariken van Nieumeghen ook zo zou zijn. En ik ben niet teleur gesteld. Het verhaal is niets bijzonders maar de totaal andere manier van doen van de personages vind ik erg leuk.

10c Verklaar de titel.
De titel spreekt eigenlijk voor zichzelf Mariken komt uit Nieumeghen dus is zij Mariken van Nieumhegen.