Lieveling door Kim van Kooten

Thema

De hoofdgedachte van dit verhaal is dat er misbruik kan worden gemaakt van jonge meisjes of jongetjes. Dit boek gaat over het misbruik wat wordt gemaakt door de stiefvader en moeder van Puck. Het is daarnaast ook nog een een verhaal wat gebaseerd is op een waargebeurd verhaal. Er komen verschillende motieven in dit verhaal voor:

Misbruik, er wordt van Puck op verschillende manieren misbruik gemaakt. Door haar stiefvader wordt ze seksueel misbruikt. In het begin is het alleen aanraken, daarna wordt het ook verkrachting. Haar moeder misbruikt haar voor het rijkelui leventje, wat ze heeft samen met de stiefvader van Puck.

Geld, de moeder van Puck wilt heel graag een rijkelui leventje krijgen. 

Verwaarlozing, nadat Puck en haar moeder eindelijk weg zijn gegaan bij de stiefvader. Draait het nog steeds alleen maar om het geld en wordt Puck niet serieus genomen.

Depressie, door alles wat gebeurd is in de jeugd van Puck wordt ze als ze tiener is, depressief en krijgt ze anorexia.

Tijd

Het verhaal begint rond de tijd van 1975 wanneer Puck 5 jaar is. En eindigt rond de tijd van de jaren 80’ dat is niet helemaal bekend. Het is geschreven in de tegenwoordige tijd. Dus eigenlijk volg je Puck door de jaren heen.

Perspectief

Het verhaal is geschreven uit de ogen van Puck, dus in het begin is het geschreven uit de ogen van een 5 jarig meisje die in de loop van de hoofdstukken steeds ouder wordt. Je merkt dat ze niet helemaal zeker is over wat er allemaal gebeurd. Verder is het boek in de ik-persoon geschreven.

Personage

Dit verhaal heeft één hoofdpersoon:

Puck

Puck is een meisje van 5 jaar wanneer het boek begint. Ze woont samen met haar moeder in de achterbuurt van Rotterdam, totdat op haar 5de verjaardag de nieuwe liefde van haar moeder hun komt ophalen om samen te lopen. Ze wordt al vanaf dag 1 misbruikt door deze man. Hoe ouder ze wordt hoe meer ze begint te twijfelen of dat andere ook zo worden behandeld. Ze vertelt uiteindelijk alles, maar raakt daarna depressief en krijgt anorexia. Uiteindelijk moet ze vertellen dat ze alles zou hebben gelogen, omdat het niet goed gaat met haar moeder en haar, en worden ze weer opgehaald door Ludovicus. 

In dit verhaal zijn er drie belangrijke bijpersonen:

Ome meneer (Ludovicus), Mama (Patricia) en meester Hofslot

Ludovicus is de stiefvader van Puck. Hij is een oude rijke man, die Puck en haar moeder ophaalt op de verjaardag van Puck. Hij is een pedofiel dat blijkt al uit de eerst paar pagina’s. Hij gaat altijd samen met Puck, 3 dagen in de week douchen en raakt haar dan altijd aan.Want er zouden geen handdoeken meer zijn. In de loop van de tijd wilt hij ook elke zondag naakt in de woonkamer zitten. Hij is eigenlijk alleen nog bij de moeder van Puck om Puck. Uiteindelijk verkracht hij haar ook. Wanneer Puck alles vertelt aan iedereen wordt hij gearresteerd. Wanneer alles voorbij is en Puck gedwongen is om te vertellen dat alles gelogen was. Haalt hij hun weer op net als in het begin van het boek.

Mama, ook wel Patricia genoemd, is niet gewend aan armoede. Zij en Puck vertrekken naar Zwijndrecht om bij haar nieuwe liefde te zijn. Alleen is het niet echt verliefdheid. Ze wilt heel graag rijk zijn en belangrijker dan dat ze in werkelijkheid ook is. Het is niet gek dat ze dan ook heel erg instort op het moment dat zij en Puck weggaan bij Ludovicus. Ze moet uiteindelijk worden opgenomen en op het einde gaan ze terug naar hem.

Meester Hofslot is de leraar van Puck op de basisschool, hij lijkt in eerste instantie niet heel belangrijk in dit verhaal. Maar voor Puck is hij wel belangrijk. Ze vertrouwd hem heel snel, en wanneer ze van de basisschool afgaat houd ze ook contact. En in het ziekenhuis eet ze voor het eerst weer zodat hij kan blijven. ze staat ook vaak op het punt om dingen te vragen over Ome meneer maar dan doet ze het toch niet. Op ten duur is hij uit het beeld verdwenen.

Ruimte

Het verhaal begint in de achterbuurt van Rotterdam, maar daar gaan ze al heel snel weg. Het grootste gedeelte van het verhaal speelt zich af in Zwijndrecht bij Ludovicus. Op ten duur gaan ze weer weg en vinden gewoon een huisje ergens. Het verhaal eindigde weer dat ze terug moeten naar Zwijndrecht.

Spanning

Je kan dit verhaal niet echt spannend noemen, zoals je een thriller noemt. Hij is op een andere manier spannend. Je hebt als lezer wel door dat ze zeg maar misbruikt wordt, daardoor wordt het uiteindelijk spannend wat er wel of niet kan gebeuren.

Stijl

Kim van Kooten is een goede schrijfster, die je meeneemt naar het leven van Puck. Het verhaal is geschreven uit de ogen van een meisje, die in de loop van het boek opgroeit (citaat 1). Daarnaast is er best wel een taalgebruik die niet goed is om aan een jong kindje te laten horen (citaat 2).

Citaat 1: “Mama had ook geen tijd om voor me te zingen vanochtend, wat ze moest én koffers pakken én zich opmaken én haar benen scheren én haar haar heel hoog opföhnen.” (Blz.9-10)

Citaat 2: “Af en toe stompte Brammetje met zijn elleboog in de zij van Margreet en dan fluistert Margreet ‘Kankerlijer’ tegen hem.” (Blz. 77)

Genre

Dit verhaal is een roman, hij is onroerend en echt een mooi boek. Daarnaast is het een realistisch boek.

Eigenwaardering

Dit verhaal gaat over het misbruik van Puck door haar stiefvader maar ook door haar eigen moeder op twee verschillende manieren. Haar moeder kan eigenlijk niet goed voor zichzelf zorgen, waardoor ze er eigenlijk wel van profiteer dat Ludovicus Puck zo erg mag. En Ludovicus is een pedo, die Puck gebruikt voor zijn eigen behoeftes. De familie van Puck denkt ook eigenlijk alleen maar aan zichzelf. Dus eigenlijk geeft niemand om het kleine meisje wat wordt misbruikt, zowel seksueel als gewoon.

Het verhaal is geschreven omdat het meteen gespeeld wordt. Je volgt Puck door haar jaren heen en ziet haar veranderen in een meisje die heel onzeker word, depressief en uiteindelijk niet meer eet. 

Het boek is geschreven vanuit Puck. Dus je begint in het hoofd van ene 5 jarig meisje, die geen idee heeft wat er allemaal gebeurd. Er zouden geen handdoeken zijn, het zou normaal zijn om altijd te worden gewassen en hij pakte me wel heel moeizaam op. Het is gewoon zo zielig. In de loop van het verhaal wordt puck ook ouder, met een paar tijdssprongen. Ze wordt steeds banger voor Ludovicus, ze verstopt zich bijvoorbeeld in de kast om niet te hoeven komen. Zelfs elke zondag moest ze samen met hem op de bank zitten, en dan denk je okay dat kan wel, maar naakt op een bank zitten is veel minder okay. Daarnaast telkens foto’s maken. Op ten duur wordt ze ook door hem verkracht. Ze heeft krijgt wonden voor het leven, en dat voel je heel goed mee.

Puck is een meisje die heel erg om haar moeder geeft. Ze doet zoveel dingen al op jonge leeftijd die eigenlijk helemaal niet nodig zijn voor een kind. Haar moeder wordt opgenomen en ze zit alleen thuis voor dagen. Ze heeft wonden voor de rest van haar leven opgelopen door haar verleden. Ze is opgenomen in het ziekenhuis, en zelfs daar wordt ze misbruikt. Uiteindelijk kapt ze dan met eten, waardoor ze niet meer mogen komen bij haar. Ze is slim maar beschadigd. Je leeft echt heel erg mee met haar.

Het verhaal speelt telkens af waar Puck op dat moment is. In het ziekenhuis, bij hun thuis, in het nieuwe huis en op school. Dit zijn plekken die eigenlijk wel normaal zijn in een boek.

Het is boek is niet spannend maar dat heeft het verhaal ook helemaal niet nodig om boeiend te zijn, je leest het boek toch wel uit. Omdat je wilt weten hoe het afloopt met het arme meisje die misbruikt wordt door haar vader.

Daarnaast krijgt het wel een gevoelsfactor 10. Je leeft heel erg met haar mee en krijgt zelfs een klein plekje onder het lezen in je hart. Het verhaal is best wel een schokkend en zet je aan het denken. Ik heb heel het boek niet kunnen snappen waarom iemand dit zou doen. Het is gewoon een positief rot boek, wat het wel meteen realistisch maakt. Het kan zo vaak voorkomen, zelfs wanneer het niet wordt verwacht. Het zal ook niet uitkomen dat het gebeurd is.

Dit boek heb ik gelezen, omdat het me aansprak om te lezen. We hebben er in de les Nederlands over gehad en meteen heb ik hem gereserveerd in de bibliotheek. Dit was een goede keuze en tegelijk tijd een keuze die ik misschien niet had moeten maken. Het is namelijk een boek wat maar in je hersenen blijft zitten, netgoals je Puck een stukje in je hart hebt gegeven.

Het doel van het boek is om het verhaal van Pauline Berendregt te laten zien. Dit boek is gebaseerd op het verhaal wat zij vertelt heeft. Ze laat Puck een stem krijgen wordt er ook wel vertelt. Dit maakt het verhaal nog mooier dan dat het al was.

Dus, Lieveling van Kim van Kooten, is een rot, mooi, ontroerend boek waar je wel je neus in moet steken. Het is belangrijk om te weten dat deze dingen ook gebeuren in de wereld, misschien wel dichterbij dan je denkt. Ik zou het boek een 8/10 geven.

Recensies

1.

'Een van de sterkste en meest gedurfde debuten die ik ooit heb gelezen. Dit verhaal over misbruik en veerkracht is zowel hartverwarmend als ondraaglijk, zowel vitaal als buitengewoon angstwekkend, en krijgt vleugels door zijn vertederende heldin' Michel Faber, auteur van Lelieblank, scharlakenrood en Het boek van wonderlijke nieuwe dingenPuck is vijf jaar en woont met haar moeder in een achterstandswijk in Rotterdam. Op een dag verhuizen ze naar een kapitale villa in Zwijndrecht, waar de nieuwe man van haar moeder woont. Het lijkt een sprookje: de man - die door Puck 'ome Meneer' wordt genoemd - ontfermt zich over het meisje. Ome Meneer overlaadt haar met cadeaus, wast drie keer per week Pucks haren en samen maken ze lange tochten in zijn grote auto.Puck is zijn lieveling.Het is hun geheim.Maar soms worden geheimen te groot om te bewaren en willen ze gevonden worden.In Lieveling - gebaseerd op het verhaal van Pauline Barendregt - geeft Kim van Kooten een stem aan het meisje Puck, en weet ze dankzij haar lichtvoetige, maar haarscherpe toon het onvoorstelbare voorstelbaar te maken. Ze laat licht schijnen op een donker thema en weet een heftig verhaal met humor te vertellen - een prestatie van formaat.

(https://www.libris.nl/boek/?authortitle=kim-van-kooten/lieveling-9789048830244)

2.

Een verhaal schrijven over seksueel misbruik van kinderen kan twee kanten op. Of het wordt een zwaarmoedig epistel waarbij de tranen regelmatig vloeien, of je pent een relaas op papier waar de luchtigheid van opspat en niet de traan overheerst maar de lach.

Kim van Kooten kreeg van haar vriendin Pauline Barendregt het verhaal op een zilveren schaal aangeboden. ‘Schrijf over mij! Wat mij als kind is overkomen.’ Zo ongeveer zou het aanbod hebben kunnen klinken. Gezegend met een groot talent op het gebied van acteren en scenarioschrijven schreef Kim een roman die de lezer nog lang zal bijblijven.

Het trieste verhaal van Puck begint op haar vijfde jaar als zij met haar alleenstaande moeder de achterbuurten van Crooswijk achter zich laat en intrekt bij haar nieuwe liefde in Zwijndrecht. Een niet onbemiddelde zakenman.

Al op de eerste dag zal blijken dat de man die Puck ome Meneer noemt meer aandacht voor het kleine meisje heeft dan voor haar moeder, Patricia. Uit de mond van Patries horen we het duidelijk. Die ene keer dat zij samen seks hadden, mag niet memorabel genoemd worden.

Al op de eerste dag zal blijken dat de man die Puck ome Meneer noemt meer aandacht voor het kleine meisje heeft dan voor haar moeder, Patricia. Uit de mond van Patries horen we het duidelijk. Die ene keer dat zij samen seks hadden, mag niet memorabel genoemd worden.

Vanuit de relatieve armoede van Crooswijk naar de luxe in een kapitale villa in Zwijndrecht waar geld geen rol speelt, groeit moeder Patricia uit tot een verwende diva. Onder haar ogen dringt haar nieuwe man zich bijna elke dag aan Puck op. Drie keer per week wil hij haar haren wassen en als hij haar na het baden afdroogt, doet hij dit met zijn blote handen. Pucks geheim groeit met de dag en zal duren tot haar dertiende jaar. Dan vertoont Puck al symptomen van anorexia en uiteindelijk wordt deze eetstoornis haar redding.

Groot zijn de schrijvers die vervelende of traumatische ervaringen luchtig kunnen uitbeelden. Edgar Hilsenrath deed dit met zijn Holocaustroman De Nazi en de kapper of haal de film La vita et bella van Roberto Benigni in gedachten terug. Kim van Kooten vindt haar bron vol humor vooral uit het volkse Rotterdamse jargon van de jaren ’70. De moeder van Patricia die zich alleen kan uiten in clichématige opmerkingen zoals smeer maar in je haar, daar krijg je krullen van.

En waar haalt een mooie Gooise dame de kennis van het Rotterdamse dialect vandaan? En al die ‘prachtige’ vloeken?

Even kwalijk als de rol van de nieuwe vader in het verhaal die consequent Pikkedoos wordt genoemd, is die van moeder Patricia. Is zij werkelijk onwetend van hetgeen achter de gesloten deur van de slaap- of badkamer of tijdens een autoritje allemaal gebeurt? Als Puck smadelijk haar naam roept tijdens een aanranding, geeft zij geen sjoege. En als later alles aan het licht komt, speelt zij het slachtoffer.

Na een volksgericht vertrekken moeder en dochter naar een flatje in Rotterdam. Verlost van misbruik wordt het leven van het duo er niet beter op. Maar dan zijn we al redelijk bij het einde van het verhaal. Het eindigt met een ontmoeting tussen Pikkedoos, oma, Patries en Puck. En een advocaat die verklaart dat zijn cliënt het niet makkelijk heeft gehad. Hij is urenlang verhoord, kan geen stress verdragen, heeft een reputatie die besmeurd is en voelt dat zijn vertrouwen in de mensheid tot nul is gereduceerd.

Kan het triester!

Dat ik dit boek in één lange sessie van vijf uur heb uitgelezen, verklaart de kwaliteit van het geschrevene. Kim van Kooten neemt geen blad voor de mond en schrijft zoals het was. Hard, liefdevol, confronterend, grappig, maar respectvol voor het slachtoffer.

(http://www.postscriptum.nl/boekbesprekingen/ruud/kim-van-kooten-lieveling.html)