Lieve Claire door Peter van Gestel

MIJN EERSTE PERSOONLIJKE REACTIE Nadat ik dit boek had gelezen, was ik een beetje verward. Het verhaal is best ingewikkeld, omdat er meerdere verhaallijnen inzitten. Het geheel is origineel geschreven, en het was best wel ‘verfrissend’ om zo’n verhaal te lezen. Ik vind het een mooi verhaal, omdat het een heel emotionele en persoonlijke reis van Bo beschrijft. Je moet je hoofd er wel bij houden, anders is het wel moeilijk te begrijpen, maar toch vind ik dit verhaal veelzeggend en interessant. EEN SAMENVATTING VAN DE INHOUD Het verhaal begint in het vakantiehuis van Bo en zijn familie, die bestaat uit zijn moeder Effie (Evelien), zijn vader Robert, en zijn tante Door (Theodora, maar Bo noemt haar als enige Door). Daar krijg Bo een brief van Claire, die zegt dat ze geen afspraakje met hem wil maken, omdat hij raar praat. Eigenlijk kennen die twee elkaar amper, maar Bo vond Claire echt leuk. Hij begint aan een antwoord, maar het lukt hem steeds niet om het af te maken. Dus wordt de brief als het ware een dagboek voor Bo. Hij beschrijf de rare situatie in zijn gezin, en vertelt over tante Door, met wie hij veel tijd doorbrengt. Door is er net achtergekomen wie haar vader is, omdat zij buitenechtelijk verwekt is. Bo vertelt ook over hoe hij en tante Door naar elkaar toe groeien, en over Door’s zoektocht naar haar vader. Het boek eindigt als Door en Bo haar vader hebben gevonden, en op het laatst vertrekt Door naar Frankrijk met haar nieuwste liefde. Bo maakt dan de brief af met: “Jij bent hier niet. Tante Door is hier niet. Toch heb ik mijn handen vol aan jullie. Basta.”
MIJN FAVORIETE FRAGMENT Dit fragment zit bijna aan het einde van het boek. “En jij, Claire? We kennen elkaar nauwelijks, je zou kunnen zeggen: We kennen elkaar niet. Dat is wel goed – daar moet nooit verandering in komen. Het aardige is: doordat we elkaar niet kennen, hoeven we ook nooit afscheid te nemen – een pracht van een liefde, geen gedoe – wat heb je aan gedoe? je wordt geslagen en verlaten. Wanneer ik wil dat je deze brief echt gaat lezen, moet ik hem natuurlijk eerst bezorgen. Het zal er niet van komen – het is uit de hand gelopen. Daar treur ik niet om. Dat is eigenlijk het enige waar ik echt naar verlang – dat alles en alles en alles uit de hand zal lopen. Hoe uit de hand? vraag jij. Geen idee, zeg ik, gelukkig maar – als ik het wist, zou de aardigheid er nu al af zijn. Trouwens: het pakje is vast te dik voor je brievenbus. Bo, een voorbijganger.” Dit is mijn favoriete fragment, omdat in dit stukje Bo de periode ‘Claire/Door’ afsluit. Het was een hoofdstuk in zijn leven, en dat is nu uit. Ook zegt Bo in dit stukje dat hij de brief niet écht gaat versturen. De brief is nooit een brief geweest. Maar Bo vond dat hij een goed excuus had om zijn gevoelens en ervaringen te uiten, onder het mom van ‘een brief’. Ik vind het prachtig hoe Bo hier inziet dat zijn hele ideeën over Claire (want die had hij, fantasieën) eigenlijk helemaal nergens op gebaseerd zijn, omdat ze elkaar niet kennen en dat zal ook nooit gebeuren. MIJN LEESERVARING Spreekt het onderwerp je aan? Is het een onderwerp waar je al eens over nagedacht hebt? Heeft het boek je nieuwe kanten van het onderwerp laten zien? Het onderwerp is (volgens mij) een emotionele zoektocht, en dat is nieuw voor mij. Heb je door het lezen van dit boek iets geleerd? Wat? Dat iemand van wie je dat nooit had gedacht, belangrijker kan zijn dan je denkt. Ben je door dit boek anders over het onderwerp gaan denken? Nee, dit is de eerste keer dat ik over zo’n onderwerp lees. Verwachtte je dat het onderwerp op deze manier uitgewerkt zou worden? Wat vond je verrassend of bijzonder aan de uitwerking? Nadat ik de achterkant van het boek had gelezen, wist ik dat het om een brief ging, maar het is meer een dagboek. Ben jij het eens met de mening die uit dit boek over het onderwerp blijkt? Er staat niet echt duidelijk een mening in, maar het is leuk dat je leest hoe Bo alles ervaart.
Welke kanten van het onderwerp hebben volgens jou tel veel/te weinig aandacht gekregen? Ik weet het niet, dan zou ik dit boek eerst moeten vergelijken met een ander boek. Bevat het verhaal voldoende gebeurtenissen om te blijven boeien? Ja, maar soms is het een klein beetje langdradig. Komen de gebeurtenissen logisch uit elkaar voort of is het verband moeilijk te verklaren? In sommige gevallen is het een beetje vaag, maar de meeste dingen volgen elkaar logisch op. Vind je de gebeurtenissen (kies uit:) spannend/ boeiend/ herkenbaar/ dramatisch/ humoristisch/ zwaarwichtig/ geloofwaardig/ verrassend/ onaanvaardbaar/ waarschijnlijk/ schokkend? Leg je keuze duidelijk uit met voorbeelden. Ik vind de gebeurtenissen vooral boeiend, maar toch ook wel zwaarwichtig. Door en Bo willen dingen ontdekken die door hun familie jarenlang verborgen zijn gehouden, dus ze graven in de geheimen die hun familie voor ze heeft. Het is leuk om te lezen hoe ze er achter proberen te komen wat er allemaal gebeurd is in het verleden van tante Door en hoe dat nu nog steeds invloed heeft op haar gedrag. Licht met voorbeelden toe welke keuze uit de beoordelingswoorden je bij je eerste persoonlijke reactie hebt gemaakt. Ik kan niet anders zeggen dan dat ik dit een heel bijzonder boek vind…
Hebben de gebeurtenissen je aan het denken gezet? Waarover? Ja, het geeft me een kijk op hoe Bo dit aanpakt. Beschrijf een gebeurtenis die de meeste indruk op je gemaakt heeft en waarom. Als Bo en Door in de slagerij van Door’s vader staan, en er helemaal niks gebeurt. Dat is aan de ene kant een teleurstelling voor ze, maar Door vond het precies goed zo. Ze wou niets meer dan haar vader zien, weten wie hij was, en dat gebeurde ook. Dat vond ik echt de mooiste gebeurtenis. Het stukje tekst bij het fragment vond ik mooi vanwege de gedachte, deze gebeurtenis vanwege het gevoel op dat moment. Is de hoofdpersoon een held(in) op wie je zou willen lijken? Waarom (niet)? Ik vind Bo geen held, maar een heel gewone jongen die op een logische manier met zijn leven en zijn gevoelens omgaat. Ik hoef niet op hem te lijken, want sommige eigenschappen van hem vind ik ook negatief. Hebben de personages eigenschappen die je bewondert, gewoon vindt of verafschuwt? Ik vind dat tante Door soms een beetje overdreven kan reageren, en volgens mij vindt ze ook dat ze altijd gelijk heeft. Verder kom je niet zoveel te weten over de andere personages in het verhaal. Welke personages gingen voor je leven en welke niet? Welke lijken op echte mensen? Voor mij waren dat vooral Bo en Door, misschien omdat daar het verhaal grotendeels over gaat, en omdat je over hen het meeste te weten komt. Ze kwamen heel realistisch over, dus ik vond ze wel ‘goed gelukt’. Reageren de personages voorspelbaar of juist helemaal niet? Wat vind je daarvan? Ze reageerden voorspelbaar, omdat ik wist in wat voor situatie ze zaten en ik wist van hun rol. Daarom was het wel een beetje te verwachten hoe ze zouden reageren, maar dan nog was het boek soms wel verrassend.
Van welke personages kom je het meest te weten? Genoeg om hun gedrag te begrijpen? Zoals ik al zei, Door en Bo. Ik vind dat Bo heel goed handelt, hij probeert Door goed te steunen en te begrijpen, maar Door komt op mij een beetje onbereikbaar over, alsof ze in haar eigen wereld leeft. Ik denk dat Bo dat ook wel vindt, maar dat hij dat niet zo erg uit tegenover haar. Met welke beslissingen van de personages ben jij het eens? En met welke het oneens? Wat zou jij anders gedaan hebben? Leg uit. Ik vind het goed dat Bo en Door initiatief nemen en op zoek gaan naar haar vader, ook al weten ze dat het niet makkelijk zou gaan worden, dus vind ik dat ze moed tonen. Ik zou, als ik Door was, wel wat meer contact proberen te maken met mijn vader, als ik hem net zou hebben ontmoet. Ik vond het nogal raar dat ze er verder niks mee deed, maar zoals ik al zei, in dat stuk van het boek was het heel mooi. Wat vind jij van de manier waarop de hoofdpersoon zijn/haar probleem probeert op te lossen? Zou jij het anders doen? Eigenlijk is Bo de hoofdpersoon, en je weet alleen maar wat hij denkt, of wat hij veronderstelt dat Door denkt. Maar wat je van Door leest, is niet erg duidelijk. Daarom weet ik ook niet wat zij denkt en voelt, en daarom kan ik niet precies zeggen wat ze wil bereiken. Je ziet alleen maar wat ze doet, en ik weet niet of dat zo effectief is. Bo helpt Door alleen maar, hij maakt van dat alles dus zijn eigen probleem, dat hij in eerste instantie dus niet zou hebben. Iedereen heeft leefregels: jij, de mensen in je omgeving, de personages in een verhaal. Leefregels zijn regels over dingen die je wel of niet goed vindt, over dingen die je wel of niet zou doen. Ga na wat de verschillen tussen de leefregels van de verhaalpersonen en jouw leefregels. Zijn er ook overeenkomsten? Beschrijf die dan. Ik vind niet dat ik duidelijke overeenkomsten heb gevonden, omdat je de personen daarvoor nog niet goed genoeg kent. Ik vind wel dat Door een enorme losbol is, en dat ben ik zelf niet. Bo is heel stil en teruggetrokken, en durft zich alleen maar 100% te laten zien bij mensen die hij helemaal vertrouwt, en zo ben ik wel. Maar voor de rest heb ik hier niet echt op gelet, en weet ik ook niet hoe ik dit moet beschrijven. Hangt alles goed met elkaar samen of vind je dat juist niet? Je moet je hoofd er wel echt bij houden, maar als je goed geconcentreerd leest is het goed te begrijpen.
Is het verhaal spannend? Dit is typisch zo’n verhaal dat niet eens spannend hoeft te zijn om toch interessant te blijven. Er zit niet bepaald veel actie in, maar toch is het een heel boeiend verhaal dat de lezer niet loslaat. Is het verhaal boeiend? Ja! Het onderwerp spreekt me ook erg aan, en ik zal er zeker meer over gaan lezen. Wat vind je van de bouw van het verhaal? Is die ingewikkeld of juist niet? Leg uit. Welk effect heeft die bouw op jou: is het boek daardoor interessanter om te lezen of niet? Het verhaal heeft inderdaad een ingewikkelde bouw, maar dat spreekt me wel aan. Het zijn eigenlijk allemaal kleine stukjes in het dagboek annex brief van Bo, maar hij vertelt alles wel zodat het begrijpelijk is. Qua volgorde is het verhaal best logisch, maar vooral in het begin blikt Bo veel terug en vertelt hij veel kleine verhaaltjes. Dat kan soms even verwarrend zijn, maar het maakt de verhaallijn wel wat ‘rijker’. Vind je dat de bouw van het verhaal goed past bij het onderwerp? Ja! Absoluut. Zitten er veel terugblikken of herinneringen in het verhaal? Wat vind je daarvan? Zoals ik al zei, vooral in het begin van het verhaal, als Bo zich tot Claire zelf richt, herinnert hij zich dingen die van belang zijn bij het uitleggen (aan Claire) hoe zijn leven tot nu toe is verlopen en hoe zijn familie in elkaar zit. Dat verduidelijkt het verhaal, althans, dat is de bedoeling. Wat vind je van het eind? Blijft er te veel onduidelijk? Er blijft wel wát onduidelijk, maar niet veel. Bijvoorbeeld waar tante Door nou precies uithangt, en hoe het verder gaat met Bo. Dat zou ik wel graag willen weten, maar zo’n open einde vind ik ook wel wat hebben, vooral in dit boek.
Vind je het verhaal lastig om te lezen? Hoe komt dat? Soms praten Bo en tante Door een beetje plat, maar dat is wel grappig. Ik kan hier geen concreet voorbeeld van geven, maar dat is heel grappig als je dat in de context leest. Verder leverde het boek geen problemen wat betreft het taalgebruik. Hoe vind je de verhouding tussen beschrijving, gesprekken en weergave van gedachten of gevoelens? Je leest vooral veel gedachten van Bo. Verder weet ik hier niet zo goed iets op te zeggen… Vind je dat de taal past bij de personages en het onderwerp? Ja! EEN VERWERKINGSOPDRACHT “Beschrijf over welke onderwerpen het verhaal gaat. Geef met voorbeelden aan welke kijk er op die onderwerpen gegeven wordt en wat jij van die kijk vindt.” Dit verhaal, tenminste, zo komt het op mij over, gaat over een persoonlijke, emotionele ontdekkingsreis die Bo en zijn tante Door maken, op zoek naar de vader van Door. Je leest de ervaring van Bo, wiens doel het eigenlijk is om Door te helpen. Alles heeft later nog gevolgen in Bo’s leven, en Door vertrekt. Het is volgens mij een teleurstelling voor Bo. Het gaat ook over de relaties tussen die twee. Bo realiseert zich, omdat hij zoveel met Door omgaat, hoe belangrijk ze voor hem is, en dat had hij nog nooit eerder beseft. Al met al vind ik dit een heel mooi en ontroerend boek.