Lanseloet van Denemarken door Onbekend

Schrijver: onbekend, Lanseloet van Denemerken, (vertaling H. Adema ), Groningen, 1982/1987 (eerste druk), ISBN onbekend. Samenvatting Een abel spel van, Lanseloet van Denemerken, Hoe hi wert minnende ene joncfrou, Die met sijnder moeder diende. De hoofdpersoon van dit abel spel is Lanseloet, prins van Denemerken. Hij is een hoofse ridder, vroom en leeft naar de regels van het hof. Hij is vreselijk verliefd op Sanderijn. Sanderijn is het mooie, hoofse kamermeisje van zijn moeder. Boven alles zou hij graag met haar willen trouwen en haar willen beminnen. Maar Sanderijn, in al haar hoofsheid, weet dat ze nooit met Lanseloet zou kunnen trouwen. Sanderijn is tenslotte maar het kamermeisje van zijn moeder en dus niet rijk en edel zoals hij. Er volgt een gesprek waarin Lanseloet Sanderijn probeert te verleiden in de boomgaard. Sanderijn geeft niet toe. Ze weet dat wanneer ze dat doet ze haar maagdelijkheid verliest en dus niets meer waard is. Lanseloet wil haar zo graag beminnen dat hij zijn moeder om advies gaat vragen. Lanseloets moeder wil absoluut niet hebben dat Lanseloet met Sanderijn trouwt. Hij is een edelman en zij is een eenvoudig kamermeisje. De moeder probeert Lanseloet het eerst uit zijn hoofd te praten, maar dat werkt niet. Dan zegt ze tegen hem dat zij Sanderijn wel langs stuurt, als Lanseloet haar dan belooft dat hij haar na de daad niet meer met haar praat, haar verstoot. Lanseloet stemt toe en doet zoals zijn moeder hem opdraagt. De moeder vertelt dat Lanseloet ziek is en haar hulp nodig heeft. Sanderijn gaat dus naar hem toe en trapt in moeders val. Zoals hij zijn moeder beloofd had, verstoot hij Sanderijn, nadat hij met haar gevreeën heeft Hierdoor besluit Sanderijn om het paleis van Lanseloet te verlaten. Ze is nu ontmaagd en niets meer waard. Ze trekt door een bos en komt daar een vreemde ridder tegen. Deze vreemde ridder is helemaal ondersteboven van Sanderijns schoonheid en hoofsheid. Hij wordt meteen verliefd op haar en vraagt haar of zij met hem mee naar huis wil. Sanderijn vertelt hem dat ze niets meer waard is en dat hij zich niet over haar hoeft te bekommeren. Maar de ridder trekt zich daar niets van aan en weet haar over te halen. Zij gaat met hem mee en vertelt hem haar verhaal. Nnog kan het de ridder niets schelen en hij trouwt haar. Lanseloet heeft vreselijk veel spijt van wat hij Sanderijn heeft aangedaan. Hij wil met haar trouwen, want hij houdt nog steeds van haar. Dus stuurt hij iemand om haar te halen. Reinout. Reinout vindt haar ook, maar zij vertelt hem dat ze niet terug zal komen, dat ze bij deze vriendelijke ridder wil blijven. Reinout vertelt haar dan dat, wanneer ze niet terugkomt, Lanseloet zal sterven van verdriet. Maar ook dan gaat ze niet mee terug. Reinout probeert het nog een keer. Maar Sanderijn is keihard en zegt weer nee. Ze geeft hem een boodschap mee terug. Hieruit duidelijk blijkt dat ze Lanseloet niet moet hebben.Wanneer Reinout teruggaat en Lanseloet hoort dat dSanderijn niet teruggekomen, is sterft hij van verdriet. Interpretatie Personages en motieven: Lanseloet van Denemerken: Lanseloet is een ridder en hij is vreselijk verliefd op Sanderijn, het kamermeisje van zijn moeder. Sanderijn wil niets met hem beginnen en dit drijft hem tot waanzin. Uiteindelijk lukt hem om via zijn moeder Sanderijn in zijn bed te krijgen. Hij moest haar alleen wel de rug toekeren en haar dus in de steek laten. Hierdoor verliest hij Sanderijn voorgoed. Hij probeert haar nog terug te krijgen door iemand te sturen en hem laten zeggen dat het hem spijt. Maar Sanderijn komt niet terug en Lanseloet sterft van verdriet, omdat zij niet terugkomt. Sanderijn: Zij is het kamermeisje van Lanseloets moeder. Ze gaat niet in op de avances van Lanseloet. Ze is immers maar een kamermeisje en wanneer ze haar maagdelijkheid verliest, is ze niets meer waard. Het was in die tijd ook normaal om niet naar bed te gaan voor het huwelijk. Dus ze zou in principe met niemand kunnen trouwen als ze met Lanseloet naar bed zou gaan. Maar via een list, bedacht door zijn moeder, krijgt hij haar toch in bed en laat haar daarna in de steek. Sanderijn besluit dan om weg te gaan. Ze heeft toch geen waarde meer, dus waarom zou ze daar blijven? Maar dan komt ze een ridder tegen die niet om maagdelijkheid geeft en haar toch trouwt en haar trouw is. Zelfs als Reinout komt vragen of ze terug komt antwoord ze nee, want deze ridder die haar getrouwd heeft is veel beter voor haar dan Lanseloet. Moeder van Lanseloet: Zij wil haar zoon niet zien trouwen met een dienstmeid. Ze weet dat Lanseloet vreselijk verliefd is op haar. Dus zij verzint een list om van Sanderijn af te komen zodat Lanseloet kan trouwen met een vrouw van goede kom af. Het loopt alleen anders af dan ze dacht. Want Lanseloet sterft van verdriet als Sanderijn niet meer terug komt.
Taalgebruik. Het verhaal is geschreven in het middelnederlands en wij hebben het dus ook zo gelezen. Ik vond dit verhaal redelijk gemakkelijk te begrijpen vergeleken met ‘van den Vos Reynearde.’ Het verhaal zelf was een abel spel. Dus het laatste woord van een zin rijmt met een ander laatste woord van een zin ervoor, erna of een zin verder. Dit was omdat de verhalen vroeger verteld werden en niet gelezen. Hierdoor konden de jongleurs, die het voordroegen, het verhaal makkelijker onthouden en dus makkelijker vertellen. Perspectief: Het is een abel spel, er is dus geen sprake van een alwetende verteller. De personages vertellen als het ware hun eigen verhaal. Ieder spreekt om de beurt hun eigen stuk en geven hun kant van het verhaal. uimte In het begin speelt het verhaal zich grotendeels af op het kasteel van Lanseloet. Vervolgens loopt Sanderijn weg en die loopt door de bossen, maar er wordt nooit verteld hoever weg ze dan is van het kasteel. Dit kan dus redelijk dichtbij zijn of echt mijlenver weg. Het einde speelt zich voornamelijk af op het kasteel van de vreemde ridder, wat naar mijn mening redelijk ver van Lanseloets kasteel moet liggen. Anders was Lanseloet zelf wel naar dat kasteel gegaan, wat meteen wil zeggen dat Sanderijn een heel eind heeft gelopen voor de ridder haar vond. Tijd: De vertelde tijd is behoorlijk lang. Eerst speelt het zich af op het kasteel, ongeveer 2 of 3 dagen. Het wordt niet duidelijk vermeld. Dan vertrekt Sanderijn en die zwerft door de bossen totdat ze wordt opgepikt door de vreemde ridder. Er wordt niet verteld hoelang Sanderijn rondzwerft, maar het kan niet heel lang zijn anders zou er wel iets worden verteld over dat Sanderijn honger heeft en dorst heeft, of vreselijk moe is nadat ze zo ver heeft gelopen. Dit zal op zijn hoogst dus 2 of 3 dagen hebben geduurd naar mijn mening. Dan neemt de ridder haar mee naar zijn kasteel. Het is het kasteel van de ridder en hij weet dus de weg en zal dus binnen een dag bij zijn kasteel zijn. Dan verneemt Lanseloet dat zijn geliefde Sanderijn weg is. Helemaal kapot hiervan besluit hij Reinout te sturen om haar te vinden en terug te halen. Hierin gaat natuurlijk wel een hoop tijd zitten, want ze hebben geen idee waar Sanderijn is. Wanneer hij haar eindelijk heeft gevonden stuurt ze hem dezelfde dag nog terug om Lanseloet het vreselijke nieuws te vertellen. Dus al met al zal er wel een maandje over heen zijn gegaan. De vertel tijd is ongeveer 3 uur, doordat het Middelnederlands is en het maar ongeveer 18 A4 pagina’s waren. Het was dus redelijk snel uitgelezen. Thematiek Het thema van het verhaal is de liefde tussen Sanderijn en Lanseloet. Ze zijn van verschillende standen, dus hun liefde zou nooit wat kunnen worden. Andere thema’s die aan bod komen zijn verraad en vertrouwen. Want Lanseloet verraadt Sanderijn en Sanderijn probeert de vreemde ridder te vertrouwen en hij probeert haar te overtuigen dat ze wel wat waard is ook al is ze haar maagdelijkheid kwijt.
Symboliek Reinout vraagt Sanderijn drie keer of ze mee terug wil nemen. Drie is een belangrijk getal in het middelnederlands. Drie is het getal van de heilige drie-eenheid en iets drie keer vragen is ook heel beleefd. Dit hoort bij de hoofsheid die in het verhaal een belangrijke rol speelt. Verder wordt er niet direct over seks en liefde gesproken, maar door middel van een parabel. Sanderijn vergelijkt zichzelf met een boom met veel mooie bloemen en Lanseloet met een valk die een van de bloemen steelt, haar maagdelijkheid.