Merlijn Kaiser (30): groeit beschermd op een burgerlijk gezin in het Groningse dorp Lutjegast.  Hij vindt zichzelf als scholier onzeker, ‘steeds maar wachtend op later, altijd vragend om de toekomst, zich nooit neerleggend bij zijn heden’ (p. 20), maar word door medeleerlingen gevat en origineel gevonden. Hij trekt om met een vast stel vrienden zoals Walter, een populaire meisjesversierder, met wie hij als hij zeventien is een turbulente vakantie om Sicilië en Corfu beleeft (p. 21). Als hij met Caro gaat, laat hij de vriendschap verwateren. Hij schrijft toneelstukken en bijdragen aan de Filosofie Scheurkalender.

Caro: groeit op bij rijke ouders in een groot, oud huis en is gewend aan luxe. Ze is populair op school: ‘al snel begreep ik dat zij de leider was, de koningin, degene met wie ze allemaal bevriend wilden zijn’. p. 19). Na haar studie gaat ze met succes werken als samensteller van

Tv-programma’s.

Magnus Rosenqvist (47) is een charismatische rokkenjager, die als fotograaf veel heeft gereisd en overal heeft gewoond, een man met honderden verhalen die zichzelf graag hoort praten en indruk wil maken. Hij kan het niet verkroppen dat hij als fotograaf is uitgerangeerd, raakt failliet, drinkt veel en chanteert Caro. Hij klampt zich als een drenkeling vast aan zijn spirituele dochter, Cecilia. Zijn vrouw zit in een psychiatrische, iets wat Cecilia voor Merlijn verzwijgt.

1. Perspectief:

Het boek heeft een ik-vertelwijze.

1. Structuur van de roman:

Er zijn drie delen, Akten genoemd. Het is niet toevallig dat de delen Akten worden genoemd. Immers, Merlijn Kaiser is een toneelschrijver en die verdeelt de episode van zijn in het leven geroepen stuk in Akten. De Akten I, II en III zijn onderverdeeld in getitelde hoofdstukken. Deel I is onderverdeeld in twee hoofdstukken en deel II en deel III zijn onverdeeld in vier hoofdstukken. De hoofstukken zijn vooral in de eerste twee delen weer onderverdeeld in delen, die met een sterretje worden aangegeven. Geen inleiding, proloog of epiloog.

1. Tijd:

Vooral in deel I en deel II is er sprake van een niet-chronologische vertelwijze. De hoofdpersoon Merlijn Kaiser is verlaten door zijn vriendin Caro. Door middel van flashbacks

denkt hij terug aan de eerste keer dat hij haar hee6 ontmoet en aan de andere keren die er uiteindelijk toe hebben geleid dat hij met haar ging samenwonen. Het heden speelt negen à tien jaar later dan de eerste ontmoeting die Merlijn met Caro had af. Zonder flashbacks is het verloop van het boek 1 tot 1,5 jaar.

1. Ruimte:

Diverse plaatsen spelen een rol in het verhaal:

• In Groningen is Merlijn geboren en daar het hij ook de middelbare school bezocht.
• Om te studeren trekt hij naar Amsterdam en woont daarna met Caro een aantal jaar samen in het hoofdstuk.
• Omdat een vreemde gebruik maakt van zijn creditcard vertrekt hij naar Stockholm om de dader te achterhalen.
• De dochter van Magnus, Cecilia, woont in Uppsala en daar woont hij enkele maanden en hij wordt daar verliefd op haar.
• Caro komt met Merlijn samen naar Kopenhagen om het een en ander uit te praten.
• Cecilia wil met Merlijn naar Geneve rijden om het verleden op te halen.
• De roman eindigt in Amsterdam met de première van zijn toneelstuk.

1. Thematiek:

Het boek draait om de liefde en epilepsie.

1. Motieven:

In het verhaal komen steeds flashbacks voor. Deze flashbacks gaan over hoe Merlijn en Caro elkaar ontmoet hebben.

1. Titelverklaring:

De titel verwijst naar het personage Magnus.

1. Taalgebruik:

Woordkeus en zinsbouw zijn weinig opvallend, al valt een enkele keer de beeldspraak op, zoals de breed uitgewerkte vergelijking met een scheepje. De schrijver heeft gezorgd voor afwisseling: anekdotiek, dialogen maar ook beschrijvingen, geografische informatie, beschouwingen en brieven. Het is gemakkelijk te lezen, woordgebruik vrij simpel net als zinsbouw.

Deel B. Het gebruik van recensies en biografie

Recensie 1: Lucas Zandberg, Magnus, Op Tzum.info op 06/03/2011

Zoektocht naar een creditcard

Arjen Lubach is bij het grote publiek gedurende de laatste jaren zodanig bekend geworden vanwege zijn andere activiteiten – o.a. radiomaker, deelnemer aan Wie is de mol? en cabaretier – dat je bijna zou vergeten dat hij ook nog romans schrijft. Toch bewijst hij met zijn derde roman Magnus, de eerste bij zijn nieuwe uitgeverij Podium, dat hij toch vooral als schrijver bekend zou moeten zijn.

In Magnus draait het om de late twintiger Merlijn Kaiser, die in Amsterdam enig succes kent als toneelschrijver – de roman is niet onopzettelijk onderverdeeld in drie aktes – en onder de teloorgang van zijn relatie met jeugdliefde Caro lijdt. In fraai in het verhaal verweven herinneringen aan het verleden wordt de liefde van de epileptische Merlijn voor Caro uit de doeken gedaan. Voor inwoners van de stad Groningen en omstreken zijn deze beschrijvingen een feest van herkenning en spreekt hieruit ook de affiniteit van de auteur voor zijn geboortegebied. Hoewel Merlijn voor zijn carrière in Amsterdam is gaan wonen, lijkt het daar maar een kleurloze boel in vergelijking met de hoofdstad van het noorden, bijvoorbeeld als Lubach schrijft:

Groningen kende geen sluitingstijden. Pas als het alweer licht is en er nog maar een enkeling in de kroeg zit, zingt of slaapt vegen bardames en obers klanten naar buiten om te sluiten. In tegenstelling tot Amsterdam waar ze rond één uur met veel kabaal opruimen, het licht aangooien en laatste ronde roepen.

Jeugdliefde of niet, Merlijn besluit op een dag naar Zweden te gaan nadat er met zijn creditcard is gefraudeerd. Nu de relatie met Caro voorbij is, vertrekt hij uit zijn huis vol herinneringen aan deze vrouw die er met een artiest vandoor is gegaan. In Zweden zijn allerlei mysterieuze aankopen gedaan op zijn rekening en Merlijn gaat naar Stockholm in een poging de fraudeur op het spoor te komen. Hij slaagt in die opzet, maar blijkt dit niet te kunnen zonder de hulp van een aantal vrouwen. Allereerst is er natuurlijk Caro, die een belangrijke link blijkt te vormen met de fraudezaak en hem op een onverwacht moment confronteert met de gaten die er in zijn geheugen zijn gevallen. Een andere aanzienlijk rol wordt gespeeld door Cecilia, een jonge Zweedse studente voor wie hij als een blok valt en die door haar raadselachtige vader een ‘sneeuwprinses’ wordt genoemd. Het zijn sterke vrouwen die Merlijn ontmoet, zelfs wanneer zij zich op hun zwakst tonen, en ze vormen de voortstuwende factor in de roman. Veel meer verklappen over de plot zou zonde zijn, maar er kan in elk vermeld worden dat het verrassend is en prima in elkaar steekt.

Lubach schrijft fraai zonder aan mooischrijverij te doen. De roman bevat humor, met name in het herkenbare absurdisme dat alledaagse gesprekken kunnen bevatten, en een aantal mooie vergelijkingen – ‘als een boom die is scheefgegroeid op een dijk waar de wind dag in dag uit van zee komt razen’ om er eens een te noemen – waarvan Lubach er nog wel wat meer zou mogen gebruiken.

Tegen het eind toe begint het allemaal wat te lang te duren. Het verhaal boeit nog steeds, maar qua stijl is het allemaal wat minder strak gecomponeerd en soms worden alledaagse handelingen wat te uitgebreid beschreven. Dat doet echter geen afbreuk aan het feit dat Magnus als geheel een goede roman is. Erg goed zelfs.

In de laatste twee alinea’s wordt het oordeel over het boek gegeven. In de een-na-laatste alinea is de schrijver van de recensie erg positief, maar in de laatste alinea wordt de schrijver een stuk negatiever, maar zijn uiteindelijke oordeel is toch positief.

Een probleem met deze recensie is dat er geen tijd of ruimte beschreven wordt. Voor de rest is de recensie structureel goed opgebouwd.

Vragen bij de recensie

Het uiteindelijke oordeel is positief. Zoals beschreven in de recensie: “Dat doet echter geen afbreuk aan het feit dat Magnus als geheel een goede roman is. Erg goed zelfs.”

Het boek is humoristisch, fraai geschreven en heeft mooie vergelijkingen.

Ik ben er persoonlijk niet veel wijzer van geworden.

Recensie 2: Rob Schouten, Magnus, op Trouw.nl, 29/04/2011

Nederlands & Vlaams proza
Het komt niet vaak voor dat een romanscène mij wezenlijk ontroert. Maar in 'Magnus' van Arjen Lubach (1979) overkwam het me dan toch. Het is het moment dat Caro en Cecilia elkaar weer ontmoeten en omarmen, als twee zusters die elkaar langdurig hebben gemist, aan het eind van het verhaal, in het huis van de hoofdpersoon.

Wie zijn Caro en Cecilia? Het zijn twee achtereenvolgende vriendinnen van Merlijn Kaiser, toneelschrijver met een gezondheidsprobleem, hij lijdt aan epilepsie.

Het verhaal in 'Magnus' is eenvoudig en complex tegelijk. Merlijns vriendin Caro heeft hem verlaten voor een ander, omdat hun relatie 'steeds hetzelfde' is geworden. Kort daarop vinden er onverklaarbare afschrijvingen van Merlijns creditcardrekening plaats, van uitgaven in Zweden. Omdat hij, vrijgezel en alleen, toch niks beters te doen heeft, gaat hij erachteraan, bezoekt de locaties waar de afschrijvingen plaatsvonden en jawel, ontdekt wie zijn kaart misbruikt: een zeker Magnus Rosenqvist, fotograaf, maar hoe die aan zijn gegevens komt blijft vooralsnog een raadsel. Totdat Merlijn iets met de dochter van Magnus krijgt, de slimme, leuke Cecilia. Dan ontdekt hij in Magnus' huis foto's van zijn vroegere vriendin Caro en vallen de dingen op hun plaats. Caro heeft vóór hem iets gehad met de veel oudere fotograaf, het uitgemaakt, waarna hij haar is gaan stalken en chanteren met die foto's, waarop zij hem ten slotte de creditkaartgegevens van haar vriend Merlijn heeft gegeven.

Voorwaar: een plot een televisieserie waardig. Maar hoe handig en geloofwaardig het ook in elkaar is gezet, die plot is toch niet de grote kracht van 'Magnus'. Het is zo'n goed verhaal omdat Lubach het kalm, beheerst maar ook met een soort droefgeestige berusting vertelt. De retrospectieve passages waarin beschreven wordt hoe Merlijn zijn grote liefde Caro heeft leren kennen, deden mij sterk denken aan Vestdijks Ina Damman, het koele, onbereikbare en vanzelfsprekende meisje dat van alles en nog wat losmaakt in de hunkerende, gevoelige en intelligente jongen. Al die onhandigheid, die ongelijkheid van emoties, dat besef van ontoereikendheid, terwijl het verstand de regie probeert te behouden, zit ook in deze roman, met passages als deze: "Ik beende terug naar de tent, ondertussen elk afdakje, elke droge plek waar Caro zou kunnen zitten vermijdend, maar tegelijkertijd alles waarnemend: daar was het, dat bedrog van de ratio, de hypocrisie van het juiste, steeds maar weer in tegenspraak met elkaar, het ene willen, het andere doen, het ene beweren, het andere hebben geleefd. Die constante andere kant van de medaille, eb en vloed."

Lubach, uit de jongste generatie schrijvers, geeft met deze roman zijn visitekaartje af en daarop staat dat het niet allemaal vlot en leuk hoeft te zijn, en ook niet altijd het flitsende vuurwerk van de verbeelding hoeft te bieden, maar dat er ook nog zoiets als gevoeligheid voor emoties en psychologie van de hoofdpersonen bestaat.

Het bijzondere is dat Lubach eigenlijk voor al zijn personages begrip opbrengt, hoe vreemd of ongewenst ze zich ook gedragen. Zo brengt hij iets van de menselijke onmacht in beeld. Zonder stilistisch effectbejag en zonder hamerende bedoelingen roept hij via de voorzichtige epilepticus Merlijn de misverstanden en gêne tussen mensen op, bijvoorbeeld als Merlijn en Caro elkaar na de beëindiging van hun relatie weer tegenkomen: "Schaamte groeit aan. Preutsheid kan ooit volledig verdwenen zijn op het hoogtepunt van relaties; maar zodra je niet vaak genoeg intiem bent, groeit het kennelijk terug. Caro stond zich als een verlegen puber op een logeerfeestje voor mij te verstoppen."

Echt heel mooi, dat inzicht dat neerziet op de emoties zonder dat ze daardoor kleiner of minder hevig worden. Ik vond 'Magnus' een onverwacht juweel in de soms modderige stroom boeken van ambitieuze dertigers, zet dat maar op Lubach ’s volgende boek.

Wederom een goede recensie voor het boek, zoals vermeld in de laatste alinea. Het valt me op dat er weer geen tijden of ruimtes worden vermeld, wat toch de impressie wekt dat het minder belangrijk is dan ik dacht in dit boek.

Vragen bij de recensie:

De schrijver van de recensie is positief. Dat blijkt uit de woorden: “Ik vond 'Magnus' een onverwacht juweel in de soms modderige stroom boeken van ambitieuze dertigers, zet dat maar op Lubach ’s volgende boek.”

Het plot is goed, en Lubach zorgt ervoor dat je begrip hebt op alle karakters in het boek.

Het plot is goed, en Lubach zorgt ervoor dat je begrip hebt op alle karakters in het boek.

Ik ben er net wijzer van geworden.

Deel C. De persoonlijke verwerking.

Ik heb dit boek gekozen omdat ik Arjen Lubach een leuk persoon vind. Ik kijk vaak het Tv-programma “Zondag met Lubach” waar hij de presentator van is. Ik dacht dat het boek over politiek zou gaan, maar dat was niet zo. Desondanks is het een leuk boek.

Ik vond het boek leuk voor een aantal redenen. Een van die redenen was de cirkel van het boek. Het begon met Merlijn die probeerde een toneelstuk te schrijven, en het eindigde met een gepubliceerd toneelstuk wat geschreven is door hem. Dit soort dingen vind ik mooi om te zien.

Een andere reden is dat het boek emoties in je oproept. Shockeren wordt heel vaak gebruikt in het boek. Een voorbeeld hiervan is het moment dat Merlijn ontdekt dat Caro hem heeft verlaten voor een andere man. Die man was een bekende zanger die Merlijn eerder in het boek heeft vermeld. Ook roept het boek wel eens verwarring op in de vorm van cliffhangers. Een voorbeeld hiervan is het moment dat Merlijn werd gebeld over een uitgave op zijn creditcard in een pretpark in zweden, terwijl dit nergens mee te maken had.

Nog een reden is de stijl. Lubach maakt, zoals eerder vermeld in een van de recensies, gebruik van vergelijkingen. Onderbewust denk je er niet aan, maar ze zijn leuk om te lezen. De meeste vergelijkingen zijn goed en origineel. Het woordgebruik, de zinsopbouw, alles klopt aan het boek. Het zorgt ervoor dat je het boek rustig kan lezen en dat je goed begrijpt wat er bedoelt wordt. Dat is iets wat niet veel schrijvers kunnen.

Het enige probleem wat het boek heeft is de originaliteit van het verhaal. Jongen en meisje zijn verliefd, het meisje gaat weg bij hem, de jongen vind een ander meisje etc. Lubach heeft een paar unique elementen in het boek gestopt, maar in de grote lijnen had het boek wel iets origineler mogen zijn.

Ik ben het grotendeels eens met de recensies. Zoals de laatste twee alinea’s uit recensie 2:

Het bijzondere is dat Lubach eigenlijk voor al zijn personages begrip opbrengt, hoe vreemd of ongewenst ze zich ook gedragen. Zo brengt hij iets van de menselijke onmacht in beeld. Zonder stilistisch effectbejag en zonder hamerende bedoelingen roept hij via de voorzichtige epilepticus Merlijn de misverstanden en gêne tussen mensen op, bijvoorbeeld als Merlijn en Caro elkaar na de beëindiging van hun relatie weer tegenkomen: "Schaamte groeit aan. Preutsheid kan ooit volledig verdwenen zijn op het hoogtepunt van relaties; maar zodra je niet vaak genoeg intiem bent, groeit het kennelijk terug. Caro stond zich als een verlegen puber op een logeerfeestje voor mij te verstoppen."

Echt heel mooi, dat inzicht dat neerziet op de emoties zonder dat ze daardoor kleiner of minder hevig worden. Ik vond 'Magnus' een onverwacht juweel in de soms modderige stroom boeken van ambitieuze dertigers, zet dat maar op Lubach ’s volgende boek.

Ik leef zelf ook me met de karakters in het boek. Ook al heeft een van de karakters iemand gechanteerd en de creditcard gegevens van iemand anders gebruikt, je leeft nog steeds met het karakter mee. Lubach heeft goed gebruik gemaakt van motieven in zijn verhaal.

In recensie 1. wordt het volgende gezegd:

Lubach schrijft fraai zonder aan mooischrijverij te doen. De roman bevat humor, met name in het herkenbare absurdisme dat alledaagse gesprekken kunnen bevatten, en een aantal mooie vergelijkingen – ‘als een boom die is scheefgegroeid op een dijk waar de wind dag in dag uit van zee komt razen’ om er eens een te noemen – waarvan Lubach er nog wel wat meer zou mogen gebruiken.

Hier ben ik het ook mee eens, mijn redenen hiervoor zijn al beschreven in mijn eigen verwerking.

Mijn uiteindelijke conclusie is dat Magnus een leuke roman is om te lezen, met de nummer een reden de taalstijl. Het heeft een probleem in de vorm van het plot, maar andere dingen maken het goed zoals de inleefbare personages.

Bronnen:

https://www.studeersnel.nl/nl/document/hogeschool-saxion/jaarrekening-21/overige/4f-arjen-lubach-magnus-analyse/1334514/view

https://www.scholieren.com/verslag/zekerwetengoed/magnus-arjen-lubach

https://www.trouw.nl/nieuws/al-dat-besef-van-ontoereikendheid~b19681d0/?referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com%2F

https://www.tzum.info/2011/03/recensie-arjen-lubach-magnus/