Uittreksel
De hoofdpersoon is Eric van Poelgeest. Hij is ondergedoken voor de arbeidsinspectie, in Leiden. Zijn ouders wonen in Oegstgeest. Zijn moeder komt elke avond een pannetje eten brengen, verpakt in een luier. Ze reist elke keer weer anders zodat ze nooit gepakt kunnen worden. Zijn ouders zijn streng calvinistisch, en laten hun kinderen dus niet inenten tegen besmettelijke en dus dodelijke ziektes. Eric is van plan zich aan te melden bij een schilderacademie. Als hij op weg is zich aan te melden houden de Duitsers net een razzia. Eric verstopt zich in de bioscoop de mensen bij het loket waren heel erg boos op hem, want misschien zouden dan de Duitsers de boel binnen vernielen. Nadat hij geïnformeerd heeft over zijn vriend komt Eric er achter dat zijn vriend is opgepakt. Hierna gaat Eric maar alleen naar de schilderacademie. Eric moet eerst een trap op en wanneer hij op een deur klopt ziet hij een man in een met verf besmeurde kleren aan. Na een praat je wordt Eric aangenomen op de academie, door van Grouw, hij is de leider van de academie. Eric vertelt tegen van Grouw dat hij ondergedoken zit. Grouw vertelt Eric dat hij altijd in de schilderacademie terecht kan, ook wanneer hij er niet is. Verder vertelt Grouw dat er ook nog een andere man zo nu en dan komt werken. Eric ontmoet, volgens hem, deze vreemde leerling. Hij heet de Spin. Ook hij is lid van de NSB.
's Morgens wekt Eric bij d'Ailleurs, waar hij lampenkappen beschildert. Ook daar werkt een joods meisje die ondergedoken zit, Elly. Volgens d’Ailleurs doet Eric zijn werk niet goed en netjes genoeg. Eric vind dit werk maar niks, hij wil een echte kunstenaar worden. In de academie vindt hij een tors van gips waarmee hij de liefde gaat bedrijven. Eric vind dat het het enige ‘meisje’ is waar hij niet bang voor hoeft te zijn. Eric is nieuwsgierig en kijkt door het sleutelgat bij van Grouw naar binnen. Terwijl van Grouw een uniform van de WA draagt betrapt hij Eric. Dan komt Eric erachter dat Grouw lid is van de NSB. Grouw is niet boos op Eric maar, juist vriendelijk en behulpzaam. Eric mag de tors wel gebruiken voor zijn stilleven.
Eric heeft een vriendin Ans. Hij haalt haar 's avonds op en gaat met haar naar bed. Ans doet dit echter met tegenzin.
Wanneer Eric bij 'd Ailleurs aan het werk is gaat hij Elly vingeren. Elly vertelt dat d'Ailleurs regelmatig met haar vrijt. Eric en Elly spreken met elkaar af om een keer met elkaar naar bed te gaan. 's Avonds laat 'd Ailleurs altijd de hond uit, dan kan Eric naar binnen sluipen. De volgende dag sluipt Eric het huis uit door eerst de WC door te spoelen. Wanneer hij dit echter wil doen zit d'Ailleurs op de WC. Eric wenst hem goede morgen en maakt dat er weg komt. Eric is daarna nooit meer wezen werken. De Spin nodigt Eric bij hem thuis uit. Eric ziet een paar stillevens van hem, ook ziet hij foto’s van een hond. Eric gaat er van uit dat die al is overleden. Hier lijdt de Spin nogal onder. Ans heeft gebiecht, en de priester heeft haar gezegd dat ze niet meer met Eric om moet gaan. Eric is woedend, en zegt haar dat ze het uitmaakt om zijn litteken, waar hij nog steeds veel leed van heeft. Erics broer Frans heeft meegedaan aan een overval op een Duits distributiekantoor. Hij is daarbij in zijn been geschoten, en is niet direct nar een ziekenhuis gegaan om het te laten ontsmetten. Hij krijgt difterie en overlijdt. De dag dat Eric zijn broer dood gaat is Eric bij het ziekenhuis. Eric mag alleen maar door het raam kijken. Wanneer hij dit doet ziet hij zijn broer voor het laatst levend. Volgens Eric kreeg hij van zijn broer een boodschap. De Amerikanen komen dichterbij, en van Grouw verlaat de academie. Als hij hoort wat er met Erics broer is gebeurd biedt hij hem aan om in de academie te gaan wonen. Van Grouw heeft daar een mooie kamer. Eric zegt ja. Van Grouw vraagt aan hem een brief te posten bij de Spin. Eric doet dat, en als hij daar aan komt ziet hij de Spin hangen. Hij heeft zelfmoord gepleegd. Met de foto van zijn hond voor hem. Eric vraagt Elly bij hem te komen wonen. Dit wou Elly echter niet, omdat ze bij van ‘d Ailleurs ook een mooi plekje heeft. Na een tijdje staat ze echter met koffers bij Eric voor de deur. Eric hoort van Elly dat d'Ailleurs is opgepakt. Elly wil met Eric naar bed, maar Eric wil dat niet. Als Eric 's nachts merkt dat ze slaapt gaat hij naar de tors, en vrijt ermee. Elly ziet dat en gaat uit haar dak. Eric kan er niet meer tegen en knijpt haar keel dicht als zij de tors aan stukken gooit. Bij de bevrijding kloppen er drie mannen op de deur, Eric pakt een oud geweer en richt vanuit het raam op de man die in elkaar duikt en schiet.
Open plekken
Bij het boek ontstaat bij mij een open plek bij de titel: ‘Kort Amerikaans’. Ik wist namelijk nog niet wat ermee bedoeld werd. Nu weet ik inmiddels welwat de titel betekent. Kort Amerikaans is een kapsel die veel jongens in de oorlog hadden, maar Eric wou dat kapsel niet omdat hij een litteken ten hoogte van zijn slaap heeft, en hij wou dat zijn haar er over viel zodat niemand het kon zien.
Het boek heeft een open einde. Het eindigt namelijk met het moment dat Leiden bevrijd wordt en een paar mannen naar de academie komen om te kijken of daar nog iemand zit. Eric pakt dan het geweer en richt dat uit het raam. Nu vraag ik me nog af hoe het afloopt met Eric.
Thema en motieven
Het thema van het boek is eenzaamheid. De motieven van het verhaal zijn o.a. sex, schilderen, oorlog en dood. Door het hele verhaal heen gaan er mensen dood aan wie Eric zich hechtte. Hij voert de hele tijd een strijd tegen de dood, maar daar kan hij niet aan ontkomen.
Genre
De genre van dit boek is een psychologische roman.
Recensies
Recensie van Scholieren.com
"Ik vond het boek leuk. Eric is eigenlijk een heel zielig jongetje dat behoefte heeft aan liefde. Het boek was toch wel enigszins aangrijpend met die doden en de tekortkomingen. Het beste stukje vond ik het einde, volgens mij is dit echt een Jan Wolkers eind. Ik weet dat niet zeker maar gezien het boek is het volgens mij wel een typisch eind voor Jan Wolkers. Ik vond dit vooral goed omdat de woede, verdriet, tekortkomingen en drama etc. allemaal meteen tegelijk uitbarstten. Het minste vond ik de rare fantasieën van De Spin, want ik kan hier zelf met m’n pet niet bij. Het boek was over het algemeen goed te volgen. Ik had niet echt problemen met het snappen van de tekst. Kortom ik vond het een goed boek, alleen moet ik nog wel een beetje wennen aan zulke teksten over gevoel etc. want dit had ik hiervoor niet echt gelezen. Voor de schoollijst is het boek zeker een aanrader, want het is gewoon een goed te begrijpen boek."
"Ik vind dit boek erg boeiend. De korte manier van vertellen geeft een bepaalde spanning aan en doorbreekt eentonigheid. Wolkers kan in mijn ogen erg goed situaties en de karakters van de verschillende personen schetsen. Ik hoorde van mijn ouders dat in de jaren 60 dit boek niet altijd gelezen mocht worden door de aanwezigheid van seksuele zaken. In deze tijd zijn deze dingen eigenlijk heel normaal. Wel vind ik het boek somber en met weinig perspectief: uiteindelijk overwint de dood."
Karakters
De hoofdpersoon in ‘Kort Amerikaans’ is Eric van Poelgeest. Je leert zijn karakter in het verhaal goed kennen. Hij is 18 jaar en zit ondergedoken in Leiden om aan de arbeidsdienst te ontsnappen.
Van Grouw: Eigenaar van een schildersacademie waar Eric later in zal wonen. Van Grouw is een NSB-er zoals alle ‘’bewoners’’ van de academie.
Paul d’Ailleurs: Eric schildert bij hem lampenkappen.
Frank van Poelgeest: Broer van Eric, sterft in het verhaal
Elly: Vriendin van Eric, blonde jood die ook onderduikt, wordt vermoord door Eric als ze zijn geliefde Venus-torso kapot gooit
Ans: Gelovige ex van Eric, wil geen sex met Eric hebben
Moeder: Brengt iedere dag een pannetje eten
Peter: Vriend van Eric, wordt aan het begin van het verhaal opgepakt
De Spin: Een man met rare ideeën over de wereld die schildert, NSB-er, hangt zichzelf op
Tijd
De vertel tijd is 168 bladzijden, dat heeft me een paar uur gekost om te lezen. De vertelde tijd is in de 20ste eeuw (van 1944 tot de bevrijding in 1945).
Eigen mening
Ik vond dit boek leuker om te lezen dan 'Het leven uit een dag'. De verhaallijn van Het leven uit een dag vond ik raar en het was er saai om te lezen, bij dit boek had ik dat wat minder. Ik vond het verhaal op sommige stukken wel spannend, bijvoorbeeld in het begin als hij een postzegel wil kopen. Ik vind het wel een beetje raar dat zijn obsessie voor kunst wel heel ver gaat soms. Het was een mooi boek om te lezen en dankzij de personele vertelsituatie, kun je toch meeleven met Eric. Eric verliest in het boek constant mensen en hij raakt steeds meer met zichzelf in de knoop. Toch leef je wel met hem mee.
Biografie
Jan Wolkers was een Nederlandse schrijver en kunstenaar die op 26 oktober 1925 geboren werd in Oegstgeest. Volgens veel mensen behoort hij tot 'De Grote Vier', namelijk Harry Mulisch, Gerard Reve, Willem Frederik Hermans en hijzelf. Begin jaren ’60 kwam zijn eerste boek uit, en in 2007 was hij nog altijd actief in de schrijverswereld. Wolkers schreef voornamelijk romans, maar heeft daarnaast ook tal van essays, autobiografieën en toneelverhalen geschreven.
Wolkers groeide op als derde kind in een streng gereformeerd gezin van 11 kinderen. Nadat hij de lage school heeft afgerond gaat hij naar de MULO. Hij haalde hier echter te lage cijfers, waardoor hij in 1938 van school werd gestuurd. Hij gaat aan het werk in de kruidenierswinkel van zijn vader, en had daarna nog enkele baantjes als tuinman en dierenverzorger. In 1940 schrijft hij zich in op de Avondtekenschool in Leiden. In 1943 moet Wolkers echter onderduiken voor de arbeidsdienst en verhuist hij naar een kleine zolderkamer. Om geld te verdienen gaat hij werken bij een lampenkappenatelier. Daarnaast nam hij teken- en schilderlessen aan de Leidse Schildersacademie ‘Ars Aemula Naturae’, en behaalde hij zijn typediploma. Kort daarna ontvlucht hij Nederland om enige tijd in Parijs te gaan wonen. Na de oorlog biedt zijn oom hem collegegeld aan om te gaan studeren aan de Haagse Academie. Deze opleiding bleek echter al vol te zitten, waarna hij besloot om te gaan studeren aan de Academie van beeldende kunsten in Amsterdam. Na nog enkele kunstzinnige opleidingen gevolgd te hebben in Nederland en Frankrijk, debuteert hij in november 1958 als schrijver met een verhaal in het tijdschrift Podium: ‘de verschrikkelijke sneeuwman’.
Deze prijzen heeft hij inmiddels al ontvangen:
1996: Hendrik de Vries-prijs - bekroond werk: gehele oeuvre
1991: Busken Huet-prijs - bekroond werk: Tarzan in Arles
1989: P.C. Hooft-prijs - bekroond werk: gehele oeuvre
1982: Constantijn Huygens-prijs - bekroond werk: gehele oeuvre
1963: Prozaprijs van de gemeente Amsterdam - bekroond werk: Serpentina's petticoat
Romans
• 1962 - Kort Amerikaans
• 1963 - Een roos van vlees
• 1965 - Terug naar Oegstgeest
• 1967 - Horrible Tango
• 1969 - Turks Fruit
• 1974 - De walgvogel
• 1977 - De Kus
• 1979 - De doodshoofdvlinder
• 1980 - De perzik van onsterfelijkheid
• 1981 - Brandende liefde
• 1982 - De junival
• 1983 - Gifsla
• 1984 - De onverbiddelijke tijd
De hoofdpersoon is Eric van Poelgeest. Hij is ondergedoken voor de arbeidsinspectie, in Leiden. Zijn ouders wonen in Oegstgeest. Zijn moeder komt elke avond een pannetje eten brengen, verpakt in een luier. Ze reist elke keer weer anders zodat ze nooit gepakt kunnen worden. Zijn ouders zijn streng calvinistisch, en laten hun kinderen dus niet inenten tegen besmettelijke en dus dodelijke ziektes. Eric is van plan zich aan te melden bij een schilderacademie. Als hij op weg is zich aan te melden houden de Duitsers net een razzia. Eric verstopt zich in de bioscoop de mensen bij het loket waren heel erg boos op hem, want misschien zouden dan de Duitsers de boel binnen vernielen. Nadat hij geïnformeerd heeft over zijn vriend komt Eric er achter dat zijn vriend is opgepakt. Hierna gaat Eric maar alleen naar de schilderacademie. Eric moet eerst een trap op en wanneer hij op een deur klopt ziet hij een man in een met verf besmeurde kleren aan. Na een praat je wordt Eric aangenomen op de academie, door van Grouw, hij is de leider van de academie. Eric vertelt tegen van Grouw dat hij ondergedoken zit. Grouw vertelt Eric dat hij altijd in de schilderacademie terecht kan, ook wanneer hij er niet is. Verder vertelt Grouw dat er ook nog een andere man zo nu en dan komt werken. Eric ontmoet, volgens hem, deze vreemde leerling. Hij heet de Spin. Ook hij is lid van de NSB.
's Morgens wekt Eric bij d'Ailleurs, waar hij lampenkappen beschildert. Ook daar werkt een joods meisje die ondergedoken zit, Elly. Volgens d’Ailleurs doet Eric zijn werk niet goed en netjes genoeg. Eric vind dit werk maar niks, hij wil een echte kunstenaar worden. In de academie vindt hij een tors van gips waarmee hij de liefde gaat bedrijven. Eric vind dat het het enige ‘meisje’ is waar hij niet bang voor hoeft te zijn. Eric is nieuwsgierig en kijkt door het sleutelgat bij van Grouw naar binnen. Terwijl van Grouw een uniform van de WA draagt betrapt hij Eric. Dan komt Eric erachter dat Grouw lid is van de NSB. Grouw is niet boos op Eric maar, juist vriendelijk en behulpzaam. Eric mag de tors wel gebruiken voor zijn stilleven.
Wanneer Eric bij 'd Ailleurs aan het werk is gaat hij Elly vingeren. Elly vertelt dat d'Ailleurs regelmatig met haar vrijt. Eric en Elly spreken met elkaar af om een keer met elkaar naar bed te gaan. 's Avonds laat 'd Ailleurs altijd de hond uit, dan kan Eric naar binnen sluipen. De volgende dag sluipt Eric het huis uit door eerst de WC door te spoelen. Wanneer hij dit echter wil doen zit d'Ailleurs op de WC. Eric wenst hem goede morgen en maakt dat er weg komt. Eric is daarna nooit meer wezen werken. De Spin nodigt Eric bij hem thuis uit. Eric ziet een paar stillevens van hem, ook ziet hij foto’s van een hond. Eric gaat er van uit dat die al is overleden. Hier lijdt de Spin nogal onder. Ans heeft gebiecht, en de priester heeft haar gezegd dat ze niet meer met Eric om moet gaan. Eric is woedend, en zegt haar dat ze het uitmaakt om zijn litteken, waar hij nog steeds veel leed van heeft. Erics broer Frans heeft meegedaan aan een overval op een Duits distributiekantoor. Hij is daarbij in zijn been geschoten, en is niet direct nar een ziekenhuis gegaan om het te laten ontsmetten. Hij krijgt difterie en overlijdt. De dag dat Eric zijn broer dood gaat is Eric bij het ziekenhuis. Eric mag alleen maar door het raam kijken. Wanneer hij dit doet ziet hij zijn broer voor het laatst levend. Volgens Eric kreeg hij van zijn broer een boodschap. De Amerikanen komen dichterbij, en van Grouw verlaat de academie. Als hij hoort wat er met Erics broer is gebeurd biedt hij hem aan om in de academie te gaan wonen. Van Grouw heeft daar een mooie kamer. Eric zegt ja. Van Grouw vraagt aan hem een brief te posten bij de Spin. Eric doet dat, en als hij daar aan komt ziet hij de Spin hangen. Hij heeft zelfmoord gepleegd. Met de foto van zijn hond voor hem. Eric vraagt Elly bij hem te komen wonen. Dit wou Elly echter niet, omdat ze bij van ‘d Ailleurs ook een mooi plekje heeft. Na een tijdje staat ze echter met koffers bij Eric voor de deur. Eric hoort van Elly dat d'Ailleurs is opgepakt. Elly wil met Eric naar bed, maar Eric wil dat niet. Als Eric 's nachts merkt dat ze slaapt gaat hij naar de tors, en vrijt ermee. Elly ziet dat en gaat uit haar dak. Eric kan er niet meer tegen en knijpt haar keel dicht als zij de tors aan stukken gooit. Bij de bevrijding kloppen er drie mannen op de deur, Eric pakt een oud geweer en richt vanuit het raam op de man die in elkaar duikt en schiet.
Open plekken
Bij het boek ontstaat bij mij een open plek bij de titel: ‘Kort Amerikaans’. Ik wist namelijk nog niet wat ermee bedoeld werd. Nu weet ik inmiddels welwat de titel betekent. Kort Amerikaans is een kapsel die veel jongens in de oorlog hadden, maar Eric wou dat kapsel niet omdat hij een litteken ten hoogte van zijn slaap heeft, en hij wou dat zijn haar er over viel zodat niemand het kon zien.
Het boek heeft een open einde. Het eindigt namelijk met het moment dat Leiden bevrijd wordt en een paar mannen naar de academie komen om te kijken of daar nog iemand zit. Eric pakt dan het geweer en richt dat uit het raam. Nu vraag ik me nog af hoe het afloopt met Eric.
Thema en motieven
Het thema van het boek is eenzaamheid. De motieven van het verhaal zijn o.a. sex, schilderen, oorlog en dood. Door het hele verhaal heen gaan er mensen dood aan wie Eric zich hechtte. Hij voert de hele tijd een strijd tegen de dood, maar daar kan hij niet aan ontkomen.
Genre
De genre van dit boek is een psychologische roman.
Recensies
Recensie van Scholieren.com
"Ik vond het boek leuk. Eric is eigenlijk een heel zielig jongetje dat behoefte heeft aan liefde. Het boek was toch wel enigszins aangrijpend met die doden en de tekortkomingen. Het beste stukje vond ik het einde, volgens mij is dit echt een Jan Wolkers eind. Ik weet dat niet zeker maar gezien het boek is het volgens mij wel een typisch eind voor Jan Wolkers. Ik vond dit vooral goed omdat de woede, verdriet, tekortkomingen en drama etc. allemaal meteen tegelijk uitbarstten. Het minste vond ik de rare fantasieën van De Spin, want ik kan hier zelf met m’n pet niet bij. Het boek was over het algemeen goed te volgen. Ik had niet echt problemen met het snappen van de tekst. Kortom ik vond het een goed boek, alleen moet ik nog wel een beetje wennen aan zulke teksten over gevoel etc. want dit had ik hiervoor niet echt gelezen. Voor de schoollijst is het boek zeker een aanrader, want het is gewoon een goed te begrijpen boek."
"Ik vind dit boek erg boeiend. De korte manier van vertellen geeft een bepaalde spanning aan en doorbreekt eentonigheid. Wolkers kan in mijn ogen erg goed situaties en de karakters van de verschillende personen schetsen. Ik hoorde van mijn ouders dat in de jaren 60 dit boek niet altijd gelezen mocht worden door de aanwezigheid van seksuele zaken. In deze tijd zijn deze dingen eigenlijk heel normaal. Wel vind ik het boek somber en met weinig perspectief: uiteindelijk overwint de dood."
De hoofdpersoon in ‘Kort Amerikaans’ is Eric van Poelgeest. Je leert zijn karakter in het verhaal goed kennen. Hij is 18 jaar en zit ondergedoken in Leiden om aan de arbeidsdienst te ontsnappen.
Van Grouw: Eigenaar van een schildersacademie waar Eric later in zal wonen. Van Grouw is een NSB-er zoals alle ‘’bewoners’’ van de academie.
Paul d’Ailleurs: Eric schildert bij hem lampenkappen.
Frank van Poelgeest: Broer van Eric, sterft in het verhaal
Elly: Vriendin van Eric, blonde jood die ook onderduikt, wordt vermoord door Eric als ze zijn geliefde Venus-torso kapot gooit
Ans: Gelovige ex van Eric, wil geen sex met Eric hebben
Moeder: Brengt iedere dag een pannetje eten
Peter: Vriend van Eric, wordt aan het begin van het verhaal opgepakt
De Spin: Een man met rare ideeën over de wereld die schildert, NSB-er, hangt zichzelf op
Tijd
De vertel tijd is 168 bladzijden, dat heeft me een paar uur gekost om te lezen. De vertelde tijd is in de 20ste eeuw (van 1944 tot de bevrijding in 1945).
Eigen mening
Ik vond dit boek leuker om te lezen dan 'Het leven uit een dag'. De verhaallijn van Het leven uit een dag vond ik raar en het was er saai om te lezen, bij dit boek had ik dat wat minder. Ik vond het verhaal op sommige stukken wel spannend, bijvoorbeeld in het begin als hij een postzegel wil kopen. Ik vind het wel een beetje raar dat zijn obsessie voor kunst wel heel ver gaat soms. Het was een mooi boek om te lezen en dankzij de personele vertelsituatie, kun je toch meeleven met Eric. Eric verliest in het boek constant mensen en hij raakt steeds meer met zichzelf in de knoop. Toch leef je wel met hem mee.
Biografie
Jan Wolkers was een Nederlandse schrijver en kunstenaar die op 26 oktober 1925 geboren werd in Oegstgeest. Volgens veel mensen behoort hij tot 'De Grote Vier', namelijk Harry Mulisch, Gerard Reve, Willem Frederik Hermans en hijzelf. Begin jaren ’60 kwam zijn eerste boek uit, en in 2007 was hij nog altijd actief in de schrijverswereld. Wolkers schreef voornamelijk romans, maar heeft daarnaast ook tal van essays, autobiografieën en toneelverhalen geschreven.
Deze prijzen heeft hij inmiddels al ontvangen:
1996: Hendrik de Vries-prijs - bekroond werk: gehele oeuvre
1991: Busken Huet-prijs - bekroond werk: Tarzan in Arles
1989: P.C. Hooft-prijs - bekroond werk: gehele oeuvre
1982: Constantijn Huygens-prijs - bekroond werk: gehele oeuvre
1963: Prozaprijs van de gemeente Amsterdam - bekroond werk: Serpentina's petticoat
Romans
• 1962 - Kort Amerikaans
• 1963 - Een roos van vlees
• 1965 - Terug naar Oegstgeest
• 1967 - Horrible Tango
• 1969 - Turks Fruit
• 1974 - De walgvogel
• 1977 - De Kus
• 1979 - De doodshoofdvlinder
• 1980 - De perzik van onsterfelijkheid
• 1981 - Brandende liefde
• 1982 - De junival
• 1983 - Gifsla
• 1984 - De onverbiddelijke tijd
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden