Titel boek: Kort Amerikaans
Auteur: Jan Wolkers
Aantal pagina’s: 174 Complete titelbeschrijving: J. Wolkers, Kort Amerikaans. Amsterdam 1962(45e druk). Eerste persoonlijke reactie: Ik vind Kort Amerikaans een droevig boek omdat er vier mensen in doodgaan. Eerst gaat Frans van Poelgeest, de broer van hoofdpersoon Eric dood door difterie. Een extra droevig detail vond ik dat Eric erbij was toen Frans doodging. Daarna gaat Kees de Spin, medeleerling van Eric op een schilderacademie dood. Hij heeft zich opgehangen, dit ontdekte Eric toen hij een brief van Van Grouw naar De Spin moest brengen. Ook Elly, een hele goed vriendin van Eric, gaat dood. Zij wordt door Eric vermoord wanneer zij een vrouwelijke tors van Eric kapotmaakt. Uit woede wurgt Eric haar. Op het einde gaat Eric zelf dood. Op de dag van de bevrijding staan er drie gewapende mannen op de binnenplaats van de schilderacademie. Zij zien Erik en doordat Erik zijn wapen pakt en op hen richt denken ze dat hij een verrader is en ze schieten hem dood. Ik vind het boek ook interessant omdat ik nog nooit een boek van Jan Wolkers had gelezen. Ik vind de manier van schrijven van hem wel leuk. Hij gebruikt aparte woorden. Een voorbeeld is dat hij het vrouwelijk geslachtsdeel venusheuvel noemt in plaats van bijvoorbeeld vagina. Ook vind ik het boek clichématig omdat de hoofdpersoon Eric constant bezig is over het litteken op zijn linker slaap. Hij denkt dat het erg opvalt en dat veroorzaakt spanningen bij hem, hij is er namelijk altijd mee gepest. Ik vind het boek geloofwaardig, omdat dit boek is geschreven naar de ervaringen van de schrijver. Wolkers had geen litteken, maar hij zat wel ondergedoken voor de arbeidsdienst en zijn broer stierf ook aan difterie. Open plekken: Bij het lezen van het boek waren er een aantal dingen die ik me afvroeg, die ga ik nu bespreken; Hoe komt Eric aan het litteken op zijn linkerslaap? Deze vraag wordt beantwoord op bladzijde 166 als hij ‘s nachts samen met Elly in bed ligt te praten. Elly vraagt dan aan hem hoe hij aan het litteken komt, hij verteld het. Toen hij een halfjaar was kreeg hij bronchitis, naast zijn wieg werd een kroepketel gezet. Op een dag raakte de tuit verstopt en het kokende water met gesmolten lood spoot tegen zijn hoofd aan. Waarom moet Eric zo oppassen voor de soldaten? Deze open plek wordt al in het begin van het boek beantwoord, op bladzijde 12. Eric wil gaan schilderen op een academie, de baas van de academie vraagt dan of Eric niet in Duitsland moet werken. Eric antwoordt met dat hij ondergedoken is voor de arbeidsdienst. Waarom heeft Eric seks met een gipsen tors? Deze vraag wordt beantwoord op bladzijde 24. Hij zegt: ‘eindelijk heb ik een vrouw gevonden voor wie ik niet bang hoef te zijn dat ze die vlek op mijn kop ziet.’ Wat wordt bedoeld met de titel Kort Amerikaans? Hiermee wordt het kapsel bedoeld dat Erik vroeger van zijn vader moest hebben omdat dat het goedkoopst was. Hierbij zag je zijn litteken het ergst. Het moest zo geknipt worden omdat zijn vader daarmee geld bespaarde. Blz. 37. Wat is de voornaam van De Spin? Dit wordt ingevuld op bladzijde 143. Van Grouw vraagt aan Erik:’wil je deze brief even naar Kees de Spin brengen.’
Structuur: Het verhaal wordt chronologisch verteld. Er zit wel een paar korte terugverwijzingen in, maar die gaan eigenlijk allemaal over Eric zijn broer. Ook is er een terugverwijzing naar vroeger op bladzijde 37-38 over dat hij gepest werd. In dit verhaal is het sujet gelijk aan de fabel want de volgorde die de schrijver verkiest om het verhaal te vertellen is de volgorde waarin de gebeurtenissen voor zouden komen. Er ontstaat samenhang in de tekst door herhaling van het moment dat Frans net voordat hij sterft een gebalde vuist naar Eric opsteekt. Bespreking personages: Hoofdpersoon: De hoofdpersoon is Erik van Poelgeest, hij is ondergedoken voor de arbeidsdienst. Zijn moeder komt hem dagelijks een pannetje eten brengen. Erik heeft een litteken op zijn linker slaap waarmee hij toen hij klein was vaak is gepest. Dit litteken werd duidelijk zichtbaar omdat hij zijn haren moest laten knippen in het Kort Amerikaanse model. Erik heeft in het begin van het boek een vriendin die Ans heet, maar zij durft niet met hem naar bed te gaan omdat ze korsten op haar lichaam heeft. Eric heeft er genoeg van, verkracht haar, en gaat weg. Een paar dagen daarna gaat hij naar Elly en hij vrijt met haar. Op het einde heeft Eric seks met een vrouwelijke tors van gips en Elly betrapt hem. Ze zegt lelijke dingen tegen hem en gooit de tors kapot. Uit woede wurgt hij haar. Doel: Het doel van Erik is om zich te ontworstelen aan zijn seksuele remmingen en zijn christelijke opvoeding. Tegenstanders: Ans, Eric probeert van zijn seksuele remmingen los te komen en wil met haar naar bed gaan, maar ze durft steeds niet. De priester, Ans is rooms-katholiek en de priester waarbij ze gaat biechten probeert haar over te halen de relatie met Eric te verbreken. Helper: Elly, zij wil wel graag met Eric naar bed en gaat dat ook. Normen en waarden: Eric gaat heel gemakkelijk met iemand naar bed, bijna op ieder moment als Elly of Ans bij hem in de buurt is, probeert hij seksuele dingen bij hun te doen. Elly gaat daarin mee, maar Ans niet. Hun normen en waarden verschillen dus.