Gegevens Auteur: Kluun (Raymond van de Klundert) Titel: Komt een vrouw bij de dokter
Ondertitel: - Eerste druk: 2003
Uitgeverij: Podium
Plaats uitgave: Amsterdam
Genre: Roman Samenvatting: Het boek gaat over Stijn en Carmen. Carmen heeft borstkanker. Een heel gevaarlijke vorm. Diffuus noemden de artsen het. Geen knobbeltje maar een ontstekingsvorm die al in haar hele borst zat. Stijn kon het niet vatten. Ze waren beiden 36, ze hadden een schat van een dochter Luna, ze hadden allebei een eigen zaak, ze leefden als God in Amsterdam, ze barstten van de vrienden, ze deden alles wat in ze op opkwam, totdat kanker de kop op stak. In de eerste verwerkingsfase wilde Stijn eruit. Hij wilde zich bezatten, hij wilde feesten, hij wilde alles behalve praten over kanker. Hij haatte de kanker en wat die met hun leven deed. Hij haatte zijn nieuwe status als man van een kankerpatiënt. Hij was woedend, gefrustreerd en machteloos. Hij was ook kwaad op zichzelf omdat hij zo kwaad was. Dat hij er niet in kon berusten, dat hij niet kon accepteren dat Carmen kanker had en dat hij haar man was in voor- en tegenspoed. Hij had al zijn hele leven echter een dwangmatige behoefte tot lichamelijk vreemdgaan. Andere vrouwen mochten overal aankomen, behalve aan zijn hart. Zijn lichaam en geest mochten dan monofoob zijn, zijn hart was monogaam. Dat was voor Carmen. Ondanks die overtuiging, leerde hij tijdens Carmens ziekte Roos kennen en begon een verhouding met haar. Carmen, Luna en Roos waren op dat moment de drie belangrijkste vrouwen in zijn leven. Hij kon Carmen niet in de steek laten en hij kon ook niet zeggen dat hij een verhouding had, want dan moest hij daar een eind aan maken. En dan ging hij helemaal kapot. Stijn werd verscheurd door zijn gevoelens. Hij voelde zich schuldig, woedend, zielig, egoïstisch, zwak, slecht, tekortgedaan, huichelachtig, ondergewaardeerd, overspannen, gebroken, immoreel, onbegrepen, laf, leugenachtig en ongelukkig. Met Carmen gaat het steeds slechter. Ondertussen heeft Carmen al haar borst moeten laten amputeren, ze is kaal en het blijft bergafwaarts gaan. Soms heeft ze goede momenten, maar ze word erg snel moe en begint eng mager te worden. Tussen Stijn en haar gaat het niet erg goed, ze hebben geen seks meer, daar heeft Carmen geen zin in (veel te moe/ziek) en Stijn vind haar niet echt meer aantrekkelijk, nu die gekke lege platte plek er zit in plaats van de twee mooie borsten die ze eerst had. Door de verhouding met Roos komt Stijn nog veel vaker te laat en het is voor Carmen erg moeilijk. Stijn heeft opgebiecht dat hij vreemd is gegaan en heeft zijn relatie met Roos beëindigd. Carmen heeft hem vergeven, want ook dat hoort bij liefde… Uiteindelijk kiest Carmen ervoor om euthanasie te plegen. Carmen heeft er vrede mee dat de dood er aan komt. Stijn en Carmen doen daarom nog veel leuke dingen en zijn hechter dan ooit, ze zijn zielsgelukkig (naar omstandigheden), ze genieten van het laatste beetje leven dat Carmen nog heeft te leven. Verhaaltechniek: Plaats: Het verhaal speelt zich voornamelijk af in Nederland, Amsterdam en Zorgvlied. Maar ook in Miami en Barcelona. Miami, omdat Stijn daar met zijn (beste) vrienden Ramon, Frenk en Hakan op vakantie gaat: een heus ‘mannenweekend’. Ook speelt het verhaal zich af in Barcelona. Stijn, Carmen en Luna gaan daar samen op vakantie nadat Carmen heeft besloten euthanasie te plegen als het moment daar is. In Barcelona viert Carmen haar laatste vakantie.
Tijd: Het verhaal speelt zich af rond 2001/2002. Dit is ook te merken aan de moderne apparatuur die Kluun gebruikt, bijvoorbeeld de sms’jes die hij stuurt. Het boek begint iets voor wanneer Carmen ziek wordt en eindigt een poos nadat ze is overleden. Het verhaal is in grote lijnen chronologisch verteld en kent een gesloten einde. Verhaalfiguren: Er zijn twee hoofdpersonen in het boek. Stijn: Jonge man die alles mee heeft in het leven. Hij heeft een goede baan (een eigen bedrijf), geld, een lieve vrouw Carmen en een dochtertje Luna van 1 jaar. Ook heeft hij veel leuke vrienden. Hij is heel gelukkig met zijn gezinnetje en bedrijf. Totdat zijn leven een onverwachtse wending neemt. Bij Carmen wordt borstkanker geconstateerd. Hij heeft het hier erg moeilijk mee en weet niet goed hoe hij hier mee om moet gaan. Om even niet aan de kanker te denken gaat hij ‘s avonds de kroeg in. Tevens heeft hij vele affaires. Totdat hij er achter komt dat het zo niet langer meer kan. Hij zet alles op alles om Carmens’ laatste paar maanden de mooiste te maken van haar leven. Hij steunt en verzorgt haar zoveel hij kan en zolang het nog kan. Carmen: De vrouw van Stijn. Ook zij heeft alles mee in het leven tot ze ontdekt dat ze borstkanker heeft. Ze is al eerder naar het ziekenhuis geweest voor onderzoek naar borstkanker, maar toen kwam er uit dat het geen borstkanker was. Dit was een foute diagnose. Carmen wordt heel ziek van de kanker maar blijft positief, grappig en levenslustig. Ze komt er achter dat Stijn vreemd gaat, maar vergeeft hem omdat ze zoveel van hem houdt. Ook is ze Stijn dankbaar voor alles wat hij voor haar doet. Als Carmen te horen krijgt dat ze niet lang meer te leven heeft probeert ze te genieten van alles, ondanks de pijn die ze heeft. Ze gaan op vakantie, kopen een nieuw huis en ze begint weer met roken. Zelf blijft ze er tamelijk rustig onder als het bijna zover is dat ze doodgaat. Ze is gelukkig nu. Daarom besluit ze euthanasie te plegen, om zelf te bepalen wanneer ze niet meer wil en de pijn haar te veel wordt. Bijpersonen: Luna: 1 jaar, het dochtertje van Stijn en Carmen. Ze is drie jaar als haar moeder overlijdt en kan dan al redelijk goed praten. Carmen vindt het erg moeilijk om Luna achter te laten als ze dood gaat en schrijft daarom brieven voor haar voor later. Ook wordt Luna steeds meer voorbereid op de dood van haar moeder.
Roos: heeft een affaire met Stijn. Ze weet dat Stijn een vrouw heeft en dat ze kanker heeft. Ook weet ze dat hun affaire eigenlijk fout is en niet kan. Ze steunt Stijn daarom erg goed en houdt veel van hem. Voor Carmen heeft ze veel bewondering. Frenk: is de beste vriend en collega van Stijn. Ze werken allebei bij Merk in uitvoering, Stijns’ bedrijf. Ook hij steunt Stijn bij de ziekte van Carmen. Hij komt vaak langs bij Carmen en Stijn om hen wat op te vrolijken en brengt wat afleiding in hun dagelijkse “kankerleven”. Vertelwijze: Het verhaal wordt verteld vanuit het Ik- perspectief. De ik- verteller is Stijn. De lezer ziet alles door de ogen van Stijn gebeuren. Boven elk hoofdstukje past een bijbehorende tekst uit een liedje of iets dergelijks. Ook wordt aan elke persoon of hotspot die voorkomt in het boek een apart stukje besteed. Hier staat extra uitleg gegeven over deze persoon of plek. Verder is het boek ingedeeld in drie stukken. De delen heten: Stijn & Carmen, Stijn & Carmen en Stijn & Roos en het laatste deel Carmen. De drie delen zijn ook nog verdeeld in hoofdstukken en deze zijn genummerd. Motieven: • Kanker, de ziekte die hun leven heeft veranderd. • Vreemdgaan, de ziekte van Stijn. Hij doet haast niet anders, wat een grote invloed heeft op hun relatie. Voorbeeld van een sms’je die Stijn naar Roos heeft gestuurd: ,,Bellen lukt helaas niet nu. Carmen thuis. Mmmmorgen ben ik echt weer helemaal van jou. We mailen nog. X.” • Geld, dit is voor hen heel belangrijk. Het geld heeft voor hen een mooi afscheid betekend. Ze kochten namelijk een nieuw huis. Ook was geld een steun voor Carmen. Zij is een shopfreak, maar ook hun reisjes kosten een vermogen. • Liefde, de onvoorwaardelijke liefde die Stijn voor Carmen voelt. Ondanks de kanker en ondanks het vreemdgaan. Voorbeeld van een motto boven het hoofdstukje: Never forget who you are/ little star/ never forget where you come from/ from love. De tekst is afkomstig van Madonna, uit Little Star (Ray of Light, 1998). Thema: Het thema van dit boek is ‘ongeneeslijke ziekte’ maar ook ‘onvoorwaardelijke liefde’. Die eerste natuurlijk in de eerste plaats omdat het gaat over Carmen, die borstkanker blijkt te hebben. En het hele verhaal gaat dan over haar lijdensweg en uiteindelijke sterfbed en dood. Maar ook is ‘onvoorwaardelijke liefde’ een essentieel item in dit boek. Want Stijn, de hoofdpersoon, is de partner van Carmen, en waar het echt om gaat is de onvoorwaardelijke liefde (en zorg) die Stijn haar geeft gedurende haar ziekte. Ondanks het feit dat hij vreemdgaat, blijft hij wel bij haar. Dat is niet uit schuldgevoel, maar omdat hij gewoon heel veel van zijn vrouw houdt.
Titelverklaring: Letterlijk, er komt een vrouw bij de dokter. Die vrouw is Carmen en zij krijgt te horen dat ze borstkanker heeft. Na dit bezoek bij de dokter neemt haar leven en dat van Stijn een drastische wending. Figuurlijk kan het ook iets betekenen. De titel is afgeleid van een afgezaagde mop. Over een vrouw die bij de dokter komt. Hij wou dat dit ook allemaal een grapje was. Schrijfstijl: Kluun dankt zijn faam aan een roman waarin hij het verhaal vertelt van de borstkanker en euthanasie van zijn vrouw. Hoofdpersoon van Komt een vrouw bij de dokter is de naar de auteur gemodelleerde Stijn. Ook al gaat de auteur vreemd en begint hij een relatie met een andere vrouw terwijl zijn vrouw doodziek thuis achterblijft, toch heeft hij iets, een soort kracht, een soort romantiek en is het moeilijk om niet van hem te houden. Je krijgt als lezer een diepgaand inzicht in de lichte en donkere zijden van een relatie van man en vrouw die geconfronteerd worden met kanker. Het boek is een heftig realitydrama wat je in een vlotte, treffende stijl meesleept en je imponeert. Ook heeft de auteur een goed gevoel voor humor. Echter komt zijn humor nooit geforceerd over. Verwerkingsopdracht: Toespraak gericht aan Raymond van de Klundert oftewel Kluun, bij de uitreiking van de AKO literatuurprijs voor het boek “Komt een vrouw bij de dokter”. Dit jaar bent u, als debuterende schrijver degene die het lezen van Nederlandse Letterkunde intens heeft bevorderd. Omdat het boek recht uit het leven gegrepen is, heeft het de belangstelling voor het lezen van boeken hevig vergroot. Dit verbaast mij eerlijk gezegd niets. Ik heb uw boek gelezen en ik kan zeggen dat dit misschien wel het mooiste boek is dat ik ooit heb gelezen. Uw boek werd mij aangeraden door een vriendin. Ze was er helemaal ondersteboven van. Dus toen ben ik het boek ook gaan lezen. Ook mij wist u diep van binnen te raken! Ik werd betoverd door de passie, de onvoorwaardelijke liefde voor uw vrouw en de humor. Als lezer krijg je een diepgaand inzicht in de lichte en donkere zijden van een relatie van man en vrouw die geconfronteerd worden met kanker. Het boek komt zo reëel over. Het lijkt allemaal zó echt. Op die manier weet u uw lezers mee te slepen in uw droevige maar mooie herinneringen. De gevoelens die u in uw boek beschrijft worden zelden bij naam genoemd. Terwijl je leest voel je de emoties en gevoelens door de zinnen kruipen. Daardoor leef je helemaal mee met de hoofdpersoon van het boek. Ook vind ik het knap hoe u verslag doet van de langzame aftakeling van uw vrouw. U hebt het ten slotte allemaal zelf meegemaakt. En dat u eerlijk uit durft te komen voor uw zonden zoals het vreemdgaan, vind ik echt dapper! Je zou zeggen dat een boek dat over kanker gaat altijd saai en droevig is. Maar wat uw boek zo bijzonder maakt is dat er ondanks alle ellende minstens zo veel te lachen valt. Nooit komt de humor echter geforceerd over, nooit wekt u de indruk van kijk-eens-hoe-leuk-ik-wel-ben. Maar onder deze deklaag van humor is de onderstroom van gevoelens steeds aanwezig. Ik vond de reis die ik maakte door het boek zo prachtig, dat ik moet bekennen dat ik in het laatste deel mijn tranen nauwelijks kon bedwingen! U hebt deze bijzondere prijs voor uw prachtige boek zeker verdiend.