1935

In de ochtend van het leven

1941

Wat onze kinderen bedreigt (niet af)

(onbekend)

Setting

Tijd

Het verhaal speelt zich af in het eind van de negentiende of het begin van de twintigste eeuw af. De vertelde tijd is negen maanden. Het boek speelt zich af in chronologische volgorde. Er zijn echter wel enkele terug verwijzingen, om je er aan te herinneren wat er was gebeurd.

Ruimte

Het verhaal speelt zich vooral op de volgende locaties af:

• Kees zijn school
• Het huis van Kees (Bij de schoenenzaak)
• Het huis van Kees (Aan het einde van het boek)

Verhaallijn

De verhaallijn van dit boek is het eind van het kinderleven van Kees Bakels.

Thema

Het thema (hoofdmotief) in dit verhaal is dat je als kind zijnde je al veel kunt meemaken, al verwacht men vaak niet dat een kind een geschiedenis achter zich heeft.

Vertelinstantie

In dit boek is er een personale vertelinstantie. Je weet alleen wat Kees denkt voelt en ziet. Je weet niet wat er buiten de omgeving gebeurd waar Kees is. Kees wordt echter hij genoemd in dit verhaal in plaats van ik, waardoor het geen ik-vertelinstantie is.

Titelverklaring

Kees de jongen is een boek dat gaat over een jongen genaamd Kees Bakels. Deze Kees Bakels is overduidelijk de hoofdpersoon in dit verhaal, omdat alles om hem draait. Het wordt ook vanaf zijn perspectief verteld. Dit is de reden dat dit boek dat over een jongen genaamd Kees, Kees de jongen heet.

Motto

Het motto van het verhaal staat aan het begin in het Frans aangegeven:

Tous les enfants ont des imaginations héroïques: ils se voient accomplissant des actions d’éclat qui leur valant la reconnaissance et l’admiration publiques.

Vertaald is dit:

Alle kinderen hebben heldhaftige fantasieën: ze zien zichzelf presterende grote daden die hun waarde erkenning en openbare bewondering.

Dit geldt ook voor Kees. Door het hele verhaal fantaseert hij over wat er zou gaan gebeuren, om er achter te komen wat het beste zou zijn om te doen. Hij probeert hiermee aanzien te krijgen, dus deze fantasieën zijn heldhaftig.

Literatuurgeschiedenis

Dit boek is geschreven in 1923. In deze tijd was er nog geen elektriciteit of gemotoriseerd vervoer. Er werd door haast alle jongens een pet gedragen. Er werden in het boek dan ook petroleumlampen gebruikt en paardentrammen. Het was ook bijzonder dat op een dag Kees geen pet droeg. Iemand vroeg ook aan hem waarom dat zo was, terwijl ieder ander er wel een droeg.

Men wordt ook in het boek met u, meneer, mevrouw en de achternaam aangesproken. In deze tijd was dit een belangrijke norm, wat je dus ook makkelijk in het boek kan terugvinden. Er werden ook bijna alleen maar boeken geschreven die echt gebeurd zouden kunnen zijn. Kees de jongen zou met gemak gebeurd kunnen zijn, omdat er niks dat fictioneel is in het boek voorkomt.

Dit boek is ook in de stijl van het realisme geschreven. In het verhaal wordt een eigentijdse werkelijkheid beschreven, omdat alles wat er in dit boek voorkomt ook typerend is voor deze tijd. Kees dacht er ook aan om politie te roepen. Politie bestond er nog niet voor deze tijd onder deze naam. Hieruit blijkt dat het ook uit de eigentijdse werkelijkheid komt.

Eindoordeel

Esthetische

Het boek is naar mijn mening niet bijzonder geschreven, omdat de situaties maar zelden uitgebreid worden beschreven. “Toen kwam moeder binnen.”

Het was naar mijn mening echter wel verrassend geschreven. Ik had verwacht dat er in het boek alleen heel formeel geschreven zou zijn, omdat ik het idee heb dat dat bij deze tijd hoort. Dit was echter niet zo. “’t Was lam dat-ie die melk bij zich had, anders had-ie die dooie Andriessen een klap voor z’n ouwewijvensnoet gegeven…”

Morele

Naar mijn mening handelen de personages goed, omdat ze goede bedoelingen hebben, maar ze kunnen echter wel baldadig zijn. Ze lossen problemen op door erover te praten.

Structurele

Volgens mij zit het boek niet erg logisch in elkaar. Omdat je zo vaak leest over wat Kees allemaal verwacht dat er in bepaalde situaties gaat gebeuren, is het moeilijk de realiteit en de gedachtegangen te onderscheiden. “’Nee moe, ik doe het niet,’” zegt hij bijvoorbeeld in zijn gedachten. Dit kan in sommige gevallen pagina’s lang doorgaan.

Literair-historische

Naar mijn mening zorgt het boek voor vernieuwing. Dit komt doordat er op een moderne manier is geschreven. In die tijd schreef men bijna alleen nog maar formeel, maar dat is niet het geval in Kees de Jongen. “’Wacht, daar is-ie.’”

Emotionele

Het boek raakte mij niet. Ik kan me niet echt meeleven met Kees de Jongen, omdat hij heel anders dan mij is en heel andere situaties dan mij meemaakt. Ik kan me het grootste deel van het verhaal niet voorstellen.

Realistische

Volgens mij is het boek geloofwaardig. Het is typerend voor die tijd en er kwamen geen onrealistisch dingen in voor. Het speelt zich in het dagelijks leven van een jongen voor. Je zou dus niet met alleen het boek kunnen beoordelen of het echt gebeurd is of niet. “Juffrouw Smit liep af en aan en had het druk met koppen koffie in te schenken.”

Intentionele

De boodschap is naar mijn idee dat kinderen, al zijn ze nog jong, ook een geschiedenis mee kunnen dragen. Er wordt in dit boek verteld wat Kees allemaal al in zijn jeugd heeft meegemaakt. Aan het eind van het boek wordt er ook verteld: “En de mensen die hem voorbijgingen, wisten niet dat daar een jongen ging, die álles zou kunnen, nu hij eenmaal begonnen was; dachten dat het maar zo’n gewone jongen was, een jongen nog zonder geschiedenis, een jongen die daar zomaar liep…”

Stilistische

De boodschap is naar mijn idee dat kinderen, al zijn ze nog jong, ook een geschiedenis mee kunnen dragen. Er wordt in dit boek verteld wat Kees allemaal al in zijn jeugd heeft meegemaakt. Aan het eind van het boek wordt er ook verteld: “En de mensen die hem voorbijgingen, wisten niet dat daar een jongen ging, die álles zou kunnen, nu hij eenmaal begonnen was; dachten dat het maar zo’n gewone jongen was, een jongen nog zonder geschiedenis, een jongen die daar zomaar liep…”

Stilistische

In het boek wordt er niet getutoyeerd. Er wordt alleen aangesproken met u, mevrouw of meneer. In de tijd dat dit boek is beschreven was de formulering niet zeer bijzonder, maar het is wel bijzonder voor tegenwoordig taalgebruik. Bij zijn vrienden en klasgenoten kent Kees maar enkele voornamen, omdat men elkaar altijd bij de achternaam noemt. “Daar gaf Van Dam hem een stomp en fluisterde: ‘De schel.’” itelverklaringe auteurder uit het spel gewerkt, maar Katadreuffe wilde blijven leren tot hij zijn nieuwe doel zou hebben bereik