1) Naam schrijver: Theo Thijssen
Titel boek: Kees de jongen
Uitgever: Ooievaar Pockethouse
Plaats van uitgave: Amsterdam
1e druk: Polak & Van Gennep 2) De hoofdpersoon in dit boek is (zoals voor de hand ligt) Kees Bakels, een gewone 12 jaar oude jongen die leeft in het Amsterdam van rond 1890. Kees is de zoon van een schoenmaker in de Jordaan. Hij heeft een jongere zus, Truus en een jonger broertje, Tom. Kees heeft volgens eigen zeggen toen hij klein was veel 'stomme streken' uitgehaald. Maar nu is dat verleden tijd. Overdag en 's avonds zit hij op school. Van een vriendje dat op gymnastiek zit, heeft hij een hele speciale manier van lopen geleerd waarmee je je veel sneller kunt verplaatsen. Het eerste gebruik vindt plaats op weg naat het zwembad, dus deze pas krijgt de naam 'zwembadpas'. Dan komt er een nieuw meisje in de klas bij Kees: Rosa Overbeek. Ze is duidelijk anders dan de andere meisjes, dat heeft Kees al gauw gezien. Ook heeft hij gemerkt dat Rosa speciaal op hem let. Op een dag wordt hij tijdens de gymles door de buurvrouw van school gehaald omdat zijn vader plotseling ziek is geworden. Kees moet medicijnen voor zijn vader gaan halen. Op den duur mag hij ook belangrijke opdrachten voor zijn vader gaan doen, zoals de aflossing van de schuld maandelijks bij een kantoor brengen. Als het op een avond doodstil is in huis, wordt Kees bang dat zijn ouders dood zijn. Als hij gaat kijken blijkt dat ze alleen maar met de buren stonden te praten. Wanneer Rosa een tijd lang niet op school komt, blijkt hoeveel hij aan haar denkt, want hij fantaseert dat hij haar namens de hele klas een briefje mag bezorgen. Als hij weer eens een boodschap heeft gebracht, komt hij langs een huis waaruit mooie, klassieke muziek komt. Wanneer de mensen in het huis naar hem kijken, blijft hij extra lang luisteren; misschien wordt hij wel binnengevraagd en wordt hij ontdekt als violist... Nog steeds kan Kees zijn gedachten niet van Rosa Overbeek afhouden. Misschien gaat ze wel dood! Dan mag Kees een krans voor haar leggen op het kerkhof. Met de schoenwinkel gaat het steeds slechter: er komen te weinig klanten. Er wordt, om wat extra bij te verdienen een juffrouw op kamers genomen. Tot overmaat van ramp gaat het met vader ook steeds verder achteruit, totdat hij uiteindelijk aan tuberculose overlijdt. De winkel wordt verkocht en moeder, Kees, Truus en Tom verhuizen naar een nog kleinere woning. De juffrouw verhuist ook met hen mee. Moeder moet er een agentschap in thee bijnemen, terwijl ze 's avonds wat naaiwerk verricht. De armoede laat steeds diepere sporen achter. Kees voelt dat hij zijn moeder in de deze barre tijden moet bijstaan en hij neemt, een paar maanden voordat hij zijn school zou afmaken, op eigen initiatief een baantje als jongste bediende bij de firma waar zijn moeder werkt. Moeder is het er eerst niet mee eens en gelooft hem niet, maar legt zich er tenslotte bij neer. Als Kees beseft dat hij nu echt van school af moet, voelt hij zich erg weemoedig en eenzaam. Hij stort zijn hart uit bij Rosa, die hem zoent en haar arm om hem heen slaat. Hij kijkt haar na totdat ze uit het zicht is verdwenen en loopt dan versuft naar huis. Maar onder het lopen hoort hij 'blijde, schallende' muziek klinken, en voelt hij zich als een overwinnaar, een jongen, 'die alles zou kunnen, nu hij eenmaal begonnen was'. 3) THEMA: De typering van het boek is dat Kees Bakels een moeilijke jeugd beleeft doordat zijn ouders erg arm zijn, en zijn vader erg vroeg sterft. In het boek lees je hoe Kees zich door deze problemen heen worstelt, en ook nog eens een opmerkelijk persoon probeert te zijn.
TITEL, ONDERTITEL EN MOTTO: Het boek heet "Kees de jongen", omdat het gaat over de jongen, Kees, die langzaam volwassener wordt, en fantasie naar realiteit weet om te zetten. "de jongen" staat er ook omdat Kees net zo als de doorsnee jongen uit die tijd was. STRUCTUUR: a) Ja er is een proloog. Hierin vertelt de schrijver hoe Kees was en dat eigenlijk niemand de jongen kende. Je maakt dus een beetje kennis met Kees. Dan weet je al een beetje wat je ervan kunt verwachten en heb je al een beetje een beeld. b) Het verhaal wordt verteld met een inleiding, zeker niet midden in gebeurtenissen. Het was wel een beetje raar, dat het begon over Kees en zijn vriendje die vol inspanning naar een schilder aan het kijken waren. Ik snapte niet helemaal het verband tussen het verhaal en naar een schilder kijken, maar toen later kwam ik er meteen in. c) Het boek heeft een open einde. De problemen in het huis van Kees blijven. Ik blijf dus met de vraag zitten hoe het met Kees afloopt. d) Nee eigenlijk is er maar een verhaallijn, waar het om gaat. Er gebeuren wel meerdere dingen, maar het heeft allemaal met elkaar te maken. Je merkt wel de duidelijke verschillen van hoe Kees thuis is en op school. Hij laat niet echt merken dat hij verliefd is op Rosa. En hij is thuis heel erg met zijn broertje en zusje. Op school wil hij toch meer alleen zijn en anders. e) Ja in 30 hoofdstukken. f) Ja, maar het is geen titel, het zijn cijfertjes. Geen opvallende hoofdstuktitels. PERSONAGES: a) Kees: Kees is twaalf jaar oud. Hij is de zoon van twee arme ouders. Zijn vader is timmerman en zijn moeder heeft een winkeltje. Hij heeft een broertje en een zusje en zijn ouders hebben maar net genoeg geld om het hele gezin te onderhouden. Kees is een emotionele jongen en moet vaak huilen, ook al wil hij dit niet. Hierdoor zullen veel mensen denken dat hij een mietje is en hij zal alles ervoor doen omdat te voorkomen. Maar huilen kan hij niet tegenhouden. Hij heeft erg veel fantasie en loopt veel te dagdromen. Hij is stiekem verliefd op Rosa Overbeek. Op het begin van het verhaal loopt hij alleen maar te fantaseren, maar laat hij eigenlijk wel een beetje over zich heen lopen. Later in het verhaal komt daar verandering in. Hij wil beroemd, vereerd worden. Als zijn vader overlijdt heeft Kees het daar heel moeilijk mee. Hij denkt dat zijn broertje, zusje, opa en oma hem dwarsliggen en dat altijd alles aan hen ligt, maar eigenlijk ligt het aan hem. Dat komt omdat hij haast nooit iets durft te zeggen en dan is het ook nog zijn leeftijd, wat een beetje moeilijk is. Moeder Bakels: De moeder van Kees. Ze is ongeveer een jaar of vijfenveerig oud. Omdat ze altijd moeder wordt genoemd weet ik niet wat haar echte naam is. Ze heeft een winkeltje wat niet al te goed loopt. Het is een erg arm en met de kleine opbrengst wat ze toe kan voegen bij het loon van vader Bakels, redt ze het allemaal net aan. Ze heeft een grote rol en maakt veel besluiten voor Kees. Wat haar een beetje tegenzit, zijn haar ouders. Zij kan het maar niet met hen vinden. Het is een lieve vrouw en geeft heel veel om haar man en kinderen. Vader Bakels: De vader van Kees. Hij heet Jan en is ongeveer vijftig jaar oud. Hij is van beroep timmerman. Ook hij verdient zeer weinig. Hij geeft vooral veel om zijn oudste zoon: Kees. Het is een goede man, als zijn kinderen ergens om zeuren, geeft hij het ze. Aan het einde van het verhaal overlijdt Jan aan een ziekte. Rosa Overbeek: Ze is net als Kees, twaalf jaar oud. Ze heeft lange blonde haren en het is een verlegen meisje. Haar ouders zijn rijker dan die van Kees. Zij durft net als kees ook niet veel haar mening te geven. Verder is ze altijd grappig en aardig. Kees doet veel wat zij zegt en doet. Ze geeft er uiteindelijk aan toe dat Kees haar leuk vindt en geeft hem bij de begrafenis een kus. b) Kees ontwikkelt zich, totdat zijn vader overlijdt, hij stort totaal in. Daarna probeert hij zichzelf weer op te pakken, maar alles is veranderd: ze moeten verhuizen, iedereen lijkt wel anders te doen. Kees snapt er niet veel meer van. Hij probeert zo sterk mogelijk te zijn. Moeder Bakels ze is een sterke vrouw en komt door alles heen ook al heeft ze het maar al te moeilijk met de dood van haar man. Zij ontwikkelt zich zeker, aan het einde van het verhaal, vind ik haar een zeer sterke vrouw. Vader Bakels overlijdt in het verhaal, dus ja een ontwikkeling kan je niet benoemen. Rosa Overbeek ontwikkelt zich ook. Zij geeft bij de begrafenis, Kees een kus en knuffelt hem. Zij ontwikkelt zich op deze manier. c) De moeder van Kees. Ik vind haar een hele lieve vrouw. Ze heeft het beste met haar kinderen voor. En ik vind haar heel sterk, omdat ze zoveel later in haar eentje moet doen. d) Nee, eigenlijk totaal niet. Ik herken wel een beetje zijn moeder in mijn moeder. Mijn moeder is altijd heel erg bezorgd en wil alles voor ons doen. Eerst komen wij bij haar en dan pas kijkt ze naar wat ze zelf nodig heeft, wat natuurlijk niet altijd goed is. Alleen is dan het enige verschil dat mijn moeder heel veel van haar ouders houdt. RUIMTE: a) Het verhaal speelt zich af in Amsterdam. Het speelt zich voornamelijk af in het huis van Kees Bakels (en de straat waarin het ligt), de school van Kees Bakels, het huis van de opa en oma van Kees en het huis van de oom en tante van Kees
b) Het zijn denk ik goede ruimtes om het verhaal zich te laten afspelen. Het zijn niet zo zeer willekeurige ruimtes maar ze zijn ook niet belang. Het is niet zo dat als het niet in deze ruimtes afspeelde, het verhaal niet zou kunnen worden verteld/bestaan. HISTORISCHE TIJD: a) In de proloog zegt de schrijver dat hij Kees gekend heeft, dit klinkt alsof hij dood is. Na de dood van vader verhuizen ze naar een nieuwe buurt: ‘De Pijp’. Deze is ongeveer gebouwd en ontstaan in 1870. Het rijksmuseum (waar Kees rondzwerft) en de Vondellaan (waar de muziek uit het huis komt) zijn afgerond omstreeks 1885

Het speelt niet na 1900, omdat ze toen al elektrische trams hadden en geen paardentrams meer. De postzegel die Kees koopt waren in gebruik van 1853 tot 1900. Omdat Theo Thijssen in 1890 even oud als Kees was en zijn vader ook in dat jaar overleed denk ik dat het boek tussen 1880 en 1900 speelt. b) Ik vind deze tijd wel van belang voor het verhaal, omdat er echt dingen voor komen in het verhaal, die alleen maar lang geleden kunnen. De paardentrams bijvoorbeeld. Je merkt gewoon wel dat het een tijdje terug is. TIJDSVOLGORDE: a) Het verhaal is chronologisch verteld er zitten geen flashbacks etc. in, wel terugverwijzingen. b) Dit komt niet voor in het verhaal. PERSPECTIEF a) Het verhaal is verteld vanuit een derde persoon. b) Hij kent alleen de gedachte en meningen van Kees, en van geen enkel ander persoon uit het boek. De verteller vertelt in de proloog dat hij Kees zelf gekend heeft, dus misschien komt hij in het boek even voor, maar er wordt dan niet vanuit de ik-persoon geschreven, dus zeker weten doe ik het niet. c) Ja wel een beetje, want hij zegt (of maakt een beetje duidelijk in het proloog) dat Kees heeft gekend. Dat maakt het toch wel een beetje anders. IDEE: a) Ik denk dat het met de bedoeling is geschreven, dat je het ook kunt redden als je arm bent en dan ook nog eens je vader overlijdt. Je hoeft niet altijd rijk te zijn om het goed te hebben en gelukkig te zijn. b) Ik vind het een goed idee. Het is absoluut de werkelijkheid. Veel mensen denken maar dat je zonder geld niet gelukkig kan zijn, dit is een heel verkeerd inzicht. Ik denk juist dat veel mensen gelukkiger zijn die minder geld hebben, dan mensen die stikken van het geld. Natuurlijk wil ik later veel geld verdienen en ben ik blij dat ik niet in het armste gezin geboren ben. Maar ik denk wel echt dat mensen met minder geld misschien iets beter hebben, misschien vinden andere dit een gekke gedachte. FICTIE/WERKELIJKHEID: a) Het hele verhaal is werkelijkheid. Er zit eigenlijk geen fictie in, behalve dan dat Kees veel dagdroomt. Dromen zijn altijd eigenlijk fictie. b) Nee er wordt niet verwezen naar andere literaire teksten. LITERATUUR/LECTUUR: Je merkt wel duidelijk dat het een literatuur boek is. Het zijn echt gebeurtenissen, die men schrijft voor de iets oudere mensen en niet voor kinderen van onder de ongeveer dertien jaar. Het zijn gebeurtenissen die gebeuren in het leven. 4 • Mijn eerste vraag is: Wat maakt het dat Rosa en Kees op het eerste gezicht elkaar al zien staan? Antwoord: Vanaf dat Rosa in de klas komt, ziet iedereen dat zij anders is dan alle andere meisjes in de klas. Aangezien Kees ook anders dan alle andere jongens (en ook anders gevonden wil worden), zien zij elkaar meteen staan. Met de begrafenis merkt Kees dat Rosa hem ook ziet zitten. Zij ‘past’ een beetje op hem in de klas. • Mijn tweede vraag is: Hoe is Kees zo dat hij zijn moeder helpt met alles, hoe komt het dat hij niet zo zeer een ‘opstandige puber’ is? Antwoord: Hij is heel erg begaan met zijn moeder. Hij wil dat alles goed gaat met haar. Hij is ook heel bezorgd om zijn broertje en zijn zusje. Hij voelt zich nu een beetje als vader voor hen. En hij wilt ook dat hij er voor hen kan zijn. Hij ziet dat zij het moeilijk hebben en wilt zelf sterk overkomen ook al laat hij vaak een traan vallen. Het is te moeilijk om die in te houden. • Mijn derde vraag is: Op een gegeven moment stelt hij zich voor, in zijn fantasie, dat hij een vereniging op zou richten met jongens die goed Frans konden spreken, zodat zij mensen in hun eigen taal de weg konden wijzen. Wat is het verband van dat hij dit denkt en dat de man de Fransen uiteindelijk de weg wijst? Antwoord: Hij voelt zich denk ik een beetje vernederd, dat er iets aan hem wordt gevraagd en hij kan er geen antwoord op geven. Hij moet het overlaten aan een andere man. Ik denk dat hij heel graag zelf antwoord zou willen hebben gegeven. Het stelt hem teleur dat dit niet kan en dus gaat hij fantaseren dat hij dit wel zou kunnen met een groepje andere jongens. • Mijn vierde vraag is: Kees denkt in het verhaal een keer dat zijn ouders dood zijn, waarom denkt hij dit? Antwoord: Ik denk dat hij heel erg bang is om alleen gelaten te worden. En dan verlaat zijn vader hem ook al is dit niet ingepland van zijn vader. Hij is altijd al zo bang geweest door iemand verlaten te worden en dan overkomt het hem. Dit is voor hem denk ik heel moeilijk geweest. • Mijn vijfde vraag is: Als de winkel zoveel voor hen betekent en als ze zo rond kunnen komen waarom laten ze het dan toch achter wege en gaan ze verhuizen? Antwoord: Het is ook het geld. Ze kunnen het niet meer betalen, maar ik denk ook dat het te moeilijk ligt. Altijd heeft Moeder Bakels moeten knokken met dat winkeltje. Samen met Jan Bakels heeft ze al hun geld, hij met zijn timmerbedrijfje en zij met haar winkeltje, bij elkaar moeten leggen. Nu hij is overleden is het te moeilijk om het nog steeds overeind te houden. Het staat niet vermeldt in het boek, maar toch denk ik dat het zo wel zit. Als je je een beetje verplaatst in het verhaal.
5) Ik vind het absoluut een goed boek, omdat je zulke realistische problemen erin meemaakt. Het zijn ook hele herkenbare gebeurtenissen, bijvoorbeeld hoe Kees reageert op zijn verliefd zijn. Zo reageren denk ik wel alle jongeren als ze voor het eerst echt verliefd zijn. En ook als Rosa hem voor het eerst heeft gezoend, hoe blij hij is. Hij voelt zich een overwinnaar zo zouden denk ik veel kinderen zich hebben gevoeld toen ze voor het eerst een kus kregen van een meisje, waar ze ook nog is helemaal gek van waren. Ik heb nog maar een ding ik vind het gewoon een boek om aan te raden. Ik moet wel zeggen dat ik er eerst tegenop zag om het boek te gaan lezen. Het was een heel erg dik boek en ik dacht dit krijg ik nooit uit. Ik zat er na een tijdje helemaal in. Ik wilde doorlezen en ik moest ook van mezelf hoe moe ik ook was. Ik ben blij dat ik dit boek heb gekozen. Het is een goed boek ik zal het zo aan meerdere mensen aanraden.