Boekbespreking “Kaas”: 1) Technische achtergrond: “Kaas” kwam uit in 1933 en werd geschreven door Willem Elsschot. De uitgeverij “Querido” bracht het boek uit. Willem heeft het boek gericht aan Jan Greshoff die hem heeft kunnen overtuigen om opnieuw te gaan schrijven hoewel zijn eerste boeken geen succes hadden. 2) Korte samenvatting: Frans Laarmans is een klerk bij de General Marine and Shipbuilding Company. Zijn moeder is oud en ziek en kan ieder moment sterven. Wanneer ze overlijdt, is Laarmans genoodzaakt naar haar begrafenis te gaan. Daar ontmoet hij meneer Van Schoonbeke, een vriend van zijn broer. Iedere woensdag houdt Van Schoonbeke een bijeenkomst met een paar voorname, rijke vrienden. Tijdens die bijeenkomsten wordt er gepraat over verre reizen, over hun huizen, hun auto’s en over andere rijke families. Na de begrafenis vraagt Van Schoonbeke of Laarmans ook naar zijn bijeenkomsten wil komen. Op een dag krijgt Laarmans een voorstel van Van Schoonbeke om koopman te worden van kazen. Een vriend van hem heeft immers iemand nodig die de invoer van Edammers van Nederland in België en Groothertogdom Luxemburg coördineert. Laarmans laat zich vooral verleiden door de titel die hij zal krijgen en omdat hij dan met die voorname heren zal kunnen meepraten tijdens de wekelijkse bijeenkomst. Laarmans’ vrouw vertrouwt het hele zaakje niet, maar ze gaat akkoord wanneer Laarmans belooft dat hij zich voor een drietal maanden ziek zal melden op zijn werk. Laarmans krijgt van zijn broer een doktersbriefje waarop staat dat hij “de zenuwen” heeft en dat hij 3 maanden moet thuisblijven. Laarmans moet eerst 20 ton kaas proberen te verkopen in België en Luxemburg als proef. Hij begint vol goede moed. Hij laat de kaas opslaan in een pakhuis, verzint een naam voor zijn bedrijf (General Antwerp Feeding Products Association m.a.w. GAFPA), hij ontwerpt briefpapier, richt een kantoor in in zijn huis. Laarmans beseft dat hij hulp zal nodig hebben bij de verkoop en hij zet een advertentie in de krant waarin staat dat hij vertegenwoordigers zoekt. Een paar van de 200 mensen die de advertentie beantwoord hebben, laat hij op sollicitatie komen en Laarmans werft er een paar aan. Het blijkt echter dat die mannen niets doen. Laarmans zelf vertegenwoordigt Antwerpen waar hij van winkel tot winkel zijn kaas aan de man probeert te brengen, zonder succes echter. De heren van de woensdagbijeenkomsten lusten de kaas wel en kopen allemaal een Edammer. Van Schoonbeke zorgt ervoor dat Laarmans tot voorzitter van de vakbond van de kaashandelaren wordt verkozen. Laarmans voelt daar echter niets voor want op de werf denken ze nog steeds dat hij ziek is, Laarmans’ ex-collega’s zijn hem immers al komen bezoeken. Wanneer Laarmans’ baas de kazen komt afrekenen, durft Laarmans de deur niet open te doen. Hoewel zijn zoon erin geslaagd is één kist met kazen te verkopen, beseft Laarmans dat hij er niet in zal slagen al die kazen te verkopen. Laarmans biedt zijn ontslag aan “om gezondheidredenen” en hij keert terug naar de werf. Laarmans beseft hoe goed het er was. Iedereen was dolenthousiast met zijn terugkeer. 3) Het personage Laarmans: Het hoofdpersonage van dit boek is Frans Laarmans. Hij is een klerk die op de scheepswerf werkt. Behalve dan dat hij zich minder voelt ten opzichte van de heren van de woensdagbijeenkomst, is Laarmans gelukkig met zijn leventje, met zijn vrouwtje en kinderen. Wanneer hij echter een aanbod krijgt van Van Schoonbeke om directeur te worden, groeit zijn ego. Hij weet dat hij dan niet meer de mindere zal zijn t.o.v. de vrienden van Van Schoonbeke. Laarmans voelt zich plots slimmer, voornamer, beter dan hij is. Hij minacht ook vanaf dan zijn vrouw die maar huisvrouw is. Zij hield echter, tezamen met Laarmans’ broer, als enige haar hoofd koel tijdens de hele miserie waardoor ze in het verhaal slimmer overkomt dan Laarmans zelf. Laarmans leefde eigenlijk in een droomwereld waarin hij dacht dat hij sowieso succes zou boeken en dat het bedrijfswereldje makkelijker was dan het is. Dit is ook het thema van het boek. Hoe het levensideaal van een man niet uitkomt, de droom tegenover de werkelijkheid. Hoe fel Laarmans ook een succesvol manager wilde worden, hij heeft er het inzicht en de talenten niet voor. Hij is een echt loser, hij is niet doortastend, niet praktisch en niet berekend. Laarmans is eigenlijk gevoelig en zachtmoedig. Hoewel hij op de begrafenis van zijn moeder grof en onverschillig lijkt, toch denkt hij later met liefde aan haar terug. 4) Mijn appreciatie: Ik heb “Kaas” gekozen omdat het mij een grappig en luchtig boek leek. Mijn broer had het boek ook gelezen en zei dat het wel een aanrader is. Hoewel de titel mij een slechte indruk gaf, ben ik het boek toch beginnen te lezen omdat het over het bedrijfsleven gaat wat mij wel aanspreekt. Ook was het mooi meegenomen dat het boek luchtig was zonder moeilijke en zware delen, zo zei mijn broer toch. Het leek mij een echt vrije tijdsboek. Nu ik het boek heb gelezen, ga ik volledig akkoord met mijn broer. Het boek was echt tof en luchtig, het was zeer makkelijk en vlot te lezen. Ik kon me fel in het verhaal inleven hoewel het boekje dun was. Ik begon me na een tijdje soms mateloos te ergeren hoe onpraktisch Laarmans was en in mijn eigen te bedenken hoe ik het zou doen in zijn plaats. Ik hou van de manier van schrijven van Elsschot zonder teveel uitweidingen en beschrijvingen zodat het boek niet langdradig wordt, maar in tegendeel. Wat mij ook verbaasde, is dat dit boek zo modern lijkt hoewel het meer dan een halve eeuw geleden geschreven is. Kortom de schrijfstijl van Elsschot verdient een pluim.