1. Praktische gegevens
a) Titel & auteur: Ivoren wachters, geschreven door Simon Vestdijk. b) Plaats & jaar van uitgave: Amsterdam, 1989. c) Geleding: Het boek heeft 25 hoofdstukken en 240 bladzijden. d) Datum boekverslag: Eerste les na de herfstvakantie. e) Datum eerste druk: 1951. f) Er zijn geen illustraties. g) Er is geen motto in Ivoren wachters. 2. Inhoud en opbouw
a) Genre: Het boek is een psychologische roman. De lezer ziet langzaam de ondergang van Philip en de verwijdering tussen Frits en Lida aankomen. b) Samenvatting: De samenvatting heb ik bijgevoegd. c) Tijd: Het verhaal wordt in een chronologische volgorde verteld. Toch zijn er enkele anticipaties en flashbacks. De tijd waarin het zich afspeelt, wordt niet helemaal duidelijk. Alleen is zeker dat het voor de Tweede Wereldoorlog moet zijn geweest, wat door Vestdijk zelf ooit is bevestigd. De verhaaltijd is twee dagen en de leestijd is ongeveer vier uur. Er is een belangrijke vertraging te vinden op blz. 167. In deze passage knapt er iets bij Philip. Na de zoveelste belediging afkomstig van Selhorst weet Philip zich niet meer te beheersen en vliegt Selhorst naar de keel. Philip heeft zichzelf niet meer onder controle en Selhorst krijgt een beroerte. Philip heeft meteen al heel veel schuldgevoelens, die hem in de rest van het verhaal blijven achtervolgen. Een belangrijke versnelling komt zowat niet voor. Alles wordt heel uitgebreid beschreven aangezien de verhaaltijd maar twee dagen is. d) Ruimte: Het verhaal speelt zich af in een middelgrote stad in Nederland. Het is een stad met singels en grachten, wat Philip uiteindelijk fataal wordt. Binnen deze stad speelt het zich grotendeels af op een lyceum. Hier is Philip leerling en Frits leraar. De school is een plaats van belangenruimte. Frits zag de school als de plek waar hij zijn roeping zou kunnen uitvoeren. Al gauw heeft Frits zijn bedenkingen over de school. Philip ziet de school als een nutteloos iets. Hij kijkt neer op zijn klasgenoten en voelt zich eigenlijk te goed voor deze ‘primitieve’school. De school is afgesloten voor de buitenwereld. Lida wil graag meer te weten komen over de geheimen binnen de school en dan lukt haar via Philip. Ze is erg nieuwsgierig naar de school en riskeert zelfs relatieproblemen om er meer over te horen. Philip’s huis is ook een belangenruimte. Het is een groot huis, waar Philip met zijn oom woont. Ze leven min of meer gescheiden van elkaar en de inrichting is hiermee overeenkomstig. 1
e) Personen: Philip Corvage: is 19 jaar oud en wees. Sinds zijn moeder stierf is hij opgevoed door zijn oom van moederszijde, Selhorst. `Zijn vader was een charlatan en lichtte zelfs zijn familie op voor duizenden guldens. Philip is een briljante leerling die echter nooit wat uitvoert op school, maar liever de klassieken leest en gedichten schrijft. Maar nu hij in de eindexamenklas zit besluit hij maar eens te gaan werken. Hij is lang, blond, charmant en aantrekkelijk op één punt
na: zijn verschrikkelijk slechte gebit. Hij vernielt zijn gebit al jaren, waardoor hij veel problemen met zijn oom heeft gehad. Tegenover anderen is Philip constant bezig met spreuken, redevoeringen en gedichten. Hij is daardoor geliefd en bewonderd op school, maar dit vertoon maakt hem eenzaam in zijn kleine wereldje. Achter zijn woordenpracht is hij toch bang om alleen te zijn. Hij heeft ook eigenlijk geen vrienden.
Frits Schotel de Bie: is een jonge briljante neerlandicus die in het boek tegenover Philip staat. Hij is zelfingenomen, eigenwijs en heeft een koppige lust tot redeneren. Hij weet veel, is een intellectueel en geeft zelfs boeiend les, maar op het sociale vlak stelt hij niets voor. Hij kan dan ook voor zijn verloofde geen echte aandacht opbrengen. Hij hangt nog erg aan zijn moeder. Aan wie hij dan ook zijn dissertatie opdraagt. Hij ziet het lesgeven als zijn roeping. Op school heeft hij door Philip de bijnaam Schotel met Schol gekregen, maar hij heeft hier zelf geen weet van. Door de leerlingen en andere leraren wordt hij niet echt serieus genomen. Hij wil graag zijn werk en privé gescheiden houden, maar dit lukt niet door de nieuwsgierigheid van Lida en het bezoek van Philip.
Selhorst: is een wat verzuurde, boerse man, die na een beroerte weinig anders meer kan doen dan binnen zitten en stiekem roken. Eens was hij commandant van de brandweer in Haarlem. Toen was hij dol op zijn kleine neefje, maar nu is hij verbitterd en heeft een onverholen afkeer van Philip, want hij is tenslotte zoon van de oplichter, die zijn vader was. Kleine ondeugende praktijken van Philip blaast hij op als zijnde misdaden en zette hem ook wel eens aan tot agressieve driftbuien.
Lida Feltkamp: is de verloofde van Frits. Ze heeft zeer veel belangstelling voor alles wat met de school te maken heeft, omdat ze zelf haar schoolopleiding niet heeft mogen voltooien.
Ze is zo knap als een Egyptische prinses en intelligent. Ze is afkomstig uit een rijk milieu, maar heeft er toch voor gekozen om te gaan werken als bibliothecaresse. Haar standpunt ten opzichte van het leven verandert drastisch door de toevallige ontmoeting met Philip. Ze geeft haar baan op, haar relatie en gaat staatsexamen doen om zo lerares te kunnen worden. Dit alles ten gevolge van Philip.
Nel de dienstbode: is een beetje moederlijk voor Philip, maar ook een beetje verliefd op Philip vanwege zijn botte oom. Vandaar dat ze het lot ook een handje helpt door de door een beroerte en een wurgpoging getroffen Selhorst ook nog een klap met zijn wandelstok te geven.
Elly Temminck: is een klasgenote van Philip. Het is een meisje met een prachtig gebit en de uitstraling van een filmster. Ze fungeert als de vrouwelijk ‘beste vriend’ van Philip, maar geeft niet echt om hem.
Piet: is de man van Nel. Hij is een ex-crimineel, die nu werkzaam is als een taxichauffeur.
Hij weet van de slippertjes van zijn vrouw en is hierdoor erg jaloers. Hij vermoordt Philip.
2
De drie mannen staan in het verhaal allemaal negatief tegenover Philip en de drie vrouwen staan positief tegenover hem. Schematisch overzicht: Frits Lida
Elly Philip Selhorst Nel Piet f) Perspectief: Er is in Ivoren wachters een auctoriale vertelinstantie aan het woord, die alwetend is. Hij kent alle personen van binnen en geeft commentaar. Er treden wisselingen op in het perspectief. Dit gebeurt in de personale gedeeltes, meestal bij verandering van de ruimte. g) Structuur: Het boek heeft een opening-in-het-verhaal. Er wordt niemand voorgesteld en de lezer zit meteen in het verhaal. Het boek heeft een open einde, waar uiteindelijk toch wel één afsluiting is: Philip is dood. Maar verder is het niet duidelijk of de ware toedracht wordt ontdekt, dit gevoel wordt versterkt door de laatste passage, waar een leraar een kloppende theorie heeft. Ook zijn er vraagtekens bij de verdere carrière van Frits als leraar en ook het leven van Lida is nog lang niet duidelijk. 3. Thema, motieven en taalgebruik
a) Thema: Een geniale gymnast komt in conflict met zijn zelfingenomen leraar Nederlands en wordt na vele verwikkelingen om het leven gebracht. Motieven: -Geniale gymnast: blz. 21 regel 11 t/m 27, blz. 128 regel 8 t/m regel 34 op blz. 130, blz. 142 regel 3 t/m regel 23 op blz. 143. -Conflict: blz. 72 regel 28 t/m 13 op blz. 73, blz. 126 regel 14 t/m regel 23 op blz. 127, blz. 226 regel 14 t/m regel 26. -Zelfingenomen leraar: blz. 43 t/m regel 19 t/m regel 24 op blz. 44, blz. 136 regel 6 t/m regel 34 op blz. 137. -Vele verwikkelingen: blz. 164 regel 29 t/m regel 6 op blz. 172, blz. 184 regel 1 t/m regel 38 op blz. 189, blz. 204 regel 14 t/m regel 22 op blz. 210. -Om het leven gebracht: blz. 219. 3
b) Verklaring van de titel: De titel Ivoren wachters is ontleend aan het sonnet dat Philip geschreven heeft om de tandarts te betalen. Met de ‘ivoren wachters van ’t maagdarmkanaal’ bedoelt hij zijn gebit, dat uiteindelijk tot zijn ondergang lijdt. c) Stijl: De zinnen op zich zijn niet echt ingewikkeld, maar in combinatie met het taalgebruik van Philip en dat van de rector is het soms zeer moeilijk te volgen. De zinnen zijn ook vrij lang. Er worden nog wel vaak onalledaagse woorden gebruikt. Er zijn veel dialogen, die erg levendig zijn weergegeven. Soms zo levendig, dat het haast niet te begrijpen is. Het geheel van taalgebruik is wel goed verzorgd. 4. Persoonlijke mening
a) Het rare aan dit boek vond ik de rol die het gebit van Philip vertolkt. Je zou kunnen zeggen dat hij vermoord wordt door zijn eigen gebit. Het gebit ligt ook aan de basis van zijn conflict met Frits en tegelijkertijd de ontmoeting met diens verloofde Lida. Het gebit van Philip is het element waarmee al de andere verhaalfiguren worden verbonden. b) Ik heb het meeste aan te merken op het taalgebruik. Het is best moeilijk te volgen met al die spreuken erdoor. Maar aan de andere kant geeft het wel een beeld van Philip. Verder had ik problemen met het eind van het boek. Het is te gemakkelijk. De dood van Philip op zo’n manier past eigenlijk helemaal niet in het verhaal. Ik had meer een wat emotionelere en langdurige ondergang van Philip verwacht. c) Ik vond het boek wel apart. Het onderwerp is natuurlijk zeer belachelijk als je er eenmaal over na hebt gedacht. Dat een gebit zoveel teweeg kan brengen is natuurlijk onmogelijk, maar in de context van dit verhaal lijkt het opeens allemaal mogelijk. Dit maakt het wel enigszins aantrekkelijk om te lezen. De verhaalfiguren zijn allemaal zeer verschillend, wat ook een voordelige werking heeft. Er zijn uiteraard geen identificatiemogelijkheden met Philip, behalve wellicht op het geniale vlak!! Frits is ook echt een verwaande bal, die een vrouw als Lida niet verdient. Op een gegeven ogenblik dacht ik zelfs nog dat Lida er met Philip vandoor zou gaan, maar dit was niet het geval. Philip wekt door zijn gebit en zijn thuisproblemen toch wel sympathie op voor zijn wurgpoging en ik zie hem dan ook niet als een soort schuldige. Ook Frits heeft natuurlijk bijna niets verkeerd gedaan, hoewel hij zelf denkt van wel. Dit is wel grappig, want terwijl de hoofdpersonen vol schuldgevoel zitten, is dit voor de lezer wel grappig om dat die de ware toedracht steeds weet. Voor een boekverslag is dit boek best aan te raden, alleen is er een moeilijk ding in het verhaal. Er lopen eigenlijk twee verhalen door elkaar. Aan de ene kant het leven van Philip en aan de andere kant het leven van Frits. Deze twee worden door de perspectiefwisseling nog duidelijker weergegeven, maar maken bijvoorbeeld het vormen van het thema bijzonder moeilijk. Ook zijn natuurlijk soms het taalgebruik en de zinnen een struikelblok bij het lezen. Maar het moet nou eenmaal bij dit verhaal. Toch is het best te doen en nog een leuk boek ook. 4
Samenvatting: Hoofdpersoon is de 19-jarige Lyceum leerling Philip Corvage die door zijn oom wordt opgevoed. Hij heeft bijzondere eigenschappen: hij schrijft gedichten, is gevat, geestig, charmant, scherp. Hij is veel intelligenter dan zijn klasgenoten en voelt zich ver boven hen staan. Hij voelt zich een verdwaalde Romein. Hij verwaarloost zijn gebit. Een nieuwe Nederlandse leraar, Schotel de Bie, beledigt Philip tijdens zijn eerste les op school: afgebrand kerkhof. Philip zoekt genoegdoening en gaat 's avonds zijn excuses halen. Schotel de Bie ontvangt hem niet, maar Philip maakt wel kennis met Lida Veldkamp, de verloofde van Schotel de Bie, die sprekend lijkt op een vroegere Egyptische vrouwelijke farao, Nevertite. Zij heeft haar schoolleven nooit afgemaakt. Maar nu voelt ze zich weer erg aan- getrokken tot het schoolleven. Schotel de Bie vertelt haar echter niets over zijn nieuwe werk. Van Philip hoort ze nu van het voorval en ook wat meer over het Lyceum. Ze hangt aan zijn lippen: Philip krijgt zelfs een zoen. De al bejaarde oom van Philip, Selhorst, zoekt vaak ruzie met hem. Als hij zich erg op windt, gebruikt hij soms het woord 'oplichter'. Philip trekt dit zich erg aan, omdat ook zijn vader een oplichter was geweest. Toch waarderen ze elkaar wel. Selhorst denkt vaak terug aan de tijd toen Philip kleiner was en ze samen wandelden. Maar Philip is zijn oom ontgroeid: hij weet veel meer dan zijn oom en is provocerender in zijn gedrag geworden. Uiterlijk begint hij op zijn overleden vader te lijken, de zwager die Selhorst nooit heeft gemogen. Selhorst heeft last van plotseling opkomende woede aanvallen. Ook heeft hij al enkele beroertes gehad. De woedeaanvallen maken het leven van Philip en van Nel, het dienstmeisje, niet gemakkelijk. Hierdoor hebben zij een soort verbond. Lida hoort ook van de huisruzies van Philip en dwingt hem bij het incasseren van zijn eerste zoen het niet meer te nemen als Selhorst het 'vreselijke woord' weer gebruikt. Thuis gekomen is het bij een nieuwe woede aanval van Selhorst weer zo ver. Philip slaat zijn oom in het gezicht, waarna deze een beroerte krijgt, nogal hard tegen de tafelpoot valt en dan blijft liggen. Philip denkt dat hij hem vermoord heeft. Hij is de wanhoop nabij. Nel raadt hem aan een dokter te gaan halen en zijn tante te waarschuwen. Ondertussen geeft zij Selhorst de genadeklap. Later op de avond gaat Philip naar het huis van Nel. Haar man, een chauffeur, komt eerder thuis. Hij is zeer argwanend tegen Philip. In het verleden heeft Philip enkele gedichten voor haar gemaakt. De man van Nel zoekt hier meer achter. Nu Philip bij hen thuis is, bereikt zijn jaloezie het toppunt. Hij laat zijn volgende klus liggen en blijft erbij. Philip wordt dronken gevoerd. Brallend bedenkt die zijn eigen ondergang. Als de chauffeur hem naar huis brengt, rijdt deze om langs een kanaal. Daar wordt Philip verdronken. Schotel de Bie trekt zich de dood van Philip erg aan. Hij maakt zijn excuses voor de hele klas. Lida, die door Philip is gaan beseffen dan Schotel de Bie niet de juiste man voor haar is, verbreekt de verloving en hervat haar lessen. Schotel de Bie raakt hierdoor hevig gefrustreerd. Hij wordt een saaie leraar, die ook nog een saai proefschrift schrijft. Iedereen denkt dat Selhorst tijdens de ruzie met Philip is overleden en dat Philip hier door zelfmoord heeft gepleegd. Tijdens een onderonsje van de rector (leraar latijn, bij wie Philip in hoog aanzien stond), de leraar Frans en die van natuurkunde komt het geheel weer ter sprake. De logisch denkende Natuurkunde leraar ziet hoe het in werkelijkheid gegaan is. Zijn redenering maakt indruk op de rector.
a) Titel & auteur: Ivoren wachters, geschreven door Simon Vestdijk. b) Plaats & jaar van uitgave: Amsterdam, 1989. c) Geleding: Het boek heeft 25 hoofdstukken en 240 bladzijden. d) Datum boekverslag: Eerste les na de herfstvakantie. e) Datum eerste druk: 1951. f) Er zijn geen illustraties. g) Er is geen motto in Ivoren wachters. 2. Inhoud en opbouw
a) Genre: Het boek is een psychologische roman. De lezer ziet langzaam de ondergang van Philip en de verwijdering tussen Frits en Lida aankomen. b) Samenvatting: De samenvatting heb ik bijgevoegd. c) Tijd: Het verhaal wordt in een chronologische volgorde verteld. Toch zijn er enkele anticipaties en flashbacks. De tijd waarin het zich afspeelt, wordt niet helemaal duidelijk. Alleen is zeker dat het voor de Tweede Wereldoorlog moet zijn geweest, wat door Vestdijk zelf ooit is bevestigd. De verhaaltijd is twee dagen en de leestijd is ongeveer vier uur. Er is een belangrijke vertraging te vinden op blz. 167. In deze passage knapt er iets bij Philip. Na de zoveelste belediging afkomstig van Selhorst weet Philip zich niet meer te beheersen en vliegt Selhorst naar de keel. Philip heeft zichzelf niet meer onder controle en Selhorst krijgt een beroerte. Philip heeft meteen al heel veel schuldgevoelens, die hem in de rest van het verhaal blijven achtervolgen. Een belangrijke versnelling komt zowat niet voor. Alles wordt heel uitgebreid beschreven aangezien de verhaaltijd maar twee dagen is. d) Ruimte: Het verhaal speelt zich af in een middelgrote stad in Nederland. Het is een stad met singels en grachten, wat Philip uiteindelijk fataal wordt. Binnen deze stad speelt het zich grotendeels af op een lyceum. Hier is Philip leerling en Frits leraar. De school is een plaats van belangenruimte. Frits zag de school als de plek waar hij zijn roeping zou kunnen uitvoeren. Al gauw heeft Frits zijn bedenkingen over de school. Philip ziet de school als een nutteloos iets. Hij kijkt neer op zijn klasgenoten en voelt zich eigenlijk te goed voor deze ‘primitieve’school. De school is afgesloten voor de buitenwereld. Lida wil graag meer te weten komen over de geheimen binnen de school en dan lukt haar via Philip. Ze is erg nieuwsgierig naar de school en riskeert zelfs relatieproblemen om er meer over te horen. Philip’s huis is ook een belangenruimte. Het is een groot huis, waar Philip met zijn oom woont. Ze leven min of meer gescheiden van elkaar en de inrichting is hiermee overeenkomstig. 1
e) Personen: Philip Corvage: is 19 jaar oud en wees. Sinds zijn moeder stierf is hij opgevoed door zijn oom van moederszijde, Selhorst. `Zijn vader was een charlatan en lichtte zelfs zijn familie op voor duizenden guldens. Philip is een briljante leerling die echter nooit wat uitvoert op school, maar liever de klassieken leest en gedichten schrijft. Maar nu hij in de eindexamenklas zit besluit hij maar eens te gaan werken. Hij is lang, blond, charmant en aantrekkelijk op één punt
De drie mannen staan in het verhaal allemaal negatief tegenover Philip en de drie vrouwen staan positief tegenover hem. Schematisch overzicht: Frits Lida
Elly Philip Selhorst Nel Piet f) Perspectief: Er is in Ivoren wachters een auctoriale vertelinstantie aan het woord, die alwetend is. Hij kent alle personen van binnen en geeft commentaar. Er treden wisselingen op in het perspectief. Dit gebeurt in de personale gedeeltes, meestal bij verandering van de ruimte. g) Structuur: Het boek heeft een opening-in-het-verhaal. Er wordt niemand voorgesteld en de lezer zit meteen in het verhaal. Het boek heeft een open einde, waar uiteindelijk toch wel één afsluiting is: Philip is dood. Maar verder is het niet duidelijk of de ware toedracht wordt ontdekt, dit gevoel wordt versterkt door de laatste passage, waar een leraar een kloppende theorie heeft. Ook zijn er vraagtekens bij de verdere carrière van Frits als leraar en ook het leven van Lida is nog lang niet duidelijk. 3. Thema, motieven en taalgebruik
a) Thema: Een geniale gymnast komt in conflict met zijn zelfingenomen leraar Nederlands en wordt na vele verwikkelingen om het leven gebracht. Motieven: -Geniale gymnast: blz. 21 regel 11 t/m 27, blz. 128 regel 8 t/m regel 34 op blz. 130, blz. 142 regel 3 t/m regel 23 op blz. 143. -Conflict: blz. 72 regel 28 t/m 13 op blz. 73, blz. 126 regel 14 t/m regel 23 op blz. 127, blz. 226 regel 14 t/m regel 26. -Zelfingenomen leraar: blz. 43 t/m regel 19 t/m regel 24 op blz. 44, blz. 136 regel 6 t/m regel 34 op blz. 137. -Vele verwikkelingen: blz. 164 regel 29 t/m regel 6 op blz. 172, blz. 184 regel 1 t/m regel 38 op blz. 189, blz. 204 regel 14 t/m regel 22 op blz. 210. -Om het leven gebracht: blz. 219. 3
b) Verklaring van de titel: De titel Ivoren wachters is ontleend aan het sonnet dat Philip geschreven heeft om de tandarts te betalen. Met de ‘ivoren wachters van ’t maagdarmkanaal’ bedoelt hij zijn gebit, dat uiteindelijk tot zijn ondergang lijdt. c) Stijl: De zinnen op zich zijn niet echt ingewikkeld, maar in combinatie met het taalgebruik van Philip en dat van de rector is het soms zeer moeilijk te volgen. De zinnen zijn ook vrij lang. Er worden nog wel vaak onalledaagse woorden gebruikt. Er zijn veel dialogen, die erg levendig zijn weergegeven. Soms zo levendig, dat het haast niet te begrijpen is. Het geheel van taalgebruik is wel goed verzorgd. 4. Persoonlijke mening
a) Het rare aan dit boek vond ik de rol die het gebit van Philip vertolkt. Je zou kunnen zeggen dat hij vermoord wordt door zijn eigen gebit. Het gebit ligt ook aan de basis van zijn conflict met Frits en tegelijkertijd de ontmoeting met diens verloofde Lida. Het gebit van Philip is het element waarmee al de andere verhaalfiguren worden verbonden. b) Ik heb het meeste aan te merken op het taalgebruik. Het is best moeilijk te volgen met al die spreuken erdoor. Maar aan de andere kant geeft het wel een beeld van Philip. Verder had ik problemen met het eind van het boek. Het is te gemakkelijk. De dood van Philip op zo’n manier past eigenlijk helemaal niet in het verhaal. Ik had meer een wat emotionelere en langdurige ondergang van Philip verwacht. c) Ik vond het boek wel apart. Het onderwerp is natuurlijk zeer belachelijk als je er eenmaal over na hebt gedacht. Dat een gebit zoveel teweeg kan brengen is natuurlijk onmogelijk, maar in de context van dit verhaal lijkt het opeens allemaal mogelijk. Dit maakt het wel enigszins aantrekkelijk om te lezen. De verhaalfiguren zijn allemaal zeer verschillend, wat ook een voordelige werking heeft. Er zijn uiteraard geen identificatiemogelijkheden met Philip, behalve wellicht op het geniale vlak!! Frits is ook echt een verwaande bal, die een vrouw als Lida niet verdient. Op een gegeven ogenblik dacht ik zelfs nog dat Lida er met Philip vandoor zou gaan, maar dit was niet het geval. Philip wekt door zijn gebit en zijn thuisproblemen toch wel sympathie op voor zijn wurgpoging en ik zie hem dan ook niet als een soort schuldige. Ook Frits heeft natuurlijk bijna niets verkeerd gedaan, hoewel hij zelf denkt van wel. Dit is wel grappig, want terwijl de hoofdpersonen vol schuldgevoel zitten, is dit voor de lezer wel grappig om dat die de ware toedracht steeds weet. Voor een boekverslag is dit boek best aan te raden, alleen is er een moeilijk ding in het verhaal. Er lopen eigenlijk twee verhalen door elkaar. Aan de ene kant het leven van Philip en aan de andere kant het leven van Frits. Deze twee worden door de perspectiefwisseling nog duidelijker weergegeven, maar maken bijvoorbeeld het vormen van het thema bijzonder moeilijk. Ook zijn natuurlijk soms het taalgebruik en de zinnen een struikelblok bij het lezen. Maar het moet nou eenmaal bij dit verhaal. Toch is het best te doen en nog een leuk boek ook. 4
Samenvatting: Hoofdpersoon is de 19-jarige Lyceum leerling Philip Corvage die door zijn oom wordt opgevoed. Hij heeft bijzondere eigenschappen: hij schrijft gedichten, is gevat, geestig, charmant, scherp. Hij is veel intelligenter dan zijn klasgenoten en voelt zich ver boven hen staan. Hij voelt zich een verdwaalde Romein. Hij verwaarloost zijn gebit. Een nieuwe Nederlandse leraar, Schotel de Bie, beledigt Philip tijdens zijn eerste les op school: afgebrand kerkhof. Philip zoekt genoegdoening en gaat 's avonds zijn excuses halen. Schotel de Bie ontvangt hem niet, maar Philip maakt wel kennis met Lida Veldkamp, de verloofde van Schotel de Bie, die sprekend lijkt op een vroegere Egyptische vrouwelijke farao, Nevertite. Zij heeft haar schoolleven nooit afgemaakt. Maar nu voelt ze zich weer erg aan- getrokken tot het schoolleven. Schotel de Bie vertelt haar echter niets over zijn nieuwe werk. Van Philip hoort ze nu van het voorval en ook wat meer over het Lyceum. Ze hangt aan zijn lippen: Philip krijgt zelfs een zoen. De al bejaarde oom van Philip, Selhorst, zoekt vaak ruzie met hem. Als hij zich erg op windt, gebruikt hij soms het woord 'oplichter'. Philip trekt dit zich erg aan, omdat ook zijn vader een oplichter was geweest. Toch waarderen ze elkaar wel. Selhorst denkt vaak terug aan de tijd toen Philip kleiner was en ze samen wandelden. Maar Philip is zijn oom ontgroeid: hij weet veel meer dan zijn oom en is provocerender in zijn gedrag geworden. Uiterlijk begint hij op zijn overleden vader te lijken, de zwager die Selhorst nooit heeft gemogen. Selhorst heeft last van plotseling opkomende woede aanvallen. Ook heeft hij al enkele beroertes gehad. De woedeaanvallen maken het leven van Philip en van Nel, het dienstmeisje, niet gemakkelijk. Hierdoor hebben zij een soort verbond. Lida hoort ook van de huisruzies van Philip en dwingt hem bij het incasseren van zijn eerste zoen het niet meer te nemen als Selhorst het 'vreselijke woord' weer gebruikt. Thuis gekomen is het bij een nieuwe woede aanval van Selhorst weer zo ver. Philip slaat zijn oom in het gezicht, waarna deze een beroerte krijgt, nogal hard tegen de tafelpoot valt en dan blijft liggen. Philip denkt dat hij hem vermoord heeft. Hij is de wanhoop nabij. Nel raadt hem aan een dokter te gaan halen en zijn tante te waarschuwen. Ondertussen geeft zij Selhorst de genadeklap. Later op de avond gaat Philip naar het huis van Nel. Haar man, een chauffeur, komt eerder thuis. Hij is zeer argwanend tegen Philip. In het verleden heeft Philip enkele gedichten voor haar gemaakt. De man van Nel zoekt hier meer achter. Nu Philip bij hen thuis is, bereikt zijn jaloezie het toppunt. Hij laat zijn volgende klus liggen en blijft erbij. Philip wordt dronken gevoerd. Brallend bedenkt die zijn eigen ondergang. Als de chauffeur hem naar huis brengt, rijdt deze om langs een kanaal. Daar wordt Philip verdronken. Schotel de Bie trekt zich de dood van Philip erg aan. Hij maakt zijn excuses voor de hele klas. Lida, die door Philip is gaan beseffen dan Schotel de Bie niet de juiste man voor haar is, verbreekt de verloving en hervat haar lessen. Schotel de Bie raakt hierdoor hevig gefrustreerd. Hij wordt een saaie leraar, die ook nog een saai proefschrift schrijft. Iedereen denkt dat Selhorst tijdens de ruzie met Philip is overleden en dat Philip hier door zelfmoord heeft gepleegd. Tijdens een onderonsje van de rector (leraar latijn, bij wie Philip in hoog aanzien stond), de leraar Frans en die van natuurkunde komt het geheel weer ter sprake. De logisch denkende Natuurkunde leraar ziet hoe het in werkelijkheid gegaan is. Zijn redenering maakt indruk op de rector.
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden
B.
B.
Je layout is een beetje vaag, dat maakt het lezen lastig, maar verder is ie goed, bedankt!
9 jaar geleden
Antwoorden