Zakelijke gegevens
Naam auteur: Simon Vestdijk
Titel: Ierse nachten
Uitgever: Nijgh en van Ditmar Titelverklaring De titel van het boek is Ierse nachten omdat het boek zich afspeelt in Ierland. Tijdens de nachten gebeuren er altijd dingen die een beslissende rol hebben, meestal zijn het negatieve dingen die ’s nachts gebeuren. Nachten zijn donker en ik denk dat je de titel ook uit kunt leggen als dat de gebeurtenissen in het boek duister aflopen. Thema en motieven Het thema van het boek is de leefwijze en armoede van het Ierse volk in de 19e eeuw. De mensen leven in hutten, na ja een soort van hol gemaakt van stro modder en een paar stenen. In het begin heb je dat helemaal niet door omdat Robert dat zo gewend is maar nadat hij terug komt uit stad ziet hij wat voor een armoede er eigenlijk heerst in Ballyvourney. Tegenstelling tussen arm en rijk: Het is winter en de arme mensen hebben amper geld om turf te kopen, terwijl anderen het lege kasteel met turf warm proberen te houden, zodat de schilderijen, die er hangen niet bevriezen. Motieven: de Ierse gebruiken en bijgeloven zoals ‘de goede lieden’ dat zijn de elfen. Een voorbeeld daarvan is als je een klavertje bij iemand op zijn of haar schoen spelt, dat hij of zij naar jouw terug zal komen. En natuurlijk de elfen en de leprechauns worden niet vergeten in dit boek.
Spanning
De spanning in het boek komt door de dreiging van opstand door de bevolking, er hangt de hele tijd een sfeer van onderdrukking en ontevredenheid die op het laatst dan eindelijk gewelddadig tot uitbarsting komen. In het begin verzetten de mensen in Ballyvourney zich niet of haast niet. Maar als je steeds verder in het boek bent komt er langzamerhand steeds meer verzet. Terwijl het verzet gericht is op de familie Farfrae, maar dat is eigenlijk helemaal niet terecht. Mr. Farfrae krijgt alle verzettingen over zich heen terwijl hij alleen zijn taak als rentmeester uitvoert. Hij doet alleen wat zijn landheer in Londen hem opdraagt, maar de mensen in Ballyvourney blijken dat niet te begrijpen.
Het boek is best spannend, al zou je dat niet meteen in het begin merken de spanning wordt langzaam opgebouwd tot een climax op het einde.
Tijd
Het verhaal is voornamelijk chronologisch, maar er zijn wel een aantal tijdsprongen naar voren, bijvoorbeeld wanneer de hoofdpersoon wordt weggestuurd naar de stad om in de leer te gaan bij een handelaar. Je weet daar verder niks van, het verhaal slaat dan een paar jaar over en begint weer als hij terug keert naar Ballyvourney.
Verder zijn er weinig tot geen flashbacks of andere wendingen in de tijd.
Het verhaal speelt zich af in de tijd dat heel Ierland nog in Engelse handen was, midden 19e eeuw. Het boek bestaat uit vijf delen het eerste deel speelt zich af in 1852, het tweede in 1856, het derde in 1857, het vierde in 1859 en het laatste in 1860.
Het tijdsverloop maakt dat het boek goed te volgen is, het is in de delen zelf heel chronologisch. Maar door steeds tijdsprongen te maken wordt het eignlijk spannend gehouden.
Ik vind dat het verhaal best een betrouwbare indruk geeft van die periode en ik denk dat Vestdijk wel wist waar hij het over had, dat merk je ook aan de aantekeningen achter in het boek.
Samenvatting
Het boek ging over Robert Farfae, hij was de zoon van de rentmeester op een Iers landgoed. Zijn moeder was een echte Ierse en zijn vader was een Schot en dat maakte hem niet echt populair in Ballyvourney, het dorp waarin ze woonden. Ze woonden in een huisje op de heuvel bij Billatinny Castle, dit kasteel was van Sir Percy Randall, de baas van zijn vader. Robert begreep dit nog niet en hij vroeg zich af wie er bedoeld werd met ‘de afwezige’ waar vaak over gesproken werd, onder andere door zijn ouders. Daardoor kwam hij erachter dat het kasteel niet van zijn vader was.
Een moeras in de buurt stond onder het beheer van iemand anders dan zijn vader. Vier jaar later begreep Robert de situatie precies. Sir Percy Randall was de eigenaar van het dorp Ballyvourney, van Billatiny Castle en van al het land rondom. De Gallaghers die daar woonden, hadden een mooie dochter, Maureen, waar heel mannelijk Ballyourney heimelijk verliefd op was. Ze werktte in de locale pub waar iedere avond heel veel mannen op af kwamen om bij Maureen te zijn. Als de Gallaghers uit hun hut gezet dreigen te worden omdat ze de pacht niet kunnen betalen, werd de middleman Dennis Murray van het andere landgoed neergeschoten door Ulick, een van de vele aanbidders van Maureen. Drie dagen na de moord op Murray trok Robert met een paar vrienden naar de hut van de Gallaghers die ‘s middags alsnog door sergeant Higgins en zijn soldaten ontruimd was. Ze liepen eerst naar het noorden, waar de Denenheuvel was: een aarden heuvel omgeven door twee op veel plaatsen ingestorte wallen. Daar speelden ze een tijd. Peter Mac Carthy (door de andere jongens om zijn meisjeskleren een beetje geminacht) slooft zich erg uit.
Na het spel trokken de jongens verder, naar de hut van de Gallaghers. Tom Higgins zal met
een ‘breekijzerbrigade’ komen om hem in elkaar te rammelen. Er zijn nogal wat mensen, de stemming is opstanding. Als Higgins komt, breekt er bijna een gevecht uit. Mavourneen wil een steen gooien, maar die wringt men hem uit de handen. De hut wordt in elkaar geramd. Als Robert thuiskomt, wacht zijn vader hem op. Hij is gewapend. Roberts moeder komt er ook
bij. Uit wat ze tegen elkaar zeggen, blijkt dat er eerder op de avond een nachtelijke ‘bezoeker’ is geweest. Althans volgens vader Farfrae. Robert’s moeder noemt het inbeelding, een hersenschim. Op een dag in het volgende voorjaar zijn Robert en Peter samen, toen werden ze geroepen. Bij Peter thuis troffen ze Peter’s vader (‘koning Dan’) en Tom Higgins. Het lijk
van Ulick lag over vier stoelen, in de kamer. Tom Higgins hielt vol dat het een ongeluk
was en er was niet geschoten. Ulick was in het moeras omgekomen. Robert moest het thuis gaan vertellen. Toen hij opgewonden zijn verslag deed, verbleekte zijn moeder, voor het eerst van haar leven. Robert mag er niet naar de nachtwake van Ulick. Hij was van plan toch te gaan, samen met Peter Mac Carthy. ‘s Avonds ging hij gewoon naar de schuur waar Ulick opgebaard ligt en waar veel mensen waren. Toen kwam Roberts moeder binnen. Zij had de blauwe mantel aan en sprak de klaagzang uit. Ze sprak van Ulick, de held, die hen verlaten had. De mensen riepen: ze moet ook vervloeken. Maar toen Regan aan de vervloeking begon, kwam haar man binnen. Hij zei niet veel, zij ging zwijgend met hem mee. Robert bracht de rest van de nacht in de schuur door. Met de andere jongens zat hij bij Maureen Gallagher. Maureen vroeg of Peter Tom Higgins wou vervloeken en hij beloofde dat. Robert ging voor anderhalf jaar naar Tralee, bij een Schotse koopman in de leer. Toen
hij terugkwam, moest hij zijn vader helpen bij zijn werk. In dit verband las hij ook de
correspondentie van zijn vader met Lady Eleanor, de moeder van Sir Percy. Hierdoor kwam
hij erachter dat zijn vader jarenlang de pacht van de arme boeren had bijgepast, om te
voorkomen dat ze van hun land werden gejaagd. Robert mocht hier niet over spreken. Lady Eleanor had ook ‘grootse’ plannen met de bezittingen van haar zoon. De pachten moesten opgezegd worden, het land samengevoegd en aan enkele boeren verpacht en het zou dan veel meer opbrengen. Robert kwam er ondertussen achter dat zijn moeder brieven aan Sir Percy schreef. Ze wou dat hij op het kasteel komt wonen; ze verwachtte dat dan aan de armoede en onrechtvaardigheid een eind zal komen. Als de plannen van Lady Eleanor bekend werden, ontstond er een opstandige stemming onder
de bevolking. Er werd een delegatie naar Mr. Farfrae gestuurd. Robert was bij de ontvangst aanwezig. Als de delegatie zijn vader alles verweet, onthulde Robert het geheim van de jarenlange bijpassing van de pacht. Na zijn terugkeer uit Tralee had Robert al een enkele keer met Peter Mac Carthy gesproken. Die bleek het idee van de vervloeking, die hem twee jaar geleden door Maureen opgedragen niet te hebben opgegeven. Op een avond kwam hij Robert halen, hij wil de vervloeking uit gaan spreken. Ze gingen naar de Denenheuvel, waar de vervloekingsstenen lagen. Daar aangekomen vervloekt Peter Roberts vader. Robert valt hem aan, in drift. Ze vechten, plotseling gaf Peter bloed over. Hij stierft. Het was mei. Robert wachtte op de diligence omdat die gereedschap mee zou brengen. Met dit voertuig blijken Sir Percy Randall, zijn moeder en een tante te zijn meegekomen. Robert
haast zich naar huis om hun komst aan te kondigen. Zijn moeder maakte alles in het kasteel
zo goed mogelijk in orde. Maar de dames (ze komen voor één nacht) zijn niet te vreden te stellen. Sir Percy gedraagt zich jongensachtig. Tijdens het koffiedrinken ‘s avonds drong een menigte het park van het kasteel binnen. Zij wilde praten over de aanstaande veranderingen.Toen de mensen opdrongen (ze bonsde op de deur en liepen met brandende turven over het bordes) gingen de gasten er vandoor. Tom Higgins en zijn soldaten begeleidde hen. Robert, die Mavourneen Sullivan tussen de mensen gezien had, vermoedde dat het eerder om de groenen (geheime organisatie tegen de landheren) dan om de pachters ging. De volgende dag kwam Sir Percy terug, om te jagen. Maar na de jacht ging alles mis. Het volk kwam weer in het park. Sir Percy wist uit het kasteel te ontkomen en ging naar het rentmeesterhuis. Daar kwam het tot woorden. Sir Percy verweet Roberts vader dat hij bijbetaald heeft. Hij eiste dat van iedereen de pacht zal worden opgezegd en dat het land aan anderen zou worden verhuurd. Hij beweerde dat Roberts moeder hem met haar brieven verveeld had. Hij ontsloeg zijn rentmeester. Hij zei dat hij gehoord had, dat Robert’s moeder onderdak verleend had aan "een beau hier uit het dorp, een moordenaar".Met een revolver in de hand baande hij zich een weg door de menigte. De laatste opmerking had Roberts vader diep geraakt. Hij ging naar buiten, zijn geweer in de hand. Hij werd neergeschoten. Robert en zijn moeder droegen het lijk naar het bordes van het kasteel. Daar prevelde zij de
bezweringen die ervoor moesten zorgen dat Sir Percy terugkeert. Robert eindigde zijn verhaal met de zin: "En zelf moet zij gevoeld hebben hoe vaak zij was teruggestort in deze nacht, en hoe vertwijfeld, met hoeveel gebroken fierheid, want toen de ochtend aanbrak, en zij voor mij kwam staan, herkende ik haar gezicht niet meer." Eigen mening Ik vond het een interessant boek om te lezen omdat ik Ierland een mooi land vind. Eigenlijk heb ik het boek ook gekozen omdat ik de titel had gelezen. Het boek was niet echt makkelijk om te lezen omdat er veel in oude stijl is geschreven. En dat maakt het soms wel moeilijk. Maar het boek boeide mij wel omdat ik veel dingen heb gelezen die ik ook in mijn profielwerkstuk heb gedaan. Zoals sommige bijgeloven, meisjes van veertien of vijftien die op hun gezicht in het douw van de hagedoorn laten druppelen voor schoonheid. In het boek wordt het landschap ook heel goed besproken en dat is leuk om te lezen. Je gaat ook helemaal meeleven met de personages en dat is het mooie aan dit boek. In het begin moest ik wel even in het verhaal komen maar toen ik er eenmaal inzat heb ik het verhaal heel snel achterelkaar uitgelezen. Ik vind het wel jammer dat het boek een soort van openeinde heeft. Je weet niet hoe Robert de dood van zijn vader verwerkt en hoe het met zijn moeder afloopt, of Sir Randall nog terug komt en of de opstanden tegen de Farfrae’s is gestopt nu Mr. Farfrae dood is.
Titel: Ierse nachten
Uitgever: Nijgh en van Ditmar Titelverklaring De titel van het boek is Ierse nachten omdat het boek zich afspeelt in Ierland. Tijdens de nachten gebeuren er altijd dingen die een beslissende rol hebben, meestal zijn het negatieve dingen die ’s nachts gebeuren. Nachten zijn donker en ik denk dat je de titel ook uit kunt leggen als dat de gebeurtenissen in het boek duister aflopen. Thema en motieven Het thema van het boek is de leefwijze en armoede van het Ierse volk in de 19e eeuw. De mensen leven in hutten, na ja een soort van hol gemaakt van stro modder en een paar stenen. In het begin heb je dat helemaal niet door omdat Robert dat zo gewend is maar nadat hij terug komt uit stad ziet hij wat voor een armoede er eigenlijk heerst in Ballyvourney. Tegenstelling tussen arm en rijk: Het is winter en de arme mensen hebben amper geld om turf te kopen, terwijl anderen het lege kasteel met turf warm proberen te houden, zodat de schilderijen, die er hangen niet bevriezen. Motieven: de Ierse gebruiken en bijgeloven zoals ‘de goede lieden’ dat zijn de elfen. Een voorbeeld daarvan is als je een klavertje bij iemand op zijn of haar schoen spelt, dat hij of zij naar jouw terug zal komen. En natuurlijk de elfen en de leprechauns worden niet vergeten in dit boek.
een ‘breekijzerbrigade’ komen om hem in elkaar te rammelen. Er zijn nogal wat mensen, de stemming is opstanding. Als Higgins komt, breekt er bijna een gevecht uit. Mavourneen wil een steen gooien, maar die wringt men hem uit de handen. De hut wordt in elkaar geramd. Als Robert thuiskomt, wacht zijn vader hem op. Hij is gewapend. Roberts moeder komt er ook
bij. Uit wat ze tegen elkaar zeggen, blijkt dat er eerder op de avond een nachtelijke ‘bezoeker’ is geweest. Althans volgens vader Farfrae. Robert’s moeder noemt het inbeelding, een hersenschim. Op een dag in het volgende voorjaar zijn Robert en Peter samen, toen werden ze geroepen. Bij Peter thuis troffen ze Peter’s vader (‘koning Dan’) en Tom Higgins. Het lijk
van Ulick lag over vier stoelen, in de kamer. Tom Higgins hielt vol dat het een ongeluk
was en er was niet geschoten. Ulick was in het moeras omgekomen. Robert moest het thuis gaan vertellen. Toen hij opgewonden zijn verslag deed, verbleekte zijn moeder, voor het eerst van haar leven. Robert mag er niet naar de nachtwake van Ulick. Hij was van plan toch te gaan, samen met Peter Mac Carthy. ‘s Avonds ging hij gewoon naar de schuur waar Ulick opgebaard ligt en waar veel mensen waren. Toen kwam Roberts moeder binnen. Zij had de blauwe mantel aan en sprak de klaagzang uit. Ze sprak van Ulick, de held, die hen verlaten had. De mensen riepen: ze moet ook vervloeken. Maar toen Regan aan de vervloeking begon, kwam haar man binnen. Hij zei niet veel, zij ging zwijgend met hem mee. Robert bracht de rest van de nacht in de schuur door. Met de andere jongens zat hij bij Maureen Gallagher. Maureen vroeg of Peter Tom Higgins wou vervloeken en hij beloofde dat. Robert ging voor anderhalf jaar naar Tralee, bij een Schotse koopman in de leer. Toen
correspondentie van zijn vader met Lady Eleanor, de moeder van Sir Percy. Hierdoor kwam
hij erachter dat zijn vader jarenlang de pacht van de arme boeren had bijgepast, om te
voorkomen dat ze van hun land werden gejaagd. Robert mocht hier niet over spreken. Lady Eleanor had ook ‘grootse’ plannen met de bezittingen van haar zoon. De pachten moesten opgezegd worden, het land samengevoegd en aan enkele boeren verpacht en het zou dan veel meer opbrengen. Robert kwam er ondertussen achter dat zijn moeder brieven aan Sir Percy schreef. Ze wou dat hij op het kasteel komt wonen; ze verwachtte dat dan aan de armoede en onrechtvaardigheid een eind zal komen. Als de plannen van Lady Eleanor bekend werden, ontstond er een opstandige stemming onder
de bevolking. Er werd een delegatie naar Mr. Farfrae gestuurd. Robert was bij de ontvangst aanwezig. Als de delegatie zijn vader alles verweet, onthulde Robert het geheim van de jarenlange bijpassing van de pacht. Na zijn terugkeer uit Tralee had Robert al een enkele keer met Peter Mac Carthy gesproken. Die bleek het idee van de vervloeking, die hem twee jaar geleden door Maureen opgedragen niet te hebben opgegeven. Op een avond kwam hij Robert halen, hij wil de vervloeking uit gaan spreken. Ze gingen naar de Denenheuvel, waar de vervloekingsstenen lagen. Daar aangekomen vervloekt Peter Roberts vader. Robert valt hem aan, in drift. Ze vechten, plotseling gaf Peter bloed over. Hij stierft. Het was mei. Robert wachtte op de diligence omdat die gereedschap mee zou brengen. Met dit voertuig blijken Sir Percy Randall, zijn moeder en een tante te zijn meegekomen. Robert
haast zich naar huis om hun komst aan te kondigen. Zijn moeder maakte alles in het kasteel
zo goed mogelijk in orde. Maar de dames (ze komen voor één nacht) zijn niet te vreden te stellen. Sir Percy gedraagt zich jongensachtig. Tijdens het koffiedrinken ‘s avonds drong een menigte het park van het kasteel binnen. Zij wilde praten over de aanstaande veranderingen.Toen de mensen opdrongen (ze bonsde op de deur en liepen met brandende turven over het bordes) gingen de gasten er vandoor. Tom Higgins en zijn soldaten begeleidde hen. Robert, die Mavourneen Sullivan tussen de mensen gezien had, vermoedde dat het eerder om de groenen (geheime organisatie tegen de landheren) dan om de pachters ging. De volgende dag kwam Sir Percy terug, om te jagen. Maar na de jacht ging alles mis. Het volk kwam weer in het park. Sir Percy wist uit het kasteel te ontkomen en ging naar het rentmeesterhuis. Daar kwam het tot woorden. Sir Percy verweet Roberts vader dat hij bijbetaald heeft. Hij eiste dat van iedereen de pacht zal worden opgezegd en dat het land aan anderen zou worden verhuurd. Hij beweerde dat Roberts moeder hem met haar brieven verveeld had. Hij ontsloeg zijn rentmeester. Hij zei dat hij gehoord had, dat Robert’s moeder onderdak verleend had aan "een beau hier uit het dorp, een moordenaar".Met een revolver in de hand baande hij zich een weg door de menigte. De laatste opmerking had Roberts vader diep geraakt. Hij ging naar buiten, zijn geweer in de hand. Hij werd neergeschoten. Robert en zijn moeder droegen het lijk naar het bordes van het kasteel. Daar prevelde zij de
bezweringen die ervoor moesten zorgen dat Sir Percy terugkeert. Robert eindigde zijn verhaal met de zin: "En zelf moet zij gevoeld hebben hoe vaak zij was teruggestort in deze nacht, en hoe vertwijfeld, met hoeveel gebroken fierheid, want toen de ochtend aanbrak, en zij voor mij kwam staan, herkende ik haar gezicht niet meer." Eigen mening Ik vond het een interessant boek om te lezen omdat ik Ierland een mooi land vind. Eigenlijk heb ik het boek ook gekozen omdat ik de titel had gelezen. Het boek was niet echt makkelijk om te lezen omdat er veel in oude stijl is geschreven. En dat maakt het soms wel moeilijk. Maar het boek boeide mij wel omdat ik veel dingen heb gelezen die ik ook in mijn profielwerkstuk heb gedaan. Zoals sommige bijgeloven, meisjes van veertien of vijftien die op hun gezicht in het douw van de hagedoorn laten druppelen voor schoonheid. In het boek wordt het landschap ook heel goed besproken en dat is leuk om te lezen. Je gaat ook helemaal meeleven met de personages en dat is het mooie aan dit boek. In het begin moest ik wel even in het verhaal komen maar toen ik er eenmaal inzat heb ik het verhaal heel snel achterelkaar uitgelezen. Ik vind het wel jammer dat het boek een soort van openeinde heeft. Je weet niet hoe Robert de dood van zijn vader verwerkt en hoe het met zijn moeder afloopt, of Sir Randall nog terug komt en of de opstanden tegen de Farfrae’s is gestopt nu Mr. Farfrae dood is.
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden