1. Zakelijke gegevens
A. Auteur: Harry Mulisch
B. Titel: Het zwarte licht Uitgever: Bezige Bij Plaats van uitgave: Amsterdam Jaar van uitgave: 1985 Aantal bladzijden: 157 blz. (eerste druk: 1956) 2. Eerste reactie nvt 3. Verdieping
A. Samenvatting Dit boek gaat over Maurits Akelei. Het verhaal wordt soms door hem vertelt, maar op andere momenten ook door en hij/zij persoon die ook meeloopt door het verhaal. Als hij op 20 augustus 1953 wakker wordt, realiseert hij zich dat hij die dag jarig is. Hij wil een feest gaan geven om dit te vieren. Als hij naar beneden loopt, komt hij Mevrouw Henkes tegen, zij is de huisbazin waar hij zijn kamer van heeft gehuurd. Mevrouw Henkes denkt dat op deze de dag des oordeels is en dat wereld zal vergaan en is daarom helemaal van slag. Zij feliciteert hem met zijn verjaardag, en Maurits weet dat het niet goed is wat hij doet, mevrouw Henkes heeft namelijk al jaren een oogje op hem. Hij bedenkt zich dat hij nooit bij haar een kamer had moeten huren. Dan stapt hij de deur uit om wat mensen uit te nodigen, als eerste gaat hij naar meneer Pollaards, hij is de arts in de stad. Daar aangekomen wordt hij wat teleurgesteld door de reactie van de dokter, meneer Pollaards heeft namelijk nauwelijks aandacht voor hem en heeft meer belangstelling voor zijn theorie over de mensheid. De vrouw van meneer Pollaards, Marianne, is duidelijk wel geïnteresseerd in Maurits, en begint een stukje voor hem te spelen op haar piano, ze vraagt hem wat hij er, als stadsbeiaardier, van vindt. Maar dan begint ze opeens heel raar te doen en moet Maurits direct weg. Na deze vreemde confrontatie met mevrouw Pollaards gaat hij naar de dominee. Bij dominee Splijtstra wordt hij wederom teleurgesteld, de dominee heeft het druk en laat weten dat hij over de uitnodiging zal nadenken. Dit na te hebben gevraagd wie er nog meer kwamen. Dan gaat Maurits naar zijn oude studievriend Lex Ketelaar, bij wie hij warm onthaald wordt. Deze goede sfeer slaat op een gegeven moment ineens om, omdat Maurits weer over het verleden begint en Lex vindt dat hij verder moet gaan met leven en niet telkens aan vroeger terug moet denken. Ondanks dit meningsverschil belooft Lex toch te komen en hij zou voor het drinken zorgen. Als hij weer buiten loopt, komt hij een groepje mensen tegen die verkondigen dat het vandaag De Dag Des Oordeels is. Hij heeft medelijden met ze en vraagt zich af wat er van hen moet worden als ze morgenochtend wakker worden en zich dus hebben vergist. Al peinzend loopt hij wat rond en opeens staat hij voor een school met en speeltuintje waar hij vroeger, in zijn jeugd, veel met zijn vriendin heeft rondgehangen. Om twaalf uur ’s middags bespeelt Maurits als altijd het Carillon van de stad. Hij speelt zulke prachtige muziek dat iedereen stil blijft staan om te luisteren. Mensen stoppen met waar ze mee bezig waren en lopen naar buiten om maar van deze ontroerende muziek te kunnen genieten. Terwijl alle mensen buiten in extase zijn geraakt, moet Maurits denken aan een spin die hij van thuis had meegenomen om zijn eenzaamheid te verdrijven als hij daar aan het spelen was. Maar er was voor de spin geen eten en dus moest Maurits hem iedere dag voeren. Maar op een dag besloot Maurits het diertje, zijn enige vriend, te laten verhongeren. Als het beestje enige tijd geen eten meer heeft gehad, is het dood en moet Maurits huilen. Na zijn gevoelige carillonspel klimt hij de trappen weer af en komt buiten, pas dan realiseert hij zich wat hij heeft aangericht. Maar het doet hem niet veel. Hij gaat gewoon naar huis om zijn kamertje te versieren. Meerdere malen denkt hij dat het feest geen goed plan was en wil hij het afblazen, wat hij dan toch weer niet doet. Opeens wordt hij niet goed en valt in slaap, hij droomt over de gebeurtenis van 23 jaar geleden, die hem steeds blijft achtervolgen. Hij was met Marjolein, zijn vrouw/vriendin, op een feest waar een neger haar ten dans vraagt, zij weigert en wil met Maurits dansen. Dan zegt Maurits dat zij toch maar met die neger moet gaan dansen, omdat die het veel beter kan dan hij. En zo gebeurt het. Maar als hij Marjolein dan nergens meer ziet, wordt hij ongerust en gaat haar zoeken. Hij vindt haar terwijl zij met de neger overspel pleegt. Hij is zo kwaad dat hij de neger in elkaar slaat en Marjolein vervolgens weer meeneemt. Ze stappen in een auto en op een eenzame kade verzoekt hij Marjolein uit de auto te stappen en laat haar daar vervolgens achter. De volgende ochtend wordt haar lichaam uit de gracht gevist. Ze pleegde zelfmoord, maar niet omdat ze spijt had van wat ze gedaan had, ze pleegde juist zelfmoord omdat ze er géén spijt van had. Als Maurits om 20.30 uur weer wakker wordt staat mevrouw Pollaards voor de deur. Hij schrikt en hij is niet de enige. Mevrouw Henkes loopt luid snikkend naar haar keukentje en sluit zichzelf op. Maurits had haar namelijk verteld dat er alleen maar mannen kwamen en dat het dus ongepast zou zijn als zij ook kwam. Maar hij had ook niet geweten dat mevrouw Pollaards zou komen in plaats van haar man. Mevrouw Pollaards probeert hem te zoenen. Nu pas dringt de werkelijkheid tot hem door, mevrouw Pollaards is op een avontuurtje uit. Gelukkig arriveren de andere gasten nu ook. En het wordt een avond zonder betekenis. Mevrouw Pollaards krijgt sjans met Lex en liggen beide op Maurits’ bed. Dan komt de dochter van de dominee haar vader ophalen, die stomdronken in een hoekje zit. Lex vindt haar wel interessant en wil mevrouw Pollaards kwijt zodat hij met haar kan beginnen. Dan ziet Maurits een zwarte zon aan de hemel en de gasten vertrekken.. Hij klimt op het dak en ziet ook nog een bloedrode maan. Maurits wordt bang, maar dan ziet hij een hele stoet mensen op straat lopen. Zo snel als hij kan klimt hij naar beneden en sluit zich bij deze mensen aan, en voelt zich eindelijk weer op z’n gemak. Ik denk dus dat de eenzaamheid van Maurits het hoofdprobleem is van dit boek, aangezien hij een verjaardagsfeestje wil geven maar eigenlijk geen vrienden meer heeft. En ook omdat hij tijdens het bespelen van het carillon moet denken aan een spin die hij mee had genomen tegen de eenzaamheid in die toren. B. Onderzoek van de verhaaltechniek 1. nvt
2. De ruimte is in dit boek heel belangrijk, want iedere keer als Maurits op een plaats komt die hem aan vroeger herinnert, is er sprake van een flashback en dan kom je steeds meer over de achtergrond van Maurits te weten en dat verduidelijkt gebeurtenissen die eerst moeilijk te volgen waren.
De tijd is ook wel belangrijk, want juist op deze dag is Maurits jarig en zou het tevens De Dag Des Oordeels zijn. Als dit niet het geval was zou het verhaal heel ergens anders overgaan. Ook is het belangrijk dat het feest van Maurits ’s avonds plaatsvindt, dat zorgt voor een bepaalde sfeer gezien de taferelen die zich eraf spelen.
3. In dit verhaal is er een hoofdpersoon, Maurits. En er zijn 7 bijpersonen, meneer en mevrouw Pollaards, Dominee Splijtstra, Lex Ketelaar en mevrouw Henkes en meneer Doornspijk en Marjolein.
Maurits; een mensenschuw, eenzame man van 46 jaar. Stadsbeiaardier met veel talent voor zijn vak en zonder echte vrienden. Nog steeds van slag door de ingrijpende gebeurtenis met zijn Marjolein 23 jaar geleden. Hij weet niet of hij wel in deze maatschappij hoort, en zo niet waar dan wel. Zijn leven bestaat uit eenzaamheid en muziek.
Meneer Pollaards; Manuel. Arts, en schrijver van gedichten. Hij is nu bezig met een gedicht over zijn theorie over moleculen en de weg die zij afleggen, hierdoor is hij geheel in beslag genomen. Getrouwd met mevrouw Pollaards
Mevrouw Pollaards; Marianne. Vrouw van meneer Pollaards, maar niet gelukkig getrouwd. Zij zoekt een avontuurtje, het liefst met Maurits maar eventueel met een ander als Maurits niet meewerkt. Dominee Splijtstra; Meindert. Dominee van beroep, en waarschijnlijk heeft hij een verhouding met mevrouw Pollaards. Lex Ketelaar; Directeur van een machinefabriek. Een nogal oversekst figuur en ook wat heetgebakerd. Mevrouw Henkes; Een stil, zenuwachtig vrouwtje die Maurits een kamer verhuurt. Is duidelijk verliefd op hem Meneer Doornspijk; Koster. Wil met Maurits praten, maar Maurits wil niet omdat hij bang is voor wat de koster gaat zeggen. Zou eerst worden uitgenodigd worden voor Maurits’ feest, maar Maurits bedenkt zich en vraagt hem niet. Marjolein; De overleden vrouw van Maurits, met wie zij haar hele leven had doorgebracht totdat ze overspel pleegde. Een opvallend grote vrouw. 5. Het verhaal wordt overwegend verteld in het hij/zij perspectief, maar af en toe wordt er ook verteld vanuit de hoofdpersoon, Maurits Akelei. C. Op zoek naar de thematiek 1. De hoofdgedachte (thema) van dit verhaal is de eenzaamheid van een man, wiens leven drastisch is veranderd na het verlies van zijn geliefde. 2. Deze eenzaamheid blijkt heel duidelijk uit de manier waarop deze man leeft, hij geeft niet meer om gezelligheid, zijn kamer is sober en smakeloos. Hij zoekt over het algemeen weinig contact met anderen, daarom heeft hij weinig echte vrienden en is hij een beetje mensenschuw (en wereldvreemd) geworden. Hij leeft van dag tot dag en het enige wat hij doet is op het carillon spelen, maar zelfs de meest ontroerende muziek die hij maakt, kan hem niet meer raken. Ook de herinneringen die hij heeft wijzen op een ongelukkig leven, vroeger leefde hij heel gelukkig met de liefde van zijn leven, maar nadat hij haar op een vervelende wijze is verloren is zijn wereld totaal ingestort. Hij wil dus ook liever aan het verleden denken dan aan zijn toekomst, omdat zijn verleden beter was dan zijn toekomst nu lijkt te worden. Ook krijgt hij geen begrip van zijn omgeving en dat geeft hem ook weer het gevoel van overbodigheid. 3. De titel was voor mij een grote open plek. Want iets zwarts kan niet verlichten, dacht ik. Dat is dan ook te betrekken op Maurits leven, want zijn verdriet om het verlies van zijn vrouw is met niets te verlichten, hij blijft er maar over nadenken. Ook is zwart de kleur van de dood en rouw en dat slaat dus ook weer terug op Maurits verlies van Marjolein. Hij rouwt namelijk nog steeds om haar. Het zwarte licht is ook een van de tekenen van De Dag
Des Oordeels, samen met de bloedrode maan aan het eind vormt zij de aankondiging van
het grote Oordeel. Maar dit werd dus pas aan het einde van het boek duidelijk. 4. De beoordeling Ik vond dit een heel onduidelijk boek. Ik kon het vooral in het begin niet goed volgen, maar naarmate je dan meer over Maurits achtergrond te weten komt, worden grote delen van het verhaal al weer een stukje duidelijker. Des al niettemin vond ik het onduidelijk, vaak moest ik echt weer even een paar bladzijden opnieuw beginnen te lezen, omdat ik het verhaal niet meer kon volgen. Dit is dus geen boek om even lekker in je vrije uurtjes op de bank te lezen, je moet er echt je aandacht goed bij hebben anders begrijp je er op een gegeven moment niets meer van. Dit kwam ook mede doordat er weinig spanning inzat, dat vond ik wel jammer. Het was voor mij wel een uitdaging om te weten te komen hoe het leven van Maurits zo triest geworden kon zijn. Als je met dat idee het boek gat lezen is het best een aardig boek, maar als je een boek met spanning zoekt, kan je beter niet aan dit beginnen. Want ook al zijn er veel open plekken, echt veel spanning zit er dus niet in. De open plekken zorgen eerder voor onduidelijkheid en verveling, omdat het lang duurt voor je de open plekken hebt ingevuld. Mij sprak het gedeelte waarin wordt beschreven hoe Maurits zijn vrouw heeft verloren het meest aan. Vooral omdat ik nu ook de rest van het verhaal beter kon begrijpen. Maar ook omdat ik het opbouwend goed in elkaar vond zitten; er werd echt vanaf het begin tot het eind vertelt hoe alles zat. Ook vond ik het mooie van dit gedeelte dat je eigenlijk met beide partijen medelijden kreeg, met Maurits, omdat Marjolein, om wie hij heel veel gaf, zomaar met een andere man gaat liggen rotzooien. Maar ook met Marjolein, omdat zij zelfmoord pleegt om wat zij heeft gedaan, terwijl zij er nog geeneens een schuldgevoel over had. Dit boek is wel heel apart vind ik, want ik heb nog nooit zo’n soort boek gelezen. Ik weet niet of dat het de schrijfstijl is van Mulisch of dat de onduidelijkheid echt typerend is voor dit boek, maar dat komt omdat dit het eerste boek is dat ik van Harry Mulisch heb gelezen. Het thema van dit boek was voor mij ook wel vrij nieuw. Op zich is eenzaamheid wel een veel voorkomend onderwerp, denk ik, maar dan vaker in combinatie met andere problemen. In dit boek was er eigenlijk echt maar een probleem en dat was de eenzaamheid van Maurits, veroorzaakt door het verlies van zijn vrouw. Ik vind het bewonderenswaardig dat je een heel boek kan schrijven alleen over dit onderwerp, zonder dat het al te langdradig was. Het taalgebruik vond ik goed gekozen, niet al te moeilijk, maar zeker ook niet van een te laag niveau. Wat ik dan weer wel jammer vond was dat er zoveel in gevloekt werd, maar aan de andere kant zette dat de uitspraken van de desbetreffende figuur wel kracht bij. Ik vind dit dus best een apart boek, maar niet leuk om zo even voor je plezier te lezen. Want, zoals ik al eerder gezegd heb, je moet je er écht in verdiepen en op concentreren. Maar dit hoeft natuurlijk geen nadeel te zijn, je kan dat ook als een uitdaging zien, wat het voor mij ook deels was. Het onderwerp vind ik ook zeker niet slecht gekozen, ik denk dat het in alle tijden, nu en in de toekomst, actueel kan zijn. Dus ondanks de onduidelijkheid toch een goed boek. Geen leuk boek, maar een goed boek. Dat wil zeggen, niet om voor je lol te lezen, maar wel met een goed onderwerp en een goede woordkeuze. Ik zou dit boek dus ook alleen aanraden om te lezen, als je niet op spanning en plezier uit bent, maar specifiek een goed boek met een goed onderwerp zoekt. Want wie spanning en sensatie wenst kan beter wat anders kiezen, want dan kom je met dit boek bedrogen uit.
B. Titel: Het zwarte licht Uitgever: Bezige Bij Plaats van uitgave: Amsterdam Jaar van uitgave: 1985 Aantal bladzijden: 157 blz. (eerste druk: 1956) 2. Eerste reactie nvt 3. Verdieping
A. Samenvatting Dit boek gaat over Maurits Akelei. Het verhaal wordt soms door hem vertelt, maar op andere momenten ook door en hij/zij persoon die ook meeloopt door het verhaal. Als hij op 20 augustus 1953 wakker wordt, realiseert hij zich dat hij die dag jarig is. Hij wil een feest gaan geven om dit te vieren. Als hij naar beneden loopt, komt hij Mevrouw Henkes tegen, zij is de huisbazin waar hij zijn kamer van heeft gehuurd. Mevrouw Henkes denkt dat op deze de dag des oordeels is en dat wereld zal vergaan en is daarom helemaal van slag. Zij feliciteert hem met zijn verjaardag, en Maurits weet dat het niet goed is wat hij doet, mevrouw Henkes heeft namelijk al jaren een oogje op hem. Hij bedenkt zich dat hij nooit bij haar een kamer had moeten huren. Dan stapt hij de deur uit om wat mensen uit te nodigen, als eerste gaat hij naar meneer Pollaards, hij is de arts in de stad. Daar aangekomen wordt hij wat teleurgesteld door de reactie van de dokter, meneer Pollaards heeft namelijk nauwelijks aandacht voor hem en heeft meer belangstelling voor zijn theorie over de mensheid. De vrouw van meneer Pollaards, Marianne, is duidelijk wel geïnteresseerd in Maurits, en begint een stukje voor hem te spelen op haar piano, ze vraagt hem wat hij er, als stadsbeiaardier, van vindt. Maar dan begint ze opeens heel raar te doen en moet Maurits direct weg. Na deze vreemde confrontatie met mevrouw Pollaards gaat hij naar de dominee. Bij dominee Splijtstra wordt hij wederom teleurgesteld, de dominee heeft het druk en laat weten dat hij over de uitnodiging zal nadenken. Dit na te hebben gevraagd wie er nog meer kwamen. Dan gaat Maurits naar zijn oude studievriend Lex Ketelaar, bij wie hij warm onthaald wordt. Deze goede sfeer slaat op een gegeven moment ineens om, omdat Maurits weer over het verleden begint en Lex vindt dat hij verder moet gaan met leven en niet telkens aan vroeger terug moet denken. Ondanks dit meningsverschil belooft Lex toch te komen en hij zou voor het drinken zorgen. Als hij weer buiten loopt, komt hij een groepje mensen tegen die verkondigen dat het vandaag De Dag Des Oordeels is. Hij heeft medelijden met ze en vraagt zich af wat er van hen moet worden als ze morgenochtend wakker worden en zich dus hebben vergist. Al peinzend loopt hij wat rond en opeens staat hij voor een school met en speeltuintje waar hij vroeger, in zijn jeugd, veel met zijn vriendin heeft rondgehangen. Om twaalf uur ’s middags bespeelt Maurits als altijd het Carillon van de stad. Hij speelt zulke prachtige muziek dat iedereen stil blijft staan om te luisteren. Mensen stoppen met waar ze mee bezig waren en lopen naar buiten om maar van deze ontroerende muziek te kunnen genieten. Terwijl alle mensen buiten in extase zijn geraakt, moet Maurits denken aan een spin die hij van thuis had meegenomen om zijn eenzaamheid te verdrijven als hij daar aan het spelen was. Maar er was voor de spin geen eten en dus moest Maurits hem iedere dag voeren. Maar op een dag besloot Maurits het diertje, zijn enige vriend, te laten verhongeren. Als het beestje enige tijd geen eten meer heeft gehad, is het dood en moet Maurits huilen. Na zijn gevoelige carillonspel klimt hij de trappen weer af en komt buiten, pas dan realiseert hij zich wat hij heeft aangericht. Maar het doet hem niet veel. Hij gaat gewoon naar huis om zijn kamertje te versieren. Meerdere malen denkt hij dat het feest geen goed plan was en wil hij het afblazen, wat hij dan toch weer niet doet. Opeens wordt hij niet goed en valt in slaap, hij droomt over de gebeurtenis van 23 jaar geleden, die hem steeds blijft achtervolgen. Hij was met Marjolein, zijn vrouw/vriendin, op een feest waar een neger haar ten dans vraagt, zij weigert en wil met Maurits dansen. Dan zegt Maurits dat zij toch maar met die neger moet gaan dansen, omdat die het veel beter kan dan hij. En zo gebeurt het. Maar als hij Marjolein dan nergens meer ziet, wordt hij ongerust en gaat haar zoeken. Hij vindt haar terwijl zij met de neger overspel pleegt. Hij is zo kwaad dat hij de neger in elkaar slaat en Marjolein vervolgens weer meeneemt. Ze stappen in een auto en op een eenzame kade verzoekt hij Marjolein uit de auto te stappen en laat haar daar vervolgens achter. De volgende ochtend wordt haar lichaam uit de gracht gevist. Ze pleegde zelfmoord, maar niet omdat ze spijt had van wat ze gedaan had, ze pleegde juist zelfmoord omdat ze er géén spijt van had. Als Maurits om 20.30 uur weer wakker wordt staat mevrouw Pollaards voor de deur. Hij schrikt en hij is niet de enige. Mevrouw Henkes loopt luid snikkend naar haar keukentje en sluit zichzelf op. Maurits had haar namelijk verteld dat er alleen maar mannen kwamen en dat het dus ongepast zou zijn als zij ook kwam. Maar hij had ook niet geweten dat mevrouw Pollaards zou komen in plaats van haar man. Mevrouw Pollaards probeert hem te zoenen. Nu pas dringt de werkelijkheid tot hem door, mevrouw Pollaards is op een avontuurtje uit. Gelukkig arriveren de andere gasten nu ook. En het wordt een avond zonder betekenis. Mevrouw Pollaards krijgt sjans met Lex en liggen beide op Maurits’ bed. Dan komt de dochter van de dominee haar vader ophalen, die stomdronken in een hoekje zit. Lex vindt haar wel interessant en wil mevrouw Pollaards kwijt zodat hij met haar kan beginnen. Dan ziet Maurits een zwarte zon aan de hemel en de gasten vertrekken.. Hij klimt op het dak en ziet ook nog een bloedrode maan. Maurits wordt bang, maar dan ziet hij een hele stoet mensen op straat lopen. Zo snel als hij kan klimt hij naar beneden en sluit zich bij deze mensen aan, en voelt zich eindelijk weer op z’n gemak. Ik denk dus dat de eenzaamheid van Maurits het hoofdprobleem is van dit boek, aangezien hij een verjaardagsfeestje wil geven maar eigenlijk geen vrienden meer heeft. En ook omdat hij tijdens het bespelen van het carillon moet denken aan een spin die hij mee had genomen tegen de eenzaamheid in die toren. B. Onderzoek van de verhaaltechniek 1. nvt
Mevrouw Pollaards; Marianne. Vrouw van meneer Pollaards, maar niet gelukkig getrouwd. Zij zoekt een avontuurtje, het liefst met Maurits maar eventueel met een ander als Maurits niet meewerkt. Dominee Splijtstra; Meindert. Dominee van beroep, en waarschijnlijk heeft hij een verhouding met mevrouw Pollaards. Lex Ketelaar; Directeur van een machinefabriek. Een nogal oversekst figuur en ook wat heetgebakerd. Mevrouw Henkes; Een stil, zenuwachtig vrouwtje die Maurits een kamer verhuurt. Is duidelijk verliefd op hem Meneer Doornspijk; Koster. Wil met Maurits praten, maar Maurits wil niet omdat hij bang is voor wat de koster gaat zeggen. Zou eerst worden uitgenodigd worden voor Maurits’ feest, maar Maurits bedenkt zich en vraagt hem niet. Marjolein; De overleden vrouw van Maurits, met wie zij haar hele leven had doorgebracht totdat ze overspel pleegde. Een opvallend grote vrouw. 5. Het verhaal wordt overwegend verteld in het hij/zij perspectief, maar af en toe wordt er ook verteld vanuit de hoofdpersoon, Maurits Akelei. C. Op zoek naar de thematiek 1. De hoofdgedachte (thema) van dit verhaal is de eenzaamheid van een man, wiens leven drastisch is veranderd na het verlies van zijn geliefde. 2. Deze eenzaamheid blijkt heel duidelijk uit de manier waarop deze man leeft, hij geeft niet meer om gezelligheid, zijn kamer is sober en smakeloos. Hij zoekt over het algemeen weinig contact met anderen, daarom heeft hij weinig echte vrienden en is hij een beetje mensenschuw (en wereldvreemd) geworden. Hij leeft van dag tot dag en het enige wat hij doet is op het carillon spelen, maar zelfs de meest ontroerende muziek die hij maakt, kan hem niet meer raken. Ook de herinneringen die hij heeft wijzen op een ongelukkig leven, vroeger leefde hij heel gelukkig met de liefde van zijn leven, maar nadat hij haar op een vervelende wijze is verloren is zijn wereld totaal ingestort. Hij wil dus ook liever aan het verleden denken dan aan zijn toekomst, omdat zijn verleden beter was dan zijn toekomst nu lijkt te worden. Ook krijgt hij geen begrip van zijn omgeving en dat geeft hem ook weer het gevoel van overbodigheid. 3. De titel was voor mij een grote open plek. Want iets zwarts kan niet verlichten, dacht ik. Dat is dan ook te betrekken op Maurits leven, want zijn verdriet om het verlies van zijn vrouw is met niets te verlichten, hij blijft er maar over nadenken. Ook is zwart de kleur van de dood en rouw en dat slaat dus ook weer terug op Maurits verlies van Marjolein. Hij rouwt namelijk nog steeds om haar. Het zwarte licht is ook een van de tekenen van De Dag
Des Oordeels, samen met de bloedrode maan aan het eind vormt zij de aankondiging van
het grote Oordeel. Maar dit werd dus pas aan het einde van het boek duidelijk. 4. De beoordeling Ik vond dit een heel onduidelijk boek. Ik kon het vooral in het begin niet goed volgen, maar naarmate je dan meer over Maurits achtergrond te weten komt, worden grote delen van het verhaal al weer een stukje duidelijker. Des al niettemin vond ik het onduidelijk, vaak moest ik echt weer even een paar bladzijden opnieuw beginnen te lezen, omdat ik het verhaal niet meer kon volgen. Dit is dus geen boek om even lekker in je vrije uurtjes op de bank te lezen, je moet er echt je aandacht goed bij hebben anders begrijp je er op een gegeven moment niets meer van. Dit kwam ook mede doordat er weinig spanning inzat, dat vond ik wel jammer. Het was voor mij wel een uitdaging om te weten te komen hoe het leven van Maurits zo triest geworden kon zijn. Als je met dat idee het boek gat lezen is het best een aardig boek, maar als je een boek met spanning zoekt, kan je beter niet aan dit beginnen. Want ook al zijn er veel open plekken, echt veel spanning zit er dus niet in. De open plekken zorgen eerder voor onduidelijkheid en verveling, omdat het lang duurt voor je de open plekken hebt ingevuld. Mij sprak het gedeelte waarin wordt beschreven hoe Maurits zijn vrouw heeft verloren het meest aan. Vooral omdat ik nu ook de rest van het verhaal beter kon begrijpen. Maar ook omdat ik het opbouwend goed in elkaar vond zitten; er werd echt vanaf het begin tot het eind vertelt hoe alles zat. Ook vond ik het mooie van dit gedeelte dat je eigenlijk met beide partijen medelijden kreeg, met Maurits, omdat Marjolein, om wie hij heel veel gaf, zomaar met een andere man gaat liggen rotzooien. Maar ook met Marjolein, omdat zij zelfmoord pleegt om wat zij heeft gedaan, terwijl zij er nog geeneens een schuldgevoel over had. Dit boek is wel heel apart vind ik, want ik heb nog nooit zo’n soort boek gelezen. Ik weet niet of dat het de schrijfstijl is van Mulisch of dat de onduidelijkheid echt typerend is voor dit boek, maar dat komt omdat dit het eerste boek is dat ik van Harry Mulisch heb gelezen. Het thema van dit boek was voor mij ook wel vrij nieuw. Op zich is eenzaamheid wel een veel voorkomend onderwerp, denk ik, maar dan vaker in combinatie met andere problemen. In dit boek was er eigenlijk echt maar een probleem en dat was de eenzaamheid van Maurits, veroorzaakt door het verlies van zijn vrouw. Ik vind het bewonderenswaardig dat je een heel boek kan schrijven alleen over dit onderwerp, zonder dat het al te langdradig was. Het taalgebruik vond ik goed gekozen, niet al te moeilijk, maar zeker ook niet van een te laag niveau. Wat ik dan weer wel jammer vond was dat er zoveel in gevloekt werd, maar aan de andere kant zette dat de uitspraken van de desbetreffende figuur wel kracht bij. Ik vind dit dus best een apart boek, maar niet leuk om zo even voor je plezier te lezen. Want, zoals ik al eerder gezegd heb, je moet je er écht in verdiepen en op concentreren. Maar dit hoeft natuurlijk geen nadeel te zijn, je kan dat ook als een uitdaging zien, wat het voor mij ook deels was. Het onderwerp vind ik ook zeker niet slecht gekozen, ik denk dat het in alle tijden, nu en in de toekomst, actueel kan zijn. Dus ondanks de onduidelijkheid toch een goed boek. Geen leuk boek, maar een goed boek. Dat wil zeggen, niet om voor je lol te lezen, maar wel met een goed onderwerp en een goede woordkeuze. Ik zou dit boek dus ook alleen aanraden om te lezen, als je niet op spanning en plezier uit bent, maar specifiek een goed boek met een goed onderwerp zoekt. Want wie spanning en sensatie wenst kan beter wat anders kiezen, want dan kom je met dit boek bedrogen uit.
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden