Titel Het verrotte leven van Floortje Bloem Over het boek Auteur: Yvonne Keuls
Illustrator: Claudette Keuls
Titel van het boek: Het verrotte leven van Floortje Bloem
Titel van de uitgever: Wolters-Noordhoff
Jaartal: 1982 Over de schrijver Yvonne Keuls heeft voordat ze aan het boek begon een jaar lang intensief contact gehad met heroïnehoertjes in Den Haag en Rotterdam. Ze heeft met hen gesproken en stukken uit hun verhalen gebruikt voor haar boek. Ze kreeg ook te maken met de problematiek van de meisjes. Ze probeerde opvangcentra voor de verslaafde prostituees op te zetten, dit lukte helaas niet. Titelverklaring ‘Het verrotte leven van Floortje Bloem’ slaat op het leven van een meisje, Floortje, dat door drugs en prostitutie volledig verpest wordt.
Opdracht Yvonne Keuls: “Dit boek draag ik op aan Jan van der Wet en Gerard Stam van de prostitutie begeleidersteam van de gemeente te Rotterdam. Ik heb diepe bewondering voor de toewijding en de liefde waarmee zij hun bijna onmogelijke taak verrichten.” Opbouw Het boek is verdeeld in hoofdstukken die weer onderverdeeld zijn in korte scenes waarin het perspectief verandert. Samenvatting Het boek gaat over een meisje genaamd Floortje Bloem. Toen Floortje geboren werd, waren haar ouders gescheiden en woonden haar moeder en haar zusje bij Tante Gerda. Aangezien Tante Gerda geen plaats had voor drie mensen, werd Floortje in een tehuis geplaatst. Toen Floortje drie was, kwam ze bij pleegouders terecht. Ze kon het goed met haar pleegouders vinden en ook met haar nieuwe broer. Ze hield het meest van haar vader, die haar altijd op schoot nam en met haar knuffelde. Op een gegeven moment kwam haarpleegvader om bij een auto-ongeluk. Het was een grote klap voor iedereen en haar pleegmoeder kon de kinderen niet meer aan. Floortje en haar broer werden weggehaald en in een tehuis geplaatst. Floortje kwam bij nieuwe pleegouders terecht. Dat ging slecht en ze had steeds ruzie met haar 2-jarig zusje en werd steeds brutaler. Haar pleegouders besloten haar terug naar het internaat te brengen. Floortje mocht soms in het weekend en in de vakanties naar de familie Pepperzakken toe. Na een tijdje wilde Floortje er niet meer heen, omdat de oudste zoon van de familie Pepperzakken haar misbruikt had. Ze raakte hierdoor heel van streek en kwam onder behandeling van psychiaters. Het enige dat Floortje zei, was dat ze haar echte moeder wilde zien. Intussen was haar moeder ook bezig haar op te sporen. Omdat Floortje haar ook wilde zien, mocht ze een weekend naar huis. Die zaterdagavond ging ze met haar zus Beppie en Beppies vriend Lexie mee naar het jeugdcentrum ‘De Keet’. Floortje vond het prachtig. Ze dronk en rookte hier voor het eerst en ontmoette Sjon. Toen ze naar huis gingen bleef Lexie net als weekend bij Beppie slapen en betaalde hiervoor. Omdat alles dit weekend zo goed was gegaan, mocht Floortje vaker een weekend naar huis. Ze ging dan samen met Beppie naar ‘De Keet’. Op een gegeven moment moest Floortje naar een huishoudschool. Floortje vond het niet leuk en spijbelde veel. Ze ontmoette hierdoor Karin die ook veel van de les wegbleef. Karin had een vriend die Gerben heette. Gerben nam ze op schoot, knuffelde met ze en vertelde mooie verhalen voor uit kinderboeken. Sindsdien waren die drie onafscheidelijk. Karin’s moeder werd achterdochtig en volgde Karin en zag haar Gerben’s flat ingaan. Ze heeft de politie ingeschakeld en werd Gerben opgepakt, wegens pedofilie. Toen moest Floortje een weekend naar huis. s’Avonds in ‘De Keet’ dacht Floortje steeds aan Gerben en Karin en het werd haar te kwaad. Toen heeft Beppie haar naar huis gebrachten ging zelf weer terug naar ‘De Keet’. Adri, de tweede man van haar moeder, zat in de huiskamer. Hij leek veel op Gerben. Floortje ging op zijn schoot zitten en vroeg om geknuffeld te worden, net als Gerben altijd deed. Toen kwam haar moeder binnen en er ontstond een grote ruzie. Hierdoor mocht Floortje niet meer thuis komen. Floortje ging weer terug naar het internaat en werd in een aparte kamer gezet. De volgende dag was Floortje jarig. Ze kreeg een pakketje over de post. Het was een wit-wollen speelgoedkonijn van Gerben. Sjon en Beppie kwamen op bezoek. Beppie was na een ruzie van huis weggelopen en naar Tante Gerda gegaan. Van Tante Gerda, die Floortje niet eens kende, kreeg Floortje dertig gulden. In verband met haar leeftijd moest Floortje naar een ander tehuis. Op de heenweg ging Floortje ervandoor. Ze verborg zich in een autokerkhof vlakbij Gerben’s huis. Ze hoopte dat het licht zou gaan branden, maar het bleef pikdonker. Ze besloot te bellen om hem te vragen of hij haar kon komen ophalen. Dit deed hij, maar bracht haar daarna naar Beppie, die in Lexies huis logeerde. Lexie was er niet, maar zijn vriend Patriek kwam af en toe thuis om de voorraden aan te vullen, want Beppie en Floortje mochten niet naar buiten komen. Ze mochten alles pakken, er was zelfs hard-drugs in huis. Ze hadden een goede tijd. Op een dag kwam Sjon opeens met zijn vriend om hen op te halen, maar ze konden alleen Floortje meenemen, want Beppie was bewusteloos. Toen Beppie bijkwam voelde ze zich rot en begon te snuiven. Later kwam Patrick thuis met twee andere meisjes. Hij zorgde voor een etage op de Binnenweg, zodat de drie meisjes konden tippelen. Beppie vond zichzelf geen heroïnehoertje, want ze spoot niet en snoof alleen wanneer ze wilde. Floortje werd weer in een tehuis geplaatst, maar toen ze zich weer beter voelde, ging ze rottigheid uithalen. Ze werd overgeplaatst. Ze had het hier naar haar zin, omdat het tehuis in overgang was. Ze loopt met een vriendin weg, maar wordt gepakt als ze kleren stelen. Floortje wordt overgeplaatsts naar Gelders End, ook hier loopt ze weg. Ze gaat weer naar het autokerkhof en belt Sjon op. Hij kwam haar ophalen en nam haar mee naar huis. Floortje wilde graag naar Tante Gerda toe samen met Beppie. Beppie zouden ze dan van de straat oppikken. Beppie zou dan gaan afkikken. Ze komt met hulp van het CAD (Consutatiebureau voor Alcohol en Drugsverslaafden) in een afkickcentrum terecht. Dit bleek van de Pinkstergemeente te zijn. Beppie zag het niet zitten en liep weg om weer te gaan tippelen in Rotterdam. Floortje moest weer naar de huishoudschool, maar liep nogmaals weg om Beppie te zoeken. Op straat komt ze een hoertje tegen waarmee ze aan de praat raakt. Plotseling rent het hoertje naar een man toe en gaf Floortje een seintje dat ze haar moest volgen. Als Floortje ziet waar het hoertje mee bezig is, moet ze terugdenken aan de zoon van de familie Pepperzak. Ze wordt misselijk en raakt volledig over haar toeren en rent weg. Floortrje in de armen van een jongen. Deze troost haar en Floortje raakt op slag verliefd. Hij neemt haar mee naar huis en Floortje gaat voor de eerste keer van haar leven met iemand naar bed. De volgende bleek de jongen die Onim heette, werd gebruikt om jonge meisjes te versieren, zodat die in het logement van zijn vader, hun praktijk konden uitoefenen. Floortje probeerde weg te lopen, maar ze hadden het in de gaten en ze werd bont en blauw geslagen. Floortje deed wat ze zeiden, maar wilde er geld voor. Ze spaarde al haar verdiende geld op. Toen ze de kans kreeg kon ze weer op zoek gaan naar Beppie. Ze vond Beppie en ging bij haar wonen. Floortje begon weer een beetje drugs te gebruiken en op een gegeven moment kreeg ze slaande ruzie met Beppie, omdat ze geld wilde hebben voor meer drugs en dat geld kreeg ze niet van Floortje. Floortje gaf uiteindelijk toch geld. Floortje raakte bevriend met Martin, maar deze ging er met haar geld vandoor. Daardoor moesten Floortje en Beppie weer gaan te tippelen. Floortje kon er nog steeds niet tegen en moest telkens overgeven. Omdat tegen te gaan ging ze meer grugs gebruiken. Ondertussen was Sjon lid van een bepaalde sekte geworden, de ‘sanjassin’. Hij weet Beppie te overtuigen om ook lid te worden en Floortje gaat met tegenzin mee. Onderweg besluit Floortje uit te stappen en lift terug naar Rotterdam. Ze krijgt een lift van een man en kan goed met hem praten over haar toestand. Hij zegt dat ze beter naar de politie kan gaan en zeggen dat ze is weggelopen uit het tehuis. Hij brengt haar hierheen met goedvinden van Floortje. De politie en Floortje besluiten dat ze het beste bij Tante Gerda kan afkicken. Op een gegeven moment kan Floortje er niet meer tegen en steelt geld en cheques van Tante Gerda en loopt weg. Ze gaat terug naar de flat waar Beppie en Floortje woonden. Martien woont hier ook. Hij is ook aan de drugs. Floortje gaat samen met Martien en paar cheques verzilveren. Op een keer ziet Martien het visitekaartje van de man die Floortje een lift heeft gegeven. Hij haalt Floortje over hem te bellen en te zeggen dat ze zelfmoord wil plegen en te vragen of hij haar op komt halen. Dan moest ze snel terug naar huis toegaan en ondertussen zouden Martien en zijn vriend bij de man inbreken. Floortje krijgt hier later spijt van. Martien is weer verdwenen met het geld. Toen kwam Beppie weer thuis, ze wilde geen sanjassin meer worden. Beppie vroeg geld aan Floortje voor drugs, maar Floortje wilde het niet geven. Ze krijgen slaande ruzie en Beppie gooit Floortjes lievelingsbezit, het witte konijn van Gerben waar ze lief en leed mee deelde, in de grote, vieze tuin en loopt daarna kwaad weg. Floortje gaat haar konijn nog zoeken, maar kan hem niet vinden. Toen was Floortje helemaal alleen. Karakterbeschrijving van de hoofdpersoon Floortje (round character): Floortje is verschrikkelijk spontaan en druk. Ze is ook erg aanhankelijk. Ze gaat zomaar bij vreemde mannen op schoot zitten. Toen Floortje bij de familie Pepperzakken was, was ze een aardige meid, ze schold niet, ze sloeg niet zomaar iemand, ze was gewoon een hele lieve meid. Ze vond het daar heel erg leuk. Ze verheugde zich er elke keer weer op daarheen te mogen gaan. Floortje is ook heel erg gemakkelijk over te halen om iets te doen. Op school is erg brutaal. Ze deelt zomaar aan iedereen klappen uit. Floortje gaat met veel oudere mensen om dan dat ze zelf is. Ze vindt de kinderen van haar eigen leeftijd maar dom en kinderachtig. Tegenover de leidsters doet Floortje erg vriendelijk, aanhankelijk en zeer behulpzaam. Bij de psychologen doet Floortje veel dommer voor dan ze werkelijk is. Ze psychologen maar dom en ze vindt dat de geen nut heeft om daar heen te gaan. Floortje is normaal van bouw en groot voor haar leeftijd. Ze ging zich kleden en opmaken zodat ze ouder leek. Haar iq is 100. Floortjes probleem is, dat ze verslaafd is aan drugs. Ze probeert er vele malen vanaf te komen, maar dat valt niet mee, ze gaat ook de prostitutie in, omdat ze aan geld moet komen voor heroïne. Ze gaat ook stelen. Verandering van Floortje: In het begin van het Floortje nog wat onzeker, dit verandert wel heel drastisch. Van een onzeker onschuldig meisje naar een prostituée. Karakterbeschrijving andere personen Moeder (flat charachter): Ze is altijd moe en geprikkeld. Ze heeft vaak een grote mond en ze speelt de baas. Ze staat nooit voor Floortje klaar en daarom was het makkelijk voor haar om Floortje destijds af te staan.
Beppie (round character): Beppie is de zus van Floortje. Ze kan goed met Floortje omgaan. Bij haar ouders doet ze heel anders voor dan dat ze werkelijk is. Als ze bij haar ouders weg is, slaan haar stoppen helemaal door, ze kan zichzelf zijn, gek doen, ze leeft zich helemaal uit. Ze weet precies wat ze wil. Beppie laat zich door allelei kerels drugs aansmeren. Ze liegt veel en ze steelt. Ze sleept Floortje de drugs wereld in. Gerben (flat character): In de ogen van Floortje is Gerben altijd bgripvol en heel erg lief. Hij geeft Floortje een gevoel van vader/vriend. Floortje kan altijd bij hem terecht, als ze wil. Tante Gerda (flat character): Tante Gerda staat haast altijd voor Floortje klaar. Ze is de zus van Floortjes moeder. Ze is eigenaar van een café en kan het niet hebben om twee meisjes in het café rond te laten lopen. Genre Sociale, chronologische roman. Thema Het thema gaat over drugsverslaving en prostitutie en de problemen daaromheen door slechte opvoeding. Motieven  Drugs Seksualiteit Liefde  Prostitutie Eenzaamheid  Slechte opvoeding Opvoeding  Drugsverslaving Broedertwist Tijd Er komen een paar flash-backs in, bijvoorbeeld dat Floortje terugdenkt aan Gerben of haar eerste pleegvader. Het verhaal is continu verteld en heeft een verteltijd van 14 jaar. Het verhaal is vooral in het heden geschreven, maar ook kleine stukjes in het verleden (flash-backs). De schrijfster heeft de lezers inzicht willen geven over het leven van heroïnehoertjes. De gebeurtenissen kunnen in het echt voorkomen. Er komt gedeeltelijke tweespraak in voor, vooral als Floortje nog jong is. Plaats Rotterdam, Leiden: school en het café van Tante Gerda, het flatje van Gerben, het huis van de familie Pepperzakken, allerlei internaten, pleeghuizen.
Flash-backs Het belangrijkste doel van de flash-backs is dat je weet wat er vooraf allemaal heeft gespeeld. Perspectief Wisselend ik-perspectief. Floortje vertelt zelf een groot gedeelte, maar Beppie, Tante Gerda en Floortjes moeder vertellen ook een paar keer. Stijl Geen moeilijke woorden; Realistisch; Direct taalgebruik (vloeken/schelden); Geen lange zinnen Motto Het motto is dat ze er iets meer over wilde weten en een klinische opvang voor de vrouwelijke verslaafde prostituees onder de achttien jaar wilde realiseren. Toen ze wat meer wist schreef ze dit boek. Spanning Emotionele spanning. Je leeft mee met de hoofdpersoon, omdat Floortje nog zo jong is en al veel heeft meegemaakt. Kritische spanning. Het verhaal wordt door verschillende ogen bekeken. Werken van Keuls Boeken

Jan Rap en z’n maat (eerste deel drieluik) De moeder van David S. (tweede deel drieluik) Het verrotte leven van Floortje Bloem (derde deel drieluik) (1982) Annie Berber en het verdriet van een tedere crimineel (1985) Daniel Maandag (1988) Indische tantes (1988) De tocht van het kind
Lowietjes smartegeld of het gebit van mijn moeder (1995) Meneer en Mevrouw zijn gek (1992) Televisiescenario’s
De boeken der kleine zielen (Couperus) De koperen tuin (Vestdijk) Klaaglied om Agnes (Marnix Gijsen) De moeder van David S. (1981) Toneel
Kleine muizen (1965) Jan Rap en z’n maat (1977) Columns
Keulsiefjes (1996) De vragen bij de boekenlijst Hoe luidt de titel? Noteer ook de ondertitel, het motto en de opdracht. De titel is ‘Het verrotte leven van Floortje Bloem’. Het boek heeft geen ondertitel. Voor de motto zie pag. 5 en voor de opdracht zie pag. 1 van het uittreksel. Wie is de schrijver? Letterlijk overnemen van de titelpagina! De schrijver is Yvonne Keuls. Gebruikt de schrijver een pseudoniem? Nee. Wanneer is de tekst voor het eerst gepubliceerd? 1982. Welke druk heb jij gelezen? De 6e druk. Van welk jaar is deze druk? 1996. Op welke wijze heeft de auteur de tekst onderverdeeld? Ze heeft het onderverdeeld in hoofdstukken zonder kopjes. Voor meer informatie zie pag. 1.
Tot welk genre behoort deze tekst? Het behoort tot drama. Voor meer informatie over het genre zie pag. 5 van het uittreksel. Op welke wijze is de tijd gestructureerd? Het verhaal is continu gestructureerd, met af en toe flash-backs. (Bijv. als Floortje terugdenkt aan de leuke tijd met Gerben.) Van welk vertelperspectief of -perspectieven is in dit verhaal sprake? Er is sprake van een wisselend ik-perspectief. Voor meer uitleg zie pag. 5 van het uittreksel. Speelt de ruimte een bijzondere of belangrijke rol in dit verhaal? Ja, de plaatsen worden nadrukkelijk genoemd en komen veel voor in het verhaal. Voor meer informatie over de plaats zie pag. 5 van het uittreksel. Wie is/zijn de hoofdfiguren in deze tekst? Floortje Bloem, Moeder Bloem, Beppie Bloem, Gerben en Tante Gerda. Voor meer informatie over de hoofdpersonen zie pag. 3 en 4 van het uittreksel. Is er sprake van karakterontwikkeling bij de verschillende personages? Ja, bij Beppie en Floortje wel: het waren hele lieve kinderen (toen ze klein waren), maar door slechte opvoeding en problemen thuis lopen ze weg en komen om redenen aan de drugs. Floortje is iemand die veel waarde heeft aan dat wat ze heeft (familie -behalve haar moeder-, het konijn van Gerben, enz.). Ze wil heel graag het gevoel van warmte, liefde, dat er iemnad om je geeft, koesteren.
Hoe zijn de relaties tussen de verschillende personages? Floortje en Beppie kunnen vrij goed met elkaar opschieten, maar ze hebben wel eens ruzie. Floortje en Beppie kunnen niet echt met hun moeder opschieten. Floortje mag Gerben graag (ze heeft van hem het konijn gekregen). Beppie en Floortje kunnen goed met Tante Gerda overweg. Geef een verklaring van de titel, eventueel ondertitel en motto. Voor de titel verklaring zie pag. 1 van het uittreksel. De verklaring voor het motto is omdat ze graag een boek wilde schrijven over een meisje als Klaartje (de echte naam van in het boek Floortje), een prostituée. Zijn er bijzondere motieven in deze tekst aan te wijzen? Voor de motieven van het boek zie pag. 4 van het uittreksel. Wil de auteur een bepaalde visie of bepaalde gedachte met dit werk uitdragen? Ja, in het begin van het boek staat: “Met mijn boek wil ik de Intentieverklaring van dr. Schipper ondersteunen. Als de Minister van Justitie zo vriendelijk wil zijn om Het verrotte leven van Floortje Bloem te lezen, dan weet hij tenminste over wie hij zijn uitspraak moet doen.” Dat zal ten eerste haar visie zijn. Ten tweede wil ze overbrengen dat het leven van prostituées niet gemakkelijk zijn, vaak worden ze dit door slechte opvoeding of problemen waar ze niet uit kunnen komen (bijvoorbeeld problemen thuis). Zijn er biografische bijzonderheden die je belangrijk lijken in verband met de gelezen tekst? Yvonne Keuls heeft dit zelf niet meegemaakt, maar heeft er wel veel tijd aan besteed voor ze dit boek begon door een jaar met prostituees om te gaan. Dus ik denk een beetje -> indirect.
Heeft de schrijver andere belangrijke werken geschreven? Ja, Het verrotte leven van Floortje Bloem is het derde deel van een drieluik. De andere delen zijn Jan Rap en z’n maat en De moeder van David S (ik heb geen jaartallen kunnen vinden). Wat vind jij van dit werk? Motiveer je antwoord. Ik vind Het verrotte leven van Floortje Bloem een heel goed boek, omdat het verhaal echt gebeurd is en omdat Yvonne Keuls er van te voren veel tijd aan besteed heeft. Het boek spreekt me erg aan, want het verhaal wordt van meerdere kanten bekeken (wisselend ik-perspectief).