Het verboden rijk door J. Slauerhoff

Beoordeling 7.2
Foto van een scholier
Boekcover Het verboden rijk
Shadow
  • Boekverslag door een scholier
  • 6e klas vwo | 2625 woorden
  • 8 december 2019
  • 6 keer beoordeeld
Cijfer 7.2
6 keer beoordeeld

Boekcover Het verboden rijk
Shadow
Het verboden rijk door J. Slauerhoff
Shadow
ADVERTENTIE
Overweeg jij om Politicologie te gaan studeren? Meld je nu aan vóór 1 mei!

Misschien is de studie Politicologie wel wat voor jou! Tijdens deze bachelor ga je aan de slag met grote en kleine vraagstukken en bestudeer je politieke machtsverhoudingen. Wil jij erachter komen of deze studie bij je past? Stel al je vragen aan student Wouter. 

Meer informatie
Neoromantiek
  • Stroming in de 19de eeuw als rectie op het realisme en naturalsime
  • Vluchten in droom en fantasie en het verlangen naar geluk en belangstelling voor het mysterieuze is erg belangrijk
  • De verhalen spelen vaak in verre landen en in andere tijden, maar hebben niets te maken met de werkelijkheid
  • Poëzie van Slauerhoff is vooral romantisch:
    • Sterk autobiografisch
    • Rusteloosheid
    • Onvreden het leven
    • Heimwee naar onbereikbare verten en hartstochtelijke tijden (ontdekkers, piraten)
    • Sterk sociaal gevoel
    • Verwijzen naar zijn zwervend bestaan: ‘Macao’ etc...
  • Later schreef hij proza, die elementen bevatten als:
    • Verlangen
    • Verbeelding
    • Avontuur
    • Exotische inspiratie: China en Zuid-Amerika

Vitalisme

  • Nadruk op het leven, waarbji men zo intens mogelijk probeert te leven
  • Daarnaast is er heel veel angst voor de dood
  • Het leven kan worden beschouwd als grondbeginsel waaruit alles wordt afgeleid
  • De wereld wordt gezien als een groot levend wezen

Samenvatting

In 1540 werd Farria door een Chinese gezant bedreigd. Toen Farria de Chinese eisen niet inwilligde, werd Lian Po verwoest. Farria vertrok met vier schepen, vele Portugezen waren gedood. Het was, volgens Farria, de schuld van de machthebbers in Portugal. Hij wilde uit wraak een betere kolonie stichten en dit werd Macao.
Camoës houdt van Diana, die voor de koning bestemd was. De koning stuurt hem weg naar de Portugese kolonie Goa in Indie. Diana weigerde de koning en ging in een klooster.
In Macao wilde Campos, de opvolger van Farria, zijn dochter Pilar laten trouwen met kapitein Ronquilho. Zij had echter meer belangstelling voor de godsdienst. Pilar had in een visioen gezien dat de vloot waar men in Macao al lang op wachtte, was vergaan. En zij had een man zien zwemmen met een staaf of een rol. Ondertussen bedachten Campos en Ronquilho plannen om de installatie van een nieuwe senator, de koopman Petro Velho, te dwarsbomen. Aan Velho was voorspeld dat hij zou sterven als zijn wijn hem bitter en zuur zou smaken. Dit wist Ronquilho. Zo kwam het, dat Velho bittere wijn te drinken kreeg. Hij schrok zo erg dat hij meteen vertrekt uit Macao. Pilar ging ook op de vlucht, zij ging op de vlucht voor Ronquilho.
Als Camoës aan het varen is, krijgt hij rare dromen. Het schip moest ineens niet naar Goa, maar Macao. Camoës moest reizen als gevangene en in het vieze ruim werkte hij aan zijn gedichten. Camoës vertelt later hoe het schip verging dichtbij Macao en hoe hij nog net aan land kon komen met zijn gedicht. Na een zwerftocht belandde hij in een wonderlijke dichtbegroeide tuin. Daar vond hij een vervallen gebouw, dat hij aanzag voor een jachthuis waar hij Diana eens had ontmoet. En hij zag haar zelfs buiten staan, maar dan met scheve ogen, als een Chinese. Het bleek Pilar te zijn. Ze verzorgde hem en vertelde hem over haar situatie.
Op een nacht zag Camoës rook in Macao. Toen hij ging kijken wat er aan de hand was (het klooster was in brand gestoken) werd hij gevangengenomen.
Dan komt iemand anders aan het woord, in een andere tijd. Een 20e eeuwse marconist vertelt zijn geschiedenis. Hij kwam uit een Iers dorp, waarop zijn familie werd neergekeken. Zijn naam blijft ongenoemd.
Campos leek te voelen dat Camoës iets van zijn dochter Pilar afwist, hij martelde hem om iets los te krijgen, maar Camoës zweeg. Hij werkte verder aan zijn gedicht en dit werd zijn ondergang. In wat hij geschreven had, las Campos de verblijfplaats van Pilar. Camos werd met gezanten naar Peking gestuurd. Uiteindelijk bleef Camoës alleen over.
De marconist wandelde in een tuin, waar hij eerder geweest moest zijn. Hij herinnerde zich allerlei dingen die -voor de lezer- direct naar Camoës verwijzen. Hij wilde terug. Maanden later werd zijn schip overvallen door zeerovers en werd hijzelf het binnenland ingebracht. In dit hoofdstuk wordt het de lezer duidelijk dat de marconist en Camoës een persoon zijn geworden.
Dan is het weer de 16e eeuw. De Portugezen hadden een groot invasieleger verslagen, doordat de doodgewaande Camoës hen te hulp kwam. De dichter vluchtte naar een rotshol, waar Pilar hem zijn gedicht terugbracht, maar Campos stuurde hem na een tijdje weg met het slechtste schip dat er was. Hij wilde vanuit Sjanghai recht het land intrekken, waar misschien het geluk te vinden was.

Samenvatting II

De historische dichter Camoës, uit Portugal verbannen, reist als gevangene naar Macao, China. In het donkere, vieze ruim van het schip schrijft Camoës zijn gedicht.
Zijn schip lijdt schipbreuk, maar toch komt Camoës met zijn gedicht in Macao aan. Eerst bij Pilar, die op de vlucht is voor haar vader, Campos, die haar wilt uithuwelijken aan de kapitein Ronquilho. Zij verzorgt de uitgeputte Camoës. Als hij van Pilar naar het vasteland moet gaan om te kijken naar het klooster wat in brand staat, omdat Campos denkt dat de gelovige Pilar zich daar schuil houdt, wordt hij gevangen genomen. De martelingen doorstaat hij, maar als hij weer verder schrijft aan zijn gedicht leest Campos daaruit de schuilplaats van zijn dochter.

Een 20e eeuwse marconist vertelt zijn geschiedenis. Hij voelt zich overal van buitengesloten en gaat met een schip mee, op zoek naar het geluk. Als hij een keer aan land is, wandelt hij in een tuin, waar hij eerder geweest moest zijn. Hij herinnerde zich allerlei dingen die direct naar Camoës verwijzen.
Maanden later werd zijn schip overvallen door zeerovers en werd hijzelf het binnenland ingebracht. De marconist en Camoës zijn één persoon geworden.

Dan is het weer de 16e eeuw. De Portugezen hadden een groot invasieleger verslagen, doordat de doodgewaande Camoës hen te hulp kwam. Hij vluchtte naar een rotshol, waar Pilar hem zijn gedicht terugbracht, maar Campos stuurde hem na een tijdje weg met het slechtste schip dat er was. Hij wilde vanuit Sjanghai recht het land intrekken, waar misschien het geluk te vinden was.

Het boekverslag gaat verder na deze boodschap.

Verder lezen
Gids Leraar worden

Alles wat je moet weten over leraar worden

Samenvatting III

Het verboden rijk kent, naast de proloog, drie verhaallijnen, die ogenschijnlijk ongerelateerd zijn, maar uiteindelijk bijeenkomen.
De roman opent met een quasi-objectieve, historische proloog. Deze is gezet in de zestiende eeuw en beschrijft de verwoesting van Lian Po, de eerste Portugese nederzetting in China, en de daaropvolgende stichting van Macau. Door de 'kroniekschrijver' worden emoties weergegeven en conclusies getrokken die buiten de grenzen van de geschiedschrijving gaan.

De daaropvolgende hoofdstukken beschrijven de lotgevallen van Camoës, de Portugese zestiende-eeuwse dichter, aan het hof. Hij is verliefd op Diana, de jonkvrouw die voorbestemd was om de vrouw van de kroonprins te worden. Hierom wordt hij verbannen naar het Verre Oosten. Diana wijst de liefde van de kroonprins af en treedt in het klooster. Camoës scheept in als soldaat naar Goa.

Hierna verschuift het blikveld naar Macau, de nieuw gestichte Portugese kolonie nabij Kanton. Gouverneur Campos, wiens dochter Pilar is voortgekomen uit een verbintenis met een ondertussen gestorven Chinese vrouw, wil deze dochter uithuwelijken aan zijn garnizoenscommandant Ronquilho. Pilar herinnert de verbitterde Campos te veel aan het in zijn ogen onmogelijk gebleken samengaan tussen Oost en West en het stoort hem dat zij zich laat leiden door religieuze gevoelens. Hij hoopt dat haar huwelijk met Ronquilho haar tot gehoorzaamheid zal brengen. Zij ziet niets in Ronquilho, vlucht eerst naar een Dominicaans klooster en daarna naar het eilandje Ilha Verde voor de kust van Macau, waar haar vader en moeder vroeger een buitenhuis hadden in de tijd dat ze gelukkig waren.

Terug naar Camoës: halverwege de reis blijkt uit meegestuurde geheime orders dat hij de verdere reis als gevangene moet doorbrengen en dat het reisdoel niet Goa, maar Macau is. Hij wordt opgesloten in het vooronder, maar losgelaten om te helpen lozen wanneer het schip voor de kust van China in een storm terechtkomt. Het schip vergaat, maar Camoës weet naar de kust te zwemmen, het manuscript van zijn levenswerk, de Lusiaden, in één hand boven de golven houdend. Hij spoelt aan op een onbekend eiland, waar hij halfijlend in een schim in een vervallen buitenhuis Diana denkt te herkennen voordat hij het bewustzijn verliest.

De Diana-achtige schim is Pilar en de Camoës- en Macau-verhaallijnen blijken gelijktijdig; vanaf hier zijn ze ook gelijkruimtig. Pilar verzorgt Camoës tot hij weer een beetje bij zinnen is en hij werkt een tijdje aan zijn gedicht. Daarna neemt hij een bootje en steekt over naar Macau. Pilar bezweert hem niet haar verblijfplaats te verraden.

In Macau wordt Camoës door Campos en Ronquilho met argwaan ontvangen. Ze ondervragen hem, maar hij geeft geen krimp. Uiteindelijk moeten ze hem laten gaan. In de verzen van de Lusiaden die hij op Ilha Verde heeft geschreven, lezen ze over de verblijfplaats van Pilar en ze wordt terug naar Macau gevoerd om alsnog aan Ronquilho uitgehuwelijkt te worden. Camoës wordt als soldaat met een gezantschap richting Peking gestuurd in de verwachting dat hij niet levend terug zal komen.

Abrupt breekt het verhaal hier, dat tot dan toe afwisselend in de derde persoon en in de eerste persoon van Camoës werd verteld en in de zestiende eeuw speelde, over naar de (hedendaagse) twintigste eeuw: "In het najaar van 19… leefde ik halfziek en geheel berooid in een kamer op de bovenste verdieping van een dorpshotel." De hier geïntroduceerde persoon is een naamloze Ier wiens familie in Ierland uitgestoten was vanwege hun vermeende Spaanse afkomst en die naar zee gaat om als marconist doelloos op zee rond te zwerven. Hij leidt een leeg en uitzichtloos leven en verlangt ernaar dat een andere geest zijn leven overneemt. Tussen de berichten die de marconist doorkrijgt op zijn radio lijkt hij flarden van een andere tijd, een ander leven op te vangen.

Ondertussen is het gezantschap van Camoës, dat op hun weg iedere dag een gedenksteen laat oprichten, in de binnenlanden van China gestrand. De dragers en helpers zijn gevlucht, de Portugezen verspreid. Camoës loopt doelloos door de woestenij, langs de mijlpalen. "Hij verhaastte zijn tred, zag niet meer om, maar had het gevoel dat spoedig iemand zijn plaats daar bij den steen zou komen innemen, dat hijzelf teloor zou gaan in de woestijn".

Het schip van de marconist wordt voor de Chinese kust door kapers overmeesterd, de bemanning wordt geblinddoekt en geboeid in het binnenland achtergelaten. De marconist weet zich te bevrijden van boeien en blinddoek en dwaalt alleen door de woestenij, volgt mijlpalen die in een vreemde taal zijn gesteld, maar herkenbaar lijken. Als hij, uitgeput, een Chinees graf langs de weg ziet, denkt hij een plek te hebben gevonden om rustig dit leven te verlaten, en legt zich erin neer. Uiteindelijk wordt hij echter weer wakker, ziet een van de mijlpalen en gaat weer lopen. "Ik deed vastberaden eenige stappen, maar de woestijn deinde als een oceaan, ik meende een stuk wrakhout te zien drijven, of was het een schipbreukeling, of was ik het zelf; neen, hier stond ik, maar ik zag mijzelf in de verte loopen, op mij toekomen, ik wilde voor mijzelf vluchten, het ging niet: de twee waarvan ik niet meer wist wie ikzelf was, zouden samenvallen. Toen begon de wind aanzwellend te ruischen, de lucht slaakte een langen kreet van alle kanten, ik viel en vlak bij viel ook het spook".

Het schip van de marconist wordt voor de Chinese kust door kapers overmeesterd, de bemanning wordt geblinddoekt en geboeid in het binnenland achtergelaten. De marconist weet zich te bevrijden van boeien en blinddoek en dwaalt alleen door de woestenij, volgt mijlpalen die in een vreemde taal zijn gesteld, maar herkenbaar lijken. Als hij, uitgeput, een Chinees graf langs de weg ziet, denkt hij een plek te hebben gevonden om rustig dit leven te verlaten, en legt zich erin neer. Uiteindelijk wordt hij echter weer wakker, ziet een van de mijlpalen en gaat weer lopen. "Ik deed vastberaden eenige stappen, maar de woestijn deinde als een oceaan, ik meende een stuk wrakhout te zien drijven, of was het een schipbreukeling, of was ik het zelf; neen, hier stond ik, maar ik zag mijzelf in de verte loopen, op mij toekomen, ik wilde voor mijzelf vluchten, het ging niet: de twee waarvan ik niet meer wist wie ikzelf was, zouden samenvallen. Toen begon de wind aanzwellend te ruischen, de lucht slaakte een langen kreet van alle kanten, ik viel en vlak bij viel ook het spook".

We laten de ik-persoon in opperste verwarring achter (lichtluchtlandschap, alles blijkt anders) en schakelen over naar een commentator die opnieuw een semi-objectief stukje geschiedschrijving van Macau geeft, nu vanaf de zestiende eeuw tot aan de huidige tijd. De Portugese stad blijkt in alles voorbijgestreefd te zijn door nieuwkomer Hongkong; alleen de casino's blijven als bron van inkomsten over.

Na dit geschiedkundig intermezzo vinden we (in de huidige tijd) op de kade van Hongkong een personage dat probeert mee te komen op een veerboot naar Macau. De havenmeester vindt hem maar vreemd, zeker als blijkt dat hij alleen Portugees verstaat en alleen Engels spreekt. De man tovert een paar vreemde, oude munten tevoorschijn die allang niet meer courant zijn, maar wel van goud blijken. De havenmeester laat hem meevaren. Eenmaal in Macau aangekomen, dwaalt de man (in wie wij de samensmelting van de marconist en Camoës herkennen) doelloos door de stad totdat hij stuit op de ruïneuze façade van de kathedraal. Overdonderd door de aanblik begint hem alles te tollen en staat hij ineens midden in het beleg van Macau door de Chinezen, waarbij de kerk in puin wordt geschoten en de militairen tot hun stomme verbazing de dood gewaande Camoës op de barricades zien. Hij wordt geraakt aan het hoofd, verliest het bewustzijn — en de twee personages zijn weer gescheiden.

Camoës wordt weggedragen en na de aanval voorgeleid aan Campos, maar weet niets coherents te vertellen. Uiteindelijk laten ze de halfwezenloze man maar gaan. Hij gaat in een grot in de heuvel wonen en schrijft verder aan zijn Lusiaden, zonder oog voor de rest van de wereld te hebben; ook op Pilar, die hem komt bezoeken, reageert hij niet meer.
De marconist vindt zichzelf terug in zijn eigen tijd tussen de puinhopen van de kerk. Hij beseft maar half wat er allemaal gebeurd is, denkt in de (toevallig voorbijkomende) dochter van de gouverneur Pilar te herkennen, jaagt vruchteloos achter haar aan en besluit uiteindelijk richting Tai Hai (=Shanghai) te gaan om vandaaruit de binnenlanden in te trekken

Tijd

  • Het speelt zich af in de 16e en in de 20e eeuw
  • Als de marconist zichzelf lijkt te onmoeten, komen de beide tijden samen

Ruimte

  • Het speelt zich af op exotische Aziatische locaties, op zee en in de woestijn
  • Door de zee en woestijn gaan Camoës en de marconist zich eenzaam veoeln -> grote leegte

Personages

  • Camoës
    • 16e eeuwse dichter die verbannen wordt uit Portugal en in China zijn leven verder slijt
    • Hij is constant op zoek naar het geluk, maar voelt zich eenzaam en zoekt zijn troost in dichten
  • Marconist
    • Geen naam
    • Komt uit de 20e eeuw en Ierland
    • Hij leeft in isolement en hoort nergens echt bij
    • Hij voelt zich eenzaam en zoekt ook naar het geluk
    • Hij reist met een schip mee naar China om ook hier weer op zoek te gaan naar het geluk
    • Camoës en de marconist hebben veel gemeen worden vrijwel ‘een’
  • Pilar, Campos, Ronquilho
    • Pilar: dochter van Campos en een reeds gestorvene Chinese
    • Farria: Gouverneur van Lian Po, stichter van Macao
    • Diana: geliefde van Camoës
    • Campos: gouverneur van Macao
    • Ronquilho: commandant van het Macao’se garnizoen

Perspectief

  • Wisselt: alwetende verteller, ik-perspectief en personale verteller

Opbouw

  • Niet chronologisch opgebouwd. Op het einde springt het van de 16e eeuw naar de 20ste eeuw
  • Flashbacks: Camoës denkt op ewg terug naar zijn vader en enkele jeugdherinneringen

Thematiek

  • Eenzaamheid, zwerflust, verzet tegen de maatschappij, onvervulde verlangens, dood en verval -> typische (neo)romantische thema’s
  • Het Verboden Rijk: kan verwijzen naar China als westerling, maar ook naar Portugal als Camöes de verbanneling
  • Figuurlijk slaat het op het ‘rijk van het geluk’ die de marconist en de dichter niet kunnen bereiken

REACTIES

Log in om een reactie te plaatsen of maak een profiel aan.

Andere verslagen van "Het verboden rijk door J. Slauerhoff"